باشگاه خبرنگاران جوان؛ مژگان رنجبر- دکتر مونا گل محمدی متخصص تغذیه و رژیم درمانی، به مناسبت پویش تغذیه با شعار (روغن سالم، غذای سالم، زندگی سالم)، اظهار کرد: روغن زیتون به هیچ عنوان برای سرخ کردن‌های عمیق نبایستی مورد استفاده قرار بگیرد و در کل روغن‌های مایع برای تهیه غذا مناسب هستند مثل روغن زیتون و کانولا ولی در کنار این روغن‌ها می‌توان از روغن‌های کنجد، هسته انگور، روغن ذرت و آفتابگردان هم در تهیه غذا استفاده کرد.

 گل‌محمدی افزود: چربی‌های غیر اشباع به دو دسته تقسیم می‌شوند که دسته اول چربی‌هایی هستند که فقط یک باند دوگانه دارند و اصطلاحاً به آنها چربی‌های موفا گفته می‌شود. این چربی‌ها سطح کلسترول" بد" در خون را کاهش و منجر به افزایش سطح کلسترول "خوب" یا HDL در بدن می‌شوند.

به گفته وی منبع دریافت چربی موفا روغن‌های زیتون، کانولا، آووکادو، بادام و آجیل‌ها هستند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان ادامه داد: دسته دیگر چربی‌ها که تعداد باند‌های دوگانه آنها بیشتر از باند‌های یگانه است، شامل چربی‌های امگا ۳ و امگا ۶ می‌باشند.

گل محمدی بیان کرد: چربی‌های" امگا ۳" برای سلامت قلب بسیار مفید هستند. این چربی‌ها می‌توانند التهاب را در بدن کاهش و به بهبود عملکرد حافظه و سلامت مغزی کمک بکنند. این چربی‌ها به ویژه در ماهی‌های چرب مثل سالمون، ساردین، قزل آلا، بذر کتان، دانه چیا، شاهدانه و گردو یافت می‌شوند.

به گفته وی چربی‌های "امگا ۶" هم در اکثر روغن‌های گیاهی یافت می‌شود. این چربی‌ها برای حفظ سلامت پوست و ساختار سلولی مناسب هستند، اما اگر دریافت این چربی‌ها بیش از اندازه و در تعادل با" امگا ۳" نباشد منجر به التهاب و مشکلات سلامتی خواهد شد.

میزان مصرف روزانه چربی‌ها برای بدن چه اندازه است؟

به گفته وی میزان دریافت چربی‌ها بسته به نیاز‌های فردی، سطح فعالیت فیزیکی و وضعیت سلامتی هر شخص متفاوت است، اما به‌طور کلی چربی‌ها حدود ۲۰ تا ۳۵ درصد از کل کالری دریافتی روزانه بدن را تشکیل می‌دهند، به طور مثال در فردی که روزانه نیاز داشته باشه که حدود ۲ هزار کیلو کالری انرژی دریافت کند، تقریباً ۴۴ تا ۷۷ گرم چربی در روز بایستی دریافت کند؛ بنابراین توصیه ما این است که دریافت چربی‌ها به حدود ۳۰ درصد از کل کالری دریافتی روزانه هر فرد که مقدار متفاوتی می‌باشد، محدود شود.

عوارض مصرف بیش از اندازه چربی‌ها

دریافت چربی‌ها بستگی به نیاز فردی شخص می‌باشد که چه مقدار فعالیت فیزیکی دارد و در افراد مختلف متفاوت است ولی با توجه به اینکه چربی‌ها انرژی بالایی دارند، دریافت بیش از اندازه آن ممکن است منجر به افزایش وزن، چاقی و بالا بردن ریسک خطر مرگ و میر زود رس، بروز بیماری‌های غیر واگیر مثل بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت نوع ۲ و برخی از انواع سرطان‌ها شود.

 گل محمدی افزود:چربی‌ها به طور کلی به چربی‌های مضر و مفید تقسیم می‌شوند. چربی‌های مضر شامل چربی‌های ترنس و چربی‌های اشباع هستند. چربی‌های ترنس به شکل طبیعی در معده حیوانات نشخوار کننده وجود دارند، بنابراین این چربی در گوشت و محصولات لبنی موجود است علاوه بر این یکی از مواردی که منجر به تولید چربی‌های ترنس می‌شود، فرایند هیدروژنه کردن روغن‌های گیاهی است. در کل چربی‌های ترنس می‌توانند سطح کلسترول" بد" را در بدن افزایش و منجر به کاهش کلسترول "خوب" یا " HDL" شوند.

وی افزود: مصرف چربی‌های ترنس می‌تواند با بیماری‌های مختلفی در ارتباط باشد بنابراین مصرف این چربی‌ها باید به شدت در طول روز محدود شوداز جمله مصرف لبنیات کم چرب، محدود کردن مصرف گوشت‌های قرمز و استفاده حداقلی از مارگارین و روغن‌های نباتی هیدروژنه در رژیم غذایی است.

عضو هیات علمی دانشگاه همچنین به نوع دیگر چربی‌های مضر اشاره کرد و گفت: این چربی‌ها از نوع اشباع هستند و با توجه به اینکه سطح" LDL "خون را افزایش می‌دهند می‌توانند منجر به بیماری‌های قلبی عروقی هم شوند. چربی‌های اشباع عمدتاً در منابع حیوانی وجود دارد ولی در منابع گیاهی هم یافت می‌شود، بنابراین برای کاهش دریافت چربی‌های اشباع بایستی مصرف لبنیات‌های پرچرب، گوشت قرمز و استفاده ازمواد غذایی فراوری شده، روغن نارگیل و روغن پالم محدود شود.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان خاطر نشان کرد: توصیه‌های کلی ما برای مصرف چربی‌ها و محدود کردن دریافت چربی‌ها این است که بهتر است لبنیات به شکل کم چرب تهیه شود، چربی‌های قابل مشاهده روی گوشت ماهی و مرغ جدا شود، مصرف گوشت‌های قرمز به یک تا دوبار در هفته محدود شود همچنین غذا‌هایی که دارای چربی بالایی هستند مثل مصرف غذا‌های سرخ کردنی، کره مارگارین، کله پاچه محدود شود.

گل محمدی ادامه داد‌: ماهی حداقل یک تا دو بار در هفته استفاده شود به جای سرخ کردن از روش‌های سالمی مثل آب پز کردن، بخارپز کردن استفاده کنیم، مغز‌ها و دانه‌ها را به عنوان چربی‌های سالم در رژیم غذایی خودمان اضافه کنیم.