۴۰ ساعت در شهر شکست هیتلر
پنجشنبه و جمعه گذشته روسیه به‌عنوان رئیس دوره‌ای گروه بریکس میزبان دهمین مجمع پارلمانی این گروه در شهر سن پترزبورگ بود.
سال ۲۰۰۱ که جیم اونیل، اقتصاد‌دان ارشد شرکت خدمات مالی و بانکداری بین‌المللی گلدمن ساکس در مقاله‌ای با اشاره به توان بالقوه اقتصادی چهار کشور برزیل، روسیه، چین و هند، کلمه «بریک» (مخفف نام ۴ کشور) را برای آنها به کار برد، فکرش را هم نمی‌کرد چند سال بعد این اقتصاد‌های نوظهور «بریک» و کمی بعد با عضویت آفریقای جنوبی، «بریکس» را به راه بیندازند تا از طریق آن نظم جهانی تحت سلطه آمریکا و دولت‌های غربی را به چالش بکشند. کمتر از دو دهه بعد، در سال ۲۰۲۴، گروهی که نخستین بار سال ۲۰۰۶ در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل تشکیل جلسه داد و سه سال بعد، فعالیتش را به صورت غیررسمی و با هدایت روسیه آغاز کرد، تبدیل به گروهی با عضویت دائم ۱۰ کشور و چندین متقاضی در صف عضویت شده است.
پنجشنبه و جمعه گذشته (۲۱ و ۲۲ تیرماه)، روسیه به‌عنوان رئیس دوره‌ای این گروه، میزبان دهمین مجمع پارلمانی بریکس با موضوع «نقش پارلمان‌ها در تقویت چندجانبه‌گرایی برای توسعه و امنیت جهانی عادلانه» در شهر سن پترزبورگ بود. از ایران، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در راس هیاتی متشکل از نمایندگان مجلس و مقامات وزارت خارجه، روز چهارشنبه برای شرکت در این اجلاس راهی سن‌پترزبورگ شد. اگرچه به صورت رسمی اعلام نشده بود، اما احتمال می‌رفت که در جریان این سفر، رئیس مجلس شورای اسلامی دیداری با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه داشته باشد. من هم به‌عنوان یکی از خبرنگاران، در این سفر حضور دارم.
سفر به سن‌پترزبورگ، یک هفته زودتر اعلام می‌شود. بعد از تمدید گذرنامه و تحویل مدارک برای گذرنامه خدمت، امیرحسین یزدان‌پناه، رئیس اداره اخبار و رسانه‌های گروهی مجلس، جلسه‌ای ترتیب می‌دهد تا جزئیات سفر را با خبرنگارانی که در این رویداد حضور دارند، به اشتراک بگذارد. او با ملاحظه درباره دیدار با پوتین صحبت می‌کند و می‌گوید هنوز مشخص نیست رئیس مجلس دیداری با پوتین داشته باشد.
در همان روز، گروهی در تلگرام برای هماهنگی‌های سفر تشکیل می‌شود. روز سه‌شنبه ۱۹ تیر، ساعت و محل حرکت مشخص می‌شود؛ «ساعت ۱۵:۳۰، پاویون جمهوری اسلامی فرودگاه مهرآباد». راس ساعت به پاویون می‌رسم. یک ساعت بعد، تقریبا همه حاضرند؛ چه آنهایی که برای بدرقه آمده‌اند (حمیدرضا حاجی‌بابایی نایب‌رئیس مجلس، محمود حسینی‌پور معاون امور مجلس رئیس‌جمهور، احمدرضا دستغیب رئیس دیوان محاسبات) و چه آنهایی که قرار است در این سفر آقای قالیباف را همراهی کنند.
وارد سالن اصلی پاویون می‌شوم. در قاب تلویزیون، این محل زرق و برق بسیار بیشتری دارد. پیش از آغاز رسمی سفر، رئیس مجلس در گفتوگوی تلویزیونی، بر دو کلیدواژه اصلی موضوع مجمع یعنی «چندجانبه‌گرایی» و «امنیت جهانی عادلانه» تاکید می‌کند و با توجه به جمعیت قابل توجه کشور‌های عضو بریکس «در حوزه مصرف و تولید» می‌گوید که این مزیت «ما را از یکجانبه‌گرایی که کشور‌های غربی ایجاد کرده‌اند دور می‌کند.» قالیباف از «بریکس‌پی» به‌عنوان سیستم پولی و بانکی مستقل از سیستم‌های بین‌المللی نام می‌برد و عنوان می‌دارد که کشور‌ها از طریق آن می‌توانند تبادلات مالی پولی و تجاری را با یکدیگر انجام دهند.
بریکس‌پی جایگزینی برای سوئیفت (شبکه جهانی ارتباطات مالی بین بانکی) است. با توجه به سهم ۸۰ درصدی دلار در تبادلات مالی و دسترسی آمریکا به جزئیات اطلاعات تبادلات بانکی و مالی در جهان از طریق سوئیفت، واشنگتن قدرت زیادی برای اعمال تحریم موثر یکجانبه علیه کشور‌هایی مانند ایران، روسیه و چین دارد. «بریکس‌پی» می‌خواهد این ابزار کنترلی را به چالش بکشد.
کمی پس از گفتوگوی تلویزیونی، رئیس مجلس با بدرقه رسمی سوار هواپیما می‌شود. من و سایر خبرنگاران از در انتهایی وارد هواپیما می‌شویم. پیش از سفر، یزدان‌پناه احتمال می‌داد که همچون بسیاری دیگر از سفرها، قالیباف شخصا هدایت سفر را برعهده داشته باشد. همین اتفاق هم می‌افتد. قالیباف با تعویض لباس رسمی و پوشیدن لباس خلبانی، به کابین می‌رود. چند دقیقه‌ای بعد از ساعت ۵ عصر، هواپیمای AIRBUS A۳۲۱ از فرودگاه مهرآباد به مقصد سنت پترزبورگ، تیک‌آف می‌کند. کمی پس از حرکت، قالیباف برای دقایقی به کابین مسافران می‌آید تا با مهدی صفری، معاون اقتصادی وزیرخارجه و شمس‌الدین حسینی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفتگو کند. با توجه به تفاوت نیم‌ساعتی بین تهران و سن‌پترزبورگ، به وقت ایران ساعت ۹:۵۰ و به وقت سن‌پترزبورگ ساعت ۹:۲۰ دقیقه شب به فرودگاه سن‌پترزبورگ می‌رسیم. اولین شوک محیطی را در لحظه پیاده شدن از هواپیما تجربه می‌کنم. ساعت ۹:۲۰ شب سن‌پترزبورگ، شبیه ساعت ۶:۳۰ عصر تهران است. سن‌پترزبورگ با توجه به موقعیت جغرافیایی‌اش (شمالی‌ترین شهر پرجمعیت جهان) در تابستان‌ها به علت بسیار طولانی شدن زمان تابش آفتاب، در تاریکی شب فرو نمی‌رود و همه طول شبانه روز یا هوا روشن است یا گرگ و میش صبحگاهی دارد. به همین علت هم نام شب‌های اوایل فصل تابستان در این شهر «شب‌های سفید» است. تا پیش از جنگ، برای تجربه چنین شب‌هایی، هزاران توریست راهی سن‌پترزبورگ می‌شدند، اما با جنگ اوکراین، وضع فرق کرده است.
