مشارکت سیاسی شهروندان همواره برای نظام‌های مختلف حکمرانی مهم بوده است. اهمیت این امر در نظام‌های مردم‌سالاری همچون جمهوری اسلامی ایران دو چندان است. موسسه افکارسنجی ملت مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در راستای سنجش میزان مشارکت مردم در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، از افراد بالای ۱۸ سال در کشور و با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده متناسب با جمعیت و به شیوه تلفنی، از تاریخ ۶ تا ۹ خردادماه ۱۴۰۳ انجام داده است.

برخی از مهم‌ترین نتایج این پیمایش به شرح زیر است.

مشخصات پاسخگویان

در این نظرسنجی ملی، ۵۰/۱ درصد از پاسخگویان را مردان و ۴۹/۹ درصد را زنان تشکیل می‌دهند. همچنین ۲۸/۹ درصد از پاسخگویان در بازه سنی ۱۸ تا ۳۵ سال (جوان)، ۵۷/۳ درصد در بازه سنی ۳۶ تا ۶۰ سال (میانسال) و ۱۳/۱ درصد در بازه سنی بیش از ۶۰ سال (سالمند) قرار دارند. ۳۴/۵ درصد دارای تحصیلات دانشگاهی، ۶۰/۵ درصد دارای تحصیلات غیر دانشگاهی و ۳/۹ درصد نیز بی‌سواد هستند. همچنین ۴۰/۳ درصد از پاسخگویان ساکن مراکز استان‌ها، ۳۶/۷ درصد ساکن شهر‌های تابعه و ۲۳ درصد ساکن روستا‌های کشور هستند.

تاثیر انتخابات در بهبود شرایط کشور

در نتیجه پرسش «همان طور که می‌دانید حدود یک ماه دیگر قرار است برای انتخاب رئیس جمهور جدید، انتخاباتی زودهنگام برگزار شود. فکر می‌کنید شرکت در این انتخابات چقدر در بهبود شرایط کشور موثر است؟» نزدیک به دوسوم از پاسخگویان (۶۴/۲ درصد) به‌میزان زیاد یا خیلی زیاد و در مقابل، ۱۴ درصد از آنها به‌میزان کمی شرکت در این انتخابات را اثرگذار می‌دانند. همچنین، ۱۸/۳ درصد از مردم شرکت در این انتخابات را اصلاً در بهبود شرایط کشور موثر نمی‌دانند.

اولویت‌های اقدام رئیس جمهور آینده

در پاسخ به سوال «به نظر شما رئیس جمهور آینده کدام اقدام را باید در اولویت قرار دهد؟»، به ترتیب ۳۳/۸ درصد از پاسخگویان «عدالت خواهی و مبارزه با فساد»، ۲۶/۱ درصد «رفع تحریم‌های خارجی»، ۲۶ درصد «بهبود مدیریت و افزایش کارآمدی مسئولان» و ۴/۴ درصد «آزادی‌های سیاسی و اجتماعی» را به عنوان اولویت اصلی اقدامات رئیس جمهور آینده اعلام کرده‌اند.

میزان مشارکت در چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری

از پاسخگویان پرسیده شده است «در انتخابات ریاست جمهوری ماه آینده، برخی از مردم شرکت می‌کنند و برخی شرکت نمی‌کنند؛ شما چطور؟» ۵۳/۴ درصد بیان کرده‌اند قطعا شرکت می‌کنند و در مقابل ۱۷/۷ درصد اصلاً شرکت نمی‌کنند. همچنین، ۲۸/۹ درصد در این زمینه مردد بوده و هنوز تصمیم نگرفته‌اند. با این حساب نرخ مشارکت در کل کشور با احتساب حاشیه خطای ۳ درصد تا پایان هفته دوم خردادماه، ۵۳/۴ درصد پیش بینی می‌شود.

شایان ذکر است با توجه به ثبت‌نام چهره‌های مختلف و نزدیک شدن به روز‌های چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، انتظار می‌رود میزان مشارکت افزایش پیدا کند.