سه شنبه نشست تخصصی کنسرسیوم‌های فناور و دانش بنیان صنعتی‌سازی مسکن با حضور سید جواد سادات مشاور وزیر راه و شهرسازی و مدیرکل حوزه وزارتی، هادی عباسی معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی، محمد مهدی حیدری رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، خسرو دانشجو معاون شهرسازی و معماری، روح الله اکبری دستیار ویژه وزیر راه وشهرسازی در امر مسکن و نماینده معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، با مشارکت ۳۰ شرکت دانش بنیان فعال در صنعت ساختمان و حضور انبوه سازان و صنعتی سازان به‌منظور تعامل و هم‌فکری و تحقق سه اصل افزایش سرعت، کیفیت و کاهش هزینه تمام شده در ساخت و ساز‌های نهضت ملی مسکن  در محل وزارتخانه برگزار شد.

در ابتدای این جلسه که بیش از ۳ ساعت به طول انجامید، مدیران و نمایندگان شرکت‌های دانش بنیان به‌بیان دغدغه‌ها و مسائل خود پرداختند و راهکارها، ایده‌ها و طرح‌های خود را برای مشارکت در طرح نهضت ملی مسکن پرداختند.

سید جواد سادات مشاور وزیر راه و شهرسازی و مدیرکل حوزه وزارتی در این نشست اظهار کرد: ستاد توسعه اقتصاد دانش بنیان در وزارت راه و شهرسازی با این نگاه تشکیل شده است که برای ورود این شرکت‌ها به بازار‌های شکل‌گرفته در حوزه مسکن کمک کند.

وی افزود: مقرر شد تعدادی از شرکت‌های دانش بنیان نیز برای حضور در نمایشگاه‌هایی که در کمیسیون‌های مشترک خارجی برگزار می‌شود، اعزام کنیم تا بتوانند پاویون اختصاصی داشته‌باشند.

سادات موضوع مالیات شرکت‌های فعال در حوزه صنعت ساختمان را از دیگر مسائل در دست پیگیری دانست و با اشاره به افزایش تسهیلات صنعتی‌سازی گفت: فراخوانی هم از سوی بانک مسکن برای صنعتی‌سازی منتشر شده‌است.

مدیرکل حوزه وزارتی تأکید کرد: باید به صنعتی سازان کمک کنیم که با سرعت بیشتری حرکت کنند و این مساله با مشارکت و حضور شرکت‌های کوچک و متوسط دانش بنیان امکان‌پذیر است.

وی با بیان اینکه تاکنون ۳ کنسرسیوم در این خصوص شکل‌گرفته افزود: در کنار پروژه‌های نهضت ملی مسکن پروژه‌های مشارکتی هم وجود دارد که در این پروژه‌ها هم می‌توان از ظرفیت و توانمندی‌های دانش‌بنیان‌ها و صنعتی ساز‌ها استفاده‌کرد.

**برنامه ریزی و اجرای طرح جامع و برنامه از پیش طراحی شده صنعتی‌سازی

خسرو دانشجو معاون شهرسازی و معماری نیز در ادامه این جلسه کیفیت، سرعت و هزینه پایین را ۳ موضوع اساسی برای ساخت مسکن دانست و گفت: اجرای صنعتی‌سازی در حوزه مسکن یک جبر است و حجم ساخت و ساز مورد نیاز کشور به‌اندازه‌ای است که دیگر نمی‌توان با همان شیوه‌های قدیمی ساخت و ساز مسکن را انجام داد.

وی تأکید کرد: باید ساخت مسکن را با کیفیت بالاتر و هزینه کمتر و در مدت کوتاه‌تری محقق کنیم تا بتوانیم به اهداف در نظر گرفته شده برسیم.

دانشجو پیشنهاد داد در قالب یک طرح جامع و برنامه از پیش طراحی شده صنعتی‌سازی را اجرا کنیم.

وی با اشاره به برخی موضوعات مطرح شده در این جلسه توسط شرکت‌های دانش‌بنیان و انبوه سازان مسکن اظهار کرد: باید شاخص‌های مربوط به شرکت‌های دانش بنیان فعال در حوزه صنعت ساختمان را بازنگری کنیم و با ایجاد تغییراتی در معیار‌های سنجش‌های این شرکت‌های یک مدل جدید اقتصادی برای آن‌ها طراحی کنیم.

معاون شهرسازی و معماری اظهار کرد: باید با لحاظ قوانین بالادستی میان‌بر‌هایی را طراحی کنیم که ضمن رعایت آن قوانین بالادستی جذابیت جدید برای این حوزه ایجاد شود.

**تأکید بر ذائقه سنجی در ساخت مسکن

روح الله اکبری دستیار ویژه و مشاور وزیر راه و شهرسازی، با تأکید بر ضرورت حمایت از نخبگان و ارائه راهکار‌ها از سوی آن‌ها در حوزه مسکن گفت: باید با استفاده از دانش و فناوری نوین بتوانیم اهدافی مثل کاهش زمان و هزینه ساخت و ساز و افزایش کیفیت را تحقق بخشیم.

وی ادامه‌داد: مساله شناسی و محیط شناسی در این طرح بسیار مهم است و از آنجایی که جامعه هدف ساخت مسکن دهکی است که قدرت خرید مسکن را ندارد، هدف اصلی، بهینه کردن قیمت تمام شده با تمام ابزار‌ها و روش‌های ممکن از جمله صنعتی‌سازی است.

