جهاد آبرسانی به عنوان طرحی برای افزایش بهره مندی بخش روستایی کشور از شبکه آبرسانی در دولت سیزدهم طرح ریزی شد. با شروع دولت سیزدهم آبرسانی به روستا‌ها به ویژه روستا‌های محروم و فاقد آب به عنوان یک مسئله جدی در دستور کار وزارت نیرو قرار گرفت و هدف نهایی این پروژه، آبرسانی به کلیه روستا‌های فاقد شبکه آب شرب و یا دارای تنش آبی است. جهاد آبرسانی صرفاً طرح تأمین آب روستا‌هایی است که دچار تنش آبی هستند یا شبکه آب شرب ندارند.

سید امیر حسین مدنی معاون توسعه روستایی و مناطق محروم کشور پیش از این در خصوص روند توسعه زیرساخت‌های تامین آب در روستا‌های کشور گفته بود: در مجموع پروژه آبرسانی برای ۱۹۷۶۰ روستا در طرح جهاد آبرسانی در دست اقدام است. تا پایان سال گذشته مجموع روستا‌های بهره‌مند از آب آشامیدنی سالم به بیش از ۲۱ هزار و ۳۰۰ روستا رسید. متأسفانه با توجه به معضلات تأمین آب آشامیدنی و تنش آبی، بالغ بر ۱۵هزار و ۴۲۰ روستا با تنش آبی مواجه شده اند و همچنین ۴هزار و ۳۴۰ روستا فاقد آب آشامیدنی هستند.

مدیرعامل آبفای کشور با تشریح پیشرفت جهاد آبرسانی گفت: یک عقب افتادگی تاریخی در حوزه آب شرب روستا‌ها داشتیم که در دولت سیزدهم با تدبیری که وزیر نیرو داشت، مقرر شد که یک قرارگاهی را تحت عنوان قرارگاه جهاد آبرسانی داشته باشیم و بتوانیم یک قدم بزرگ برای آبرسانی به روستا‌ها تعریف کنیم و مشکلات تامین آب شرب پایدار را در روستا‌ها که شبکه توزیع وجود ندارد حل کنیم. در این طرح آبرسانی ۱۰ هزار روستا برای برنامه ۴ ساله تعریف شد که ۴.۷ میلیون نفر جمعیت را شامل می‌شود و تاکنون پیشرفت ۴۵ درصدی داشته و آبرسانی به ۳۶۴۰ روستا انجام شده است. ۲ هزار و ۵۰۰ روستای دیگر را هم در قالب بخش دوم جهاد آبرسانی تعریف کردیم. 

او افزود: میانگین ۴۵ درصدی پیشرفت، مربوط به کل پروژه است و ۲ هزار و ۷۷۱ برنامه آبرسانی که به بخش خصوصی و خیرین واگذار شده به پیشرفت ۷۵ درصدی رسیده است. تا ابتدای سال ۱۴۰۴ باقی مانده آبرسانی این روستا‌ها تکمیل خواهد شد که در این صورت شاخص بهره مندی روستا‌ها از آب شرب به ۹۰ درصد می‌رسد.

بر اساس جدیدترین گزارش‌ها تعداد مشترکان آب در بخش شهری تا پایان مهر امسال ۱۸ میلیون و ۵۰۹ هزار بوده و در بخش روستایی ۶ میلیون و ۳۹۱ هزار مشترک را شامل می‌شود. در بخش شهری، تعداد مشترکان آب ۱.۹۲ درصد نسبت به پایان مهر سال گذشته افزایش داشته است. در بخش روستایی نیز تعداد مشترکان آب در همین بازه زمانی ۳.۱۱ درصد و حجم مخازن آب ۱.۲۸ درصد افزایش یافته است.

بنا بر این گزارش میزان جمعیت تحت پوشش آب تا پایان مهر امسال در بخش شهری به ۹۹.۹ درصد و در بخش روستایی به ۸۶.۸۴ درصد رسید. به گفته مدیرعامل آبفای کشور تا کنون به ۳۶۴۰ روستا آبرسانی شده و شاخص دسترسی به آب شرب سالم به ۸۷ درصد رسیده است.

بر اساس جدول وضعیت تاسیسات آب، طول شبکه توزیع آب در بخش شهری و روستایی به ترتیب ۱۶۹ هزار و ۶ کیلومتر، و ۱۸۵ هزار و ۷۰۵ کیلومتر است. همچنین طول خطوط انتقال آب در بخش شهری ۳۱ هزار و ۹۱۳ کیلومتر و در بخش روستایی ۱۱۵ هزار و ۸۲۲ کیلومتر است.

هچنین بر اساس آخرین آمار از تعداد مخازن آب، در حوزه شهری ۵۲۸۴ واحد و با ظرفیت ۱۷ میلیون و ۱۱۳ هزار متر مکعب و در حوزه روستایی ۳۰ هزار و ۷۸۳ واحد با ظرفیت ۴ میلیون و ۵۷۰ هزار مترمکعب مخزن آب به ثبت رسیده است.

اما تا پایان مهر امسال ۱۷۰ تصفیه‌خانه آب در مدار قرار دارد که ظرفیت آن برابر با ۱۵ میلیون و ۷۱۱ هزار متر مکعب در روز است و ظرفیت اسمی تصفیه‌خانه‌های فاضلاب در مدار نسبت به پایان مهر سال گذشته ۲.۷۳ درصد افزایش داشته است.