آیت الله رئیسی که به رئیس جمهور پرکار و خادم شهره شده است، در سه سال خدمت بیشائبه و مستمر خود به مردم این سرزمین، منشا بسیاری از اتفاقات بزرگ در استان خراسان رضوی، به عنوان زادگاه خود بود که پس از شهادت او، مسوولان این طرح ها را در قالب برنامهای به عنوان "یادگار ابراهیم" افتتاح کرده و به سمع و نظر مردم رساندهاند.
امروز و در شرایطی که با انتخاب مردم، سکان امور کشور به دکتر "مسعود پزشکیان" سپرده شده است، خراسان رضوی در مرحله گذار از بسیاری از مشکلات گذشته خود قرار گرفته و به استناد آمار و ارقام، جریان اقتصادی و فرهنگی در این استان روندی مثبت به خود گرفته است.
در همین راستا استانداری خراسان رضوی در برنامه ابتکاری "یادگار ابراهیم" به دستاوردهای زیرساختی، عمرانی و اقتصادی دولت سیزدهم و در خصوص طرح های فرهنگی، علمی و اجتماعی این دولت با عنوان "سرمشق" اشاره دارد و بر همین اساس ۱۳۹ دستاورد شاخص مختلف در حوزه های اقتصادی، زیرساخت و عمرانی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی را معرفی کرده است تا به اطلاع مردم استان و کشور رسانده شود.
جهش اقتصادی خراسان رضوی به استناد آمار
استاندار خراسان رضوی با اشاره به سه سال خدمت دولت سیزدهم به ریاست شهید رئیسی و رشد شاخص های اقتصادی استان گفت: ۵۶ دستاورد حوزه اقتصادی دولت سیزدهم در هفت بخش، صنعت، معدن، تجارت، کشاورزی، زیارت و گردشگری و دانش بنیان به دست آمده است که در بخش صنعت سعی شد تا ضمن مدیریت شرایط موجود در ابتدای کار، اقداماتی برای تحرک بیشتر در این حوزه صورت گیرد.
یعقوبعلی نظری اظهار کرد: از جمله این اقدامات در حوزه صنعت می توان به ایجاد ۵۹۳ واحد جدید صنعتی با سرمایه گذاری ۹۲ هزار میلیارد ریال، توسعه ۵۹۹ واحد تولیدی صنعتی با سرمایه گذاری ۲۴۹ هزار میلیارد ریال، احیای ۳۰۸ واحد راکد صنعتی با سرمایه گذاری ۱۳۰ هزار میلیارد ریال، افزایش ۲۶ درصدی ظرفیت شهرک های صنعتی با راه اندازی شهرک شماره پنج مشهد با نام خادم الرضا (ع) اشاره کرد.
او ادامه داد: تولید بیش از ۱۰۰ محصول دانش بنیان توسط ۹۸ شرکت، راه اندازی ۱۱ ناحیه و ساختگاه انرژی خورشیدی به ظرفیت تولید ۴۵۰ مگاوات برق، مجوز ساخت ۵۱ واحد عمده صنعتی جدید با برآورد ۲۸۰ هزار میلیارد ریال سرمایه گذاری با پیشرفت بیش از ۵۰ درصد، ساخت ۲۴۰ قلم کالای وارداتی و جلوگیری از خروج ارز ۴۲۰ میلیون دلار، فعال سازی ۲۰ درصد از ۴۰ کارخانه تولیدی با برنامه تولید بدون کارخانه و سرمایه گذاری ۴۷۱ هزار میلیارد ریال در مجموع بخش های صنایع عمومی استان قابل اشاره است.
نظری با برشمردن ۱۴ اقدام در بخش معدن این استان اضافه کرد: عملیات اکتشاف معادن با صدور ۱۹۰ پروانه در گستره سه هزارو ۷۷۶ کیلومتر مربع رشد ۱۴۶ درصدی داشت، همچنین تکمیل مطالعات ژئوفیزیک هوایی ۱۹ هزار کیلومتر مربع از پهنه معدنی استان در طول این سه سال به نتیجه رسید و از سوی دیگر نقشه برداری پهپادی ۷۷ معدن به پهنای ۴۰ هزار کیلومتر مربع برای اولین بار در کل کشور از دیگر موفقیت های قابل ذکر دولت سیزدهم در استان خراسان رضوی است.
