حجت الاسلام والمسلمین ابراهیم کلانتری در شصت و یکمین جلسه از سلسله مباحث «جهاد تبیین» به موضوع «اهمیت انتخابات و شرایط یک رقابت سالم انتخاباتی» پرداخت و گفت: با توجه به اهمیت مسئله انتخابات ۱۱ اسفند ماه لازم است جلسات متعددی را در تشریح ابعاد مختلف و حیاتی انتخابات برگزار کنیم تا نیروهای مؤمن و متعهد از هم اکنون رسالت دینی، ملی و انقلابی خود را در این خصوص به درستی بدانند و قبل از فوت فرصت اقدام لازم را انجام دهند.
او افزود: اصل انتخابات در کشور ما در حقیقت یکی از دستاوردهای بزرگ انقلاب اسلامی است، چرا که قبل از پیروزی انقلاب در کشور ما چیزی به نام انتخابات به معنی حقیقی کلمه وجود نداشت و این انقلاب بود که واژهای به نام رفراندوم و انتخابات را در ادبیات سیاسی کشور ما وارد کرد و در مقام عمل نیز حتی در سختترین شرایط بر آن استوار ماند.
رئیس انجمن علمی انقلاب اسلامی گفت: مردم، صندوق رأی را بعد از انقلاب دیدند و رأی دادن را یاد گرفتند و تمرین کردند؛ بر خلاف کشورهایی که دستشان در دست استکبار است و هنوز تفاوت میان صندوق رأی و صندوق میوه را نمیدانند. این انقلاب، پس از اینکه از زیر یوغ آمریکا و سلطه استکبارخارج شد، و با رأی، انتخابات و رفراندوم آشنا شد، تا به امروز به شدت مورد هجمه آمریکا و ایادی استکبار قرار گرفت.
عضو هیأت علمی دانشکده معارف و اندیشه اسلامی دانشگاه تهران، اظهار کرد: حضرت امام (ره) از سال ۱۳۴۱ به نقش بسیار مهم مردم در انقلاب اشاره کردند. یعنی در دی ماه سال ۱۳۴۱ وقتی انقلاب سفید شاه و ملت مطرح شد، و در بهمن ماه همان سال رفراندوم انقلاب سفید برگزار شد، در جلسهای که مراجع قم داشتند، حضرت امام جملهای را خطاب به مراجع تراز اول آن روز فرمودند که شاه در انجام انقلاب سفید شاه و ملت و برگزاری رفراندوم جدی است و آن را انجام میدهد و مخالفت ما راه بسیار سختی است و به این راحتی تمام نمیشود، هرکس که میخواهد در عرصه مبارزه بماند بماند، ولی این راه سختی زیادی دارد که ممکن است، زندانی شدن، محرومیت، شکنجه و حتی کشته شدن در پی داشته باشد. در این جلسه، حضرت امام (ره)، حضرت آیت الله گلپایگانی، آیت الله مرعشی نجفی، آیت الله شریعتمداری و آیت الله مرتضی حائری که میزبان جلسه بودند، حضور داشتند. امام (ره) در نهایت فرمودند ما باید به سمت بیدار کردن مردم برویم چرا که اگر مردم بیدار شوند و احساس وظیفه کنند، توپ و تانک هم نمیتواند در مقابل مردم مقاومت کند.
