حجت‌الاسلام و المسلمین عباس محسنی، پژوهشگر حوزه انقلاب اسلامی در برنامه «به افق فلسطین» شبکه افق سیما درباره اندیشه‌های شهید مرتضی آوینی گفت: زندگی آقای آوینی از نظر ظاهری دو بخش دارد. آقای آوینی قبل از انقلاب بخصوص در سال‌های منتهی به انقلاب اندیشه روشنفکرانه داشت، که به معنای پیروی از مد نبود. ایشان چه قبل انقلاب و چه پس از آن روحیه جست‌وجوی حقیقت داشت.

حجت‌الاسلام محسنی ادامه داد: اگرچه آقای آوینی از خانواده نسبتاً مذهبی بود، ولی آن چیزی را که رایج بوده، بدون مهابا تجربه کرده است. او بخاطر رشته معماری که با هنر و محیط زیست پیوند داشت، از خودش شخصیت ویژه‌ای ساخت. آشنایی با فلسفه به ایشان کمک کرده که به طور عمیق به مسئله نگاه کند. شهید آوینی هیچ‌وقت برای تحصیل به خارج از کشور نرفت و تا مرحله فوق لیسانس در دانشکده معماری دانشگاه تهران خواند. تا اینکه زمانی می‌رسد که زندگی ایشان به قصه انقلاب پیوند می‌خورد. انقلاب مسئله عجیبی برای آقای آوینی بوده است و تحول عجیبی را برای او به ارمغان می‌آورد. شاید نمونه یک انسانی که با انقلاب اسلامی دوباره متولد شده، آقای آوینی است. 

پژوهشگر حوزه انقلاب اسلامی در پاسخ به این سوال که در افکار شهید آوینی چه قلّه‌هایی را می‌بینیم، که از سایر افراد انقلابی متمایزش می‌کند؟ توضیح داد: یک مسئله‌ای که شهید آوینی با آن درگیر بوده، حقیقت انقلاب اسلامی است. از نگاه مرتضی آوینی امام خمینی (ره) از آن دسته آدم‌هایی است که هر هزار سال یکبار متولد می‌شود. آقای آوینی امام را در تاریخ حیات باطنی انسان و تاریخ انبیاء معنا می‌کند. ایشان در نامه‌ای که مقارن با وقوع انقلاب بود، برای برادر خود که در امریکا بود نوشته که همه قصه‌هایی که ما درباره پیامبران از جمله معجزه حضرت موسی (ع)، بت‌شکنی حضرت ابراهیم (ع)، روح مسیحایی حضرت عیسی (ع)، مهربانی حضرت رسول (ص) خوانده بودیم، اگر می‌خواهی مشاهده کنی، بیا امروز یکجا در وجود امام مشاهده کن.

وی درباره نگاه شهید مرتضی آوینی به مسئله فلسطین گفت: اگر شما فیلم‌های روایت فتح را نگاه کنی، از ابتدای فیلمسازی آقای آوینی کلمه قدس و فلسطین به نسبت آن چیزی که در انقلاب اسلامی مطرح است، نمود دارد. حدود سال ۱۳۶۱ که اسرائیل به جنوب لبنان حمله کرد و دست به اشغال لبنان زد، یک لشکر از ما برای نقش آفرینی وارد میدان شد و حضرت امام با استراتژی «راه قدس از کربلا می‌گذرد» فرمان بازگشت را صادر کرد؛ اما تعدادی کمی از آنها برای آموزش باقی ماندند. آقای آوینی در نریشن خود درباره راهبرد «راه قدس از کربلا می‌گذرد» می‌گوید: قدس جلوه برکت خدا و پله نخستین معراج انسان است و مسلمین برای دستیابی به اهداف نهایی اسلام چاره‌ای ندارند جزء اینکه بر قدس شریف دست یابند و راه قدس نیز از کربلا می‌گذرد.