کمی پس از خروج ما از هواپیما، فرش قرمز برای استقبال از رئیس مجلس شورای اسلامی پهن می‌شود. آقایان آلکساندر دمیترویچ ژوکوف نایب‌رئیس، دمیتری واسیلنکو سناتور دوما و لئونارد ادواردویچ سلوتسکی رئیس حزب لیبرال دومای فدراسیون روسیه به صورت رسمی از آقای قالیباف استقبال می‌کنند.
پس از مراسم استقبال به پاویون فرودگاه می‌رویم. در همان ابتدا، به هر یک از خبرنگاران و اعضای هیات، پاکتی داده می‌شود. روی هر پاکت با خط نستعلیق اسامی افراد حاضر در سفر نوشته شده است. در پاکت خبرنگاران، به جز یک سیم‌کارت که از ضروریات سفر‌های اینچنینی است، شماره همراه سایر اعضای تیم خبری، کلید اتاق و شماره مینی‌بوس، گذاشته شده است.
هوای شهر بسیار معتدل است. این را از قبل می‌دانستم. یکی از کارشناسان مسائل روسیه که تا حدودی از جزئیات سفر آگاه بود، برایم در یک فایل صوتی گفته بود که «دمای هوا تقریبا معتدل است و شب‌ها به ۱۳ تا ۱۸ درجه، اما روز‌ها بین ۲۳ تا ۲۷ درجه است. پنجشنبه نیمه‌ابری است و جمعه هم باران می‌بارد.» برای عزیمت به هتل، به سمت خودرو‌ها می‌رویم. برای قالیباف و هیات همراه، خودرو‌های بنز کلاس E۲۲۰ مشکی رنگ صف کشیده‌اند.
برای خبرنگاران هم یک ون بنز در نظر گرفته شده است. در لحظات ابتدایی حرکت به سمت هتل، روشنایی روز در شب، فضای بسیار سرسبز شهر و خودرو‌های نسبتا لوکس اروپایی، سه‌گانه‌ای هستند که توجه همه ما را به خود جلب کرده است.
بعد از حدود نیم ساعت به هتل «بلموند گراند یوروپ» در خیابان «Mikhaylovskaya» می‌رسیم. این هتل، تنها چند قدم با بلوار بسیار مشهور نوسکی فاصله دارد.
راهی اتاق‌هایمان می‌شویم. با یک جابه‌جایی، من و علی صفری، دبیر بین‌الملل خبرگزاری دانشجو، هم‌اتاقی می‌شویم؛ اتاق ۴۸۶. نیم ساعت بعد، قرار می‌گذاریم چرخی در شهر بزنیم، اما نماز مغرب را هنوز نخوانده‌ایم. علی با موبایل زمان اذان را چک می‌کند. غروب خورشید ساعت ۲۲:۰۸ شب و اذان مغرب تقریبا یک ساعت بعد، ساعت ۲۳ شب است. اینجا طلوع آفتاب هم ساعت ۳:۴۰ صبح است.
نماز را می‌خوانیم و راهی خیابان می‌شویم. یزدان‌پناه توصیه کرده بود به دلیل نداشتن پاسپورت، بهتر است در شهر تردد نداشته باشیم. ما که از تهران نیامده بودیم که در هتل محبوس شویم، سعی می‌کنیم بدون سر‌و‌صدا و مواجهه با یزدان‌پناه، از هتل خارج شویم. نمی‌دانم چه خطایی می‌کنیم که آسانسور در طبقه‌ای غیر از لابی متوقف می‌شود. هر چه می‌گردیم، لابی را پیدا نمی‌کنیم. قرار بود یزدان‌پناه را نبینیم ولی حین سردرگمی و در عین ناباوری، کاظم جلالی، سفیر ایران در روسیه و آقای قالیباف جلویمان سبز می‌شوند.
با کمک پرسنل هتل، بالاخره لابی را می‌یابیم. یکی از همکاران رسانه‌ای که منتظر بود کسی پیدا شود تا او هم چرخی در شهر بزند، به ما می‌پیوندد. سه نفری در هوای گرگ‌و‌میش، راهی خیابان می‌شویم. از هتل تا بلوار نوسکی چند قدم راه است. پا نگذاشته در بلوار، غرق در زیبایی آن و ساختمان‌های قدیمی و جمعیت انبوه دختران و پسران روسی می‌شویم. این بلوار خیابان اصلی و مشهورترین بلوار شهر است. نوسکی بلواری بسیار عریض و طولانی است که میدان قصر را به میدان و المان شهر قهرمان لنینگراد متصل می‌کند. نیکلای گوگول، داستان‌نویس روسی که روزگاری در این شهر زیسته بود، در کتاب «بلوار نوسکی» نوشته است «هرگز به بلوار نوسکی ایمان نیاوریم»، زیرا «بلوار نوسکی همه روز را به فریب و نیرنگ مشغول است» و شب‌ها «شیطان خودش بیرون می‌خزد و چراغ‌های خیابان را روشن می‌کند، تنها به این منظور که همه‌چیز را با جلوه‌ای دگرگونه به نمایش درآورد»؛ آماده برای قربانی‌های بعدی‌اش.
ما اگرچه به بلوار نوسکی ایمان نیاوردیم، اما هرچه گشتیم، شیطانی را هم ندیدیم که چراغ‌های خیابان را روشن کرده باشد. با چند دقیقه پیاده‌روی، به خیابان
«Griboyedov channel embankment» می‌رسیم. در وسط خیابان کانال آبی قرار دارد که قایق‌های نسبتا بزرگ به راحتی در میان آن تردد می‌کنند. به سمت کلیسای زیبایی که در انتهای خیابان قرار دارد، حرکت می‌کنیم. روی پل «Italian» دختر و پسر جوانی، در چند قدمی کلیسای «منجی در خون» خلوت کرده‌اند. علی، نقش تورلیدر ما را برعهده دارد. این تور‌لیدری، از کلیسا و شرح تاریخچه‌اش آغاز می‌شود و تا انتهای سفر شبانه‌مان ادامه دارد. نقطه انتهای مسیر ما، روخانه‌ای است که گفته شده راس ساعت ۱:۱۰ بامداد، پل ساخته‌شده روی آن، باز می‌شود. الان این پل تبدیل به جاذبه توریستی شده ولی در گذشته، برای تردد کشتی‌های غول‌پیکر این پل باز می‌شده.
