امروز دوشنبه ۲۵ دی ماه ۱۴۰۲، نشست رسانهای هفتمین دو سالانهی ملی خوشنویسی ایران در موزه هنرهای معاصر تهران با حضور مدیر کل دفتر هنرهای تجسمی و رئیس شورای سیاستگذاری این رویداد، معاون هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قزوین، دبیر هفتمین دوسالانه ملی خوشنویسی و عضو شورای سیاست گذاری و قائم مقام انجمن خوشنویسان ایران برگزار شد.
محمد خراسانی زاده، مدیر کل دفتر هنرهای تجسمی و رئیس شورای سیاستگذاری این رویداد درمورد این دوره از دو سالانه خوشنویسی کشور بیان کرد: چنین اتفاق و رویدادی مستلزم یک سری تغییرات و اعمال سختگیریهایی در جریان فرآیندهای اجرایی بود که نتیجه و برون داد چنین تصمیمی را میتوان در تعداد آثاری دانست که به مرحلهی انتخاب نهایی رسیدند. زیرا شورای سیاست گذاری تأکید داشت که میزان آثار کاهش پیدا کنند و در طول زمان به نقطهای دست یابیم که کیفیت خوب دوسالانه به آرزوی جدیتر هنرمندان تبدیل شود.
رئیس شورای سیاستگذاری این رویداد گفت: تأکید جدی دیگری که در این دوره از دوسالانه خوشنویسی داشتیم این بود که دوسالانه باید با جشنواره تفاوت داشته باشد چراکه باید این موضوع را درنظر بگیریم که بینالها جشنواره نیستند. هرچند که بعضاً شاهد این مسئله بوده ایم که دوسالانهها جشنوارههایی بوده اند که برگزاری آنها فقط هر دو سال یک بار بوده است و به همین خاطر، سیاست گذاریهایی انجام شد تا اقداماتی برای این منظور صورت بگیرد.
خراسانی زاده تصریح کرد: همان طور که گفتم دوسالانه باید با جشنواره فرق داشته باشد و تلاش میکنیم دو سالانه خوشنویسی را از حالت جشنواره به قالب متفاوتی از جشنواره سوق دهیم. هرچند که این مهم، نیاز به برنامه ریزی دارد و سعی کرده ایم و ساز و کارهایی را برای این منظور پیش بگیریم.
او مطرح کرد: امسال، در خصوص اقدامات جانبی جشنواره، برخی از شهرستانهای خارج از قزوین نیز آمادگی خود را اعلام کردند که بعضی از رویدادها را همزمان با دو سالانه داشته باشند و در این راستا با دوسالانه همکاری کنند.
خراسانی زاده با بیان این که نوع پرداختن به داوری و جریان سازی از دیگر تفاوتهای هفتمین دو سالانهی خوشنویسی است، عنوان کرد: نوع پرداختن به داوری و جریان سازی از دیگر تفاوتهای این دوره است؛ به طوری که جریان سازی در راستای نحوه پرداختن به خط صورت گرفت و همین امر باعث شد تا توجه ویژهای به موضوع حضوری نویسی شود و این مسئله در شورای سیاست گذاری موردتوجه جدی قرار گرفت. زیرا حضوری نویسی تأکید بر روح زنده خوشنویسی دارد و از طریق این هنر میتوان بداهه نویسی را به کار برد. زیرا خوشنویسی در تاریخ ایران همواره دارای یک ویژگی بوده است و آن هم، توان بداهه نویسی است و این به خاطر خلق لحظهای خط توسط هنرمند است و هنرمند خوشنویس از خط سازی دور میشود و در بخش اجرایی تأکید زیادی بر این مسئله صورت گرفت.
حسین براتی، دبیر هفتمین دوسالانه خوشنویسی ایران با اشاره به تأکید شورای سیاست گذاری این رویداد به مسئله حضوری نویسی بیان کرد: امسال، شورای سیاست گذاری هفتمین دو سالانه خوشنویسی تأکید داشت که حضوری نویسی انجام شود و این موضوع در ۲۸ مرکز استان مورد توجه قرار گرفت و کیفیت آثار ارسالی از سوی هنرمندان در این دو سالانه رشد قابل توجهی داشت.
