آمریکاییها روز سه شنبه پنجم نوامبر ۲۰۲۴ (۱۵ آبان ماه ۱۴۰۳) پای صندوقهای رأی حاضر میشوند تا سرنوشت ریاست جمهوری کشور خود را برای چهار سال آینده مشخص کنند. برای اینکه مشخص شود چه کسی ژانویه ۲۰۲۵ وارد کاخ سفید میرسد، «جو بایدن» رئیسجمهوری کنونی آمریکا از طیف دموکرات و «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری قبلی آمریکا از حزب جمهوریخواه پنجشنبه شب ۲۷ ژوئن (هفتم تیرماه) به میزبانی شبکه «سیانان» در آتلانتا نخستین مناظره خود را برگزار کردند؛ شبکهای که به حزب دموکرات نزدیک است.
در این مناظره که به مجادله کشیده شد، مسائل گوناگون داخلی و حوزه سیاست خارجی مورد بحث قرار گرفت. در حوزه سیاست خارجی به موضوعهایی، چون حمایت آمریکا از رژیم صهیونیستی در جنایتها علیه غزه، بحران اوکراین، ناتو، مواجهه با ایران و ... پرداخته شد. در حوزه داخلی نیز موضوعهایی از قبیل پروندههای فساد اخلاقی و مالی ترامپ، وضعیت جسمانی و روانی بد بایدن، عملکرد دو نامزد در دوره حضور در کاخ سفید، مهاجرت و پناهجویان، سقط جنین، تورم، بیمه، مالیات، بیماری کووید - ۱۹ (Covid-۱۹) و ... مورد بحث و جدل قرار گرفت.
از این رو باشگاه خبرنگاران جوان برای بررسی جزئیات بیشتر این مناظره مصاحبهای ترتیب داده با فابین دگلیز، کارشناس سیاسی کانادایی که جزئیات آن در ذیل از نظر میگذرد.
-با توجه به مناظره بایدن و ترامپ در روزهای گذشته نظر شما درباره آینده سیاسی این دو نامزد ریاست جمهوری در آمریکا چیست؟
فابین دگلیز: جو بایدن با موافقت برای مناظره زنده در سی ان ان با دونالد ترامپ در عصر پنجشنبه، در اوایل تقویم انتخاباتی آمریکا، یک هدف بسیار ساده داشت: مشخص کردن اختلاف خود در برابر رقیب جمهوری خواه و مهمتر از همه، تنظیم سریع لحن برای مبارزات انتخاباتی؛ که با قرار دادن او در انتخاب سرنوشتسازی که آمریکاییها به گفته او در چهار ماه دیگر باید انجام دهند، آغاز میشود. انتخابی به نفع رئیس جمهور سابق که نیروهایش را به شورش در سال ۲۰۲۱ تحریک کرد (و جنایتکاری که ژوئن گذشته توسط دادگاه نیویورک محکوم شد) یا انتخابی به نفع حمایت از دموکراسی و نهادهای آن که البته این موضوع نیز نیاز به بررسی در برههها فعلی سیاسی در داخل آمریکا دارد. اینها البته نظر شخصی من نیست نظر افرادیست که این روزها هر کدام حزبی را برای شرکت در این رقابت انتخاباتی انتخاب کرده اند.
اما در پایان ۹۰ دقیقه مناظره اغلب پرزحمت رئیس جمهور کنونی ، در نهایت هراس این وجود داشت که او توانست به صفوف دموکراتها وارد شود، جایی که صداهای متعددی در پی این رویارویی شنیده شد. در مورد توانایی جو بایدن برای اداره یک دوره دوم تردیدهای زیادی در آمریکا وجود دارد؛ و چیزی که باید نقطه شکستی در مبارزات انتخاباتی بین او و دونالد ترامپ باشد، اکنون خطر تبدیل شدن به یک همه پرسی برای نامزدی او را دارد، کمتر از دو ماه قبل از کنوانسیون ملی دموکرات ها، که قرار است در ماه اوت در شیکاگو برگزار شود و قرار است آن را تایید کند.