ساعت ۱۲ شب است، اما جمعیت قابل توجهی در خیابان هستند. هر چه به پل نزدیک‌تر می‌شویم، جمعیت بیشتر و بیشتر از قبل می‌شود. توریست‌ها که تقریبا اکثرشان روسی هستند، کنار رودخانه عریض شهر ایستاده‌اند تا ساعت ۱:۱۰ بشود و نخستین پل باز شود.
برخی از این فرصت که هر شب تکرار می‌شود، بهره برده‌اند و بساط پشمک و اغذیه‌فروشی در کنار پل دایر کرده‌اند. از بوی بد روغن اغذیه‌فروشی‌ها که تا چند متر آن‌طرف‌تر هم پهن شده، می‌توان فهمید احتمالا این روغن سوخته، قدمتی به اندازه ساختمان‌های کهنسال شهر دارد. به جز بساط خوراکی، سفره هنر هم در گوشه‌ای پهن شده است. چند نفر با فاصله، مشغول نوازندگی خیابانی و کسب درآمد هستند. توالت‌های پیش‌ساخته هم حسابی مشتری دارد.
آنهایی که دست‌شان به جیب‌شان می‌رسد، برای دیدن صحنه باز شدن پل‌ها از درون آب، بلیت می‌خرند و سوار قایق می‌شوند. ما، اما ترجیح می‌دهیم پولی برای دیدن چنین منظره‌ای خرج نکنیم. در نزدیکی پل، ده‌ها قایق بزرگ شانه به شانه ایستاده‌اند تا ساعت موعود برسد و مسافران‌شان از نزدیک باز شدن پل را ببینند. مثل هزاران تماشاچی دیگر، تا ساعت ۱:۱۰ منتظر می‌مانیم. چند دقیقه‌ای پیش از ساعت مذکور، جلوی تردد خودرو‌ها روی پل گرفته می‌شود. اولین پل راس ساعت ۱:۱۰ باز می‌شود. باز شدنش، یکی دو دقیقه‌ای زمان می‌برد. دوربین‌ها مشغول عکاسی و فیلمبرداری هستند. بعد از چند دقیقه، دو دهنه پل با زاویه تقریبا ۸۰ درجه رو به آسمان بلند می‌شود. خیلی‌ها که باز شدن پل اول را دیدند، به سمت پل دوم که هنوز باز نشده و چند صد متر پایین‌تر است، می‌روند. می‌خواهند آن را هم به چشم ببینند.
ما، اما به همین یک پل بسنده می‌کنیم و برای جانماندن از برنامه فردا به هتل برمی‌گردیم. در طول مسیر برخلاف عادت سعی می‌کنیم به قوانین احترام بگذاریم و شبیه روس‌ها رفتار کنیم، یعنی زمانی که چراغ تردد عابر پیاده قرمز است از خیابان عبور نکنیم اگر چه هیچ خودرویی هم در آن محدوده نباشد. سخت است، اما رعایت می‌کنیم.
ساعت کمی از ۲ گذشته به هتل می‌رسیم. نماز صبح را می‌خوانیم. در گروه تلگرامی سفر، اعلام شده «حتما قبل از ساعت ۸ صبحانه صرف شود» که راس ساعت ۸ از هتل حرکت می‌کنیم. می‌خوابیم تا برنامه فردا را از دست ندهیم. نمی‌دانم علی، موبایل را روی چه ساعتی کوک کرده که از ساعتی مشخص، هر یک ربع به یک ربع، مرا از خواب می‌پراند ولی نه خودش بیدار می‌شود و نه من حس و حال ساکت کردنش را دارم.
بعد از ۴ بار زنگ زدن بیدار می‌شود. من را هم بیدار می‌کند. به رستوران می‌رویم و صبحانه نه‌چندان دلچسبی می‌خوریم. بین آن همه مشربه و ماکله فقط می‌توانیم کمی تخم‌مرغ برداریم. نمی‌دانم چگونه تخم‌مرغ را سرخ می‌کنند که آب می‌اندازد؟
هر طور هست، ساعت ۸:۱۰ خودمان را به جلوی در هتل می‌رسانیم. «مهدی ترابی‌مهربانی» مترجم وزارت خارجه معتقد است رفتن به اجلاس در این ساعت خیلی زود است: «این ساعت حتی کله‌پزی‌های سن‌پترزبورگ هم خوابند.» کله‌پزی‌ها را نمی‌دانم ولی چند مامور، با دو سگ آموزش‌دیده بمب‌یاب دور خودرو‌های اطراف هتل می‌چرخند تا هیچ خطری متوجه هیات ایرانی نباشد. به سمت محل اجلاس می‌رویم. در روشنایی روز زیبایی شهر دوچندان است. مسیری نسبتا طولانی را طی می‌کنیم تا به کاخ «تاوری» (تاوریچسکی) در شمال شرق منطقه تاریخی سن‌پترزبورگ برسیم. این کاخ در مجاورت باغ زیبای تاوریچسکی ساخته شده است. به دلیل همین ویژگی زیبایی کاخ تبدیل به محل دائمی نشست اتحادیه کشور‌های مستقل مشترک‌المنافع (C. I. S) شده است. چرایی‌اش را نمی‌دانم ولی در بین شهر‌های روسیه سن‌پترزبورگ برای ما ایرانی‌ها، تومنی صد شاهی با سایر شهر‌های روسیه فرق دارد. شاید آخرین دلیلش پیروی ایران از مراکش در جام‌جهانی ۲۰۱۸ در ورزشگاه سن‌پترزبورگ باشد. برای من این شهر نه به‌خاطر بنا‌های زیبا و تاریخی‌اش یا برد تیم ایران که حداقل به دو دلیل دیگر، جذاب است؛ یکی به‌خاطر رمان بسیار دوست‌داشتنی «مردم فقیر» فئودور داستایوفسکی که داستانش به شکلی شرح زاغه‌های سن‌پترزبورگ است و دیگری هم که بی‌ارتباط به اولی نیست تحصیل و زیست آخرین سال‌های زندگی داستایوفسکی در این شهر است. می‌گویند شاید هیچ نامی در تاریخ ادبیات به‌مانند داستایوفسکی به سن‌پترزبورگ گره نخورده باشد، حتی داستان رمان مشهور «جنایت و مکافات» او نیز در همین شهر اتفاق افتاده است. در روسیه داستایوفسکی یکی از محبوب‌ترین نویسندگان است، حتی «سولانا آلکسیویچ» برنده جایزه نوبل ادبیات هم غرق در نوشته‌های اوست. با این حال، اما روس‌ها به همان اندازه که داستایوفسکی را می‌ستایند، دل خوشی از آلکسیویچ بلاروسی ندارند. آنها معتقدند او در پنج‌گانه‌ای که نوشته به‌ویژه در «جنگ چهره زنانه ندارد» و «پسران رویین»، ملت روس و مقاومتش