با توجه به متغیر‌های منطقه و پیامد‌های ناشی از طوفان الاقصی به ویژه در منطقه جغرافیایی نزدیک به نوار غزه و تحولات میدانی مرتبط با اشغال کریدور صلاح الدین (فیلادلفیا) توسط ارتش رژیم اشغالگر و در بحبوحه درخواست‌های دولت اشغالگر برای ترتیبات امنیتی «جدید» با مصر در ارتباط با مرز‌های نوار غزه و گذرگاه رفح، العربی الجدید مطلع شد که دیپلمات‌ها، کارشناسان حقوق بین‌الملل و نظامیان مصری طی چند روز گذشته در حال بررسی پیشنهادات مربوط به تحولات میدانی در مرز میان مصر و نوار غزه و همچنین ۲ منطقه معروف به (ج) و (د) در معاهده صلح امضا شده در سال ۱۹۷۹ میان مصر و دولت اشغالگر اسرائیل، در ایالات متحده بوده‌اند.

اصلاحات در معاهده صلح

برآورد‌ها از قاهره نشان می‌دهد که آنچه در حال بررسی است محدود به پیشنهادات تل‌آویو درباره ترتیبات امنیتی در مرز میان مصر و نوار غزه نیست که شامل حضور در کریدور صلاح الدین می‌شود، بلکه نصب و راه اندازی تجهیزات فناورانه برای کنترل مرز‌ها در رو و زیر زمین به منظور جلوگیری از قاچاق اسلحه و حفر تونل می‌شود.

رایزنی‌های مستمر میان کارشناسان مصری در این زمینه شامل اوضاع جدید میدانی در سینای شمالی ​​است که از زمان وقوع عملیات طوفان الاقصی به وجود آمده و نیز بحث استقرار نیرو‌ها و تسلیحات سنگین در منطقه (ج) است که در پیوست امنیتی پیمان صلح مشخص شده و به عنوان بخشی از ترتیبات مصر برای تامین امنیت مرز‌ها و مقابله با هرگونه تلاش برای نفوذ به آن به شمار می‌رود.

طبق اطلاعات بدست آمده، بحث‌های کنونی درباره وارد نمودن اصلاحیه‌ها به پیوست امنیتی پیمان کمپ دیوید، در وهله نخست با هدف تطبیق و همسویی با اوضاع جدید، اعم از فعلی و مورد انتظار در چارچوب پیشنهادات روز بعد در غزه، پس از پایان تجاوز به نوار غزه است و صحبت درباره ترتیبات جدید در خصوص گذرگاه زمینی رفح، مستلزم اصلاحاتی در برخی از مفاد پیوست امنیتی این معاهده است که در صورت موافقت با آن، قرار است شاهد تغییر در قوانین استقرار نیرو‌های مسلح مصر در سینای شمالی و قانونی کردن وضعیت نیرو‌هایی باشد که اخیرا مستقر شده‌اند.

این اطلاعات تاکید می‌کند که رایزنی‌های گسترده‌ای در این زمینه میان مقامات امنیتی و نظامی مصر، اسرائیل و ایالات متحده در چندین نشست مشترک هیئت‌های اسرائیلی صورت گرفت، اما مصر پاسخ نهایی را درباره موافقت با اصل اصلاح ارائه نکرد.

نگرانی از بازی اسرائیل

در همین راستا، «ایمن سلامه»، استاد حقوق بین‌الملل و کارشناس سابق حفظ صلح بین‌المللی در بالکان بر لزوم خودداری مصر از چنین اصلاحیه‌ای تا پس از تثبیت اوضاع، به‌ویژه پس از پایان تجاوزات صهیونیستی در نوار غزه تاکید کرد.

وی در مصاحبه با العربی الجدید پیش‌بینی کرد که اشغالگران از «دستاورد‌های نظامی و حضور نظامی نامشروع خود» که نقض معاهده صلح مصر و اسرائیل و نقض قوانین پروتکل فیلادلفیا در سال ۲۰۰۵ است، سوء استفاده کنند. او افزود: درست است که نوار غزه و محور فیلادلفیا قلمرو مصر نیست، اما اسرائیل در سال ۲۰۰۵ درخواست امضای این قرارداد را کرد و پدرخوانده آمریکا را میانجی قرار داد.

