صادق ضیائیان مدیرکل پیش‌بینی سازمان هواشناسی کشور در گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران با بیان اینکه از فردا ۱۳ مرداد در نواحی شمال و شمال غرب کشور شاهد بارش باران خواهیم بود، گفت: در سواحل دریای خزر، برخی مناطق خراسان شمالی، ارتفاعات البرز مرکزی و شرقی، شمال آذربایجان غربی در ساعات بعد از ظهر و شب رگبار و رعد و برق، وزش باد شدید موقت و در برخی نقاط گردوخاک پیش بینی می شود.

وی ادامه داد: این شرایط آب و هوایی تا پایان  هفته  در اردبیل، شمال استان‌های آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی، سواحل دریای خزر و یکشنبه در شمال استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل نیز پیش بینی می شود.

ضیائیان با بیان اینکه در پنج روز آینده در برخی نقاط استان‌های هرمزگان و فارس، جنوب استان‌های سیستان و بلوچستان و کرمان وزش باد شدید گزارش شده است، گفت:  در این نواحی در بعد از ظهر و شب رگبار و رعد و برق، وزش باد شدید موقت در برخی نقاط گردوخاک و در نقاط مستعد تگرگ پیش بینی می شود.

وی  ادامه داد: روزهای دوشنبه و سه شنبه این وضعیت در جنوب سیستان و بلوچستان و شرق هرمزگان تشدید می‌شود.

وی گفت: در  بخش‌هایی از مرکز، جنوب غرب و استان‌های واقع در دامنه های جنوبی البرز مرکزی در برخی ساعات وزش باد شدید، گردوخاک، کاهش دید و کاهش کیفیت هوا پیش بینی می‌شود.

وی با اشاره  به  اینکه تا روز دوشنبه خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان مواج و طوفانی است و دریای خزر نیز تا روز شنبه مواج است گفت : آسمان امشب تهران صاف تا قسمتی ابری است و با افزایش وزش باد همراه خواهد بود. بیشینه دمای امروز پایتخت ۳۸ می‌شود و کمینه دمای آن ۲۴ درجه سانتی‌گراد بالای صفر شد.

همچنین  مهدی رهنما رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو کشور در خصوص آخرین وضعیت  گردوخاک در مناطق مختلف کشور که طبق آخرین بررسی ها صورت گرفته است  گفت: میانگین جهانی سالانه غلظت گردوخاک در سال ۲۰۲۳ (۷/۱۲ میکروگرم بر متر مکعب) نسبت به سال ۲۰۲۲ (۸/۱۳ میکروگرم بر متر مکعب) با اندکی کاهش مواجه شده است. این کاهش در سال ۲۰۲۳ عمدتاً به دلیل کاهش انتشار گردوخاک از چندین چشمه فعال در سراسر جهان مانند شمال آفریقا، شبه‌ جزیره عربستان، فلات ایران، شمال هند، نواحی مرکزی استرالیا و شمال غرب چین بوده است؛ با این ‌حال در غرب آسیای مرکزی، شمال و مرکز چین و جنوب مغولستان مقادیر سالانه انتشار گردوخاک در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال ۲۰۲۲ افزایش‌ یافته است. شدیدترین توفان گردوخاک در مارس ۲۰۲۳ در مغولستان رخ داد که بیش از ۴ میلیون مترمربع از جمله ۲۰ استان چین را تحت تأثیر قرار داده است.

 رهنما ادامه داد: از نظر مکانی بیشترین مقادیر انتشار سالانه گردوخاک در منطقه چاد در شمال آفریقا با مقدار تقریبی ۸۰۰ تا ۱۱۰۰ میکروگرم بر متر مکعب بوده است. در نیمکره جنوبی در بخش ‌هایی از مرکز استرالیا و سواحل غربی آفریقای جنوبی مقدار انتشار سالانه گردوخاک به بیشترین مقدار خود یعنی ۱۵۰ تا ۲۵۰ میکروگرم بر متر مکعب رسیده است.

وی افزود: ذرات گردوخاک با وزش باد از چشمه‌ های گسیل به مناطق دوردست در سراسر جهان در طول صدها تا هزاران کیلومتر منتقل می ‌شوند. از جمله مناطق آسیب ‌پذیر در برابر گردوخاک گسیل یافته می ‌توان به بخش شمالی اقیانوس اطلس استوایی بین دریای "کارائیب" و غرب آفریقا، آمریکای جنوبی، دریای "مدیترانه"، دریای "عرب"، خلیج "بنگال" و مراکز بخش شرقی چین اشاره کرد. در سال ۲۰۲۳ گردوخاک از آفریقا از طریق اقیانوس اطلس تا دریای "کارائیب" رسید و در آسیای شرقی نیز از صحرای گوبی تا دریای "بوهای" و دریای "زرد" منتقل شد.

رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو کشور گفت: براساس این بولتن در بیشتر مناطق تحت تأثیر، میانگین سالانه غلظت گردوخاک در سال ۲۰۲۳ نسبت به میانگین بلند مدت اقلیمی بیشتر بوده است؛ موارد استثناء مناطقی در غرب آفریقای مرکزی شامل سنگال، صحرای غربی، گینه، موریتانی، مالی، نیجر، مراکش، بیشتر مناطق الجزایر، لیبی، جنوب بخش مرکزی چاد و مرکز سودان می ‌باشد. همچنین شبه‌ قاره عربستان، شمال فلات ایران و میانه غربی استرالیا نیز مقادیر کمتر از میانگین بلند مدت را دارا بودند.

 رهنما بیان کرد: چشمه ‌های گردوخاک با مقادیر قابل‌ توجه غلظت بالای گردوخاک در آمریکای جنوبی، بخش‌ هایی از شمال و مرکز آفریقا از جمله مرکز و شرق مصر، جنوب و شمال سودان، شمال چاد، لیبریا، ساحل ‌عاج، غنا، توگو، بنین، غرب نیجریه، جنوب کامرون، گابن و کنگو، دریای سرخ، نواحی شرقی فلات ایران، خلیج بنگال، بخش‌ هایی از آسیای میانه شامل قزاقستان، عراق، قرقیزستان، آسیای جنوبی، بخش‌ هایی از شرق آسیا شامل شمال غربی و بخش شمالی نواحی مرکزی چین و نیز اقیانوس اطلس استوایی مابین غرب آفریقا و کارائیب شناسایی ‌شده‌اند.

خبرنگار: محبوبه کباری