نیویورک تایمز گزارشی منتشر کرده که در آن مشاهدات ۶۵ پزشک، پرستار و امدادگر نقل شده است. این فعالان حوزه پزشکی و امداد همگی بخشی از زمان خود را در یک سال اخیر در خاک غزه برای نجات جان مصدومان گذرانده اند و حالا مشاهدات خود را در اختیار این روزنامه آمریکایی قرار داده تا واقعیت را از زاویهای دیگر به دنیا نشان دهند. این گزارش به قلم دکتر سیدوا جراح عمومی است که به مدت دو هفته در ماههای مارس و آوریل در بیمارستان اروپایی در خان یونس غزه کار کرده است.
وی درباره مشاهدات خود در غزه گفت: من از ۲۵ مارس تا ۸ آوریل به عنوان جراح تروما در غزه کار کردم. من در اوکراین و هائیتی داوطلب شده ام و در فلینت میچ بزرگ شده ام. در طول عمرم خشونت زیاد دیده ام و در مناطق درگیری کار کرده ام. اما یکی از چیزهایی که در مورد کار در بیمارستانی در غزه برجسته بود، این بود که تقریباً هر روز که آنجا بودم، یک کودک خردسال جدید را میدیدم که از ناحیه سر یا قفسه سینه مورد اصابت گلوله قرار گرفته بود و تقریباً همه آنها از دنیا رفتند.
این دکتر افزود: در آن زمان، من فرض کردم که این باید کار یک نظامی سادیستی باشد که در همان نزدیکی قرار داشت. اما پس از بازگشت به خانه، با یک پزشک اورژانس آشنا شدم که دو ماه قبل از من در بیمارستان دیگری در غزه کار میکرد. به او گفتم: من نمیتوانستم تعداد بچههایی را که دیدم به سرشان شلیک شده است، باور کنم. در کمال تعجب، او پاسخ داد: بله، من هم همینطور. هر روز این کودکان را می بینم.
حجم بالایی از اطلاعات در مورد میزان ویرانی غزه از دادههای ماهوارهای، سازمانهای بشردوستانه و وزارت بهداشت غزه به دست آمده است. با این حال، اسرائیل به روزنامه نگاران یا بازرسان حقوق بشر اجازه ورود به غزه را به جز تعداد بسیار کمی از سفرهای گزارشی هماهنگ شده با ارتش اسرائیل نمیدهد و داستانهای روزنامه نگاران فلسطینی در غزه علیرغم خطرات باورنکردنی که در گزارشگری متحمل میشوند، به اندازه کافی خوانده نشده است. اما گروهی از ناظران مستقل هستند که این جنگ را روز به روز از نزدیک دیده اند: کارکنان داوطلب مراقبتهای بهداشتی.
دکتر سیدوا گفت: از طریق تماسهای متعدد و زیاد شخصی در جامعه پزشکی و جستجوی آنلاین، توانستم با کارکنان مراقبتهای بهداشتی آمریکایی که از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ در غزه خدمت کرده اند، ارتباط برقرار کنم. بسیاری از آنها پیوندهای خانوادگی یا مذهبی با خاورمیانه دارند. دیگران، مانند من، این کار را نمیکنند، اما به دلایل مختلف احساس کردند که مجبورند در غزه داوطلب شوند. با استفاده از سوالاتی که بر اساس مشاهدات خودم و مکالماتم با پزشکان و پرستاران همکارم بود، با Times Opinion کار کردم تا از ۶۵ کارمند مراقبتهای بهداشتی درباره آنچه در غزه دیده بودند نظرسنجی کنم. پنجاه و هفت نفر، از جمله خود من، مایل بودند تجربیات خود را در پرونده به اشتراک بگذارند. هشت نفر دیگر به دلیل داشتن خانواده در غزه یا کرانه باختری، یا به دلیل ترس از انتقام در محل کار به طور ناشناس در این نظرسنجی شرکت کردند.
تعجب پزشکان از تعداد بالای کودکانی که به سر آنان شلیک شده
محمد رسول ابونوار، جراح عمومی در مورد مشاهدات خود در غزه این گونه مینویسد: یک شب در بخش اورژانس در طول چهار ساعت شش کودک ۵ تا ۱۲ ساله را دیدم که همگی با یک گلوله در جمجمه زخمی شده بودند.
