منطقه آزاد تجاری ماکو پله ای به سوی تجارت جهانی

اسدلله علیزاده مدیر عامل سازمان منطقه آزاد ماکو در گفتگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران،  با بیان این مطلب گفت: منطقه آزاد ماکو به عنوان هفتمین منطقه آزاد تجاری صنعتی کشور با برخورداری از ظرفیت های اقتصادی قابل توجه و امکانات زیربنایی مناسب و حاکمیت مجموعه ای از قوانین و مقررات ویژه حمایتی، فرصت های قابل توجهی را پیش روی سرمایه گذاران داخلی و خارجی فراهم نموده است. 

وی تصریح کرد: ایجاد و تشکیل مناطق آزاد تجاری – صنعتی به منظور فراهم کردن امکانات دستیابی به توسعه ملی و راهیابی به بازارهای جهانی از طریق بهره گیری از مزیت های نسبی این مناطق، شیوه ای است که بسیاری از کشورهای جهان بدان اقدام نموده اند. 

علیزاده اظهار داشت: براساس سند چشم انداز 20 ساله جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 ، ایران کشوری توسعه یافته با جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه با ویژگی های اصلی توسعه مبتنی بر دانایی و تعامل فعال با اقتصاد جهانی ترسیم شده است. به نظر می رسد مناطق آزاد ایران دارای پتانسیل های نهفته و دست نخورده فراوانی هستند که موقعیت استراتژیک برخی از آنها از جمله منطقه آزاد ماکو می تواند بخش درخور توجهی از اهداف ترسیم شده در چشم انداز مزبور را تحقق بخشد. بی شک در ابعاد اقتصادی، دستیابی به چنین جایگاهی در سطح بین الملل و پیشی گرفتن از کشورهای منطقه نیازمند همکاری و همیاری تمام ارکان اقتصادی و علمی کشور و بر عهده گرفتن سهم مشخصی در تحقق اهداف مذکور، توسط آنها است. 

مدیر عامل سازمان منطقه آزاد ماکو تاکید کرد: شهرستان ماکو، هم مرز با ترکیه و نخجوان و هم جوار با ارمنستان و منطقه قفقاز است. ماکو در عین حال نقطه اتصال آسیا و اروپا و گلوگاه کریدور زمینی شمال و جنوب است که رقیب کانال سوئز در خشکی است. مساحت محدوده جغرافیایی منطقه آزاد ماکو بالغ بر 000/500 هکتار است که با توجه به وسعت منطقه و مشکلات خاص آن، در فاز اول فعال سازی حدود 13000 هکتار از محدوده مذکور در حال برنامه ریزی و اجرا است. 

وی اضافه کرد: مرز بازرگان در محدوده فاز یک قرار دارد و نقش آن طی هشت سال دفاع مقدس در دوران جنگ تحمیلی که امکانات مبادلات دریایی ایران در خلیج فارس مورد تهدید بود، به عنوان شریان حیاتی کشور بر کسی پوشیده نیست. فاصله اندک منطقه آزاد ماکو از بنادر مرسین در دریای مدیترانه و ترابوزان در دریای سیاه، امتیاز چشمگیری در دسترسی به بازارهای اروپا از راه زمین و دریا است که در مقایسه با بنادر جنوبی کشور در خلیج فارس به دلیل مسافت و صرفه های اقتصادی ناشی از مقیاس جای تردیدی باقی نمی گذارد که این منطقه اقتصادی ترین گلوگاه در رقابت با راه دریایی شرق و غرب در خشکی است.
 