وی با بیان اینکه رشد ۵۵ درصدی ظرفیت استخراج سنگ آهن از ۱۸ میلیون به ۲۸ میلیون تن از اقداماتی است که در این مدت به نتیجه رسیده است، گفت: استخراج مس در این استان از ۸۰۸ تن به هزار و ۷۱۴ تن رسیده است که رشد ۱۱۲ درصدی را نشان میدهد. از سوی دیگر استخراج کانسنگ طلا از ۱۸۸ هزار تن به ۴۵۵ هزار تن، رشد ۱۴۱ درصدی داشته است.
استاندار خراسان رضوی افزود: ظرفیت تولید آهن اسفنجی استان از ۱.۵ به ۲.۴ میلیون تن رسیده است که نشان از افزایش ۱۱۸ درصدی دارد، کنستانتره مس از هفت هزار و ۲۰۰ به ۳۲ هزار و ۹۳۵ تن رسیده که افزایش ۳۵۷ درصدی را نشان میدهد، کنستانتره آهن نیز با رشد ۲۶ درصدی از ۸.۲ به ۱۰.۴ میلیون تن رسیده است.
او با تاکید بر آغاز تولید کاتد مس برای نخستین بار در استان به میزان ۹۵۰ تن در چهار واحد اظهار کرد: ۹۹ واحد جدید صنعتی معدنی با سرمایه گذاری ۱۴۴ هزار میلیارد ریال در خراسان رضوی ایجاد شده است. از سوی دیگر ۱۰۰ واحد تولیدی صنعتی معدنی نیز با سرمایه گذاری ۶۸ هزار میلیارد ریال توسعه یافته است. همچنین مجوز ساخت ۳۰ واحد عمده فرآوری با برآورد سرمایه گذاری ۷۶۷ هزار میلیارد ریال با پیشرفت فیزیکی بیش از ۵۰ درصد صادر شده است.
نظری گفت: در مجموع و در بخش معادن استان سرمایه گذاری ۲۵۰ هزار میلیارد ریالی صورت گرفته است.
وی همچنین با اشاره به پیگیری های انجام شده در بخش تجارت استان اظهار کرد: در طول دولت سیزدهم صادرات استان از ۱.۳ به ۱.۷ میلیارد دلار با رشد ۲۶ درصدی رسیده است، همچنین در حوزه ترانزیت موجب شده است تا با رشد ۱۱۲ درصدی شاهد جابه جایی محصولات و کالاها از ۱.۶ میلیون به ۳.۴ میلیون تن کالای ترانزیت برسد.
استاندار خراسان رضوی افزود: ارتقای مناطق ویژه اقتصادی سرخس و دوغارون در استان خراسان رضوی به مناطق آزاد تجاری - صنعتی یکی دیگر از اقدامات مهمی بود که در دولت شهید رئیسی به نتیجه رسید؛ از سوی دیگر با تلاش های صورت گرفته ۱۲ کشور جدید شامل لیبی، تانزانیا، آفریقای جنوبی، ایرلند و فیلیپین به فهرست مقاصد صادراتی استان افزوده شده است.
رشد ۱۰۰ درصدی شرکت های دانش بنیان
خراسان رضوی از استانهای تاثیرگذار در اقتصاد کشور است و برخی اقدامات که در دولت شهید رئیسی در این استان صورت گرفته است، موجب ارتقای رتبه استانی و کشوری شده است.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی با اشاره به نقش ممتاز این استان در حوزه کشاورزی کشور و رشد ۲۰ درصدی تولیدات این بخش از ۶ به ۷.۵ میلیون تن شامل محصولات زراعی، آبزی و دامی، گفت: در این مدت سعی شده است تا با تلاش صورت گرفته، اقدامات تاثیرگذاری برای استان برنامه ریزی و اجرا شود.
