مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با ارائه گزارشی درباره سفر اخیرش به تهران در نشست فصلی شورای حکام، دیدار با مقام‌های ایران را سازنده توصیف کرد.

رافائل گروسی روز چهارشنبه با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) نوشت: هفته پیش، به عنوان بخشی از تلاش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در زمینه حفظ نظام منع اشاعه تسلیحات هسته‌ای، به منظور برگزاری نشست‌های سازنده در سطح بالا با دولت ایران و بحث‌های فنی درباره جنبه‌های مربوط به بیانیه مشترک توافق شده با ایران در مارس ۲۰۲۳ به تهران سفر کردم.

وی همچنین طی سخنانی در نشست شورا که یک نسخه آن در تارنمای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی منتشر شد گفت: من به‌تازگی از تهران برگشته‌ام و هفته پیش با رئیس‌جمهور، وزیر امور خارجه و و رئیس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران و دیگر مقامات ارشد ایرانی ملاقات کردم. علاوه بر جلسات، از سایت‌های هسته‌ای فردو و نطنز و همچنین از کارخانه‌های غنی‌سازی که تحت نظارت آژانس و بازرسی‌های منظم قرار دارند و دیگر تأسیسات مرتبط با غنی‌سازی بازدید کردم.

مدیرکل آژانس ادامه داد: در رابطه با موضوع برنامه هسته‌ای ایران، آخرین گزارش من در مورد راستی آزمایی و نظارت در جمهوری اسلامی ایران در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد (۲۰۱۵) را در اختیار دارید. پس از آخرین گزارش من (در ماه اوت گذشته)، ذخایر اورانیوم غنی شده ایران با غلظت ۲۰ و ۶۰ درصد همچنان در حال افزایش است.

وی افزود: با این حال، طی جلسات سطح بالا بین آژانس و ایران در تهران در ۱۴ نوامبر ۲۰۲۴، امکان توقف افزایش بیشتر ذخایر اورانیوم غنی شده با غلظت ۶۰ درصد توسط ایران، از جمله انجام اقدامات راستی آزمایی فنی لازم برای آژانس مورد بحث قرار گرفت.

گروسی ادامه داد: آژانس در ۱۶ نوامبر ۲۰۲۴، اقدامات مقدماتی ایران با هدف توقف افزایش ذخایر اورانیوم غنی‌شده تا ۶۰ درصد را در کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو و در کارخانه غنی‌سازی سوخت راستی‌آزمایی کرد. انتظار می‌رود تبادلات بین آژانس و ایران در این زمینه ادامه یابد.

وی با اشاره به تدابیر جبرانی ایران در برجام و اقدامات صورت گرفته در چارچوب قانون راهبردی مجلس (قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران) گفت: تقریباً سه سال و نه ماه از توقف اجرای تعهدات هسته‌ای ایران در چارچوب برجام، از جمله اعمال موقت پروتکل الحاقی، می‌گذرد و بنابراین بیش از سه سال و نیم از زمانی که آژانس قادر به دسترسی تکمیلی به ایران نیست می‌گذرد. در نتیجه، آژانس تداوم دانش خود را در رابطه با تولید و موجودی سانتریفیوژها، آب سنگین و کنسانتره سنگ اورانیوم از دست داده است.

مدیرکل آژانس افزود: شما همچنین گزارش من درباره توافقنامه ان‌پی‌تی با جمهوری اسلامی ایران را در اختیار دارید. ایران می‌گوید همه مواد، فعالیت‌ها و مکان‌های هسته‌ای مورد نیاز طبق توافقنامه ان‌پی‌تی را اعلام کرده است. با این حال، این بیانیه با یافته‌های آژانس در مورد ذرات اورانیوم با منشاء انسانی در مکان‌های اعلام نشده در ایران مغایر است. آژانس باید مکان (های) فعلی مواد هسته‌ای و/یا تجهیزات آلوده مربوطه را بداند.

گروسی ادامه داد: ایران هنوز کد اصلاح شده ۳.۱ را که یک تعهد قانونی برای ایران است، اجرا نمی‌کند، زیرا اعلام کرده است که اجرای این قانون را به حالت تعلیق درآورده است. این مسائل پادمانی باقیمانده ناشی از تعهدات ایران ذیل توافقنامه پادمان جامع است و باید حل شود تا آژانس بتواند تضمین دهد که برنامه هسته‌ای ایران منحصراً صلح آمیز است.

وی افزود: در طول دیدار‌های سطح بالای من در تهران، بحث‌های اساسی درباره موضوعات تحت پوشش بیانیه مشترک ۴ مارس، صورت گرفت و ایران موافقت کرد که به نگرانی‌های آژانس در رابطه با لغو مجوز چند بازرس با تجربه از طریق در نظر گرفتن پذیرش مجوز چهار بازرس مجرب دیگر پاسخ دهد؛ تصمیمی که من از آن استقبال می‌کنم.

گفتنی است که ایران دو سال پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام و تعلل طرف‌های اروپایی در عمل به تعهداتشان در این توافق، گام‌هایی را تحت نظارت آژانس برای کاهش تعهداتش برداشت تا توازن در اجرای این توافق را برقرار کند.

جمهوری اسلامی ایران همواره تاکید کرده که تدابیر صورت گرفته برگشت پذیر بوده و هر زمان که سایر طرف‌ها به طور کامل به تعهدات‌شان عمل کنند ایران نیز متقابلا رفتار خواهد کرد.

ایران همچنین همکاری خود را با آژانس در چارچوب موافقتنامه جامع پادمان ادامه داده و تاکید کرده است که مسائل باقی‌مانده پادمانی نیز با رویکرد حرفه‌ای و بدون جانبداری آژانس قابل حل است.

منبع: ایرنا