وضعیتهای پرفشار واکنشهای هیجانی مختلفی ایجاد میکنند، ازنشاط (وقتی که وضعیت علی رغم دشواری قابل کنترل است) تا هیجانات رایج مثل اضطراب، خشم، دلسردی و افسردگی. اگر وضعیت پرفشار ادامه یابد هیجانات ما ممکن است بسته به موفقیت تلاشهای ما برای مدارا با آن وضعیت بین احساسات فوق، متغیر باشند.
دراین بین اگر هر موقعیتی شما را تحت فشار قرار دهد و منزوی کند، میتواند منجر به ترومای روحی شود، حتی اگر صدمه جسمی نداشته باشد. در ترومای روحی شرایط فیزیکی آسیبزابودن یک رویداد را تعیین نمیکند، بلکه تجربه احساسی و ذهنی شما از آن رویداد اهمیت دارد. هرچه احساس ترس و درماندگی بیشتری داشته باشید، بیشتر دچار آسیب میشوید.
همه ما انسان ها به تشویق نیاز داریم. به خصوص زمانی که احساس می کنیم پشتمان خالی می شود و قرار است اتفاقی جدی در زندگی مان بیفتد. در چنین حالتی ممکن است دچار فشارهای روانی شدیدی شویم.بنابراین توصیه می شود که در مورد این فشارها با کسانی که به آن ها اعتماد دارید صحبت کنید. اگر متاهل نیستید، با یکی از عزیزان یا دوستان صمیمی تان صحبت کنید.
در همین راستا خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان با شبنم مقتدری عضو سازمان نظام روان شناسی و مشاوره گفتگو کرد.
مقتدی چنین بیان کرد: سبکهای مقابله افراد با فشار روانی میتواند متفاوت باشد.افراد میتوانند مسأله مدارانه پیش روند که در اینجا فرد به دنبال شفافتر شدن بیشتر مسأله، ریشه یابی آن و به دنبال آن پیدا کردن راه حل و مقدم کردن راه حل مناسب، اجرا کردن وارزیابی آن شیوه جدید میباشد که آیا به حل مساله منجر شده است. وقتی فردی برای کاهش فشار روانی مسأله مدارانه پیش رود؛ سعی در حل مسأله به شکل عمیق تری دارد.
مقتدری بیان کرد:زوجین میتوانند برای مشکل مشترکی که بین آنها به وجود آمده است از تکنیک حل مشکل اشتراکی با اتفاق نظر، همدلی، همراهی و به عمل در آوردن آن راه حل انتخاب شده مشکل را حل کنند.
سبک دیگر واکنش در مقابله با فشار روانی چیست؟
این روان شناس گفت: سبک دیگر، هیجان مدارانه است که به دو صورت سازگارانه وناسازگارانه است.ممکن است فشار روانی برای فرد مانند محرک عمل کند و فرد متناسب با هیجانات خود پیش رود و یا به دنبال راه حلی موقتی برای رسیدن به آرامش خود باشد .اگر این راه حل روی آوردن به سیگار، موارد مخدر، الکل، پرخاشگری و .. باشد؛ ناسازگارانه است و برای فرد و جامعه میتواند آسیبهای روانی و اجتماعی به دنبال داشته باشد. اما اگر سازگارانه باشد آسیب میتواند به دنبال نداشته باشد، اما راه حل موقتی برای مشکل است و اقدام علمی در جهت حل مسأله نمیباشد و مسأله را حل نمیکند.
وی در ادامه به شیوه سبک اجتناب مدارانه پرداخت وگفت:سبک دیگری که افراد برای مقابله با فشارهای روانی که در طول زندگی با آن مواجه میشونداستفاده میکنند؛ اجتناب مدارانه است افراد مشکل را انکار میکنند یا سعی میکنند از آن فرار کنند و تصور کنند آن مشکل وجود ندارد که این سبک هم میتواند آسیب زا باشد و لازم است فرد بتواند با آگاهی به پذیرش آن مشکل یا معنی دادن به رنج ناشی از آن بپردازد.
این روان درمانگر گفت: در اوایل دوران کرونا بسیاری افراد به جای پذیرش دست به انکار این ویروس میزدند.استفاده از مکانیزم دفاعی انکار (اجتناب از پذیرش واقعیت) که ناشی از خستگی روانی و اضطراب چند ساله بیماری کرونا در جامعه بود، از علل اصلی کاهش رعایت شیوهنامههای بهداشتی بهشمار میرفت.
چه عاملی در کنترل شرایط در زمان فشار روانی موثر است؟
این مدرس دانشگاه گفت: این عامل به منبع کنترل ما میتواند ارتباط داشته باشد، به این معنی که هر فرد تا چه اندازه باور دارد در زندگی خود میتواند موثر باشد و اینکه باور داشته باشد که میتواند آسیبهای ناشی از فشار روانی را کنترل کند که در اینجا کنترل درونی است.اما زمانی که او باور داشته باشد این فشار ناشی از محیط بیرون بوده است و این فرد نمیتواند روی آن کنترل داشته باشد و آن عامل بیرونی میتواند در زندگی فرد نقش موثری داشته باشد نه خود فرد؛ اینجا منبع کنترل بیرونی است، پژوهشها نشان داده است افرادی که دارای منبع کنترل درونی هستند عملکرد بهتری در فعالیتهای مختلف خود دارند، دارای عزت نفس بالاتری میباشند یعنی ارزشمندی آنها صرفا وابسته به عوامل بیرونی نمیباشد و کمتر تحت تاثیر دیگران قرار میگیرند و باور دارند موفقیتهای آنها با تلاش خودشان به دست میآید و نباید حتما شرایط بیرونی آماده باشد تا آنها موفق شوند.