حسن نوری زاده افزود: احیای ۲۶۱ واحد تولیدی راکد در حوزه دام، طیور و گلخانه صنعتی به ارزش ۱۳ هزار و ۶۰ میلیارد ریال، ایجاد ۳۰۲ واحد تولیدی دام و طیور به ظرفیت تولیدی۲۶ هزار و ۹۰۰ تن با سرمایه گذاری ۴۵ هزار میلیارد ریالی، ایجاد ۲۴۴ واحد صنعتی غذایی به ظرفیت ۲۰هزار و ۹۴ تن تولید و سرمایه گذاری ۵۰ هزار میلیارد ریال، افزایش ۲۹ درصدی کشت گلخانه ای با سرمایه گذاری ۱۹ هزار میلیارد ریالی و افزایش ارزش تولید ناخالص از ۶۴۰ هزار میلیارد ریال به ۲ میلیون و ۳۰ هزار میلیارد ریال از اقداماتی است که می توان به آن اشاره کرد.
وی با اشاره به صرفه جویی ۱۱.۳ میلیون مترمکعبی آب با اجرای سامانه های نوین آبیاری و انتقال در سطح ۱۳ هزار هکتار از کشتزارهای استان ادامه داد: در مجموع می توان به این نکته اشاره کرد که در بخش کشاورزی استان یک میلیون و ۲۷۶ هزار میلیارد ریال سرمایه گذاری صورت گرفته است.
معاون استاندار خراسان رضوی اضافه کرد: از جمله اقداماتی که در بخش زیارت و گردشگری استان صورت گرفته است بهره برداری از ۱۰۰ واحد اقامتی با افزایش هفت هزار و ۲۰۰ تخت با سرمایه گذاری ۱۵۰ هزار میلیارد ریالی، بهره برداری از ۶۸ واحد خدماتی با سرمایه گذاری ۲۰ هزار میلیارد ریالی، احیای ۹۰۰ واحد اقامتی و خدماتی بعد از مهار کرونا که موجب اشتغال سه هزار نفر در سطح استان بوده است.
او اظهار کرد: در این مدت مجوز اجرای ۷۲ طرح اقامتی و خدماتی با سرمایه گذاری ۹۰ هزار میلیارد ریالی با پیشرفت ۱۰ درصد صادر شده است، همچنین ۱۷۰ هزار میلیارد ریال تاکنون در بخش زیارت و گردشگری استان سرمایه گذاری شده است.
نوری زاده با اشاره به اقدامات صورت گرفته در حوزه دانش بنیان استان، گفت: راه اندازی چهار پردیس دانش بنیان، معدنی، کشاورزی و ۲ مورد در بخش سلامت از اقدامهای موثر در بخش اقتصادی استان است؛ همچنین در این حوزه شاهد رشد ۱۰۰ درصدی شرکت های دانش بنیان از ۲۷۰ شرکت به ۵۵۶ شرکت بوده ایم.
وی با اشاره به شاخص های اشتغال استان افزود: نرخ بیکاری استان به ۶.۳ درصد کاهش یافته است که این رقم ۱.۸ واحد پایین تر از میانگین کشوری با رشد ۸.۱ درصدی است و از این رو شاهد کاهش پرداخت ۲۴ درصدی بیمه بیکاری از ۱۳ هزار و ۳۵۱ نفر به ۱۰ هزار و ۷۶۸ نفر هستیم. همچنین نرخ مشارکت اقتصادی استان به ۴۳.۱ درصد رسیده است که ۱.۸ واحد بالاتر از میانگین کشوری ۴۱.۳ است.
معاون استاندار خراسان رضوی اضافه کرد: سرمایه گذاری خارجی جلب شده به استان در قالب ۲۱۷ طرح مصوب از ۸۴ به ۷۴۰ میلیون دلار افزایش یافته است که رشدی ۹۰۰ درصدی را نشان میدهد. همچنین شناسایی ۱۶۵ هزار و ۳۰۴ مؤدی جدید مالیاتی و تحقق رشد ۱۰۰ درصدی اخذ مالیات در استان به گونه ای است که این رقم از ۹۵ هزار میلیارد ریال به ۲۱۸ هزار میلیارد ریال افزایش یابد.
او گفت: وصول حقوق دولتی معادن استان نیز در این مدت از ۱۲ به ۵۸ هزار میلیارد ریال افزایش یافته است.
نوری زاده افزود: اشتغال خالص استان در سال ۱۳۹۹ منفی بود و به عبارتی ۹۸ هزار و ۲۲۷ نفر شغل خود را از دست داده بودند که با تلاش های صورت گرفته در سال های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ میزان اشتغال ایجاد شده در استان به ۱۷۲ هزار و ۳۱۸ اشتغال خالص رسید.