او ادامه داد: امام (ره) از روز اول معتقد بودند و در سیره عملی ایشان هم به وضوح دیده میشد که کار اصلی به دست خود مردم مؤمن و مسلمان است و تا آخرین روز، امام (ره) به این حرف معتقد بود. مقام معظم رهبری، در دیدار با ائمه جمعه کشور فرمودند: «حضور مردم در انتخابات به معنای حقیقی کلمه لازم است؛ البته انتخابات صرفاً تکلیف نیست بلکه حق مردم است که بتوانند قانونگذاران، مجریان قانون و یا اعضای مجلس خبرگان را انتخاب کنند.» همه کاره خود مردم هستند. پس این شبهه که نظام، زمانیکه نیاز دارد به سراغ مردم میآید و در مواقعی که نیاز ندارد، کاری به مردم ندارد، کذب محض است. یکی از ارکان اصلی نظام اسلامی، مردم هستند. شاید مشابه چنین نظام مردمی، به این شکل، در دنیا وجود نداشته باشد، که هم رهبران این نظام به جایگاه ویژه مردم معتقدند و بدان ایمان دارند؛ هم خود مردم، با اعتقاد به صحنه وارد میشوند؛ هر دو طرف با ایمان و اعتقاد است؛ لذا زمانی که مردم وارد صحنه میشوند، تا آخر خط و حتی مرز شهادت را هم به حساب آورده و حضور مییابند. در دفاع مقدس، همه شاهد آن بودهاند و در تاریخ با عظمت انقلاب ثبت شده است. بعد از دفاع مقدس نیز، همینگونه بوده است. نمونه دیگر آن، مدافعان حرم هستند که بدون اجبار، هزاران کیلومتر آنطرفتر به شهادت رسیدهاند و این جریان بحمدالله تا امروز استمرار دارد؛ لذا مردم را جزء پایههای اساسی انقلاب میدانیم.
او با بیان اینکه انقلاب متعلق به خود مردم است که آن را رقم زدند، گفت: «یرواند آبراهامیان» در کتاب خود با عنوان «ایران بین دو انقلاب» نوشته است؛ بزرگترین انقلاب مردمیِ جهان، در ایران رقم خورد، که چنین انقلابی در تاریخ، مشابهی ندارد. از همه طبقات و اصناف و جریانات، مشارکت کردند تا این انقلاب به پیروزی رسید. اینها مؤیّد اصل انتخابات و مردمی بودن نظام اسلامی است. در اندیشه اسلام ناب، مردم دارای جایگاه خاص و نقش صد درصدی هستند. زمانیکه گفته میشود ولایت از ناحیه خداوند، انتصابی است، به معنای تشریع حکم ولایت از ناحیه خداوند است؛ مانند تشریع حکم نماز و تشریع وجوب حکم روزه. ما در اصل تشریع، نقشی نداریم؛ ما در هیچکدام از احکام الهی نقش نداریم.
او تصریح کرد: تشریع حکم خداوند یعنی اینکه مسیر مستقیم الهی مشخص است. وقتی که نظام جمهوری اسلامی بر همین مبنا شکل میگیرد، یک نظام بینظیر میشود که بهصورت توأمان هم مشروعیت الهی صد درصدی و هم مشروعیت مردمی صد درصدی حاصل شده است. در ادبیات سیاسی گاهی مقبولیت را با مشروعیت تعبیر میکنند. به عبارتی، نتیجه تشریع صد درصدی از ناحیه خداوند و مقبولیت صد درصدی از ناحیه مردم، یک نظام اسلامی است که امروزه در دنیا شاهد هستیم. مشابه آن، در پنج سال حکومت امام علی (ع) مشاهده شده است. امیرالمؤمنین (ع) دارای مشروعیت الهی بود و دارای نصب خاص از ناحیه خداوند بود، در بخشی از تاریخ، مردم در پشت این نصب قرار گرفتند و این نصب با اقدام مردم، به اجرا درآمد و یک نظام سیاسی بینظیر شکل گرفت، نظامی که در رأس آن، امام منصوب از ناحیه خداوند حضور دارد و با پشتیبانی صد درصدی مردم، حکومت شکل میگیرد. در طول تاریخ که بنگرید، در بسیاری از جاها حکومت تشکیل شده، اما فاقد مشروعیت الهی بوده است. قبل از امیرالمؤمنین (ع) هم به همین صورت بوده است. در طول تاریخ زیاد اتفاق افتاده و هم اکنون نیز اتفاق میافتد. اما نظامی که اساسش را خداوند ترسیم نموده و پیادهسازی آن را مردم انجام دادهاند، مشابه آن در دوره معاصر، فقط در جمهوری اسلامی شکل گرفته است که حقیقتاً مایه افتخار است.
