هر دستي با هر سليقه‌اي نقشي دلخواه بر آن مي‌زند و از هنر دست بافندگان كرمانشاهي صنعتي پديدار مي‌آيد كه هر تار و هر پودش با شور و عشق و هنر آميخته است.

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران کرمانشاه

نوعي زيرانداز كه فرش از تكامل آن پديده آمده و همين دليلي است بر پيشينه كهن آن كه به سال‌هاي قبل از ميلاد بازمي‌گردد؛ به همان وقتي كه بشر، بافتن را آغاز كرد، بافتن براي تن پوش و بافتن براي زيرانداز.

گلیم بافی صنعت دستی بسیاری از استانهای کشور است، اما گلیم کرمانشاه و خصوصا گلیم هرسین شهرت جهانی دارد و طرح و کیفیتش زبانزد خاص و عام است. شاید توسعه دامداری و وفور پشم مرغوب یکی از دلایل معروفیت گیلم این منطقه باشد.

معاون صنایع دستی کرمانشاه گفت: اكثر كارگاههاي گليم بافي در خانه هاي‏‎ ‎روستاييان نقاط مختلف استان وجوددارد دراین میان هرسين به عنوان مركز عمده توليد گليم در استان، از شهرتي خاصي برخوردار‎ ‎است. وجود مراتع مساعد جهت پرورش دام ها كه تأمين كننده الياف لازم گليم هستند خود دليلي بر متداول بودن گليم بافي در اين نواحي است.. همچنين در زمينه‎ ‎گليم هاي هرسين نشانه هاي بسياري از درهم تنيدگي تمدن و فرهنگ ها ملاحظه مي شود. از جمله مناطق ديگري كه در آن گليم بافته مي شود مي توان به جوانرود، گيلان غرب و‎ ‎ريجاب اشاره كرد

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستیو گردشگری استان کرمانشاه هم از شهرت جهانی گلیم کرمانشاه می گوید و از صادرات گسترده آن به کشورهای دیگر.

نصرت ا... سپهر با اشاره به تاریخچه قدیمی گلیم بافی در استان اظهارداشت: قدمت آن به چند هزار سال قبل از ميلاد بازمي‌گردد و در شهرستانهای هرسین، گیلانغرب، جوانرود و ریجاب ... رواج بیشتری دارد بخصوص شهرستان هرسين در روستاهاي سرماج حسين‌خاني و پريوه .

سپهر یادآور شد: در حال حاضر بین سه تا چهار هزار نفر در استان به هنر گلیم بافی اشتغال دارند گلیم کرمانشاه به کشورهای دیگرهم صادر می شود و در غرفه های بین المللی جایگاه خاصی دارد. همچنین این هنر جايگاه خود را ميان مردم حفظ كرده و در بازارهاي داخلي و خارجي طرفداران بسياري دارد.

آموزش گلیم

وی افزود: امروزه علاقه جوانان به آموزش هنر گليم‌بافي بیشتر شده ویادگیری آن را ازطریق آموزش کلاسهای صنایع دستی و بزرگان خود مي‌آموزند

وي درباره روند بافت گليم، خاطرنشان مي‌كند: بعد از تهيه پشم و تبديل آن به نخ، با رنگ‌هاي گياهي، آن را رنگ مي‌كنند و بعد داري شبيه دار قالي آماده مي‌كنند و گليم را مي‌بافند.

سپهر اظهارکرد: در حال حاضر اكثر گليم‌بافان از نظر بيمه مشكلي ندارند و تحت پوشش خدمات تامين اجتماعي هستند. مسلما حمايت‌هاي مالي دولت و ارائه تسهيلات به علاقه‌مندان گامي موثر در جهت رونق اين صنعت دستي و هنر كرمانشاهي است همچنین بافندگان این آثار هنری را از طریق شرکت در جشنواره های مختلف که در کشور برگزار میشود معرفی ومورد تشویق قرار میدهیم

موارد کاربرد گلیم

در حال حاضر گليم وسيله اي است که به عنوان زيرانداز و پرده در چادرها و محلهاي عمومي نظير قهوه خانه ها و نيز در تهيه لوازم زندگي و کار، مانند رختخواب بند (چادر شب)، سجاده، خورجين، جوال ديوارهاي چادر، جل اسب، پشتي، سفره و ... استفاده مي شود و بافت گليم و استفاده از آن تقريبا در تمام نقاط ايران رايج است.