را تحقیر کرده است. احساس می‌کنم آلکسیویچ نمی‌خواست و الا می‌توانست با نوشتن از مقاومت بی‌نظیر مردم سن‌پترزبورگ (لنینگراد) در جنگ جهانی دوم در برابر هجوم آلمان‌ها، روایت بی‌مثالی را خلق کند. سن‌پترزبورگ یا لنینگراد در جنگ جهانی دوم در فاصله از ۸ سپتامبر ۱۹۴۱ یعنی زمانی که آخرین جاده ورودی به شهر مسدود شد، در محاصره افتاد و تا ۸۷۲ روز بعد (۲۷ ژانویه ۱۹۴۴) در محاصره ماند. محاصره لنینگراد از طولانی‌ترین و ویرانگرترین محاصره‌ها در تاریخ بشر شناخته شده است. نه در شوروی آن زمان یا روسیه امروزی که در همه کشور‌ها مردم برای هر شکلی از مقاومت احترام ویژه‌ای قائلند. فرقی نمی‌کند که این مقاومت در ویتنام و مقابل آمریکایی‌ها؛ در الجزایر و مقابل فرانسوی‌ها؛ در هند و مقابل استعمار انگلیس یا حتی در غزه علیه رژیم‌صهیونیستی باشد. برای افکار عمومی جهان مقاومت در برابر استکبار و زورگویان شریف است و همه ملت‌ها با نیکی از آن یاد می‌کنند. بریکس هم نمونه‌ای از این دست مقاومت‌هاست؛ مقاومتی دربرابر یکجانبه‌گرایی آمریکا و ساختار‌هایی که غرب برای سلطه بر جهان ایجاد کرده است.
این بار، اما نه یک کشور که یک گروه قرار است در برابر آمریکا بایستد. در اجلاس ۲۰۲۳ بریکس در آفریقای جنوبی، ایران، عربستان‌سعودی، امارات متحده عربی، مصر، اتیوپی و آرژانتین به‌عنوان اعضای جدید به این گروه پیوستند. اجلاس آفریقای جنوبی را به‌خوبی به یاد می‌آورم. پیش از سفر رئیس‌جمهور به اجلاس محمد جمشیدی، معاون سیاسی رئیس‌جمهور در جلسه‌ای که اجازه ضبط آن وجود نداشت در این باره حرف زد. او گفت که اولویت دولت رئیسی «عضویت در سازمان‌های بین‌المللی» است و از همین رو دولت درخواست عضویت در بریکس را داده و چندین دور رایزنی کرده است. با این حال، اما او گفت که معلوم نیست این درخواست چه زمانی پذیرفته شود. از بین اعضای جدید بریکس، آرژانتین با توجه به روی کار آمدن یک رئیس‌جمهور راست افراطی که به دونالد ترامپ آرژانتین مشهور است تقاضای عضویتش را پس گرفت. عربستان‌سعودی نیز حضور بسیار کم‌فروغی در بریکس داشته، اما با این حال روس‌ها می‌گویند که ریاض قصد جدایی از گروه را ندارد. به سمت ورودی کاخ می‌رویم. از روز قبل به هر یک از اعضای شرکت‌کننده در اجلاس کارتی داده شد که روی آن مشخصات و تصویر فرد چاپ شده بود. روی کارت، کیو آر کد مختص به هر فرد چاپ شده است. در ورودی اجلاس، چهار گیت ورودی برای افراد و سه گیت چک وسایل همراه تعبیه و دو دوربین هم برای تست درجه حرارت بدن نصب شده است. هر فرد برای ورود باید کد کیو آر را جلوی دستگاه بگیرد. اگر چراغ سبز شد و تصویر فرد نشان داده شد وی امکان ورود به ساختمان کاخ را خواهد داشت. در غیر این صورت اجازه ورود به اجلاس را نخواهد داشت.
دیدار و گفتگو با رئیس دومای روسیه
نخستین دیدار قالیباف با «ویچسلاو ولودین» رئیس دومای روسیه است. محل نشست از قبل مشخص شده است؛ سالن شماره ۶. ساعت ۸:۵۰ است. منتظر آمدن رئیس مجلس هستیم. هیات چینی از جلویمان با سرعت عبور می‌کند. انگار کمی تاخیر داشته‌اند که با شتاب حرکت می‌کنند. مدیریت برگزاری دیدار با خانم میانسال کوتاه‌قامتی است که یک پالتوی سرمه‌ای‌رنگ بلند به تن دارد. در همان ابتدا برای ورود خبرنگار‌ها سختگیرانه برخورد می‌کند و نمی‌خواهد اجازه دهد خبرنگاری در سالن باشد. به‌ناچار تبعیت می‌کنیم، اما ساعت ۹:۱۰ با ورود هیات‌ها، وارد سالن می‌شویم. حدود ۱۵ دقیقه ابتدایی گفتگو درباره مسائل کلی صحبت می‌کنند. بعد از آن وارد مسائل اصلی می‌شوند. از همین رو نیز بعد از ۱۵ دقیقه، خانم میانسال سعی می‌کند خبرنگار‌ها را یک‌به‌یک به بیرون هدایت کند. در نشست‌های دوجانبه گفتگو‌ها به‌صورت پینگ‌پنگی پیش می‌رود. میزبان ضمن خوشامدگویی نکاتی را مطرح می‌کند؛ طرف مقابل نیز با تشکر از دعوت به آن نکات یا مواردی که مورد توجهش است اشاره می‌کند. این گفتگو‌ها توسط مترجم مورد تایید هر طرف ترجمه می‌شوند. به‌عنوان نمونه اظهارات رئیس دومای روسیه خطاب به رئیس مجلس توسط مترجم روسی به فارسی برگردانده می‌شود. سخنان رئیس مجلس نیز توسط مترجم ایرانی مسلط به روسی ترجمه می‌شود. البته با این وجود مترجم هیات ایرانی روی کاغذ اظهارات طرف روسی را می‌نویسد. شاید برای اینکه اگر در ترجمه اشکالی وجود داشت آن را ثبت و به مذاکره‌کننده ایرانی اعلام کند. در این گفتگو رئیس دومای دولتی فدراسیون روسیه همکاری‌های بریکس را کمک‌کننده برای حل مسائل مشترک خواند و ضمن ابراز خرسندی از عضویت ایران در این اتحادیه بزرگ که تقریبا نصف جمعیت جهان را پوشش می‌دهد، گفت: «ما در این اتحادیه شانه‌به‌شانه در کنار هم هستیم.» او از رشد ۱۵ درصدی حجم مبادلات تجاری در پنج ماه ابتدایی سال جاری نسبت به دوره گذشته ابراز مسرت کرد.
