روز چهارشنبه محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در جمع خبرنگاران در حیاط پاستور خبر از آغاز عملیات طرح ایجاد حریم در اطراف تئاتر شهر را داد.
لزوم ایجاد حریم در اطراف تئاتر شهر از سوی اهالی تئاتر بارها و بارها عنوان شد و گلههای بسیاری را به وزیران وقت ارشاد نیز داشتند که تئاتر شهر تنها یک ساختمان در دل تهران نیست و آرزوی هر شیفته وعاشق هنر تئاتر در کل کشور است که در آن به روی صحنه برود، اما اگر به دادش رسیده نشود قطعا روزی باید شاهد تخریبش باشیم.
وزیران ارشاد وقت وعدههای رای ایجاد حریم در اطراف تئاتر شهر دادند، اما به قول یکی از هنرمندان عرصه تئاتر هرسال دریغ از پارسال وزیر پشت وزیر آمد، اما حریم به تئاتر شهر نیامد.
حفظ حریم؛ قولی که عملی نشد
رضا کیانیان هنرمند عرصه تئاتر و سینما در یک مصاحبهای با گله از نبود حریم در اطراف تئاتر شهر با یادآوری ساخت ایستگاه مترو در حریم مجموعهی تئاتر شهر، گفت: در آن دوره، تمام هنرمندان تئاتر و حتی زندهیاد آقای سمندریان در مجموعهی تئاتر شهر جمع شدیم و از شهرداری و مسوولان مترو خواستیم تا این ایستگاه را در حریم تئاتر شهر نسازند.
ما از آنها خواستیم این ایستگاه در ضلع دیگر پارک «دانشجو» ساخته شود و قرار هم بود چنین شود؛ اما متأسفانه این اتفاق نیفتاد و با ساخته شدن این ایستگاه، به زیبایی تئاتر شهر لطمه زده شد. در آن دوره، هنرمندان تئاتر میتوانستند بهدلیل این بدقولی، شلوغ کنند، اما نکردند و ما خیلی منطقی با این قضیه کنار آمدیم؛ ولی مترو نباید زیر حرف خود میزد.
حال سالها از گلایه کیانیان میگذرد بعداز این گلایهها هنرمندان بسیاری با درد و دل فراوان از ایجاد حریم تئاتر شهر وجود دستفروشها در اطراف فرهنگیترین ساختمان تهران گفتند.
ساختمانی که دیگر تنها با شنیدن اسمش یاد تئاتر و ستارهایش نمیافتی، یاد دستفروشها، بازار و ناهنجاری اجتماعی اطرافش میافتی.
تئاتر شهر اعتبار و هنر این مملکت است
ایرج راد، هنرمند عرصه تئاتر ضمن یادآوری پیگیریهای خانه تئاتر بهمنظور تعیین حریم مجموعه تئاتر شهر گفت: دو سال پیش نیز جلساتی با حضور نماینده شهرداری، نماینده شورای شهر، رئیس پلیس تهران، نماینده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نمایندگان خانه تئاتر برای مسئله حضور دستفروشان و تعیین حدود حریم مجموعه تئاتر شهر برگزار شد، اما نتیجه این جلسه که رضایتبخش هم بود، هیچوقت اجرایی نشد.
مجموعه تئاتر شهر اعتبار فرهنگ و هنر این مملکت است و اجرایی شدن طرح حریم این فضای فرهنگی و هنری پس از مدتها باعث مصونیت آن خواهد شد. قطعاً باید برای دستفروشان و کسبهای که در اطراف مجموعه مشغول به فعالیت بودند، فضای دیگری در نظر گرفته شود. اقدام به پاکسازی محوطه تئاتر شهر گامی بزرگ و مؤثر و ابتدایی در راستای درخواستهای هنرمندان و پیگیریهای مداوم اداره کل هنرهای نمایشی محسوب میشود که قطعاً نیازمند تداوم است. در هر شکل این بنا همچنان نیازمند دیوار و حفاظ است و طرح پاکسازی اطراف مجموعه کافی نیست.
لازم است تا بر اساس فضاسازی و با توجه به حفظ زیبایی بصری مجموعه، دیوار یا حفاظی اطراف آن کشیده شود.
در سالهای قبل فضای بین پارک دانشجو و تالار وحدت بهعنوان یک گذر فرهنگی تعریف شده بود که امیدوارم با تلاشهای اداره کل هنرهای نمایشی و دیگر سازمانهای مرتبط، فضایی آبرومند برای فعالیتهای هنری و فرهنگی به وجود بیاید.