نینا نگ، پرستار ۳۷ ساله آمریکایی نیز میگوید: کودکانی که بر اثر شلیک گلوله به سرشان زخمی شده بودند روی زمین مداوا میشدند و اغلب به دلیل کمبود فضا، تجهیزات، کارکنان و پشتیبانی، در کف بیمارستان خونریزی میکردند و جان خود را از دست میدادند.
دکتر خواجه اکرام، جراح و ارتوپد هم از تجربیات خود این گونه مینویسد: یک روز، وقتی در اورژانس بودم، دو بچه ۳ ساله و ۵ ساله را دیدم که هر کدام یک گلوله روی سرشان اصابت کرده بود. وقتی از پدر و برادرشان پرسیدند چه اتفاقی افتاده است، گفتند که به آنها گفته شده بود که اسرائیل از خان یونس عقب نشینی میکند؛ بنابراین آنها بازگشتند تا ببینند آیا چیزی از خانه آنها باقی مانده است یا خیر. گفتند تک تیراندازی در آنجا منتظر بود و به سوی هر دو بچه شلیک کرد.
سوء تغذیه شدید میان قشرهای مختلف مردم غزه
مریل تایدینگ، پرستار و مسئول مراقبتهای ویژه که از آمریکا به غزه آمده بود این گونه از تجربیات خود میگوید: این مردم گرسنه بودند. من خیلی زود یاد گرفتم که نباید آبم را بنوشم یا از غذایی که آورده بودم جلوی چشم مردم این منطقه بخورم، زیرا آنها روزهای زیادی را بدون آن سپری کرده بودند.
اسما طاها، پرستار اطفال از پورتلند هم میگوید: بسیاری از مجروجان تقریباً نیمی از وزن بدن خود را در مقایسه با ظاهر قبل از جنگ از دست داده بودند. این تغییرات فقط فیزیکی نبودند. آنها منعکس کننده تلفات عاطفی و روانی کسانی بودند که وقتشان را به مراقبت از آنان اختصاص داده بودند، حتی زمانی که آنها با زیانها و چالشهای شخصی خود دست و پنجه نرم میکردند.
دکتر نهرین، پزشک متخصص بیماریهای ریوی از آمریکا هم میگوید که همه بیمارانی که وی در دوران حضورش در غزه مداوا کرده به دلیل سوء تعذیه شدید دچار ضعف شدید سیستم ایمنی بدن شده و زخمها و آسیبهای آنها بهبود نمییافت و به سرعت تبدیل به عفونتهای حاد میشد.
موج مشکلات حاد روانی میان کودکان غزه
برخی دیگر از کارمندان بخشهای پزشکی نیز گفته اند که بسیاری از کودکان و نوجوانان را دیده اند که دچار مشکلات بسیار حاد روانی ناشی از اثرات جنگ شده اند و بسیاری از آنها یا اقدام به خودکشی میکردند تا هر روز آرزوی مرگ داشتند.
اهلیا کتان، متخصص بیهوشی و مراقبتهای ویژه میگوید هر کودکی را که برای درمان با آن وقت میگذراندم به عنوان مادر به من نگاه میکرد و به دنبال امنیت عاطفی و جسمی بود و همه آنها از ما درخواست میکردند که آنها را در چمدانهایمان به خانه خود ببریم.
تانیا حاج حسن، پزشک مراقبتهای ویژه کودکان این طور میگوید: یکی از بچهها که تمام خانوادهاش را از دست داده بود، آرزو کرد کهای کاش او نیز کشته میشد، و گفت: هرکسی را که دوست دارم در بهشت است. من دیگر نمیخواهم اینجا باشم.
لورا سوبودا، پرستار نیز میگوید: زمانی که در بخش اطفال مشغول دور زدن بیماران زخمی بودم، سرپرستار بازویم را گرفت و به ما التماس کرد که دفعه بعد که آمدیم برای آنها کمک روانی بیاوریم.