قالیباف نیز در مقابل، خواستار افزایش حجم تبادلات تجاری، رفع موانع مالی و توسعه فعالیت‌ها در حوزه ترانزیت و انرژی با روسیه شد. او با اشاره به فرصت‌های موجود در روابط دوجانبه بین ایران و روسیه، گفت که «ما می‌توانیم کار‌های بزرگی در حوزه‌های تجارت و انرژی انجام دهیم.» قالیباف تاکید کرد که «سیاستی که رهبر معظم انقلاب درباره روابط دوکشور اعلام کرده‌اند، سیاست قطعی ما بوده و تغییرناپذیر است.» او از فرارسیدن «زمان یک جهش بزرگ در روابط دوجانبه» سخن گفت و افزود: «موضوع تجارت، انرژی، ترانزیت و یکپارچگی در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی مهم است و مجلس دوازدهم و دولت چهاردهم آماده هستند که این توسعه اقتصادی را با قدرت بیشتر پیش‌ببرند.»
بوی عطر اسپند‌های حرم امام رضا (ع)
در سالن منتظر پایان جلسه با رئیس دومای روسیه هستم که هیات اماراتی به‌سرعت از کنارم عبور می‌کنند. به محض حرکت‌شان، بویی شبیه به اسپند‌هایی عطری که خدام در حرم امام رضا (ع) در اسپنددودکن‌های حضرتی می‌ریزند، فضای بسته راهروی اتاق‌های جلسات را برمی‌دارد.
گفتوگوی رئیس دومای روسیه با رئیس مجلس ایران تا ساعت ۱۰ طول می‌کشد. پس از پایان گفتگو دوطرف با یکدیگر به سمت محل نشست پارلمانی بریکس حرکت می‌کنند. در گزاره‌برگی که طرف روسی درباره نشست به پارلمان‌های کشور‌های عضو ارسال کرده بود، زبان کاری اجلاس، زبان انگلیسی معرفی شده بود. در این متن آمده بود که «ترجمه همزمان روسی و انگلیسی در محل نشست‌ها انجام می‌شود» ولی برحسب درخواست هیات‌ها، کابین‌های ترجمه برای ترجمه همزمان به سایر زبان‌ها نیز امکان‌پذیر است. با توجه به محدودیت فضا، روس‌ها دسترسی به سالن جلسه را با فرمت ۱+۳ طراحی کرده بودند، یعنی رئیس پارلمان یا نماینده وی دور میز می‌نشیند و سه‌نفر همراه وی، یک ردیف عقب‌تر مستقر می‌شوند. سایر اعضا نیز می‌توانند در سالن مشاهده از طریق صفحه نمایش، جلسات را مشاهده کنند. با توجه به محدودیت محل، احتمال می‌رفت از هر هیات پارلمانی، تنها یک خبرنگار در سالن اجلاس حضور داشته باشد، اما به دلایل نامشخص، این امکان برای همه خبرنگاران فراهم شد تا وارد محل اصلی اجلاس شوند.
سلام؛ خوش آمدید
دور میز گرد اجلاس، والنتینا ماتوینکو، رئیس شورای فدراسیون روسیه در نقطه‌ای نشسته که نخستین سخنران باشد. در سمت چپ او رئیس دوما و در سمت راست، قالیباف رئیس مجلس ایران نشسته است. رئیس شورای فدراسیون روسیه نطقش را آغاز می‌کند. قبل‌تر به هیات‌ها اعلام شده بود که نماینده هر کشور تنها هفت‌دقیقه برای بیان دیدگاه‌هایش فرصت دارد. چشم همه دوربین‌ها به نفراتی است که دور میز نشسته‌اند. در بین اعضا، بیش از همه، نماینده دو کشور توجهم را جلب می‌کنند؛ یکی امارات و دیگری برزیل. اولی بیشتر به‌خاطر اقداماتش و دومی بیشتر به‌خاطر ظاهرش. از ابتدای نشست، نماینده امارات، به‌طور دائم با خودکار روی میزش بازی می‌کند و گاهی هم با جزوه‌ای که جلویش است، ور می‌رود. درست برخلاف نماینده مصر که خیلی موقر، دست روی دست گذاشته و آرام نشسته است. صندلی آفریقای جنوبی خالی است، اما هیچ صندلی‌ای برای هیات پارلمانی عربستان‌سعودی تعبیه نشده است. شاید دلیل عدم شرکت ریاض، نداشتن پارلمان است. اساسا در عربستان، میانه خوشی با رای و رای دادن ندارند. ویروس اماراتی‌ها به جان نایب‌رئیس مجلس برزیل هم می‌افتد. او به‌جای خودکار، با انگشتانش بازی می‌کند. نماینده برزیل، مو‌های نسبتا بلند و کمی فر دارد که او را از سایر اعضای حاضر در مجمع پارلمانی بریکس متمایز کرده است.
برخی هیات‌ها مشغول نت‌برداری از سخنرانی روسا یا نمایندگان پارلمان‌ها هستند. مقابل من که به‌صورت ایستاده نشست را دنبال می‌کنم، دو نفر از هیات ۱+۳ چینی نشسته‌اند؛ یک خانم میانسال که موهایش را کوتاه و رنگ کرده و یک آقا. وسط نطق رئیس دوما، هر دو گوشی‌هایشان را چک می‌کنند. به نظر دارند خبر می‌خوانند. از نوشته‌های چینی‌شان سردرنمی‌آورم.