قدمت گلیم

در باره قدمت توليد گليم در ايران اظهارنظر قاطعانه و صريحي نمي توان کرد، زيرا بدليل آسيب پذير بودن الياف نباتي و حيواني در برابر عوامل جوي، نمونه هاي زيادي از توليدات دوران باستان بدست نيامده، اما آنچه مسلم است، گليم بافي تاريخچه جدا از نساجي ندارد و بدليل شباهت بافت پارچه هاي اوليه به بافت فعلي گليم تقريباً مي توان گفت در توليد گليم و پارچه از الياف ضخيم تر براي بافت زيرانداز استفاده کرده اند، متاسفانه به دليل فساد پذير بودن الياف گليم هايي متعلق به دورهاي گذشته باقي نمانده است.

گليم به شکل سنتي‌اش، معمولاً براي پوشاندن زمين، ديوار و يا رواندازي براي حيوانات باربر استفاده مي‌شود ولي امروزه به عنوان يک پوشش مدرن براي خانه‌هاي شهري نيز خريداري مي‌شود.
به گفته وي رنگهاي استفاده شده در گليم سنتي گياهي هستند، گاهي گليم‌ها را براي جلوه بيشتر و کهنه شدن رنگ، با چاي و پوست گردو شستشو مي‌دهند.
وي ادامه داد: گليم را مي توان از دو جهت بررسي کرد، يکي از نظر بافت و ديگري از نظر نقش، گليم در بيشتر نقاط ساده بافته مي شود.
اندازه گلیم

گليم در سايز‌هاي مختلفي به شکل مستطيل بافته مي‌شود از قبيل، 70×100 سانتي متر ، 100×150 سانتي متر که به يک ذرع و نيم مشهور است و متداول ترين اندازه‌ 2×3 متر و 3×4 متر مربع است.
وي در خصوص تفاوت گليم با فرش گفت: تفاوت گليم با فرش در چندين مساله و بصورت عمده در نحوه بافت و اندازه ‌است.
گليم نقشه ندارد و در اصطلاح به صورت حسي بافته مي‌شود و به ندرت در اندازه بزرگ تر از 3 متر در 4 متر مشاهده مي‌شود. اندازه‌هاي سنتي گليم براساس ابعاد چادرهاي عشايري که آنها را مي‌بافته‌اند شکل گرفته ‌است
.
طرح ونقش گلیم

نقوش چشمه نظامي، و‎ ‎نقوش تركيبي درخت و لانه گنجشك، مرغابي، مار، عروسك، قيچي، خطوط افقي، عمودي، نقش قرقره راه راه، پنجه گربه، قاچ خربزه، گل مشرفي، گل ترمه و سوزني از جمله‎ ‎نقوشي هستند كه در گليم هاي استان به ويژه هرسين ديده مي شود

وي افزود: نقوش گليم به دليل تکنيک خاص بافت، بيشتر به صورت اشکال هندسي است، با وجود اين محدوديت، آن چنان تنوع و قدرت هنري وسيعي دارد که حتي در کتب هنري بين المللي ديده شده که دست بافته روستايي ايراني (کسي که تحصيلي در زمينه فرم و رنگ ندارد) در مقايسه با کار هنري يک هنرمند ( کسي که تحصيل و تجربه در زمينه هنر دارد) داراي ارزش هنري بيشتري است.
وي ديگر نقش هاي گليم را نقشهاي مرغابي، غاز، اردک، خروس، شانه و گل برشمرد که همه اين طرحها برگرفته از محيط منطقه است.
سپهر گفت: طرحها و نقشهاي گليم استان کرمانشاه به سه بخش کلهرنشين، اورامانات و هرسين تقسيم مي شود که علاوه بر وجوه مشترک در طرح و رنگ خلاقيتهايي نيز در کار هر منطقه وجود دارد.


برچسب ها: کرمانشاه ، هرسین ، گلیم
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۱
در انتظار بررسی: ۱
Iran (Islamic Republic of)
Nima
۱۵:۲۱ ۱۳ آبان ۱۳۹۲
سلام
از مطلب زیباتون ممنونم
اما اگه میشه از عکس و مطالب بیشتری استفاده کنید.
سپاس