علیزاده ادامه داد: هم جواری با کشورهای آذربایجان و ترکیه و نزدیکی به ارمنستان، گرجستان، روسیه و اوکراین از جهات متفاوت ارزشمند است و موجب فرصت های اقتصادی، تجاری و سیاسی برای منطقه می شود. فاصله بندر ترابوزان ترکیه تا این منطقه فقط 300 کیلومتر و فاصله بندر مرسین در دریای مدیترانه حدود 700 کیلومتر است. این تقلیل فاصله تا مراکز بارگیری و انتقال کالا، به لحاظ تجاری واجد ارزش اقتصادی در سطح کلان است ضمن اینکه هم جواری با ترکیه و روسیه  امکان استفاده از زیرساخت های منطقه نظیر راه آهن را فراهم می سازد. از طرف دیگر سرمایه گذاران در منطقه آزاد ماکو می توانند به بازار 150 میلیونی کشورهایCIS  (آسیای میانه) و فدراسیون روسیه دسترسی داشته باشند. بالاخص فعالان اقتصادی در حوزه صنعت می توانند از این پتانسیل منطقه به نحو احسن استفاده نمایند.
 
وی تاکید کرد: بدیهی است وجود امکانات مناسب زیر ساختی همچون آب، برق، فاضلاب و گاز نیز در این منطقه بسیار حائز اهمیت است. 

علیزاده اظهار داشت: علیرغم موانع و مشکلات خاص، راه اندازی منطقه با جدیت در حال پیگیری و انجام است. در حوزه گمرک، با توجه به نقش آن در درآمدزایی سازمان، تفاهماتی با گمرک جمهوری اسلامی انجام شده است و یک محدوده چند هکتاری برای شروع کار مشخص و در حال استقرار سخت افزار و نرم افزارهای مورد نیاز در این بخش هستیم. با توجه به اینکه فرآیند اولیه سرمایه گذاری، ثبت شرکت ها است لذا اداره ثبت شرکت و مالکیت های صنعتی و معنوی سازمان در حوزه معاونت اقتصادی و سرمایه گذاری تشکیل شده است و آمادگی لازم جهت ارائه خدمات مناسب به سرمایه گذاران وجود دارد. 

وی اضافه کرد: سایر حوزه های معاونت اقتصادی سازمان از جمله مدیریت های بازرگانی و صنایع نیز تشکیل شده و دستورالعمل های لازم نیز تهیه شده است. با توجه به اینکه برای استفاده از مزایای قانونی مناطق آزاد، صدور مجوز فعالیت اقتصادی نیاز مبرم است لذا در این راستا نیز دستورالعمل ها تهیه و مقدمات صدور مجوز فراهم شده است و در حوزه عمرانی نیز دو پروژه احداث گیت ورودی و خروجی منطقه در دو محور کمربندی ماکو به بازرگان و شهر ماکو به بازرگان هم چنین فنس کشی فاز یک منطقه آزاد در حال پیگیری و انتظار می رود در آینده نزدیک عملیات اجرایی آن شروع شود. 

مدیر عامل منطقه آزاد ماکو تصریح کرد: از طرف دیگر علیرغم اینکه محدوده منطقه طبق قانون مشخص است اما اراضی منابع ملی از سوی دستگاه های ذیربط تحت مالکیت سازمان قرار داده نشده است. در این راستا با تشکیل جلسات متعدد با سازمان منابع طبیعی استان و اداره ثبت شهرستان، توافقات طبق قانون با تنظیم صورت جلسه انجام پذیرفته و با تهیه نقشه UTM و ارسال آن به سازمان ذکر شده امیدواریم در آینده نزدیک، به نمایندگی از دولت اراضی مربوطه تحت مالکیت سازمان در آید. بدیهی است یکی از برنامه های سازمان تهیه نقشه های قابلیت اراضی قبل از تدوین طرح جامع و طرح راهبردی است تا امکان پذیرش طرح های سرمایه گذاری بر حسب قابلیت های اراضی در کاربری های مختلف میسر شود. 

وی خاطر نشان کرد: شاخص های تاثیرگذار در فضای کسب و کار همچون اخذ مجوز، حمایت از سرمایه گذاران، استخدام نیروی انسانی، ثبت شرکت ها، ساده سازی دستورالعمل ها و سایر فعالیت ها را در منطقه طوری طراحی کنیم که موجب جایگاه مناسب منطقه در بین رقبا گردد./ر