در پی انتشار ویدئویی از فردی بعنوان نماینده خودروسازان در اتاق بازرگانی درباره خرید خودرو از چین با هدف تامین ناوگان حمل و نقل عمومی تهران توسط شهرداری که منجر به ضربه خوردن خودروسازان داخلی شده است، مرکز ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری تهران طی اطلاعیه‌ای موارد زیر را یادآور شد.

شهر تهران در وضعیت فعلی، حداقل به ۴۰۰۰ دستگاه اتوبوس نیاز فوری دارد و تعداد بیشتر از این را باید در افق چند ساله برای تأمین اتوبوس در نظر گرفت، این درحالی است که ظرفیت تولید داخل برای تأمین اتوبوس کمتر از ۲۰۰۰ دستگاه در یک سال است. شاید در نگاه اول طرح این سؤال که آیا باید شهرداری تهران میان تولید داخل یا واردات یکی را انتخاب کند منطقی و عادی به نظر برسد؛ اما نیم نگاهی به وضعیت فعلی حمل و نقل عمومی شهر تهران و آمار موجود، ما را به این نتیجه می‌رساند که این سؤال از اساس غلط است.

طبق طرح جامع ترافیک، تهران باید حداقل ۷۰۰۰ اتوبوس فعال داشـته باشد، اما در وضعیت فعلی حدود ۳۰۰۰ اتوبوس داریم. به عبارت دیگر برای رسیدن به این خواسته باید ۴۰۰۰ اتوبوس تأمین شود، حتی برخی برآورد‌ها در مورد نیاز تهران به اتوبوس، عدد ۱۱هزار اتوبوس را نشان می‌دهند.

همچنین در رابطه با تأمین نیاز از طریق تولید داخل موضوعی که نماینده خودروسازان بر آن تاکیددارد، باید گفت که ظرفیت تولید داخل برای تأمین اتوبوس کمتر از ۲۰۰۰ دستگاه در یک سال است. با یک حساب و کتاب ساده مشخص می‌شود که انتخاب ما نمی‌تواند میان تولید داخل یا خارجی باشد؛ بلکه شهر تهران همزمان به تولید داخل و خارج نیاز دارد. شهرداری تهران برای رسیدن به نقطه مطلوب تمام راه‌های پیش‌رو را رفته و گزینه اول استفاده از ظرفیت دولت بوده است.

در خصوص تامین خودرو توسط شرکت‌های داخلی لازم به ذکر است شهرداری تهران برای ۲ هزار و ۵۰۰ دستگاه اتوبوس قرارداد امضاء کرده است. تمام شرکت‌های تولیدکننده‌ای که متعهد بوده و کیفیت مناسبی داشتند را مورد بررسی قرار داده است. برای نمونه با شرکت عقاب‌افشان قرارداد منعقد و تمام ظرفیت خط تولید این شرکت توسط شهرداری تهران خریداری شده است.

هیچ شرکت داخلی تا این لحظه در مقیاس صنعتی اتوبوس برقی تولید نکرده است. مواردی به عنوان نمونه ساخته شده که شهرداری تهران هم از آنها برای تست و آزمایش استفاده می‌کند. اتوبوس برقی در مقیاس انبوه نمونه داخلی ندارد.

شهرداری خود را موظف به حمایت از تولید ملی می‌داند، اما هیچ تکلیف قانونی در این خصوص ندارد. مهم‌ترین مسولیت شهرداری، پاسخگویی به نیاز فوری شهروندان تهرانی برای استفاده از وسایل باکیفیت و پاک در مقیاس جهانی است. در چنین شرایطی است که شهرداری خریداری اتوبوس برقی از شرکت‌های خارجی را در دستور کار قرار داد. در همین راســتا قرارداد خرید ۲۵۰۰ اتوبوس برقی را با شرکت‌های با کیفیت و شناخته شده چینی منعقد شد.

نباید فراموش کرد که میزان تیراژ تولید از سوی تولیدکنندگان داخل در مقایسه با نمونه خارجی قابل مقایسه نیست، ظرفیت تولید شرکت‌های چینی در موارد بررسی شده گاهی ۱۰برابر ظرفیت داخلی است و تامین و تکمیل و توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی نمی‌توان صرفا متکی به تولید داخل بود.

نکته ظریف و تامل برانگیز دیگر در خصوص انتقادات خودروسازان داخلی به واردات این است که متأسفانه برخی خودروساز‌های معروف داخلی اقدام به واردات اتوبوس‌های چینی می‌کنند و از شــهرداری تهران توقع دارند که همان اتوبوس‌ها را به نام اینکه تولید داخل است، ۳۵درصد گران‌تر از نمونه مشابه چینی خریداری کند.

در رابطه با این شرکت‌ها باید گفت که شهرداری تهران هرگز حاضر نیست از جیب مردم به خودروساز کمک کند. در نهایت باید قبول کرد که کمبود اتوبوس در شهر تهران را که منجر به انتظار طولانی مردم شــریف تهران در صف‌های اتوبوس شده است فقط با اتکا به ظرفیت داخل نمی‌توان تأمین کرد؛ البته این گفته به معنای حذف تولیدات داخلی نیست؛ بلکه شــهرداری تهران تمام ظرفیت تولید داخلی را با ۲ شرط (کیفیت و تحویل در زمانبندی مشخص) خریداری می‌کند.»

خودروسازان داخلی در سنوات گذشته از انواع رانت و امتیازات ریز و درشتی دولتی استفاده کردند، به‌جای طلب‌کاری، می‌باید پاسخگوی جان‌های بی‌گناهی باشند که به علت کیفیت نازل خودرو‌های تولیدشده در اثر تصادف یا آلودگی هوا از دست می‌روند.