برخلاف برخی اعضا، رئیس پارلمان مصر دستانش را روی میز گذاشته و سعی می‌کند از هر حرکت اضافی خودداری کند؛ درست مثل قالیباف که بدون تحرک اضافی، تقریبا روبه‌روی او نشسته است. رئیس مجلس ایران گاهی، چشم می‌چرخاند و اطراف را برانداز می‌کند. پشت سرش، مهدی صفری، شمس‌الدین حسینی و کاظم جلالی سفیر ایران در مسکو نشسته‌اند. خانم جهانگیری نماینده ارومیه هم کمی عقب‌تر نشسته است. کاظم جلالی از آنچه که فکر می‌کردم، شکسته‌تر شده است. ۱۲ سال از آخرین‌باری که در شاهرود دیدمش گذشته، اما این حجم از تغییر، به نظرم عادی نیست. در سمت چپ هیات مصری، اتیوپی و درکنار آن، هندی‌ها قرار دارند. در میان هیات همراه هند، فردی حضور دارد که گویی سبیل را روی صورتش چسبانده‌اند. گاهی سبیل پرکلاغی رنگش را تاب می‌دهد تا نوکش رو به بالا بایستد.
نوبت به نطق نماینده چین می‌رسد. با زبان چینی صحبت می‌کند. زبان بسیار سختی به‌نظر می‌آید؛ مخصوصا در ادای کلمات. با اینکه شمرده شمرده کلمات را ادا می‌کند، تنها شین چی را می‌فهمم. تازه مطمئن نیستم همین یک کلمه را هم درست فهمیده باشم. پس از نطق رئیس پارلمان چین، نوبت به مصر می‌رسد. نماینده مصر به‌جای عربی، انگلیسی نطق می‌کند. قالیباف کمی تشنه شده است. برای خودش آب می‌ریزد و کمی به اطراف متمرکز نگاه می‌کند؛ بیشتر به سمت راست. نطق مصر بیش از مدت تعیین‌شده طول می‌کشد. این را بلندگوی سالن می‌گوید. در سه ثانیه آخر، صدای ثانیه شمار از بلندگو پخش می‌شود و پس از آن یک هشدار که یعنی زمان به پایان رسیده است. رئیس پارلمان مصر چند ثانیه‌ای بیشتر از معمول صحبت می‌کند. مطابق سایر سخنرانان، پس از پایان سخنان او، همه اعضا دست می‌زنند.
حداقل دونفر از تیم ایرانی را می‌بینم که مشغول نت‌برداری از سخنان نمایندگان کشور‌ها هستند؛ صابرصمدزاده یکی از آنهاست. مهدی محمدی مشاور امور راهبردی رئیس مجلس هم مشغول نوشتن توی گوشی‌اش است. بعد از نوشتن، اینستاگرامش را هم باز می‌کند ولی در روسیه، اینستاگرام و توییتر را به‌خاطر جنگ، فیلتر کرده‌اند. پیش از نطق رئیس مجلس، از تیم اجرایی ایران، یک نفر، متن نطق قالیباف به زبان انگلیسی را در اختیار تمام هیات‌های حاضر در نشست قرار می‌دهد. ندیده‌ام که سایر هیات‌ها چنین کاری را انجام داده باشند. این‌طور کار هیات‌ها هم ساده‌تر می‌شود و دیگر لازم نیست یک نفر نکته‌برداری کند. رئیس پارلمان چین، گاهی با استفاده از یک مداد معمولی نت‌برداری می‌کند. او مداد را خیلی مورب در دست گرفته؛ تقریبا با زاویه ۲۰ درجه نسبت به کاغذ. چیز‌هایی می‌نویسد. نماینده امارات، صندلی‌اش را کمی جابه‌جا می‌کند تا یکی از خانم‌های همراهش بتواند دور میز بنشیند. احتمالا آن خانم قرار است از روی نطق پرینت گرفته شده بخواند. با آمدن آن خانم، نماینده امارات به جای بازی با خودکار، سراغ تلفن همراهش می‌رود. گاهی هم با کمی لبخند به نماینده برزیل نگاه می‌کند. پس از او، نماینده اتیوپی هم سراغ چک گوشی می‌رود. پس از پایان هر سخنرانی، «والنتینا ماتوینکو» رئیس شورای فدراسیون روسیه سخنران بعدی را معرفی می‌کند. نوبت که به رئیس مجلس ایران می‌رسد، او پس از اعلام این موضوع، خطاب به قالیباف به زبان فارسی می‌گوید: «سلام؛ خوش آمدید.»
نظم جهانی ناتوان است
قالیباف در ابتدا بابت ابراز همدردی مقامات کشور‌های حاضر در این نشست با دولت و مردم ایران در رابطه با شهادت غم‌انگیز سیدابراهیم رئیسی و وزیر امور خارجه و همراهان‌شان، تشکر و قدردانی کرد. او از ناتوانی نظام کنونی جهانی در زمینه حل‌وفصل اختلافات منطقه‌ای و بین‌المللی، پایان دادن به جنگ‌ها، کشمکش‌ها و نابرابری‌ها سخن گفت و شکل‌گیری سازمان‌های چندجانبه را ناشی از چنین وضعیتی دانست تا «حکمرانی جهانی براساس اصل چندجانبه گرایی» تسری پیدا کند. او «دلارزدایی و استفاده از ارز‌های جایگزین» را یکی از اقدامات مهم بریکس خواند و گفت که این کار «باعث قطع یکی از اهرم‌های اصلی فشار آمریکا بر اقتصاد‌های نوظهور خواهد بود.»
قالیباف چند پیشنهاد هم داشت: «گسترش همکاری در تعیین فرآیند‌های انتقال پول میان کشور‌های عضو و توسعه کریدور‌های تجاری برای انتقال کالا و خدمات اعضای بریکس، ایجاد گروه دوستی پارلمانی بریکس در مجالس کشور‌های عضو و در نظر گرفتن موضوع تحریم‌های اقتصادی و مقابله با اقدامات قهری یکجانبه‌گرایانه به‌عنوان یک تهدید بزرگ علیه امنیت، رفاه مردم و شهروندان عادی اعضای بریکس.» او از چهار محور اصلی «ترانزیت، انرژی، تجارت و بانک» به‌عنوان مهم‌ترین محور‌های همکاری میان اعضای بریکس نام برد و از آمادگی مجلس شورای اسلامی و دولت جدید ایران برای همکاری در تمامی این حوزه‌ها گفت.