این استاد حوزه و دانشگاه اظهار کرد: برخی بچههای انقلابی وارد فضای آکادمیک که میشوند، به محض شنیدن چند واژه انگلیسی، سست میشوند، یا به دلیل شنیدن برخی صحبتها دچار تزلزل میشوند. بههیچ وجه، جای تزلزل ندارد. احسان طبری، رهبر حزب توده، بعد از دستگیری، در زندان کتابی با عنوان «کژ راهه» - خاطراتی از تاریخ حزب توده- نگاشت، وی که یکی از تئوریسینهای اصلی حزب توده بود، پس از متنبه شدن، مینویسد؛ راهی که ملت ما آغاز کردند، راهی است که تازه آغاز شده و باید صبر کرد تا نورانیت این راه، سراسر دنیا را پر کند. وی معتقد است راه درازی در پیش است تا مردم دنیا متوجه این عظمت شوند. وی میافزاید، باعث افتخار مردم ایران است که توانسته یک راه نو در دنیای پر تلاطم امروز باز کند که بسیار طول میکشد تا مردم جهان متوجه عظمت این راه بزرگ و انقلاب بزرگ شوند.
تولیت حرم مطهر خاطرنشان کرد: بدون ذرهای تردید در اندیشه ناب اسلامی، مردم جایگاه ویژهای در ایجاد و استمرار و موفقیت نظام سیاسی اسلام دارند، یعنی یک نقش صد در صدی. از همین جاست که نظام سیاسی اسلام یک نظام منحصر به فرد در جهان معرفی میشود که همزمان و به صورت توأمان هم از مشروعیت الهی و هم از مشروعیت مردمی برخوردار میگردد. این ویژگی فقط منحصر به نظام جمهوری اسلامی و خود موجب فخر و مباهات ملت بزرگ ایران در عصر حاضر است. انتخابات تضمین کننده حفظ، استمرار و استحکام نظام اسلامی در مقابل بدخواهان و دشمنان است. حقیقتاً جای این نیست که کسی احساس یأس، تزلزل و ناامیدی کند و این، راه بزرگی است که خداوند، پیامبران بزرگ و اولیای الهی پیش پای ما گذاردهاند و ما با افتخار این راه را طی خواهیم کرد.
او گفت: مقام معظم رهبری در خصوص اهمیت حضور در انتخابات فرمودند: «حضور در انتخابات یکی از مستحکمترین وسیلههایی است که این ملت میتواند آن را مثل یک زره پولادین در مقابل خود و در مقابل حمله دشمنان و سوءنیّت و بد دلىِ مستکبران و دخالتکنندگان نگه دارد. انتخابات بسیار مهمّ است». متوجه عظمت انتخاباتی که در ۱۱ اسفند برگزار میشود، باشید و با آمادگی حرکت کنید.
تولیت آستان مقدس احمدی و محمدی علیهماالسلام، اظهار کرد: اهمیت انتخابات در نظام اسلامی تا حدی است که مقام معظم رهبری حتی از آنان که نظام اسلامی را قبول ندارند به صراحت میخواهند که در انتخابات شرکت کنند: «بنده گفتهام و باز هم میگویم که آن کسانی که حتّی نظام را قبول ندارند بیایند در انتخابات شرکت کنند، رأی بدهند، امّا نه اینکه کسی که نظام را قبول ندارد، بخواهند مجلس بفرستند.