عبیره محمد، پرستار اورژانس هم میگوید: من چندین کودک را که دچار جراحات انفجاری و ترکش شده بودند، درمان کردم. بسیاری از کودکان اختلالات روانی نشان میدادند و حتی در هنگام درد گریه نمیکردند. این یک پاسخ روانی غیرعادی در کودک است. ما مجبور شدیم بسیاری از پارگیها را بدون بیهوشی بخیه بزنیم و بچهها در حالی که این کار را انجام میدادیم، بی حال میشدند. کودکانی را دیدم که شاهد کشته شدن بسیاری از اعضای خانواده در مقابل چشمانشان بودند. همه آنها آرزوی مرگ و پیوستن به خانوادههای خود را داشتند. من کودکان پیش از نوجوانی و جوانی را دیدم که شواهدی مبنی بر آسیب رساندن به خود مانند بریدن ساعد خود داشتند.
محمد الجغبیرریال پزشک مشکلات ریوی هم گفته: بسیاری از بچهها حتی با خانوادهشان در کنار تخت، روزها صحبت نمیکنند. یکی از بچهها هدیهای که من از یک ماشین پلاستیکی کوچک آورده بودم را قبول نمیکرد، زیرا او نمیخواست به جز پدرش به کسی دست بزند یا با او صحبت کند.
نوزادانی که به علت محاصره جانشان را از دست میدهند
بسیاری از پزشکان همه گفتند نوزادانی که سالم به دنیا آمده بودند به بیمارستانها بازگشتند و در اثر کم آبی، گرسنگی یا عفونتهای ناشی از ناتوانی مادران سوءتغذیه در شیردهی و کمبود شیر خشک و آب تمیز جان خود را از دست دادند یا بسیاری از کودکان را دیدند که از عفونتهای قابل پیشگیری به راحتی رنج میبردند که برخی از آنها در اثر آنها جان باختند.
امان تگزاس، پزشک اطفال نیز در مشاهدات خود تعریف کرده که زنان باردار به دلیل سوء تغذیه شدید دچار زایمانهای زود هنگام میشدند و به دلیل کمبود شدید هیدراتاسیون بدن آنها قادر به تولید شیر برای تغذیه نوزادانشان نبود.
وزارت بهداشت فلسطین در غزه، پنجشنبه از یک فاجعه انسانی واقعی برای نوزادان تازه متولد شده در زایشگاه بیمارستان کمال عدوان در شمال غزه خبر داد. وزارتخانه مذکور از کمبود شدید سوخت و دارو به دلیل محاصره همهجانبه و شدید شمال نوار غزه از ۱۳ روز پیش تاکنون خبر داد و درباره وقوع فاجعه انسانی برای نوزادان تازهمتولدشده در این بیمارستان هشدار داد.
غزه، خطرناکترین مکان برای امدادرسانی
در پایان گزارش نیویورک تایمز آمده است: اکنون، پس از بیش از یک سال ویرانی، تخمینها از تلفات فلسطینیها از دهها هزار تا صدها هزار نفر است. کمیته بینالمللی نجات غزه را خطرناکترین مکان در جهان برای امدادرسانی و همچنین خطرناکترین مکان برای غیرنظامی بودن توصیف میکند. یونیسف غزه را «خطرناکترین مکان در جهان برای کودک بودن» ارزیابی میکند. آکسفام گزارش میدهد که در المواسی، منطقهای که اسرائیل به عنوان منطقه امن بشردوستانه در غزه تعیین کرده است، به ازای هر ۴۱۳۰ نفر یک توالت وجود دارد.
رژیم صهیونیستی علاوه بر بمباران مناطق مختلف نوار غزه، ۱۳ روز است که شمال نوار غزه را تحت محاصره و بمباران شدید در چارچوب «طرح ژنرالها» قرار داده است. بر اساس این طرح، هرکس که در شمال نوار غزه بماند، محاصره خواهد شد و گرسنه خواهد ماند. این طرح با هدف سیطره بر شمال غزه و کوچاندن ساکنان آن است و این امر در راستای مرحله چهارم از جنگ زمینی اسرائیل در غزه است.
ترجمه: سمیه خلیلی