او گفت: به طور کلی، ۷۹۴ اثر به دبیرخانه هفتمین دوسالانه ارسال شده است که از نظر کیفی و کمی خوب بودند. این در حالی است که پیشتر، بر اساس مصوبه ی شورای سیاست گذاری هر هنرمند می تواند با یک اثر در این رویداد شرکت کند و به همین منظور، بخش نقاشی خط از هفتمین دو سالانه حذف شد و بدنبال این موضوع، نگرانی وجود داشت که میزان آثار ارسالی کاهش پیدا کنند ولی خوشبختانه، با استقبال خوب هنرمندان این حوزه روبرو شدیم.
براتی تصریح کرد: هنرمندان همه استان ها در دو سالانه هفتم شرکت کردند و تهران، اولین استانی بود که بیشترین آثار ارسالی را به خود اختصاص داد و رتبه های بعدی متعلق به قزوین و خراسان رضوی بودند.
دبیر هفتمین دوسالانه خوشنویسی ایران ادامه داد: روز جمعه ۲۹ دی ماه، آئین اهدای جوایز در قزوین با حضور مقامات و اساتید و پیشکسوتان این هنر معنوی برگزار خواهد شد و بعد از آن، افتتاح نمایشگاه آثار برگزیدگان که ۱۶۵ اثر توسط هیأت داوران و اساتید انتخاب شده اند به مدت ۱۵ روز در قزوین به نمایش درخواهند آمد.
براتی در پاسخ به این پرسش که آیا تأکید بر حضورینویسی به دلیل افزایش بکارگیری هوش مصنوعی است یا خیر؟! مطرح کرد: موضوع حضورینویسی در گذشته هم، مطرح بوده است. زیرا گاهی این تردید وجود داشت که اثر داوری شده اصل است یا خیر؟! به همین دلیل، تأکید شد که آثار منتخب هنرمندان هر استان به اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اعلام شود و پس از این که شرایطی در انجمن خوشنویسان استان فراهم شد روی خلق اثر، نظارت انجام شود که این دقت و نظارت موجب افزایش سطح کیفی آثار شد.
سید علی اشرف صندوق آبادی، عضو شورای سیاست گذاری هفتمین دوسالانه اظهار کرد: هنر خوشنویسی یکی از هنرهای اصیل و تاریخی است و یکی از هویت های فرهنگی ماست و با ادبیات و احادیث ائمه معصومین (ع) و قرآن کریم مأنوس است و خوشنویسان تلاش کرده اند با استفاده از ظرفیت هنر خوشنویسی، نگین اشعار و حکمت های اسلامی را به رشته تحریر درآورند.
این عضو شورای سیاست گذاری تصریح کرد: شورای سیاست گذاری این دوره از دوسالانه تا حدی عمیق تر و دقیق تر به این هنر بپردازد و علاوه بر این، نگاه جدی تری نیز، قالب های تخصصی تر و گرایش های متفاوت هنر خوشنویسی داشته ایم تا بستری برای کشف استعدادها و خلق آثاری در این زمینه به وجود بیاید. به همین خاطر، سه زیر مجموعه به گرایش نستعلیق اختصاص داده شد و داوری ها به صورت جداگانه صورت می گیرد چراکه این زیر مجموعه ها ظرفیت و شایستگی بررسی به صورت مجزا را داشته اند. در نتیجه، سیاه مشق و چلیپا و قطعه های آزاد به طور جداگانه موردنظر قرار گرفتند و امیدوارم این حرکت استمرار داشته باشد.
