چندی پیش مطلبی مبنی بر این که آسترازنکا تایید کرده است که واکسن کووید این شرکت ممکن است خون را لخته کند؛ مطرح شد. آسترازنکا تایید کرده است واکسن کووید این شرکت با نام تجاری کوویشیلد (Covishield) که در سطح گستردهای استفاده شده، ممکن است عوارض جانبی نادر از جمله لخته خون و کاهش پلاکت خون ایجاد کند.
شایان ذکر است که کوویشیلد را این شرکت بریتانیاییـسوئدی با همکاری دانشگاه آکسفورد بریتانیا ساخت و موسسه سرم هند تولید کرد. این واکسن در سطح گستردهای در بیش از ۱۵۰ کشور، از جمله بریتانیا و هند، تزریق شد.
کیانوش جهانپور٬ کارشناس سلامت با اشاره به اذعان شرکت آسترازنکا مبنی بر این که واکسن کرونا ساخت این شرکت، ممکن است باعث بروز عوارض نادر جانبی از جمله لختگی خون یا کاهش پلاکتهای خونی شود، گفت: موضوع عوارض واکسنهای کرونا در ماههای نخست شروع واکسیناسیون و ارزیابیهای اولیه در برخی افراد به ویژه در گروههای سنی و جنسیتی خاص مطرح شده است.
وی بیان کرد: بررسیها نشان میدهند که مجوز تلقیح این واکسن و سایر واکسنهای کرونا در بدو امر تا چندین ماه در انگلیس، اروپا و آمریکا و همچنین سایر کشورها مجوز مصرف اضطراری بود که لوازم و شرایط خود را دارد. چنان که کمیته ملی وقت واکسیناسیون علیه کوید ۱۹ در ایران نیز همان زمان هشدارهایی به ویژه برای افراد زیر ۴۰ سال را مطرح کرد.
این کارشناس سلامت ادامه داد: ایجاد فضای نادرست سبب شده بود که برخی از افراد به سمت تزریق این واکسن در برخی کشورهای همجوار با صرف هزینه بالا بروند یا این که برخی افراد برای این که این واکسن تقریبا در فهرست مورد تایید اغلب کشورها برای مسافرت قرار داشت٬ حتی در گروههای سنی زیر ۵۰ یا ۴۰ سال داوطلبانه بلکه مصرانه مبادرت به تهیه این واکسن و تلقیح آن کردند.
جهانپور اضافه کرد: واکسن آسترازنکا به دلیل همین عوارض حتی نادر در همان ماههای نخست در کشورهای اروپایی نیز با فراز و نشیبهایی روبرو شد و در بسیاری از کشورها برای گروههای سنی زیر ۴۰ بعضا ۵۰ سال هشدار داده شده بود. هر واکسنی میتواند، عوارضی جانبی داشته باشد، اما در عین حال باید بپذیریم که همین واکسنها بسیاری از اپیدمیهای مزمن را نابود کردهاند، این عوارض نه چندان شایع، خاص این واکسن نبوده؛ چنان که در مورد واکسن آمریکایی جانسون و جانسون نیز حتی با بروز بیشتری مطرح شد.
جهانپور ادامه داد: مقایسه میان میزان حفاظت ایجاد شده ناشی از این واکسنها با عوارض احتمالی آن همچنان استفاده از این واکسنها حتی مشروط را گریز ناپذیر کرده است. بررسیها نشان میدهند که اولا واکسن آسترازنکا و به ویژه جانسون و جانسون علی الخصوص در گروههای سنی زیر ۴۰ سال پرعارضهتر از واکسنهای ایرانی ارزیابی شده و چنان که شواهد و یافتههای بعدی واکسیناسیون با این واکسن و واکسنهای ایرانی مانند کووایران برکت، پاستوکووک، فخرا، اسپایکوژن و نورا که با فناوریهای متفاوتی تهیه شده بودند نشان از آن داشت و دارد که واکسنهای ایرانی به مراتب کم عارضهتر و چه بسا با قابلیت مصون سازی بالاتری هستند.
وی در خصوص عوارض تلقیح واکسن کرونا گفت: عمده همین عوارض نادر نیز محدود به ساعات و روزها و هفتههای نزدیک به تلقیح بروز کرده و تقریبا برای عموم افرادی که دچار عوارض احتمالی نشده اند٬ بعد از ماهها و سالها تزریق دیگر عوارضی ناشی از تلقیح نخواهند داشت.
جهانپور ادامه داد: اگرچه در حال حاضر واکسنهای موثر، به روزرسانی شده و با عوارض کمتری مثل برکت پلاس در ایران داریم که میتواند رافع ایمنتر و مؤثرتری برای مشکلات بعدی احتمالی ناشی از سویههای جدید کرونا باشد؛ در عین این که باید این روند به روزرسانی و حمایت از استمرار توسعه و تحقیق واکسنهای ایرانی کرونا حمایت شود و ادامه یابد.