کلانتری با بیان اینکه رقابت ضرورت یک انتخابات باشکوه است، گفت: یکی از مسائل مهم در انتخابات رقابت است. رقابت در اصطلاح عبارت است از نوعی تلاش برای سبقت گرفتن بر دیگری در انجام کاری و یا تصدی پستی و یا رسیدن به نتیجهای است. رقابت در حقیقت نوعی مسابقه است، که هم میتواند در کار خیر و هم میتواند در کار شرّ صورت گیرد.
او ادامه داد: معمار کبیر انقلاب اسلامی (ره) و همچنین مقام معظم رهبری، نه فقط در خصوص انتخابات پیشِ رو، که در طول چند دهه گذشته همواره بر حضور و رقابت جدی در انتخاباتها تأکید کردهاند. بدیهی است که حضور با شکوه و حداکثری آنگاه حاصل میشود که رقابت جدی در عرصه انتخابات وجود داشته باشد، یعنی یک مسابقه جدّی و همه جانبه برای خدمت. از سویی همانقدر که حضور باشکوه و حماسی در انتخابات مهم است، همانقدر هم رقابت سالم در انتخابات با اهمیت است. اهمیت این دو بدان دلیل است که قرار است انتخابات در نظام اسلامی برگزار شود و بر آبرو، و قدرت، و کارآمدی و جلوه باشکوه منطقهای و جهانی نظام اسلامی بیافزاید. بدون تردید این نتایج جز در پرتو انتخابات باشکوه و رقابت سالم به دست آمدنی نیستند. اصول چهارگانهای که رهبر معظم انقلاب در خصوص انتخابات بر آن تأکید داشتند عبارتند از؛ حضور جدی، سلامت، رقابت جدی و امنیت انتخابات
کلانتری، در تبیین رقابت سالم انتخاباتی گفت: رقابت سالم انتخاباتی عبارت است از مسابقهای که در آن باید چهار شرط بهطور کامل و شفاف وجود داشته باشد؛ نخست، رعایت اخلاق اسلامی؛ یعنی شرکت کنندگان در آن به رعایت اخلاق اسلامی متعهد و ملتزم باشند، یعنی از دروغ، تهمت، تخریب، لجنپراکنی، دشمنی، و تکفیر طرف مقابل به شدت پرهیز کنند. گاهی برخی از کاندیداها یا طرفدارانشان و یا جریاناتی که پشت سرشان هستند، بهگونهای عمل میکنند که سنت سیئهای را پایهگذاری کرده و ظلمی را علیه اخلاق جامعه اسلامی روا میدارند. بعضی افراد به دلیل کوچک بودن خودشان، به چندین نفر ضربه میزنند تا خودشان دیده شوند. این رفتار قطعاً ظلم و خلاف اخلاق است و عقوبت اخروی سنگینی به دنبال دارد. به تعبیر رهبر فرزانه انقلاب اسلامی: «انتخابات باید سالم باشد، رقابتی باشد. رقابت غیر از خصومت است، رقابت غیر از تهمتزنىِ متقابل است؛ اینها را باید همه مواظب باشیم. رقابت این نیست که کسی اثبات خود را متوقف بر نفی دیگری بداند.» همانطور که نظام جمهوری اسلامی، نظام منحصر به فردی در دنیاست، این ساز وکارها نیز باید سالم بماند.
او در توضیح دومین شرط لازم برای یک رقابت سالم انتخاباتی گفت: رقابت باید بر مبنا و در چارچوب قانون باشد، یعنی رقیبان و طرفداران آنان و احزاب و جریانات سیاسی و هم مسئولان برگزار کننده انتخابات، همه خود را متعهد و ملتزم به قوانین کشور بدانند، اعم از قانون اساسی و قوانین عادی.
