اگر در فضای مجازی جست‌وجو کنیم، به ندرت بلاگری را پیدا می‌کنیم که جراحی زیبایی روی صورت یا بدن خود انجام نداده باشد. رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی تأثیر زیادی بر زیبایی‌شناسی جامعه دارند و تصاویر و استاندارد‌های زیبایی که در این شبکه‌ها منتشر می‌شود، می‌تواند باعث ایجاد احساس عدم رضایت از خود و تمایل به تغییر ظاهر شود. همین موضوع باعث شده در سال‌های اخیر، گرایش بسیاری از افراد، به ویژه زنان، به انجام جراحی‌های زیبایی افزایش یابد.

افزایش تقاضا برای این جراحی‌ها، بازار بزرگی برای جراحان زیبایی ایجاد کرده و رقابتی منفی بین آنها شکل داده است. صفحات مجازی و وب‌سایت‌های برخی پزشکان تلاش می‌کنند در انجام این اعمال از یکدیگر پیشی بگیرند.

تعرفه توافقی جراحی‌های زیبایی و عدم نظارت کافی وزارت بهداشت و سازمان‌های مربوطه بر تعرفه‌ها، باعث شده است تا بسیاری از پزشکان به سمت انجام این اعمال سوق داده شوند. در شرایطی که تعرفه‌های پزشکی در بسیاری از رشته‌ها پایین است، این پزشکان به جراحی زیبایی به عنوان منبع درآمد بیشتری نگاه می‌کنند.

ابراهیم رزم‌پا؛ متخصص راینولوژی و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره علل گرایش افراد به جراحی‌های زیبایی می‌گوید: متأسفانه تبلیغات گمراه‌کننده در فضای مجازی بسیاری از افراد را به سوی این جراحی‌ها سوق می‌دهد.

وی افزود: بسیاری از این جراحی‌ها توسط افراد غیرپزشک با هزینه‌های پایین‌تر و در مراکز غیرمجهز و غیربهداشتی انجام می‌شود که عوارض جسمی و روانی زیادی به دنبال دارد.

این متخصص گوش و حلق و بینی با اشاره به اینکه مداخله‌گران درمان از ناآگاهی مردم سوءاستفاده می‌کنند و با تبلیغات ارزان‌قیمت افراد را فریب می‌دهند، بیان کرد: اگر جراحی‌های زیبایی در موارد ضروری و به‌طور منطقی انجام شوند، می‌توانند تأثیرات مثبت جسمی و روحی داشته و اعتماد به نفس فرد را افزایش دهند، اما متأسفانه برخی افراد صرفاً تحت تأثیر تبلیغات فضای مجازی و رقابت با اطرافیان خود به این جراحی‌ها روی می‌آورند.

چرا افراد بیشتر به جراحی‌های زیبایی رو آورده‌اند؟

علاوه بر تأثیر فضای مجازی در شکل‌دهی معیار‌های زیبایی، تغییر نگرش نسبت به جراحی‌های زیبایی نیز از دلایل گسترش این اقدامات است. بسیاری از جراحی‌هایی که قبلاً تابو بودند، اکنون به‌طور گسترده پذیرفته شده‌اند. با پیشرفت فناوری و افزایش تعداد کلینیک‌های زیبایی، دسترسی به این جراحی‌ها نیز آسان‌تر شده و رقابت کلینیک‌ها برای جذب مشتری بیشتر شده است.

بسیاری از این اقدامات، به‌ویژه در افرادی که به جراحی‌های متعدد روی می‌آورند، ریشه‌های اجتماعی و روانشناختی دارد. برخی افراد از طریق تغییر ظاهر خود تلاش می‌کنند هویت شخصی خود را ابراز کنند. همچنین خودشیفتگی و پایین بودن اعتماد به نفس از عواملی است که می‌تواند تمایل به این جراحی‌ها را افزایش دهد.

