فروغ نیلچی زاده، روانشناس در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: آیا تا کنون همسرتان با شما قهر کرده است؟ آیا شما در پی اتفاقی با اعضای خانواده خود قهر کردهاید؟ شاید هم در کودکی پدر و مادر شما برای تنبیه؛ قهر کردن را انتخاب میکردهاند. در مواقعی افراد به دنبال دلیل این رفتار بوده و میخواهند بدانند چگونه میتوان از قهر کردن جلوگیری کرد.
وی گفت:گاهی این رفتار نوعی سوءاستفاده عاطفی است. زمانی که شخصی برای کنترل و حساس شدن فرد دیگر از سکوت استفاده میکند، این روش تنها یک فریب بوده و سوءاستفاده محسوب میشود. اما گاهی قهر واکنشی زودگذر نسبت به یک موقعیت است. افراد ممکن است در شرایطی که احساس عصبانیت، ناامیدی یا ناراحتی دارند، برای مقابله با مشکل قهر کنند. در بعضی شرایطی با فروکش کردن عصبانیت یا ناراحتی سکوت هم تمام میشود.
این روانشناس گفت: در بیشتر وقتها این رفتار راه درست برای مقابله با اختلافات نیست. روانشناسی که هم مردان و هم زنان از قهر در روابط خود استفاده میکنند. اما در روابط سالم، افراد به جای سکوت مشکلات خود را به شیوه مفید حل میکنند. زمانی که یکی از طرفین بحث میخواهد در مورد مشکل صحبت کند، اما طرف دیگر خوداری میکند، باعث ایجاد احساسات زشت مانند عصبانیت و ناراحتی میشود.
وی افزود: افرادی که همیشه نادیده گرفته میشوند، سطح عزتنفس کمتری داشته و شرایط زندگی برای آنها مطلوب نیست. به همین دلیل سکوت و دوری میتواند بر سلامت رابطه تأثیر بگذارد. حتی اگر شخص به دلیل امتناع از دعوا و درگیری این راه را انتخاب کرده باشد.
نیلچی زاده ادامه داد: ممکن است برخی از افراد از این رفتار به شکل توهینآمیزی استفاده کنند. اما چگونه میتوان تشخیص داد که این رفتار سوءاستفاده است یا نه. قبل از توضیح روشهای پاسخ به قهر باید تشخیص دهیم که چه موقع این رفتار نوعی سوءاستفاده بوده و چه موقع ناراحتی است. رفتار افرادی که از سکوت بهعنوان وسیله کنترل استفاده میکنند.
وی مطرح کرد: آنها قصد دارند با قهر کردن به شخص دیگری صدمه بزنند. سکوت آنها برای مدت طولانی ادامه پیدا میکند. این رفتار به طور مکرر اتفاق میافتد. قهر زمانی تمام میشود که شخص مقابل عذرخواهی کند یا تسلیم خواستهها شود. آنها با افراد دیگر بهراحتی صحبت میکنند. اما با شریک زندگی یا دوست خود صحبت نمیکنند. در چنین شرایطی شخص به دنبال اتحاد با دیگران است. آنها از سکوت برای سرزنش شریک خود استفاده میکنند. از سکوت برای بهبود رفتار شریک خود یا تحتفشار قراردادن او استفاده میکنند. افراد به دلایل مختلفی در مشکلات سکوت و دوری کردن را انتخاب میکنند.
نیلچی زاده گفت: قهر کردن به مثال رفتاری برای خاتمه دادن به دعوا استفاده میشود. بسیاری از افراد برای جلوگیری از برآشفته شدن همسر خود این رفتار را انجام میدهند. اما گاهی هم هدف از قهر طولانی مردان یا قهر طولانی زن و شوهر تنها سوءاستفاده بوده و برای اعمال قدرت بر همسر اینگونه رفتار میکنند. قهر کردن، نادیدهگرفتن یا کنارگذاشتن یک شخص همان ناحیه از مغز را فعال میکند که درد جسمی آن را فعال میکند. در روابط بدون سوءاستفاده گاهی به دلیل ناراحتی، شخص سکوت را انتخاب میکند. در این شرایط پس از گذشت مدتی و آرام شدن هر دو طرف باید به گفتگو پرداخت. گاهی نظر فرد سوم و متخصص میتواند راهحل خوبی برای حل این مشکل و جلوگیری از عواقب قهر با شوهر یا همسر باشد.
وی گفت: آیا همسر یا نامزد شما به طور مکرر قهر میکند، احتمالاً مشکل شما حاد بوده و نیاز به کمک دارید. همانطور که گفتیم گاهی قهر میتواند نوعی سوءاستفاده باشد. در چنین حالتی شخص با هر مشکل و چالشی قهر را انتخاب کرده تا شما را تحت کنترل داشته باشد. متأسفانه در بسیاری از موارد قهر با دوست باعث پایاندادن به رابطه یا کمرنگشدن روابط میشود. گاهی این سکوت و دوری به دلیل سوءتفاهمهایی در رابطه دوستانه اتفاق میافتد. برخی افراد تصور میکنند که سکوت راحتتر از صحبتکردن است. در روابط دوستانه هم ممکن است هدف از سکوت فقط سوءاستفاده باشد. افراد برای رسیدن به خواستههای خود و حتی برای جلب توجه بیشتر قهر را انتخاب میکنند.
وی افزود: شاید شما هم در چنین شرایطی قرار گرفته باشید که دوستتان به دلیل مشغله زیاد از شما فاصله گرفته باشد. در این وضعیت آیا با او در مورد رابطه خود و فاصلهای که ایجاد شده است، صحبت میکنید؟ بسیاری از افراد در این شرایط سکوت را انتخاب کرده و به این فاصله بیشتر دامن میزنند. اگر حفظ رابطه دوستانه برای شما مهم است، باید بهجای قهر با دوست خود شروع به گفتگو کنید. از آسیبی که دیدهاید صحبت کرده و ناراحتیهای خود را بیان کنید. اگر احساس میکنید که نادیده گرفته شدهاید بهجای قهر با دوست خود صحبت کرده و علت این موضوع را جویا شوید.
نیلچی زاده گفت: اگر قهر طولانی یک مشکل جدی است؟ قهر موضوع بسیار بحثبرانگیزی است. خانواده معتقدند قهر طولانی میتواند منجر به سوءاستفاده عاطفی شود. به همان اندازه که بدرفتاری فیزیکی یک رابطه را نابود میکند، سکوت و دوری طولانی هم مضر است. قهر باعث ایجاد آثار روانی درازمدت شده و بهعنوان ابزاری برای حل تعارض به کار میرود. برخی افراد در رابطه خود مدام قهر کرده و طرف مقابل را در شرایط دشواری قرار میدهند. اما قهر زیاد نشانه چیست؟ این رفتار میتواند به دلایل مختلفی باشد. اما معمولاً افرادی که بدون توجه به عواقب آن برای حل مشکلات، مدام قهر میکنند، به دنبال کنترل و اعمال قدرت بر شخص مقابل هستند.
وی گفت: پس از تشخیص قهر و ناراحتی شخص مقابل برای حفظ رابطه باید به دنبال راههای پایاندادن به آن باشید. در ادامه چند راهکار به شما معرفی کرده ایم. درباره مشکل صحبت کنید. درباره خودتان با او صحبت کنید. راه حل ارائه دهید. مرزها را برای خود مشخص کنید.