بهطور مثال فروش کتاب توسط عزیزانی که از این راه امرارمعاش میکنند، یکی از اتفاقاتی است که میتواند در این فضا اجرایی شود. مسئله ما در حقیقت این است که هر فضایی امکانات مختص به خود را دارا باشد و فضای فرهنگی مثل مجموعه تئاتر شهر هم باید امکانات و فضای اطرافش با مشخصات و مختصات فرهنگی و هنری آن همخوانی داشته باشد.
حریم؛ دیوار نیست
حال که این روزا خبر آمدن حریم به تئاتر شهر مطرح است عدهای آن را دیوار کشی قلمداد میکنند در صورتی که اگر پای حرف اهالی تئاتر و دلسوزان تئاتر شهر بنشینند متوجه میشوند مسئله دیوار کشی نیست و نباید چنین دیدگاهی داشت بلکه حفظ یک ساختمان در مقابل گزندها و زخمهای است که در طی سالها خورده است.
روزی از آتش کارتون خوابهای اطرافش در امان نیست و روزی دیگر از دعواها و آسیبهای که به ساختمان زده میشود.
حمیدرضا نعیمی، نویسنده، کارگردان و بازیگر تئاتر از مسئولان شهری خواست تا هرچه زودتر نسبت به پاکسازی و بهسازی حریم مجموعه تئاتر شهر اقدامات لازم را انجام دهند.
به مسئله فرهنگی نباید دید سیاسی داشت
نباید به حریم تئاتر شهر با دید سیاسی نگاه کرد باید نگاه کرد یکی از قدیمیترین ساختمانهای این شهر را چگونه باید حفظ کرد تا آیندگان هم سهمی از آن داشته باشند.
کاری که کشورهای پیشرفته درخصوص حوزه فرهنگ و هنر میکنند، اما اینجا با دید سیاسی که جدا از گفتمان روزانهمان نیست به مسئله نگاه میکنیم.
تئاترشهر در سالهای نه چندان دور، حریم داشت
محمد حاتمی بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون ضمن تاکید بر ضرورت آغاز عملیات ساماندهی حریم تئاتر شهر از نابهسامانیهای پیش آمده در محیط پیرامونی مجموعه گلایه کرد و گفت: مجموعه تئاترشهر در سالهای نه چندان دور، حریم داشت و اگر منظور ما از حریم همان حفاظت از مجموعه است که باید بگوییم متاسفانه دیگر وجود ندارد.
ضرورت وجود حریمی مشخص برای محیط پیرامونی مجموعهای، چون تئاترشهر، امری اجتنابناپذیر است که متاسفانه سالها پیش بنا به تصمیماتی برداشته شد، اما اکنون با توجه به شرایط بسیار نابهسامانی که بر محیط خارجی این مجموعه حاکم است، اجرای عملیات تعیین حریم همانند دیگرمجموعههای فرهنگی مانند تالار وحدت بسیاری ضروری به نظر میرسد؛ زیرا اینجا یک مجموعه فرهنگی به شمار میآید که هم برای شهروندان دوستدار فرهنگ و هنر و هم برای اهالی تئاتر بسیار ارزشمند است.
شاید تا به امروز توجه به ماجرای حریم ضرورتی نداشت، اما اگر اکنون تصمیم و ارادهای برای این موضوع وجود دارد، باید هرچه زودتر کار آغاز شود؛ چرا که به نظرمن حتی یک لحظه تاخیر در این تصمیم دیر است.
موضوع تعیین و آغاز عملیات اجرایی در این زمینه امری ضروری و اجتناب ناپذیر است که باید هرچه زودتر کار آغاز شود.
مجموعه تئاتر شهر یک ساختمان استثنائی برای شهروندان، علاقهمندان تئاتر و هنرمندان این عرصه است که هم از حیث معماری منحصر به فردی که دارد و هم به جهت اینکه برای بسیاری از اهالی تئاتر نقش مرکز تئاتر ایران را ایفا میکند، دربرگیرنده ارزشهای فراوانی است که نباید در این اوضاع و احوال بد باشد.
القصه، حال قرار است حریم به تئاتر شهر بیاید هنرمندان از جای جای آن استفاده کنند به قول یکی از هنرمندان فضای تئاتر شهر میتواند امکان بالقوهای به همه هنرمندان از نقاشی و موسیقی گرفته تا پرفورمنس بدهد و دیگر شاهد زشتی در کنار این ساختمان زیبا نباشیم، هنر بینیم و هنر.