عباس کبریایی،  رئیس مرکز تحقیقات اقتصاد مدیریت دارو از پنلیست‌های نخستین کنگره بین‌المللی فارماکوژنتیک با عنوان «فارماکوژنتیک از دیدگاه سیاستگذاری سلامت جهانی»، با بیان این‌که در این پنل می‌کوشیم رفتار‌ها و برنامه‌هایی را برای سیاستگذاران نظام سلامت در حوزه فارماکوژنومیکس و فارماکوژنتیک تعریف کنیم که متضمن سلامت جامعه و افراد باشد، گفت: بدین‌ترتیب جامعه و افراد می‌توانند از دانش نوین بهترین استفاده را ببرند.

وی افزود: در حال‌حاضر شرکت‌های بسیاری در حال سرمایه‌گذاری برای شناسایی و کشف مولکول‌های مرتبط با انواع بیماری‌ها از جمله انواع سرطان‌ها، بیماری‌های مرتبط با اختلالات متابولیک نظیر دیابت و چاقی هستند که چنان‌چه سلامت، کارآیی، کیفیت و اثربخشی آنها در نظام‌های مراقبتی تنظیم مقررات نشود می‌تواند در آینده سوداگری‌هایی را رقم بزند که به‌نفع جامعه نباشد.

کبریایی، با اشاره به سرعت پیشرفت علوم نوین در دنیا افزود: اگر نظام‌های مقرراتی نتوانند متناسب با آن رشد کنند تقاضا‌هایی در جامعه شکل می‌گیرد که نظام سلامت پاسخگوی آن نیست از این‌رو نظام‌های مقرراتی نظیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان‌های بیمه‌گر باید از هم اکنون آمادگی لازم برای مواجهه با آنها در سال‌های آینده را داشته باشند.

وی، در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به طرح موضوعات نوینی نظیر فارماکوژنتیک و کاربرد علم ژنتیک در کشف مولکول‌های دارویی و به‌کارگیری و استفاده از آنها گفت: طرح این موضوعات سبب شد تا مبحث جدیدی در حوزه سیاستگذاری با عنوان سیاست‌ها و روش‌هایی که می‌توان از جامعه و افراد در مقابل علوم نوین مراقبت کرد، مطرح شود.

این فارماکولوژیست، در ادامه توضیح داد: اگر در گذشته در علم فارماکولوژی درباره ارتباط اتصال دارو با مولکولی در بدن صحبت می‌شد که آن مولکول و بایومارکر عمدتاً به‌صورت فرضی تصور می‌شد، اما امروز و در ۲۵سال اخیر این امکان فراهم شده که بایومارکر‌های موجود در بدن را جدا، شناسایی، ساختار، اجزا و رفتار‌های بیولوژیک آنها را بشناسیم و بتوانیم مولکول‌های اختصاصی داشته باشیم.

کبریایی، در ادامه خاطرنشان کرد: به‌عنوان مثال می‌توان برای کنترل پرفشاری خون، تنظیم قندخون و ... نظیر آنتی‌بیوگرام برای شناسایی آنتی‌بیوتیک موثر بر میگروارگانیسم داروی موثر تجویز کنیم.

تفاوت‌های ژنتیکی علت پاسخ متفاوت افراد به درمان‌های دارویی یکسان است

وی، با اشاره به رشد علم به‌خصوص پس از ترسیم ژنوم انسانی گفت: از آن پس (ترسیم ژنوم انسانی) دانشمندان دریافتند که منشأ همه تفاوت‌ها حتی در درمان ژنتیک و ژنوم انسانی است. سیستم ژنتیک تفاوت‌های ما را در تظاهرات، فیزیولوژیک، اختلافات رفتاری، فکری و عملکردی رقم می‌زند و امروز می‌توانیم با استفاده از تشخیص‌های ژنتیکی این تفکیک‌ها را براساس منشأ آنها شناسایی کنیم.

این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در ادامه توضیح داد: این بدان معناست دیگر بشر امروزی به مرحله‌ای رسیده است که آن‌چه پیش از این به کمک آنتی‌بیوگرام برای شناسایی آنتی‌بیوتیک موثر بر میگروارگانیسم انجام می‌داد برای دیگر بیماری‌ها هم انجام دهد.

کبریایی، با این توضیح که سیستم ژنتیک انسان نشان داده است که آنزیم‌هایی که در بدن عمل می‌کنند در میان افراد مختلف متفاوت است، گفت: دارو‌ها از طریق این سیستم بیوشیمیایی متفاوت در افراد عمل می‌کنند از این‌رو اثرات آنها در افراد مختلف یکسان نیست.

وی، این موضوع را علت ایجاد پزشکی شخصی‌سازی‌شده در جهان دانست و خاطرنشان کرد: این موضوع این فرصت را فراهم می‌کند که تشخیص و درمان بیماری‌های افراد با دقت و کارآیی بیشتری انجام شود و حتی می‌توان پا را فراتر گذاشته و مراقبت از خود را شخصی‌سازی کنیم یعنی این‌که بدانیم بدن هر فرد به‌طور خاص به چه ورزش‌ها، غذا‌ها و حتی لایف استایلی نیاز دارد.

فارماکولوژیست، با بیان این‌که بدین‌ترتیب ما می‌توانیم در آینده مراقبت‌های بهتری از جامعه و افراد داشته باشیم، افزود: اگر علم فارماکوژنتیک عمومی‌تر شود فرصتی به‌دست خواهد آمد تا سرمایه‌های ملی با استفاده بیشتر از این دانش در حوزه‌های پزشکی و غیر پزشکی حفظ شود.

براساس این گزارش، نخستین کنگره بین‌المللی و نمایشگاه جانبی فارماکوژنتیک، از ۱۶ تا ۱۸ آبان ۱۴۰۳ در مرکز همایش‌های بین‌المللی رازی با ۱۰ پنل تخصصی  از حوزه‌های مختلف کودکان، غدد و متابولیسم، مغز و اعصاب، قلب و عروق، سرطان، پوست و گوارش با حضور استادان برجسته داخلی و خارجی و با حداکثر امتیاز بازآموزی برای شرکت‌کنندگان برگزار می‌شود.

علاقه‌مندان می‌توانند برای ثبت‌نام در کنگره یا حضور در نمایشگاه جانبی از طریق سایت کنگره به نشانی  https://pharmacogenetics-cong.ir/ اقدام کنند.