کلانتری در توضیح سومین شرط لازم برای یک رقابت سالم انتخاباتی گفت: به آگاهی و دانش و بینش سیاسی و اجتماعی عموم مردم کمک کند، راهکارهای صحیح حل معضلات اجتماعی، معیشتی و فرهنگی کشور را مطرح، و به انتخاب آگاهانه بیانجامد. انتخابات یک کلاس عملی و تمرین سیاسی است و فرصتی است برای ارتقاء بینش و فهم سیاسی عموم مردم. با انتخابات است که نسلهای جدید به بلوغ سیاسی میرسند. در صورتی که رقیبان انتخاباتی به این آگاهیهای ضروری کمک نکنند و یا شناختی از سیاست روز کشور و جهان معاصر نداشته باشند و یا اطلاعات غلط و فریبنده به خورد شهروندان بدهند، در این صورت نه فقط این فرصت از دست میرود، بلکه به ضد خود تبدیل میشود.
او ادامه داد: چندی پیش یکی از پیشکسوتان سیاسی و احزاب، در یکی از مناظرات تلوزیونی اظهار داشت؛ دو گونه نظارت موجود است: نظارت استصوابی و نظارت استرجاعی و نظارت استرجاعی را تشریح میکرد. البته طرف مقابل حرف او را نفی کرده و بیان داشت که چنین اصطلاحی ساخته شماست و در دنیا وجود ندارد. در حقیقت، نظارت استصوابی و نظارت استطلاعی موجود است. قرار است معارف سیاسی انقلاب اسلامی را دائماً به نسل جدید معرفی کنیم تا این نسل بتواند بار انقلاب را به دوش کشیده و پیش رود. به عبارتی گام دوم انقلاب اسلامی بر عهده نسلهای جدید است. انتخابات برای این کار، یک فرصت است.
رئیس انجمن علمی انقلاب اسلامی با بیان اینکه انتخابات، یک کلاس آموزشِ سیاسی است، گفت: انتخابات یک کارگاه عظیم ملی است که میلیونها نفر از نسل جدید در عرصه سیاست تمرین کنند. همه جریانات، کاندیداها، ائتلافها و احزاب بایستی به این مسأله واقف باشند. گاهی در دانشگاهها، جریانات و تشکّلهایی شکل میگیرد که از اول با یک جریانی که حتی با مفاهیم سیاسی آشنا نبوده است، متصل شدهاند و جوانان را آرامآرام در همان فضای اشتباه پیش بردهاند و آنان را به فرار از کشور رساندند. خیلی از افرادی که در شبکههای معاند رادیو تلویزیونی خارج از کشور همچون من و تو، بیبیسیِ فارسی و اینترنشنال، علیه نظام فعالیت میکنند، همان جریاناتی هستند که وقتی وارد عرصه سیاست شدند، مسیر غلط جلوی راه آنها قرار گرفته، که به دشمن ختم شده است. نمونه این افراد، مسیح علینژاد است. کسانی که روز اولی که وارد عرصه سیاست شدند، مربیان ناشی داشتند که آنچنان اینان را تغذیه کردند که از همان ابتدا در برابر انقلاب و نظام جبهه بگیرند. در ابتدا منتقد بودند، بعد پیشروی نموده، ضد انقلاب شدند و سپس فرار کردند. خانم فاطمه حقیقتجو از نمایندگان مجلس و از جمله افرادی است که در تشکل انجمن اسلامی دانشگاه خوارزمی بود، او را در لیست قرار دادند و مفاهیم غلط به خوردِ او دادند، به مجلس راه یافت و افراطیگریهایی در آنجا انجام داد و سپس از ایران فرار کرد و کشف حجاب نمود و در آمریکا صاحب مسؤولیت شد و امروزه نیروهای برانداز نظام جمهوری اسلامی را آموزش میدهد. امثال ایشان کم نیستند که از روز اول آدرس غلط به آنها میدهند. مفهوم ولایت فقیه را نمیدانند. اصول قانون اساسی را نمیدانند. جایگاه امام و رهبری را متوجه نیستند. این مفاهیم سیاسی و معارف انقلاب اسلامی به درستی به جوانان آموزش داده نمیشود و عملاً برای جبهه دشمن، نیرو پروری میشود. انتخابات برای افرادی که دغدغه سیاسی دارند و میخواهند که نسل جدید به درستی وارد مسائل سیاسی کشور شوند و بازوی خود را زیر بار انقلاب اسلامی قرار دهند، فرصت مناسبی است. این فرصت را باید مغتنم شمرد.