-دموکراتها در حال حاضر امیدی به ادامه روند سیاسی خود در آمریکا دارند؟
فابین دگلیز: من به عنوان فردی که طرفدار حزب دموکرات هستم باید بگویم خیر. من تنها کسی نیستم که در حال حاضر دلشکسته هستم. کلر مک کاسکیل، سناتور سابق دموکرات، عصر پنجشنبه در شبکه ام اس ان بی سی گفت، افراد زیادی هستند که امشب این را تماشا کردند و از جو بایدن به شدت ناامید شدند. من نمیدانم که آیا میتوان کاری برای حل این مشکل انجام داد یا خیر. دیوید اکسلرود، مشاور سابق باراک اوباما و تحلیلگر سیاسی در CNN، بلافاصله پس از مناظره درباره عملکرد جو بایدن اعلام کرد: «هراس شروع شد». «بحثهایی وجود خواهد داشت. نمیدانم به کجا خواهند رسید. اما بحثهایی در مورد اینکه آیا او باید ادامه دهد یا خیر وجود خواهد داشت.»
مارک بوئل، یکی از حامیان اصلی کمپین جو بایدن، به نقل از نیویورک تایمز، بدون اینکه خواستار استعفای رئیس جمهور شده باشد، پرسید: «آیا ما هنوز زمان داریم تا شخص دیگری را انتخاب کنیم؟ ما مسئولیت داریم که در حال حاضر نظر آمریکاییها را جمع آوری کنیم و آن را به جو بایدن ارائه کنیم، زیرا خطرات در این رقابت بسیار زیاد است.»
نادیا بی احمد، یکی از اعضای شاخه مترقی کمیته ملی دموکرات، پس از اولین ساعت مناظره، اظهار کرد: «زمان خوبی برای بایدن است که به دلیل نگرانیهایی درباره سلامتی اش از رقابت خارج شود.» جو بایدن با تسلط بر حقایق برای دفاع از کارنامه خود و حمله به واقعیتهای جایگزین رقیب جمهوری خواه خود، اغلب با ارائه فاجعه بار پیام خود، لحن مردد، جملات ناتمام، تفکر گیج کننده و نگاهی گاه گمشده که در تضاد با شخصیت قوی و اظهارات اشتباهی که با اطمینان توسط پوپولیستها راه اندازی شده است روند مناظره را پیش برد.
یکی از دوستان نزدیک رئیس جمهور به طور ناشناس در صفحات روزنامه هیل با عنوان یک «کابوس جهنمی» اظهار کرد: «یک نوع تصادف اسلوموشن که به گفته بسیاری حزب دموکرات را به آرامی به سمت شکست انتخاباتی سوق خواهد داد در جریان است. در اولین نظرسنجی که صبح روز جمعه توسط YouGov در جمعی متشکل از بیش از ۳۰۰۰ پاسخ دهنده راه اندازی شد، ۴۳ درصد از آمریکاییها به دونالد ترامپ رای دادند. ۲۲ درصد بایدن را برنده توصیف کردند، در حالی که ۳۵ درصد از پیروزی هیچ یک از طرفین مطمئن نبودند. در مجموع، ۵۹ درصد از افراد مورد بررسی گفتند که مناظره را به طور کامل یا جزئی تماشا کردند.»
جاش شاپیرو، فرماندار پنسیلوانیا، یکی از چهرههای در حال ظهور در حزب دموکرات، صبح جمعه در مصاحبه با اماسانبیسی اذعان کرد که جو بایدن «شب بدی از مناظره را سپری کرد»، «اما این واقعیت را تغییر نمیدهد که دونالد ترامپ رئیسجمهور بدی بود». سناتور همان ایالت، جان فترمن، که قبل از انتخاب شدن در انتخابات میاندورهای سال ۲۰۲۲ بحثهای پر هرج و مرج و پرزحمتی را تجربه کرد، به نوبه خود از دموکراتها خواست تا «آرام باشند». او در شبکه ایکس نوشت: «من از پیوستن به کرکسهای دموکرات که پس از مناظره بر فراز بایدن معلق هستند، امتناع میکنم. هیچکس بهتر از من نمیداند که یک بحث داغ مجموع یک شخص و کارنامه آنها نیست.»
