برخی از پژوهشگران معاصر معتقدند که اعتماد محمد مصدق به آمریکاییها، اشتباه راهبردی او بود؛ اشتباهی که زمینههای شکلگیری کودتای ۲۸ مرداد و سقوط دولت ملی را تسریع کرد.
استبداد قاجار، بیتوجهی آنان به شعائر اسلامی، دخالتهای آشکار و نهان بیگانگان در امور سیاسی، اقتصادی ایران و نهضت تنباکو، زمینه نهضت مشروطیت را فراهم آورد.