نوبت به امارات که می‌رسد، به جای نماینده اصلی، آن خانم متن سخنرانی را به زبان انگلیسی می‌خواند. او تا اینجا تنها فردی است که پیش از زمان ۷ دقیقه‌ای، سخنرانی‌اش به پایان رسیده است. پس از سخنرانی، اعضای بریکس تفاهمنامه مجمع پارلمانی بریکس را امضا کردند. با امضای تفاهمنامه، مجمع پارلمانی بریکس میتواند دبیرخانه‌ای را ایجاد کند و به این مجمع رسمیت ببخشد تا این نهاد پارلمانی بتواند موضوعات مشترک همه اعضا را با هدف توسعه و تقویت روابط بین‌پارلمانی، هماهنگ و پیگیری کند. این یک نقطه‌عطف برای فعالیت بعد پارلمانی بریکس خواهد بود. پس از امضای این تفاهمنامه، اعضا برای عکس یادگاری در کنار یکدیگر می‌ایستند. بلافاصله پس از عکس یادگاری، نوبت به نشست بریکس پلاس می‌رسد. اعضا به سمت سالن دیگری که علاوه‌بر اعضای اصلی بریکس، میهمانان دیگری نیز در آن حضور دارند، حرکت می‌کنند. در این اجلاس، روسیه از روسای مجالس کشور‌های همسایه خود همچون ارمنستان، آذربایجان، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ازبکستان و همچنین کشور آفریقایی تانزانیا که ریاست IPU (اتحادیه بین المجالس که مقر آن در ژنو سوئیس است) را برعهده دارد، برای شرکت در نشست بریکس پلاس دعوت کرده است.
نظام بین‌المللی باید عادلانه شود
بدون هیچ مقدمه و فوت وقتی جلسه دوم آغاز می‌شود. در این نشست که با موضوع «نقش مجالس در ارتقای نظام روابط بین‌الملل و تضمین دموکراتیزاسیون آن» برگزار شد، رئیس مجلس شورای اسلامی کمی صریح‌تر سخن گفت و «سازمان ملل» و «مکانیسم‌های بین‌المللی کنونی» را برای حل‌وفصل مناقشات و مسائل بین‌المللی و منطقه‌ای، فاقد «کارایی چندان» خواند و گفت که «توان سازوکار‌های انحصارگرایانه اقتصادی و مالی غربی به دلیل اقدامات یکجانبه‌گرایانه، کاهش یافته و نظم اقتصادی جدیدی در حال شکل‌گیری است.» او خواستار این شد که «توسعه نظام بین‌المللی و عادلانه کردن هرچه بیشتر آن»، جزء پروژه‌های راهبردی مجالس و مجامع بین‌المللی پارلمانی باشد. قالیباف از مثال‌های متعددی گفت که «نشان می‌دهد اکنون در مناسبات بین‌المللی چنین توازنی وجود ندارد.» او از «بحران غزه» به‌عنوان «نمونه عینی» این موضوع یاد کرد.
با فاصله کمی پس از پایان نشست، دیدار دوجانبه بعدی رئیس مجلس با «والنتینا ماتوینکو» رئیس شورای فدراسیون روسیه آغاز می‌شود. اینجا همه‌چیز روی دور تند قرار گرفته و این شرایط را برای تصویربرداران که باید پشت سر هم از نشستی به نشست دیگر بروند، سخت و طاقت‌فرساست. تیم روسی تنها یک‌ربع اجازه می‌دهد خبرنگاران در نشست حضور داشته باشند. در همان یک‌ربع، خانم ماتوینکو در کنار تاکید بر همکاری‌های دوجانبه، به حدود ۱۵ سند همکاری بین استان‌های ایران و روسیه اشاره کرد و از رئیس مجلس ایران می‌خواهد «از همکاری‌های بین استان‌های ایران و روسیه حمایت کند.»
ماتوینکو خطاب به قالیباف می‌گوید در سفر قبلی شما قول دادید به‌طور رسمی به روسیه سفر کنید: «شما خلبان هستید و می‌توانید پشت فرمان هواپیما بنشینید و بیایید اینجا. خوشحال می‌شویم شما را در سفر رسمی ببینیم.» رئیس شورای فدراسیون روسیه به ذکر خاطره‌ای جالب هم می‌پردازد. خاطره‌ای که نشان می‌دهد حتی یک دیدار چگونه میتواند زندگی یک فرد را تغییر دهد. سال‌ها قبل در جریان سفر ماتوینکو به اصفهان، یک دختربچه ۶ ساله با دسته گل از او استقبال کرده است. رئیس شورای فدراسیون روسیه از طریق تلویزیون ایران آن دختر را پیدا کرده و امروز این دختر در دانشگاه پزشکی سن‌پترزبورگ مشغول تحصیل است. رئیس مجلس شورای اسلامی، ریاست روسیه در بریکس را فرصت مناسبی برای توسعه روابط به‌ویژه در حوزه‌های اقتصادی، امنیتی، اجتماعی و فرهنگی و فرصت‌های ترانزیتی، انرژی و تجارت می‌خواند و می‌گوید: «بدون شک بریکس در کنار روابط دوجانبه ایران و روسیه، هم تاثیرات منطقه‌ای و هم بین‌المللی برای هر دو کشور دارد.»
سخنرانی پوتین بدون برنامه‌های اضافی
حضور در نشست با سخنرانی پوتین، برنامه بعدی اجلاس است. برای حضور خبرنگاران در این نشست، کارت مخصوص دیگری توزیع می‌شود. محل جلسه، طبقه دوم کاخ است. در ورودی راه‌پله، دستگاهی تعبیه شده که در صورت تایید کد کیوآر، افراد می‌توانند به محل نشست دسترسی داشته باشند. برخلاف ایران که برای سخنرانی یک مقام، مجری بالای سن می‌رود و چند دقیقه‌ای وقت جلسه را با شعرخوانی و درنهایت دعوت از سخنران می‌گیرد، پوتین بدون این برنامه‌های اضافی پشت تریبون قرار می‌گیرد و چند دقیقه‌ای سخنرانی می‌کند. فشردگی جلسات مانع از فرصت خوردن ناهار می‌شود. حداقل تا ساعت ۱۵ این‌طور است. پس از صرف ناهار، قالیباف در فرصت کوتاه تا دیدار با رئیس‌جمهور روسیه، با رئیس پارلمان اتیوپی گفتگو می‌کند. پس از این گفتگو، رئیس مجلس برای دیدار با پوتین به سمت سالن در نظرگرفته شده حرکت می‌کند. ما اصلا متوجه نمی‌شویم پوتین چه زمانی وارد کاخ شده است. یکی از کارمندان سفارت می‌گوید برای رعایت پروتکل‌های بنستا که شدیدا امنیتی است، موقع ورود او همه درب‌ها بسته شده است. در دیدار دوجانبه رئیس مجلس ایران با رئیس‌جمهور روسیه -که بدون حضور خبرنگاران برگزار شد- پوتین خطاب به قالیباف می‌گوید «روابط بین کشور‌های ما بسیار خوب و در‌حال‌توسعه است. شک ندارم روابط ایران و فدراسیون روسیه به همان اندازه که در زمان آقای رئیسی -که از درگذشت او متأسف و غمگینیم- در دوره جدید توسعه خواهد یافت.» در ویدئویی که از این جلسه منتشر شده، قالیباف هم تاکید می‌کند «یکجانبه‌گرایی غرب حتما متوقف خواهد شد.»
