عباداله سالک مقدم معاون فنی و فن‌آوری‌های نوین سازمان انتقال خون ایران گفت: یکی از کار‌های مهم و نوین سازمان انتقال خون در سال جاری تعیین فنوتیپ در اهداکنندگان خون است که برای تهیه سازگارترین خون برای بیماران تالاسمی که نیاز به تزریق مکرر خون دارند در هشت استان کشور انجام می‌شود.

وی گفت: هم اکنون در ۱۶ استان کشور دستگاه‌های اتوماتیک تعیین فنوتیپ و شناسایی گروه‌های فرعی خون، مستقر شده است که به زودی این استان‌ها آماده انجام این فرآیند می‌شوند.

وی در مورد ضرورت انجام این فرآیند توضیح داد: غیر از آنتی ژن‌های اصلی که گروه‌های اصلی خونی شامل (AB,O,B,A) هستند، گروهی دیگر از آنتی ژن‌ها وجود دارند که گروه فرعی را تشکیل می‌دهند و برای اینکه بتوانیم بهترین خون سازگار را در اختیار بیماران قرار بدهیم، لازم است بتوانیم فنوتیپ گروه‌های فرعی را نیز تعیین کنیم.

سالک مقدم اظهارداشت: هم اکنون انتقال خون استان‌هایی که بیشترین بیماران تالاسمی را دارند به این سیستم تجهیز شده‌اند و در ۸ استان، برای این بیماران که نیاز به تزریق مکرر خون دارند این امکان دیده شده است.

به گفته معاون فنی و فناوری‌های نوین، هشت استان دیگر که دارای این سیستم هستند نیز به زودی انجام این فرآیند را آغاز می‌کنند و در فاز بعدی به فراخور بودجه سازمانی این طرح را گسترش خواهیم داد و امیدواریم بتوانیم برای کل کشور تعیین فنوتیپ گروه‌های فرعی را امکان پذیر کنیم.

سالک مقدم افزود: پس از بیماران تالاسمی و بیماران سیکل سل (کم خونی داسی شکل)، تامین خون شناسایی شده با گروه‌های فرعی، برای بیمارانی که شیمی درمانی می‌کنند و بیماران نیازمند به تزریق خون مکرر در اولویت قرار خواهد گرفت.

وی از فراهم شدن ۵۲۰ هزار تست در سال برای تعیین فنوتیپ خبر داد و ابراز امیدواری کرد تا با تامین شرایط لازم و حمایت‌های مورد انتظار برای کل کشور این فرایند در مورد خون‌های اهدایی انجام شود.

ایران به عنوان اولین کشور مسلمان به انجمن بین‌المللی خون‌های نادر پیوسته و تاکنون ۱۲۰۰ اهداکننده از گروه‌های مختلف خون نادر را شناسایی و در بانک اطلاعاتی ثبت کرده است.

اکنون ۳۵۴ واحد خون نادر به صورت منجمد در دمای منفی ۸۰ درجه سانتی گراد برای تزریق به بیماران در مواقع لزوم ذخیره شده است که طبق نیاز و اعلام بیمارستان‌ها تحت شرایط کاملا ویژه در اختیار بیمارانی که دارای این گروه‌های خونی هستند، قرار می‌گیرد.

تا به حال ۴۵ سیستم گروه خون و بیش از ۳۶۰ آنتی ژن مربوط به دارندگان گروه‌های خونی نادر کشف شده و هر سال، تعداد بیشتری در حال شناسایی است.

اگر مشابه گروه خونی یک فرد در هر هزار تا پنج هزار نفر وجود داشته باشد، گروه خونی او، نادر محسوب می‌شود و اگر در جمعیت پنج هزار نفر یا بیشتر مشابه نداشته باشد، به عنوان گروه خونی بسیار نادر محسوب می‌شود.

تاکنون فقط ۲۷ کشور، تکنولوژی و دانش تفکیک گروه‌های خونی نادر را داشته و توانسته‌اند در این کارگروه عضو شوند که ایران شانزدهمین کشور عضو این کارگروه است.