لیلا شقاقی، روانشناس بالینی کودک و نوجوان در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان درباره سندرم عدم شناختی اظهار کرد: این نوع سندرم به مشکلاتی در عملکردهای شناختی مانند حافظه، توجه و پردازش اطلاعات اشاره دارد. این سندرم میتواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله بیماریهای مغزی، اختلالات روانی و شرایط مزمن پزشکی مانند دیابت و فشار خون بالا باشد.
او ادامه داد: انباشت پروتئینهای بتا-آمیلوئید و تائو که منجر به تشکیل پلاکها و پیچیدگیهای پروتئینی میشوند، یکی از دلایل اصلی مشکلات شناختی در بیماری آلزایمر است و وجود اجسام لویی در مغز با پارکینسون و برخی موارد آلزایمر مرتبط است. این شرایط میتواند با کاهش جریان خون به مغز و آسیب به عروق خونی مغز منجر به مشکلات شناختی شوند. اختلالات خواب نیز میتوانند تاثیر منفی بر حافظه و تمرکز داشته باشند. افزایش سطح کورتیزول که در پاسخ به استرس تولید میشود نیز میتواند به کاهش حجم هیپوکامپوس و اختلال در عملکرد حافظه منجر شود.
شقاقی تصریح کرد: افرادی که به کووید-۱۹ مبتلا شده و بهبود یافتهاند، ممکن است با مشکلات شناختی مواجه شوند. مطالعهای در کلینیک مایو نشان داد که بیش از نیمی از بیماران با سندرم پس از کووید-۱۹ دچار مه مغزی میشوند که به مشکلات در تمرکز و حافظه اشاره دارد و اغلب نیاز به توانبخشی فیزیکی و ذهنی دارند تا بتوانند به فعالیتهای روزمره خود بازگردند.
او گفت: استفاده بیش از حد از شبکههای اجتماعی و ترس از دست دادن فرصتها نیز میتواند به سندرم عدم شناختی منجر شود. مطالعات نشان دادهاند که افرادی که به طور مداوم از شبکههای اجتماعی استفاده میکنند، احتمال بیشتری برای تجربه اختلالات شناختی دارند.
شقاقی تصریح کرد: برای پیشگیری و مدیریت سندرم عدم شناختی، به افراد توصیه میشود مواد مغذی مصرف کرده و از مصرف چربیهای اشباع شده اجتناب کنند. فعالیت بدنی متوسط تا شدید در اکثر روزهای هفته را داشته باشند. بهبود کیفیت خواب و مدیریت مشکلات خواب از موارد دیگر به شمار میرود و از انجام پازل، بازیهای فکری و شرکت در فعالیتهای اجتماعی هم میتوان نام برد. استفاده از تکنیکهای مدیریت استرس مانند مدیتیشن و یوگا و مدیریت دیابت، فشار خون و سایر شرایط مزمن از دیگر موارد هستند. با اتخاذ این اقدامات، میتوان به حفظ و بهبود سلامت شناختی کمک و از پیشرفت سندرم عدم شناختی جلوگیری کرد.
خبرنگار: عطیه رضایی