وی در خصوص رشد نسبت مصارف و منابع بانکی استان که از هزار و ۴۵۰ میلیارد ریال به ۲ هزار میلیارد ریال افزایش یافته است، اظهار کرد: این منابع از ۶۷ درصد به ۷۴ درصد در سال ۱۴۰۲ رسید.
معاون استاندار خراسان رضوی با اشاره به پنج بسته رونق مولدسازی، گفت: با این تصمیم امکان تأمین منابع مالی به مبلغ ۱۹۵ هزار میلیارد ریال در استان فراهم شد و نیز با رشد ۲۰ درصدی پذیرش شرکت های مستقر در استان به بازار بورس و فرابورس، تعداد این شرکت ها به هشت مورد رسید.
نوری زاده از رشد ۹۵۰ درصدی پرداخت تسهیلات قرض الحسنه ازدواج و فرزندآوری از ۳۳ به ۳۵۱ هزار میلیارد ریال خبر داد و افزود: سرمایه گذاری در استان به مبلغ یک میلیون و ۱۸ هزار میلیارد ریال مستند به پروانه های بهره برداری صورت گرفته است؛ همچنین صدور مجوز سرمایه گذاری با هدف تحقق ۱۵۳ طرح مستند به صدور مجوزها و به مبلغ یک میلیون و ۱۳۷ هزار میلیارد ریال در استان خراسان رضوی به نتیجه رسیده است.
۵۷ دستاورد حوزه زیرساخت و عمرانی
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری خراسان رضوی نیز با اشاره به ۵۷ دستاورد حوزه زیرساخت و عمرانی در ۱۱ بخش مختلف شامل آب، برق، گاز، محیط زیست، فناوری اطلاعات، مسکن، روستا، حمل و نقل، بازآفرینی شهری، بهداشت و درمان و آموزش گفت: با توجه به شناخت مسائل استان و همچنین ظرفیت های موجود و در طول دوران ریاست شهید رئیسی اقدامات بسیار خوبی در استان رخ داده است.
جواد خدایی افزود: ایجاد خط انتقال آب غرب مشهد با هدف تامین هزار و ۱۰۰ لیتر بر ثانیه آب شهر مشهد به ارزش ۱۰ هزار میلیارد ریال، ایجاد خط انتقال آب از سد «تبارک» به شهر قوچان پس از ۱۷ سال به ارزش چهار هزار و ۱۰۰ میلیارد ریال، ایجاد ۱۷۲ هزار متر مکعب مخزن ذخیره آب در سطح استان به ارزش ۱۱ هزار میلیارد ریال از طرح هایی است که معادل ۶ سال گذشته آن بوده است.
وی با اشاره به فعال سازی طرح سد «شوریجه» با پیشرفت از ۱۹ به ۶۰ درصد با تامین مالی ۲۵۰ هزار میلیارد ریالی، بیان کرد: آغاز عملیات اجرایی خط انتقال آب دریای عمان به مشهد در بخش خراسان رضوی به طول ۴۲۰ کیلومتر به ارزش ۵۰ هزار میلیارد ریال، آغاز عملیات اجرایی طرح بهینه سازی منابع آبی کوه های شمالی مشهد به طول ۲۳۰ کیلومتر با هدف تامین ۴۰ میلیون مترمکعب آب به ارزش ۱۰۰ هزار میلیارد ریال از دیگر برنامه های حوزه آب در استان خراسان رضوی است.
معاون استاندار خراسان رضوی گفت: افزایش ۲ برابری تصفیه خانه های استان با بهره برداری و آغاز عملیات اجرایی ۱۲ تصفیه خانه شهری در مشهد و هشت شهر با ظرفیت ۳۰۰ هزار مترمکعب به ارزش ۷۵ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال و اجرای ۵۵۰ کیلومتر شبکه جمع آوری فاضلاب در مشهد و هشت شهر استان به ارزش ۲۵ هزار میلیارد ریال و صرفه جویی سالانه ۳۲۰ میلیون مترمکعب آب با اجرای ۱۰ طرح تعادل بخشی آبی در سطح استان برای رفع کمبود آن در سطح استان برنامه ریزی شده است.