مارک ملمن، استراتژیست سیاسی دموکرات هم اظهار کرد: «جو بایدن به عنوان رئیس جمهور کار بسیار خوبی انجام میدهد و نامزد دموکراتها خواهد بود مگر اینکه تصمیم بگیرد دیگر این سمت را نخواهد گرفت. دیروز و هر روز، دونالد ترامپ ثابت میکند که یک دروغگوی سریالی است. ما نمیتوانیم آن را به عنوان رئیس جمهور داشته باشیم.»
-توقف یا سکون؟ پیش بینی شما چیست؟
فابین دگلیز: هیچ مکانیسم رسمی در حزب دموکرات و کنوانسیون ملی آن که در پایان ماه اوت در شیکاگو برگزار میشود، وجود ندارد تا جایگزین نامزدی شود که در انتخابات مقدماتی پیروز شده است. حدود ۹۵ درصد از رای دهندگان نامزدی جو بایدن را انتخاب کردند. تنها یک خروج داوطلبانه میتواند باعث برگزاری «کنوانسیون باز» شود، که پس از آن مقامات مسئول یافتن یک نامزد جدید هستند.
پس از آن ممکن است کامالا هریس، معاون رئیسجمهور، در صدر فهرست جایگزینهای احتمالی قرار میگیرد، اما ۷۰۰ نماینده میتوانند چندین نامزد بالقوه دیگر را نیز انتخاب کنند که نامشان به طور مرتب در محافل دموکرات هنگام بحث درباره دوران پس از بایدن ظاهر میشود: گاوین نیوسام، فرماندار کالیفرنیا. گرچن ویتمر، فرماندار میشیگان؛ یا حتی جی بی پریتزکر، فرماندار ایلینوی.
با این حال، گاوین نیوسام از آتلانتا عصر پنجشنبه، جایی که در هیئت رئیسه بود، این گمانزنیها را پوچ توصیف کرد و گفت: «من هرگز به سوابق بایدن پشت نخواهم کرد. من هرگز به بایدن پشت نخواهم کرد و هیچ دموکراتی را در حزب خود نمیشناسم، به خصوص بعد از امشب.»
این مانور، که پس از آن سه ماه برای نامزد جدید باقی میماند تا خود را به کل کشور بشناساند - و مهمتر از همه، حزب را به سوی پیروزی پیش ببرد - با توجه به شرایط فعلی سیاسی بسیار خطرناک است، برخی پیش بینی میکنند به دلایل متعدد و نارضایتیهای موجود از روند کاری بایدن، ترامپ میتواند این بار پیروز شود، اما این هم قطعی نیست.
با این حال، حزب دمکرات قطعاً به تازگی یکی از کلیدهای خود را در عصر پنجشنبه از دست داده است و حالا برای جبران تمام این نقصانها باید تلاشی مضاعف کند. آغاز یک انتخابات مقدماتی با یک رقابت دلخراش برای جایگزینی بایدن باعث میشود که اردوگاه دموکرات یک اردوگاه دیگر را از دست بدهد. چیزی که میتواند برای تمام دموکراتها در انتخابات نوامبر آینده کشنده باشد.
فابین دگلیز، کارشناس سیاسی کانادایی است که در بسیاری از روزنامههای این کشور فعال است. او بیش از ۲۰ سال در Le Devoir روزنامه نگار بوده است، جایی که او به پوشش سیاسی، اجتماعی و فرهنگی منصوب شد. او گزارشهای بزرگی در خارج از کشور تهیه کرده است، وقایع نگاری در مورد دنیای مصرف و سپس تغییرات اجتماعی نوشته است، علاوه بر این، مسئولیت چندین پروژه ویژه را نیز بر عهده داشته است. او از سال ۱۳۹۵ منتقد ادبی است. در سال ۲۰۱۴، شورای عالی زبان فرانسه از او به دلیل کیفیت و غنای نوشتارش تقدیر کرد. او همچنین در سال ۲۰۱۵ جایزه جودیت یاسمین (Opinion) را دریافت کرد.