اکبری اظهار کرد: در حال حاضر رویکرد مردم در خصوص نوع و محل سکونتگاه‌ها تغییر یافته و مردم به‌دنبال جایی با آسایش شهری و آرامش روستایی هستند، بنابراین یکی از نیاز‌های ما ذائقه سنجی در این حوزه است.

وی افزود: از آنجا که مسکن یک کالای مصرفی و مرتبط با سبک زندگی فرد است، باید دید چگونه می‌توان با هوشمندسازی تجهیزات و سازه، طراحی، تعمیرات و نگهداری مسکن را بررسی کرد که نیاز امروز ما است که البته اولویت در مسکن حمایتی، کاهش قیمت تمام شده برای مردم و افزایش دسترسی پذیری برای آن‌هاست.

**زمان و مقیاس دو فاکتور اساسی در صنعتی‌سازی است

هادی عباسی معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی نیز در این نشست با بیان اینکه سنتی سازی در مقابل صنعتی‌سازی قرار ندارد و می‌توان از روش نیمه صنعتی هم استفاده‌کرد، افزود: زمان و مقیاس دو فاکتور اساسی در صنعتی‌سازی است و اگر به مقیاس بزرگ در زمان کوتاه برسیم هزینه تمام شده هم کاهش می‌یابد.

عباسی با اشاره به مسئله اقتصاد زمین و سیاست‌گذاری زمین گفت: تورم زمین بیش از تورم ساختمان است و همین مسئله باعث شده بسیاری از سازندگان به‌دنبال افزایش سرعت ساخت و ساز نباشند چرا که گذر زمان برای مالکان زمین سود بیشتری دارد.

وی ادامه‌داد: وزارت راه و شهرسازی در نهضت ملی مسکن این مسئله را با جداسازی ساختمان و اعیان از عرصه حل کرده است و در این طرح سازنده مالک زمین نیست.

معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی مشکل بعدی را آورده اولیه در نهضت ملی مسکن دانست و گفت: نیاز است علاوه بر تسهیلات موجود، وام‌های قرض الحسنه بیشتری برای ساخت مسکن در نظر شود.

عباسی با اشاره به پیگیری جدی وزارت راه وشهرسازی برای کاهش سود تسهیلات از سوی بانک مرکزی و همچنین تنظیم اقساط این تسهیلات گفت: یکی از راهکار‌های رفع این پیچیدگی‌ها این است که در ساخت و ساز‌ها طرح‌هایی با مشاعات کم را اجرا کنیم.

وی بیان کرد: باید مسکن تدریجی را در صنعتی‌سازی تقویت کنیم، مثلاً ۷۰ متر به‌صورت صنعتی‌سازی در مرحله اول احداث شود و در طول زمان و مراحل بعدی این واحد‌ها به‌صورت غیر صنعتی‌سازی توسعه یابد، به‌عبارت دیگر حالت انعطاف پذیری در طراحی و اجرا داشته باشیم.

عباسی گفت: باید در فرایند صنعتی‌سازی از حالت پیمان خارج شویم و به‌سمت خرید برویم.

معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی در ادامه به بحث انرژی اشاره کرد و گفت: باید نظام قمیت گذاری انرژی در کشور اصلاح شود و به‌گونه‌ای پلکانی شود که بر قشر ضعیف هم فشار وارد نشود.

*کمبودی در حوزه صنعتی‌سازی و تکنولوژی بخش مسکن نداریم

محمد مهدی حیدری رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، در بخش دیگری از این نشست با بیان اینکه صنعتی‌سازی از طراحی تا اجرا در بر می‌گیرد، اظهار کرد: صنعتی‌سازی در قالب انبوه سازی و غیر انبوه سازی هم می‌تواند اجرا شود.

وی ادامه‌داد: در حوزه صنعتی‌سازی و تکنولوژی کمبودی وجود ندارد و بیشتر باید بخش مدیریت ساخت و پروژه تقویت شود.

حیدری در ادامه به ساختارشکنی در پروژه‌ها اشاره کرد و گفت: صنعتی سازان با ۲۵ درصد آورده اولیه نمی‌توانند کار خود را آغاز کنند.

وی ادامه‌داد: مشکل بعدی مدل مالی آورده مردم است و مردم نمی‌توانند به‌سرعت و در مدت کوتاه آورده اولیه را تأمین کنند. صنعتی‌سازی هم با پیش پرداخت ۲۵ درصدی نمی‌تواند شکل بگیرد.

رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، در خصوص شرکت‌های دانش بنیان حوزه ساختمان توضیح داد: شاخص‌های مورد نیاز در کارگروه‌های ویژه احصا شده و از این پس بر اساس این شاخص‌ها شرکت‌ها ارزیابی خواهند شد.

وی ادامه‌داد: باید نرم افزاری طراحی و تولید شود تا بدانیم چه تعداد پروژه در قالب انبوه سازی ساخته شده یا در حال ساخت است.

حیدری در پاسخ به برخی انتقادات در خصوص برخی سخت‌گیری‌ها گفت: مرکز تحقیقات آخرین سنگر در حوزه فناوری است و پس از آن، طرح‌ها وارد مرحله اجرا می‌شوند، دغدغه ما هم ایمنی مردم است و هرگونه سخت‌گیری ما به این دلیل است.

وی یادآور شد: صنعتی‌سازی و تکنولوژی به‌اندازه کافی به‌صورت پیش ساخته و انبوه وجود دارد، اما باید مشکلات ساختاری برطرف شود.