پس از سخنرانی عمومی ولادیمیر پوتین، عملا برنامه دیگری برای نشست طراحی نشده است. هیات‌ها امکان بازگشت به هتل‌های محل استقرارشان را دارند. بااین‌حال برخی کشور‌ها از این فرصت برای دیدار‌های دوجانبه در حاشیه اجلاس استفاده می‌کنند. رئیس‌مجلس برنامه‌ای فشرده برای دیدار دوجانبه با روسای پارلمان‌های قزاقستان و بلاروس و همچنین نایب‌رئیس مجلس ارمنستان دارد.
در نخستین دیدار ماولن آسیمبایف، رئیس مجلس سنای قزاقستان بر رشد مبادلات اقتصادی تاکید می‌کند، اما از کاهش رقم این مبادلات در سال گذشته ابزار ناراحتی می‌کند. او با اشاره به صادرات ۷۵ قلم کالا از قزاقستان به ایران ابراز امیدواری می‌کند که دوطرف بتوانند به سقف تعیین‌شده تجارت سه‌میلیارد دلاری دست پیدا کنند. قالیباف برای اینکه مشکل حل شود، کمی شفاف در این باره سخن می‌گوید و به طرف قزاقستانی یادآور می‌شود که رسیدن به این حجم از تجارت، نیازمند «تصمیمات جدی» است. پیش از این عبارت، قالیباف به همتای قزاقستانی خود گفت در تعامل با ایران نباید معطل تحریم‌های آمریکا باشند. منظور او این است که اگر قزاقستان بخواهد برمبنای تهدیدات و تحریم‌های آمریکا عمل کند، امکان توسعه روابط اقتصادی وجود ندارد. بلافاصله پس از پایان این دیدار، کمیته تشریفات، میز‌ها را برای دیدار رئیس‌مجلس با ایگور سرگینکو رئیس پارلمان بلاروس مرتب می‌کنند؛ شیشه‌های آب مصرف‌شده را با شیشه‌های جدید جایگزین می‌کنند و پرچم دو کشور را روی میز قرار می‌دهند. آخرین دیدار قالیباف با روبین روبینیان، نایب‌رئیس مجلس ارمنستان است.
روبینیان از قالیباف، مقامات و مردم ایران به‌خاطر حمایت از ارمنستان درخصوص تمامیت ارضی و حاکمیت کشورش تشکر می‌کند. قالیباف هم در پاسخ ضمن اشاره به سیاست قطعی ایران مبنی‌بر گسترش روابط با همسایگان، تاکید می‌کند: «خط قرمز ما هرگونه تغییر مرز در همسایگی ایران است و بار‌ها بر این تاکید کردیم.» از پنجره مشرف به بیرون کاخ می‌بینم که همه هیات‌های پارلمانی محل اجلاس را به سمت هتل ترک کرده‌اند. بخشی از تیم اجرایی نشست نیز رفته‌اند و تنها کاخ برای دیدار‌های تیم ایرانی باز است. با پایان یافتن دیدار‌های رئیس مجلس ایران و خروج هیات ایرانی از محل اجلاس، کاخ هم تا صبح روز بعد تعطیل می‌شود.
صبح روز جمعه، قالیباف دیدار‌های دیگری نیز دارد، اما از میان آنها، تنها در دیدارش با رئیس مجلس نمایندگان تاجیکستان تیم خبری حضور دارند. اولین دیدار با محمدطاهر ذاکرزاده، رئیس مجلس نمایندگان تاجیکستان است. ذاکرزاده با ورود به محل دیدار، جمله جالبی می‌گوید: «سلام به برادران هم‌دین و همزبان» این تنها دیداری است که طرفین نیازی به حضور مترجم نمی‌بینند؛ چراکه به‌سادگی زبان یکدیگر را متوجه می‌شوند.
نشست عمومی مجمع پارلمانی بریکس با حضور و سخنرانی سیدشمس‌الدین حسینی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی و شهین جهانگیری نماینده مردم ارومیه آخرین برنامه اجلاس پارلمانی بریکس است. پس از پایان این نشست، هیات‌های پارلمانی برای بازگشت به پایتخت‌هایشان راهی فرودگاه می‌شوند. تقریبا ساعت ۲ بعداز ظهر، ما نیز برای بازگشت عازم فرودگاه سن‌پترزبورگ می‌شویم. حوالی ساعت سه‌هواپیما با هدایت رئیس مجلس به‌سمت تهران پرواز می‌کند. ساعت ۸:۱۰ دقیقه شب، هواپیما در فرودگاه مهرآباد بر زمین می‌نشیند و رئیس مجلس با استقبال رسمی وارد پاویون فرودگاه مهرآباد می‌شود. او در گفتوگوی تلویزیونی به بخشی از مذاکراتش با پوتین که در رسانه‌ها منتشر نشده است، اشاره می‌کند و می‌گوید: «کریدور شمال- جنوب و خط انتقال انرژی مهم‌ترین موضوع مذاکره با پوتین بود.» او همچنین گفت مجمع پارلمانی بریکس تصمیم دارد نهاد‌های موازی بخشی از نهاد‌های بین‌المللی را که تحت‌تاثیر آمریکا عمل می‌کنند فعال و با یکجانبه‌گرایی آمریکا در حوزه مسائل اقتصادی و سیاسی مقابله کند. ساعت حدود ۸:۳۰ دقیقه شب است... رئیس مجلس شورای اسلامی پس از خداحافظی، پاویون را ترک می‌کند. من و همکاران رسانه‌ای نیز پس از ارسال خبر، محل را ترک می‌کنیم. من برای نوشتن گزارش، مستقیم راهی روزنامه می‌شوم. این‌گونه سفر دو روزه به چهارمین شهر پرجمعیت در اروپا، پرجمعیت‌ترین شهر در دریای بالتیک و شمالی‌ترین شهر بزرگ جهان به‌پایان می‌رسد.
منبع: فرهیختگان
