محمدرضا انگشتباف گفت: سازمان قطار شهری امسال نقطه عطفی را درباره پروژه مترو تجربه کرد که این اتفاق در تاریخ بیستم اردیبهشت امسال رخ داد و جلسهای با حضور آیتالله شهید رئیسی در شهر قم درباره پروژههای قطار شهری برگزار شد.
مدیرعامل سازمان قطار شهری قم افزود: در این جلسه در کنار ایشان، معاون اجرایی، استاندار، نمایندگان وزارت کشور و سازمان برنامه و نمایندگان مجلس نیز حضور داشتند؛ رئیسجمهور شهید پس از شنیدن نظرات مختلف درباره این پروژهها موضوع را اینگونه جمعبندی کردند که در پروژه منوریل در آن قسمت که همه ذینفعان توافق دارند اجرایی شود، یعنی پروژه منوریل به طول ۷.۴ کیلومتر تا میدان شهید مطهری اجرایی شود.
انگشتباف با بیان اینکه دو ماه بعد از این جلسه، ابلاغیهای توسط وزارت کشور مبنیبر حذف خط B متروی قم در شورای ترافیک کشور صادر شد، ادامه داد: این ابلاغیه برخلاف مذاکرات جلسه قبلی، خط B مترو را حذف و تکلیف کرد که ظرف سه ماه توسعه اجرای منوریل در شورای عالی ترافیک و شهرداری مدنظر قرار گیرد.
مدیرعامل سازمان قطار شهری قم بیان کرد: درباره ادامه پروژه منوریل بحث اینگونه پیش رفت که موازی با خط دوم مترو با فرض احداث همزمان هر دو پروژه یعنی هم منوریل و هم خط دو مترو موضوع در شورای عالی فنی بررسی شود و مورد بازبینی قرار گیرد.
انگشت باف گفت: بیدرنگ بعد از این ابلاغیه سازمان قطار شهری اعتراض خود را به وزارت کشور و شورای شهر و مراجع ذیصلاح اعلام کرد.
مدیرعامل سازمان قطار شهری قم با اشاره به اینکه از مصوبه خط دو مترو دفاع خواهد شد، تاکید کرد: سازمان قطار شهری اعتراض خود را اعلام کرده است و پیگیر این موضوع خواهد بود.
انگشت باف گفت: در اسناد بالادستی برای شهر قم سه خط قطار شهری شامل خطوط یک و دو مترو و پروژه منوریل قم که در مجموع ۳۵ کیلومتر خط ریلی مصوب تعریف شده وجود دارد و در آینده برای خدمترسانی به مردم قم آماده خواهند شد.
مدیرعامل سازمان قطار شهری قم با بیان اینکه قرارداد خط یک متروی قم سال ۱۳۹۰ با قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا بسته شد و قرار بود، در ۷۲ ماه و در انتهای سال ۹۶ افتتاح شود، افزود: با توجه به مسائلی مثل همزمانی شروع پروژه با پروژه منوریل و محدودیتهای مالی زیاد در سالهای ۹۰ تا ۹۵ برای شهرداری و دولت، پیشرفت فیزیکی پروژه ۱۵ درصد بود و از سال ۹۶ به بعد با هدف گذاری در شورای عالی فنی کشور پروژه به دو فاز تعریف شد.
مدیرعامل سازمان قطار شهری قم، گفت: مرحله اول پروژه متروی قم از محدوده شهرک شهید کامکار تا میدان مطهری است که شامل ۶ کیلومتر مسیر و ۲ ایستگاه مسافری و ۴ ایستگاه عبوری است.
انگشت باف تصریح کرد: مرحله دوم نیز از میدان مطهری تا مسجد مقدس جمکران با ۳ ایستگاه مسافری است که این ایستگاهها شامل نکویی، ولیعصر و مسجد مقدس جمکران میشوند. این مسیر با ۵ ایستگاه عبوری با ۹ کیلومتر زیرسازی و روسازی تعریف شده است.
مدیرعامل سازمان قطار شهری قم با تاکید بر اینکه از اواخر سال ۱۴۰۲ تقریباً اقدامات مهم و اصلی سازمان قطار شهری قم در مرحله اول مترو تمام شد و اگر واگنهای مترو که قرار بود توسط وزارت کشور تأمین شده بود این خط آماده تست و راهاندازی و مسافرگیری بود، ادامه داد: جریان کار اینگونه نشد و هم اکنون در حال پیگیری هستیم تا مشکل واگنها حل شود و راه اندازی مرحله اول روی دهد.
مدیرعامل سازمان قطار شهری قم اضافه کرد: از اواسط سال ۱۴۰۲ برنامهریزی لازم برای اجرای مرحله دوم در دستور کار انجام گرفت.
انگشت باف تاکید کرد: این امور شامل قرارداد ایستگاههای مسافری و ایستگاههای عبوری، قرارداد روسازی و زیرسازی، قرارداد طراحی و تأمین سیگنالینگ و قرارداد تونل سنتی میشود.
مدیرعامل سازمان قطار شهری قم عنوان کرد: قراردادهای سیگنالینگ و تونلهای سنتی با ارزش یک هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان منعقد شده است و قراردادهای باقی مانده که شامل ایستگاههای مسافری و عبوری و زیرسازی و روسازی است که در حال پیگیری طبق برنامه زمانبندی بوده و امور اسناد مناقصه و موارد دیگر در حال انجام است.
مدیرعامل سازمان قطار شهری قم تصریح کرد: مبلغ اولیه قرارداد تونلهای سنتی ۵۵۰ میلیارد تومان است و برنامه زمانبندی آن ۲۴ ماه تعریف شد.
بالغ بر ۱۲ کیلومتر از تونل خط A متروی قم حفاری شده است و قطعه انتهایی آن به طول هزار و ۸۰۰ متر از میدان بقیه الله تا مسجد مقدس جمکران باقیمانده است. پس از انجام حفاری این قطعه، کل تونل فاز دو به اتمام میرسد و محدوده شمال غرب شهر قم به جنوب شرق شهر و مسجد مقدس جمکران با تونلی به ارتفاع ۹ متر در عمق ۲۴ متری به یکدیگر متصل میشوند.
محدوده قلعه کامکار به میدان مطهری از قبل با تونل وصل شده و با اجرای این پروژه میدان مطهری و حرم مطهر به مسجد مقدس جمکران متصل و سپس وارد ساخت ایستگاههای فاز ۲ و خطوط مسیر میشود. این تونل که در حال احداث است به روش اتریشی و سنتی حفاری و لاینینگ میشود و در مدت ۲ سال تکمیل خواهد شد.
با اجرای این پروژه تونل خط A متروی قم به طول ۱۴ کیلومتر به اتمام میرسد و پس از آن به مرحله احداث ایستگاهها و خطوط روسازی حرکت میکند.
تونل مترو از محدوده تاریخی قلی درویش که بافت تاریخی است، فاصله دارد. مترو از محدوده قلعه کامکار، میدان کشاورز، چهار راه معصومیه، میدان سعیدی و میدان مطهری و محدوده بازار حرکت میکند و با هیچ تپه باستانی در مسیر مواجه نشده است.
هزینه احداث هر کیلومتر مترو حدودا ۴۵ میلیون یورو یعنی ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان است و هزینه حفاری هر متر تونل سنتی نیز ۳۵۰ میلیارد تومان میشود.