او با اشاره به برنامه ریزی های صورت گرفته برای جبران ناترازی انرژی برق در استان افزود: ساخت چهار واحد نیروگاهی حرارتی و بخار با ظرفیت ۷۰۰ مگاوات به ارزش ۴۰۰ هزار میلیارد ریال معادل چهار برابر عملکرد ۱۰ سال گذشته آن، افزایش سه برابری تولید برق خورشیدی از ۱۷ مگاوات به ۵۴ مگاوات و همچنین آغاز عملیات اجرایی ۵٠٣ مگاوات نیروگاه خورشیدی در سطح استان به ارزش ۱۲۵ هزار میلیارد ریال در طول این مدت برنامه ریزی و اجرا شد.
خدایی ادامه داد: ساخت ۲۱ پست برق با ظرفیت هزار و ۲۷۵ مگاولت آمپر به ارزش ۲۴ هزار میلیارد ریال معادل عملکرد ۱۰ سال گذشته، آغاز عملیات اجرایی ۳۶ پست با ظرفیت ۲ هزار و ۳۵۵ مگاولت آمپر به ارزش ۸۳ هزار و ۹۲۰ میلیارد ریال از محل مولدسازی و فاینانس چین و کنترل پذیر کردن ۵۴ درصد مصرف برق استان با هدف مدیریت هوشمند مشترکان پرمصرف از دیگر برنامه ریزی های صورت گرفته برای جبران ناترازی برق در استان است.
وی بیان کرد: آغاز عملیات اجرایی بزرگترین نیروگاه بادی کشور با ظرفیت ۲۰۰ مگاوات در خواف به ارزش ۸۰ هزار میلیارد ریال و آغاز طرح صرفه جویی ۱۲۳ مگاواتی مصرف برق معادل یک واحد نیروگاهی در سال است که برای نخستین بار در کشور و به ارزش ۴۰ هزار میلیارد ریال به اجرا رسیده است.
سرمشق شدن شهید رئیسی در استان خراسان رضوی
اقدامات دولت سیزدهم و شهدای خدمت اردیبهشت در خدمت رسانی به مردم فقط در حوزه های عمرانی و زیرساختی نیست و توجه دولت سیزدهم به حوزه فرهنگی، سیاسی و اجتماعی نیز قابل ذکر و توجه است.
معاون فرهنگی، اجتماعی و زیارت استاندار خراسان رضوی در این خصوص گفت: ۲۵ دستاورد شاخص در حوزه فرهنگی، اجتماعی و سیاسی استان به عنوان الگو و نماد خدمتگزاری دولت سیزدهم باید به اطلاع مردم رسانده شود.
حجتالاسلام حجت گنابادی نژاد به موضوع آموزش و کمبود سرانه آن در استان اشاره کرد و افزود: برای رفع این معضل ارتقای سرانه فضای آموزشی استان از ۴.۳ متر مربع به ۴.۷۸ متر مربع با ساخت و آغاز عملیات اجرایی بیش از ۹ هزار کلاس درس در سطح استان و تکمیل و بهره برداری ۱۴ سالن ورزشی و استخر دانش آموزی پس از ۱۲ سال در این استان انجام شد.
وی ادامه داد: در حوزه سیاسی استان میتوان به برگزاری چهار مرحله انتخابات مجلس شورای اسلامی و ریاست جمهوری که با سلامت و امنیت کامل برگزار شد اشاره کرد و این در حالی است که بالاترین نرخ مشارکت در بین استان های سطح یک و کلانشهرها به این استان تعلق گرفت.
معاون استاندار بیان کرد: با توجه به جمعیت استان و با توجه به مشارکت ۲ میلیون و ۴۱۵ هزار و ۶۹۶ نفر در انتخابات ریاست جمهوری، سهم ۱۰ درصدی از مشارکت کشور به این استان تعلق گرفت و این در حالی است که نرخ مشارکت بانوان استان از ۳۰ به ۴۹ درصد رسید.
او به موضوع بهداشت و درمان اشاره کرد و گفت: رشد ۴۳ درصدی تعداد پزشک عمومی و متخصص استان از ۱۱ هزار و ۲۱۲ نفر به ۱۹ هزار و ۷۳۰ نفر، رشد ۵۳۰ درصدی پوشش بیمه ای بیماران سخت درمان از ۱۷ مورد به ۱۰۷ مورد و ارتقای کمی ناباروری طرف قرارداد بیمه سلامت از صفر به ۱۱ مرکز طرف قرارداد در استان کمک کرد تا سرانه استان بهتر شود.