کلانتری در توضیح چهارمین شرط لازم برای یک رقابت سالم انتخاباتی گفت: رقابت سالم، رقابتی است که همه پایهها و اضلاع اصلی و فرعیِ آن در درون نظام اسلامی و در زمین خودی قرار داشته باشد. به عبارت دیگر رقابت سالم آن رقابتی است که از جانب آن هیچ سود و منفعت و خوراکی برای دشمنان تأمین نشود. اینکه در رقابتهای انتخاباتی برخی از رقیبان و یا جریانات سیاسیِ طرفدار آنان بگونهای حرف بزنند و یا به سمت مواضعی بروند و یا از نمادهایی استفاده کنند که با مواضع رسمی نظام اسلامی همخوانی نداشته باشد و یا با آن در تضاد باشد، قطعاً چنین رقابتی رقابت سالم و درون نظام اسلامی نخواهد بود.
او تصریح کرد: رقابتی که یک پایه آن بر مواضع دشمنان قسم خورده نظام اسلامی مبتنی باشد و امکانات و رسانهها و اعوان و انصار دشمن را پشت سر یک رقیب و جریان سیاسی به صف کند، قطعا چنین رقابتی در چارچوب نظام و انقلاب اسلامی نمیباشد و سودی هم به حال کشور نخواهد داشت. در اینصورت، رقابت میان درون نظام و بیرون نظام است که یقینا رقابت سالمی نیست و جنگ تمام عیار است و با سلاح نرم به جنگ میپردازند و ذهن مردم را تخریب میکنند. رقابت در انتخابات در جمهوری اسلامی در حقیقت رقابت میان جریانات انقلابی، ولایی و معتقد به نظام است که هر کدام برای حل مشکلات کشور راهحلهای متفاوتی دارند.
کلانتری با بیان اینکه رقابت سالم، رقابتی است که همه در میدان نظام جمهوری اسلامی به رقابت بپردازند، گفت: در زمان امام خمینی (ره)، زمانی که در جامعه روحانیت مبارز، انشعابی پیش آمد و مجمع روحانیون مبارز شکل گرفت، آقای محمدعلی انصاری به امام (ره) نامهای نوشتند و ابراز ناراحتی کردند. امام (قدس سره) در جلد ۲۱ صحیفه پاسخ مفصلی دادند و رقابت درون نظام را در آن نامه تشریح کردند و فرمودند هم جامعه روحانیت و هم مجمع روحانیون، دو جریان در درون نظام اسلامی هستند، و برای رفع معضلات نظام اسلامی، هرکدام پیشنهاد میدهند و هر پیشنهادی که انتخاب شود، انتخاب درون نظام است. جریانات درون نظام میتوانند با یکدیگر در طراحیها و برنامهریزیها و معضلات درون نظام به رقابت بپردازند. برای رفع مشکلات معیشتی، تورم، امنیت کشور و دفاع از مرزهای انقلاب پیشنهاد بدهند. اینکه برخی افراد در رقابت انتخاباتی، بحث اصلاح بعضی از اصول قانون اساسی را مطرح میکنند، هیچ جایگاهی ندارد چراکه ارتباطی با مجلس ندارد. این امر دارای چارچوب دیگری است. امثال این نظریات و حرفها باعث تشویق آنان از آنسوی مرزها میشود. رقابت درون نظام یعنی در خصوص اشتغال جوانان، ازدواج، فرزندآوری، اقتصاد، تکنولوژی، امنیت و همه موارد بحث و گفتگو شود تا رشد صورت گیرد و این معنای رقابت درون نظام است.