وی ادامه داد: اسرائیل ما را به این امر عادت داده است که آن دولت قانون مداری نیست، به تعهدات قانونی احترام نمی‌گذارد و به روابط حسن همجواری با همسایگان خود اهمیت نمی‌دهد. بنابراین، مصر باید در هر مذاکره‌ای با اسرائیل درباره هرگونه اصلاحیه جدید در پیوست امنیتی و اطمینان از عدم تحمیل حضور نظامی اسرائیل و هموار کردن کامل مسیر در منطقه حائل در فیلادلفیا محتاط باشد. وی ادامه داد: یک نکته اساسی وجود دارد و آن این است که آنچه اسرائیل در محور فیلادلفیا انجام داد، جدا کردن مصر از فلسطین از طریق سیاستی بود که امنیت ملی مصر را تهدید می‌کند.

سلامه درباره اصلاح احتمالی معاهده صلح توضیح داد: در سال ۲۰۰۵، آنچه به ترتیبات یا اصلاحات فیلادلفیا معروف است، اتفاق افتاد و این اولین اصلاحیه پیوست امنیتی معاهده صلح مصر و اسرائیل بود. دومین اصلاحیه پیوست امنیتی در سال ۲۰۲۱ بود که بر اساس یک پروتکل منعقد شد. این اصلاحیه برای اولین بار حضور نیرو‌های مرزبانی مصر در منطقه (ج) را اصلاح کرد. این نیرو‌ها با سلاح‌های سنگین، زره‌ها و سایر تجهیزاتی که قبل از سال ۲۰۲۱ در دسترس آنها نبود مسلح شدند. وی تاکید کرد که تغییر اساسی در اوضاع که انتظار می‌رود منجر به اصلاحیه سوم پیوست امنیتی پیمان صلح شود، باید بزرگ و اساسی باشد، به‌گونه‌ای که ماهیت تعهدات ناشی از معاهده را تغییر دهد.

پروتکل امنیتی ضمیمه این توافقنامه، مرز‌های ۲ کشور را ترسیم و به چهار منطقه اصلی تقسیم کرده است که سه منطقه آن در شبه جزیره سینا در خاک مصر قرار دارد، یعنی (الف)، (ب) و (ج) و یکی در طرف دیگر است که منطقه (د) نامیده می‌شود. این توافقنامه امکان حضور یک نیروی نظامی محدود اسرائیلی متشکل از چهار گردان پیاده که تعداد آنها از ۴۰۰۰ سرباز بیشتر نمی‌شود در منطقه (د) و استحکامات میدانی محدود و همچنین ناظران سازمان ملل را فراهم می‌کرد. نیروی اسرائیلی در این منطقه شامل هیچ تانک، توپخانه و موشک نمی‌شود، مگر موشک‌های زمین به هوا.

پیش از این، نیرو‌های اسرائیلی نوار مرزی با مصر در داخل غزه، از جمله منطقه مرزی مجاور مرز مصر، معروف به محور فیلادلفیا به طول ۱۴ کیلومتر را تا قبل از زمان عقب‌نشینی یک جانبه از نوار غزه در سال ۲۰۰۵ تحت کنترل داشتند. پس از عقب نشینی اسرائیل، این رژیم پروتکلی به نام «پروتکل فیلادلفیا» را با مصر امضا کرد که به عنوان ضمیمه توافقنامه صلح بود و به موجب آن مصر اجازه داشت ۷۵۰ سرباز را در منطقه (ج) در امتداد مرز خود با غزه و در مجاورت منطقه (د) مستقر کند و این یک نیروی نظامی نیست، بلکه نیروی پلیس مبارزه با تروریسم و ​​نفوذ از طریق مرز است.

منبع: ایسنا