نیر پیراهری؛ جامعه‌شناس درباره عوامل اجتماعی مؤثر بر گرایش زنان به جراحی‌های زیبایی می‌گوید: تصویر بدن، که به معنای تصور فرد از بدن خود است، نقش مهمی در این گرایش دارد.

وی افزود: فشار اجتماعی نیز از دیگر عوامل مؤثر است. تشویق‌ها و ترغیب‌هایی که از سوی دوستان، خانواده، همکاران یا پزشکان انجام می‌شود، می‌تواند در تصمیم‌گیری افراد برای جراحی زیبایی تأثیرگذار باشد. برخی افراد نیز تصور می‌کنند که با جراحی زیبایی، جایگاه اجتماعی و منزلت خود را افزایش می‌دهند.

پیراهری با اشاره به ارتباط بین درآمد زنان و تمایل به جراحی زیبایی می‌گوید: مطالعه‌ای نشان داده است که زنان با درآمد بالاتر بیشتر به این جراحی‌ها گرایش دارند و بالعکس؛ این رابطه به دلیل هزینه‌های بالای جراحی‌های زیبایی است.

بازار جراحی‌های نامتعارف؛ از گوش الاغی تا زبان ماری!

افزایش بی‌رویه جراحی‌های زیبایی باعث شده برخی افراد برای متمایز شدن به جراحی‌های غیرمتعارف روی آورند.

یکی از مسائلی که در فضای مجازی به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم تبلیغ می‌شود، جراحی‌هایی است که نه در دسته جراحی‌های زیبایی قرار می‌گیرند و نه درمانی هستند. اصطلاح «جراحی‌های نامتعارف» برای توصیف این جراحی‌ها مناسب است.

برخی افراد تلاش می‌کنند با جراحی‌هایی مانند گوش الاغی، زبان ماری یا چشم گربه‌ای خود را به شکل حیوانات دربیاورند. به عنوان مثال، افرادی با کشیدن لاله گوش خود سعی می‌کنند گوششان شبیه الاغ شود یا با کشیدن پلک‌ها چشم‌هایشان را شبیه گربه می‌کنند. برخی نیز با نصف کردن زبان خود، آن را به شکل زبان مار درمی‌آورند.

رزم‌پا درباره این جراحی‌ها می‌گوید: متأسفانه این جراحی‌ها در کشور ما نیز انجام می‌شود. برخی توسط پزشکان و برخی توسط غیرپزشکان در مراکز غیرمجاز و غیربهداشتی انجام می‌شود. پزشکان متعهد معمولاً از انجام چنین جراحی‌هایی خودداری می‌کنند.

وی افزود: افرادی که این جراحی‌ها را درخواست می‌کنند معمولاً مشکلات روانی دارند و برای آنها مشاوره روانپزشکی توصیه می‌شود. این جراحی‌ها نه تنها چهره فرد را غیرطبیعی می‌کند، بلکه به دلیل انجام در شرایط غیربهداشتی، خطراتی مانند عفونت و نکروز به همراه دارد.

مردم به پزشک‌نما‌ها مراجعه نکنند

سعید کریمی؛ معاون درمان وزارت بهداشت با اشاره به تعطیلی حدود ۴ هزار مرکز غیرمجاز درمان در سال گذشته گفت: مراجعان باید هنگام مراجعه به مراکز پزشکی به مجوز اشتغال، پروانه طبابت و پروانه بهره‌برداری مرکز توجه کنند. سامانه اعضای سازمان نظام پزشکی نیز مرجع مناسبی برای اطمینان از پزشک بودن افراد است.

وی اضافه کرد: جریمه مداخله در امور پزشکی که قبلاً ۵ میلیون تومان بود، اکنون در مصوبه ۴ تیرماه ۱۴۰۳ هیئت دولت به ۵۸۰ میلیون تومان در بار اول و یک میلیارد و ۱۶۰ میلیون تومان برای دفعات بعد افزایش یافته است. امیدواریم با این جریمه‌های بازدارنده، افراد فاقد صلاحیت دیگر در امور پزشکی مداخله نکنند و سلامت مردم را به خطر نیندازند.

منبع: تسنیم