صندوق آبادی با اشاره به ترکیب داوران این دوره از دوسالانه خوشنویسی مطرح کرد: در ترکیب داوران، تلاش بر این بود که بهترینهای ایران را استفاده کنیم؛ یعنی افرادی که توانمندی خوبی در شیوههای مختلف هنر خوشنویسی دارند و به دلیل به وجود آمدن اعتدال، از افراد متفاوت هنری در این ترکیب داوری استفاده شد و به همین دلیل، بر این باور هستم که در حال حاضر، یکی از طلایی ترین دوران تاریخ خوشنویسی ایران است.
او ادامه داد: «داند آن کس که آشنای دل است/ که صفای خط از صفای دل است.» درواقع، میتوان تابلویی را با هوش مصنوعی و نظایر آن خلق کرد و این یک فن است اما احساس هنرمند، آن چیزی است که روح خوشنویسی را نشان میدهد و روی کاغذ جاری میشود. چون حرکت مرکب روی کاغذ، عشق بازی هنرمند با مرکب و قلم است و نتیجه این فرآیند، تأثیرگذار خواهد بود.
این عضو شورای سیاست گذاری دوسالانه خوشنویسی با بیان این که ما به دنبال هنر اصیل خوشنویسی هستیم که میراث پیشینیانمان است عنوان کرد: در کشورهای همجوار ما مانند ترکیه، خطسازی انجام میشود و ما نمیخواهیم چنین رویهای به کشور ما نیز نفوذ کند و جهتمان را تغییر دهد.
او درمورد کنار گذاشته شدن رشته نقاشیخط از دوسالانه هفتم افزود: نقاشیخط رشد خوبی داشته و جوانان استقبال خوبی از آن کردهاند. انجمن خوشنویسان ایران سال گذشته مجمعی داشت که در آن نقاشی خط در اساسنامه انجمن ذکر و انجمن موظف شد که به تشکیل شورای ارزشیابی آن بپردازد تا ساماندهی لازم صورت بگیرد و ارزیابی دقیقی درمورد وضعیت آن انجام شود. به همین خاطر، با بزرگان این رشته نقاشی خط مذاکراتی صورت گرفته است اما در حوزه اجرا این بحث مطرح شد که آثار ارائه شده از کیفیت مطلوبی برخوردار نبوده اند و همچنین، هیأت داوران معتقد بودند که آثار این بخش در مقایسه با سایر بخشها نیز از کمیت کمتری برخوردار هستند. البته باید گفت مسائلی مثل بودجه و اعتبارات نیز، وجود داشتند که باید متناسب با آن اولویتبندی صورت میگرفت.
او گفت: نقاشیخط حذف نشده و قرار است در دوره بعد اقداماتی برای حضور آن صورت بگیرد و به همین خاطر، امسال خبرهای خوبی در این زمینه خواهیم داشت.
محمد خراسانیزاده به ارائه توضیحاتی درمورد نقاشی خط و بودجه این دوره پرداخت و یادآور شد: نقاشیخط پدیده مستقلی از نقاشی و خوشنویسی است و در دوره فعلی، با نقاشیخطهایی روبرو هستیم که درواقع، پایه خوشنویسانه ندارند و عناصر آن بر دلالتهای گرافیکی تأکید دارند و به همین دلیل، شاید لازم باشد نقاشیخط به یک رشته مستقل تبدیل شود و به همین دلیل، بدون شک تأکید شورای سیاستگذاری بر افزایش کیفیت آثار، تأثیر عمیقی بر افزایش کیفیت داشته است و تصور میکنم که نقاشیخط نباید زیرمجموعه دوسالانه تخصصی خوشنویسی باشد، بلکه باید در بالاترین سطح ممکن پیگیری شود و امیدوار هستم که در آینده به این سمت حرکت کنیم و رویدادهای خاص و مستقل نقاشیخط را داشته باشیم و در قامت یک رشته مستقل به آن نگاه کنیم.
مدیرکل هنرهای تجسمی افزود: بودجه دوسالانه حدود یک و نیم میلیارد تومان پیشبینی شده است که نیمی از آن در سطح استان و نیم دیگر در سطح ملی تأمین میشود.