در سال ۲۰۲۴ می‌توانیم انتظار داشته باشیم که به چند اکتشاف و پیشرفت در باستان‌شناسی دست پیدا کنیم. روش‌های جدید هوش مصنوعی ممکن است بتواند به تفسیر برخی متن‌ها و همچنین کشف آثار تاریخی مسروقه کمک کند.

هوش مصنوعی و مناطق جنگ‌زده

جنگ روسیه و اوکراین در سال ۲۰۲۴ به سومین سال می‌رسد. همچنین جنگ در غزه، سودان و اتیوپی ادامه دارد. با وجود این درگیری‌ها، نظارت بر محوطه‌های باستان‌شناسی آسیب‌دیده و غارت‌شده و همچنین جست‌وجو برای پیدا کردن آثار تاریخی مسروقه دشوارتر می‌شود. ممکن است در سال ۲۰۲۴ شاهد رویکرد‌های مبتکرانه و جدیدی برای انجام این کار باشیم.

ممکن است برنامه‌های هوش مصنوعی برای بررسی تصاویر ماهواره‌ای با وضوح بالا یا بررسی محوطه‌های آسیب‌دیده با سرعتی بسیار بالاتر از چشم بشر مورد استفاده قرار بگیرند. همچنین ممکن است شاهد به‌کارگیری ربات‌های پیشرفته‌تری باشیم که وارد مناطق خطرناکی می‌شوند تا بقایای باستان‌شناسی را رصد کنند که در معرض خطر تخریب یا غارت هستند.

این ربات‌ها شاید قادر به ارسال تصاویر باشند و شاید بتوانند اقدامات ساده‌ای برای حفاظت و مرمت انجام دهند. به طور مشابه، ممکن است شاهد افزایش استفاده از برنامه‌های هوش مصنوعی باشیم که می‌توانند اینترنت را پراکنده کنند و مصنوعاتی را که احتمالاً غارت شده یا به سرقت رفته‌اند شناسایی کنند.

برنامه‌های هوش مصنوعی در حال حاضر برای کمک به شناسایی محوطه‌های باستان‌شناسی، مانند خطوط جدید نازکا، استفاده می‌شوند. ربات‌ها اکنون برای نظارت بر مکان‌های باستان‌شناسی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند، برای مثال ربات سگ‌شکلی به نام «Spot» برای نظارت بر بخش‌هایی از پمپئی و جست‌وجوی ساختار‌های آسیب‌دیده استفاده می‌شود.

نگاهی به متن‌های ازدست‌رفته

شاید در سال ۲۰۲۴ رنسانسی در جست‌وجو برای متن‌های از بین رفته باستانی رقم بخورد. در سال ۲۰۲۳ توسعه فناوری‌های جدید هوش مصنوعی به محققان این اجازه را داد که متن‌هایی را که بر اثر فوران آتشفشان «وزوو» در سال ۷۹ میلادی ناخوانا شده بودند، بخوانند.

از جمله این متن‌ها به کشف یک کتاب گمشده درباره تاریخچۀ پس از اسکندر مقدونی می‌توان اشاره کرد. فناوری به سرعت درحال توسعه و پیشرفت است و در سال ۲۰۲۴ فناوری‌های جدیدتر می‌تواند متن‌های بیشتری را آشکار کند.

اکتشافات ۱۱هزار ساله در ترکیه

به نظر می‌رسد در سال ۲۰۲۴ اکتشافات بیشتری که به حدود ۱۱هزار سال قبل تعلق دارند در محوطه «گوبکلی تپه» حاصل شوند. این محوطه یکی از قدیمی‌ترین معبد‌های جهان است و در جنوب شرقی ترکیه واقع شده است. «گوبکلی تپه» مجموعه‌ای از ستون‌های سنگی T شکل را در خود جای داده که روی آن‌ها حکاکی‌هایی نقش بسته است. کاوش در این مکان همچنان ادامه دارد.

مجموعه کتیبه‌هایی نزدیک دیوار «هاردیان» 

«ماگنا» (Magna) یک دژ رومی بود که در نزدیکی دیوار «هاردیان» در بریتانیا واقع شده بود. با اینکه باستان‌شناسان می‌گویند مقدار قابل توجهی از این مکان باقی مانده، تاکنون کاوش‌های علمی کمی روی آن انجام شده است. باستان‌شناسان کاوش‌های خود را در تابستان ۲۰۲۳ آغاز کردند و در سال ۲۰۲۴، با حفاری بیشتر کاوشگران احتمالاً یافته‌های جدیدی درباره این محوطه خواهیم شنید. یکی از احتمالات این است که ممکن است تعداد زیادی کتیبه جدید در این مکان کشف شود.

تاکنون ۷۸۰ کتیبه سالم در دژ رومی «ویندولاندا» (Vindolanda) کشف شده و ممکن است تعداد زیادی از آن‌ها در «ماگنا» نیز کشف شود.

بررسی احتمال دفن اجساد توسط گونه‌ای از انسان‌تباران

بر اساس مقاله‌ای که توسط گروهی از محققان در سال ۲۰۲۳ منتشر شد، این ادعا مطرح شد که «انسان نالِدی»، گونه‌ای از سرده انسان‌تباران که حدود ۳۰۰هزار سال قبل زندگی‌می‌کرد و بقایای آنان در غاری واقع در آفریقای جنوبی کشف شده است، مردگان خود را دفن می‌کردند. با این حال یک گروه دیگر از محققان با این ادعا مخالفند. این احتمال می‌رود در سال ۲۰۲۴ زوایای بیشتری از این معما مشخص شود.

منبع: ایسنا