گنابادی نژاد افزود: رشد ۲۰۰ درصدی جذب بیماران خارجی در استان از ۲۷ هزار و ۸۰۰ به ۸۲ هزار و ۵۲۴ بیمار رسیده است. از سوی دیگر افزایش ۳۰۰ درصدی تعداد رشته ها و دانشجویان حوزه علوم پزشکی از دیگر اقدامات صورت گرفته در استان بوده است.
وی اظهار کرد: در بخش فرهنگی- آموزشی نیز شاهد رشد ۱۸۶ درصدی در زیرساخت های سینمایی خراسان رضوی از هفت به ۲۰ سینما، رشد ۳۱۱ درصدی فعالسازی آموزشگاه های آزاد فنی و حرفه ای استان از ۹۰۰ واحد به ۲ هزار و ۸۰۴ واحد، افزایش ۴۴۲ درصدی ایجاد مراکز مدیریت مهارت آموزش و مشاوره شغلی در جوار دانشگاه های استان از هفت مرکز به ۳۱ مرکز رخ داد.
معاون استاندار گفت: رشد ۵۰ درصدی رتبه های ۲ رقمی کنکور سراسری توسط دانش آموزان استان، رشد ۹۴ درصدی استخدام معلمان ماده ۲۸ از ۶ هزار و ۷۳۰ نفر دولت قبل به ۱۳ هزار و ۹۴ نفر در دولت سیزدهم، رشد ۴۸.۲۳ درصدی زائران خارجی از ۷۹۴ هزار و ۷۹۶ نفر به یک میلیون و ۶۴۷ هزار و ۶۳۴ نفر و ارتقای کارگروه ملی زیارت به ریاست رئیس جمهور صورت گرفته است.
او ادامه داد: در بخش اجتماعی نیز شاهد افزایش ۲۹۰ درصدی کمک معیشتی پرداختی به مددجویان کمیته امداد از چهار هزار و ۸۴۰ میلیارد ریال به ۱۸ هزار و ۹۰۰ میلیارد ریال، افزایش ۶۸ درصدی افراد زیر پوشش بیمه سلامت به صورت رایگان از یک میلیون و ۸۱۳ هزار و ۸۹۷ نفر به سه میلیون و ۳۹ هزار و ۳۸۷ نفر و رشد ۱۵ درصدی مستمری بگیران از ۲۴۶ هزار و ۵۱۱ نفر به ۲۸۴ هزار و ۱۱۱ نفر بوده ایم.
گنابادی نژاد اظهار کرد: رشد ۵۳ درصدی جذب بیمه شدگان از ۹۳ هزار به ۲۶۳ هزار نفر یکی از اقدامات موثر دولت سیزدهم به شمار می رود به طوری که در طول ۱۷ سال گذشته تنها ۱۷۰ هزار نفر جذب شده بودند. همچنین رشد ۷۵ درصدی کمک هزینه اجتماعی و معیشت زنان سرپرست خانوار بهزیستی از ۱۱ هزار و ۵۴۵ نفر به ۲۰هزار و ۱۸۷ نفر رسید.
وی گفت: مدال آوران بین المللی و آسیایی ورزش استان از ۲۸۰ نفر به ۳۵۰ نفر رسید که رشدی ۲۵ درصدی را نشان می دهد، همچنین شاهد کاهشی شدن میزان طلاق استان در طول دولت سیزدهم از ۲۱ هزار و ۹۳۱ نفر به ۲۱ هزار و ۴۸۸ مورد، اجرای کامل طرح واگذاری سرپرستی نوزادان بی سرپرست و بدسرپرست شیرخوارگاه استان به تعداد ۳۹۰ نفر به خانوادهای امین برای اولین بار در استان و همچنین افزایش ۶۷۳ درصدی کمک به امر ازدواج مددجویان کمیته امداد از ۵۳۰ هزار میلیارد ریال به ۲ هزار و ۷۷۰ میلیارد ریال بوده ایم.
منبع، ایرنا