آیت‌الله صادق آملی‌لاریجانی در هفدهمین مجمع عمومی انجمن کلام حوزه علمیه قم که در مدرسه علمیه حضرت ولیعصر(عج) برگزار شد با اشاره به اهمیت استنباط معارف از کتاب و سنت، بر ضرورت احیای مباحث کلامی در حوزه‌های علمیه تاکید کرد.

رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه در سال‌های اولیه اسلام، بحث‌های کلامی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده و بسیاری از علمای شیعه و سنی به آن پرداخته‌اند، اظهار کرد: در عصر حاضر با افزایش شبهات و پرسش‌های مربوط به دین، نیاز به مباحث کلامی بیش از پیش احساس می‌شود.

آیت‌الله آملی لاریجانی با انتقاد از کم توجهی به مباحث کلامی فلسفی، بر لزوم انجام کارهای جدی و مستمر در این زمینه تاکید کرد و افزود: این امر نباید یک فعالیت جانبی باشد بلکه نیازمند تلاش هدفمند و برنامه‌ریزی شده است.

رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه به موضوع استنباط معارف از کتاب و سنت پرداخت و بر لزوم بررسی دقیق روش‌های استنباط و تطبیق آن با مسائل روز تاکید کرد.

وی با بیان اینکه بسیاری از مسائل امروز جامعه نیازمند پاسخ‌هایی بر اساس آموزه‌های اسلامی است، بر ضرورت پژوهش‌های گسترده در این زمینه تأکید کرد.

استاد حوزه ضمن تاکید بر لزوم تنقیح بیشتر مفهوم «حجیت» و تحلیل دقیق‌تر ماهیت آن در مواجهه با نظام‌های اجتماعی پیچیده امروز، به بحث درباره مفهوم "تلائم" پرداخت و پیشنهاد کرد: علاوه بر احکام خمسه همچون واجب، حرام و مستحب و نیز احکام وضعیه، تلائم یا عدم تلائم نظامات مختلف جامعه با کتاب و سنت هم مورد بررسی قرار بگیرد. چه بسا از این طریق بتوان نوعی اثر عملی برای معارف کتاب و سنت یافت که مفهوم و واقعیت حجیت را محقق سازد. این البته علاوه بر معارف یقینی یا اطمینان است که در حجیت نیازی به مقدمات دیگر ندارد.

آیت‌الله لاریجانی با ارائه مثال‌هایی از نظام‌های آموزشی و اقتصادی، بیان کرد که برخی از این نظام‌ها ممکن است با معارف دینی تلائم داشته باشند اما لزوماً تحت حکم مستقیم شرع نباشند.

به گفته رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام باید به دنبال روشی برای سنجش تلائم این نظام‌ها با معارف دینی باشیم تا بتوانیم بهترین تصمیمات را برای اداره جامعه بگیریم. این موضوع یک باب جدید در مباحث فقهی است و باید پژوهش‌هایی در این زمینه انجام شود.

وضعیت دشوار و غم‌انگیز غزه و لبنان

آیت‌الله آملی لاریجانی همچنین از وضعیت دشوار و غم‌انگیز مسلمانان در منطقه، به ویژه غزه و لبنان ابراز نگرانی کرد.

رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به حمایت کشورهای سلطه‌گر از رژیم‌های جنایتکار و چراغ سبز دادن آن‌ها به جنایات در منطقه، بر ضرورت اتحاد و همدلی مسلمانان برای مقابله با این وضعیت تأکید کردند.

آیت‌الله آملی لاریجانی ابراز امیدواری کرد که با اتحاد مسلمانان و تدبیر صحیح کشورهای اسلامی، شاهد از بین رفتن این وضعیت ناگوار و حاکم شدن وحدت و رحمت در منطقه باشیم.