به گزارش
باشگاه خبرنگاران به نقل از کمیته پیگیری خانههای تاریخی تهران؛ 7 دی ماه اولین سالگرد ثبت خیابان ولیعصر است که در چهارمین همایش ثبت اثار در قشم در فهرست آثار ملی کشور قرار گرفت.
پرونده این اثر به سفارش شهرداری تهران و با حمایت شورای شهر تهران توسط مرکز پژوهش دانشگاه تهران و به مدیریت محمد حسن طالبیان رئیس پایگاههای ثبت جهانی با بودچه چند صد میلیونی و با کار تحقیقاتی یک ساله، تهیه و آماده شد.
پرونده ثبتی خیابان ولیعصر در روز 7دیماه در چهارمین همایش ثبت آثار در کنار پرونده برج میلاد به عنوان دو اثر ثبتی جنجالی از سوی شهرداری تهران در این همایش مورد بررسی قرار گرفت. شاید از مهمترین مدافعان ثبت طولانیترین خیابان خاورمیانه در شورای سیاستگذاری آن روز همایش میتوان به علویان صدر معاون میراث فرهنگی کشور، آتوسا مومنی مدیرکل ثبت آثار، احمد محیط طباطبائیی رئیس ایکوم ایران و محمد حسن طالبیان اشاره کرد.
پرونده ثبتی این اثر فقط کف خیابان ولیعصر یعنی آسفالت، جوب آب، پیادهرو و چنارهای خیابان را شامل میشد و از ثبت پوسته و جداره ارزشمند خیابان ولیعصر که بناهای فاخری را در خود جای داده است، خبری نبود زیرا بنا به استدلال کارشناسان پرونده برداشت و اجازه گرفتن از ملکهای واقع شده به عمق یک پلاک در این خیابان زمانبر و هزینه طولانی میطلبد که از حد و توان سازمان میراث فرهنگی استان تهران خارج است. در همان ابتدا امر بسیاری از کارشناسان این سوال را از اعضا شورای سیاستگذاری ثبت کردند که هدف از ثبت خیابان ولیعصر چیست؟آیا ولیعصر بدون بناهای ارزشمند و تاریخی واقع شده در این محور، دارای اهمیت است.
خیابان ولیعصر با تمام بحثهای صورت گرفته میان کاشناسان و مسئولین سازمان میراث فرهنگی که زمان زیادی از جلسه آن روز را به خود اختصاص داد، در فهرست آثار ملی کشور قرار گرفت و قرار شد که حدافاصل میدان راه آهن تا تجریش، تمام املاک واقع در خیابان ولیعصر به عمق یک پلاک به عنوان حریم خیابان ولیعصر در نظر گرفته شود. این اقدام باعث می شد که 30 اثر ثبتی واقع شده در خیابان ولیعصر همچون مجموعه ساختمانهای راه آهن، خانه مینائی، خانه انیس الدوله، تئاتر شهر، خانه پرفسور عدل، باغ فردوس و ... و بناهای ثبت نشدهای چون خانه بوذرجمهری، مسجد فروزنده و ...، که تا کنون بارها و بارها دچار شکسته شدن حریمشان بودیم، با ثبت ولیعصر مرحمی بر حریم این آثار باشیم که تا کنون فاقد حریم هستند.
میراث فرهنگی استان تهران تا پایان سال 90 در تمام مجوزهای صادر شده در خیابان ولیعصر که از سوی شهرداری مناطق به این سازمان جهت استعلام حد ارتفاعی ارسال میشد، ملاک عمل را ثبت ولیعصر و حریم آن به عمق یک پلاک قرار میداد که می توان به صورت موردی به خانه بوذرجمهری اشاره کرد که در پاسخ به استعلام شهرداری منطقه 11 به شماره نامه 1190024796 در مورخ 29/6/90 به آن اداره کل، طی بررسی و مطرح کردن در بیست و دومین شورای کمیته فنی معاونت حفظ و احیا استان، طی نامهای به شهردار منطقه 11 در مورخ 11 اسفند 90 به شماره نامه 27776/126/902 حد ارتفاعی بنا مجاور خانه بوذرجمهری را با توجه به قرار گیری در محور خیابان ولیعصر 5/10 متر یعنی 2 طبقه روی همکف اعلام میکند.
متاسفانه با آغاز سال 91 طی ابلاغیه از سوی سازمان مرکزی به استان تهران، اعلام میشود که در فاز اول پوسته و جداره خیابان ولیعصر مطرح نیست و فقط کف خیابان ولیعصر ثبت است و میراث فرهنگی استان تهران نیز ضوابط قبلی اعلام شده به شهرداریهای مناطق در زمینه خیابان ولیعصر را اصلاح میکند و به صورت موردی در مورد خانه بوذرجمهری در نامهای به شماره 3306/126/912 در مورخ 26/2/91 خطاب به شهردار منطقه 11 اعلام میکند طبق صورتجلسه 16 کمیته فنی این استان با حد ارتفاعی طبق ضابطه طرح تفصیلی موافقت میگردد. حال طرح تفصیلی نیر غالب خیابان ولیعصر را S122 دیده است که به عنوان پهنه تجاری اداری و خدماتی محسوب میشود و حداکثر تعداد طبقات را 9 طبقه در نظر گرفته است.
حال پس از یک سال از ثبت خیابان ولیعصر به عنوان طولانیترین خیابان خاورمیانه و در روزهایی که معان میراث فرهنگی کشور خبر از ثبت جهانی ولیعصر می دهد، باید اعلام کرد که تنها آسفالت، جوی آب، پیاده رو و درختان خیابان ولیعصر در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است و تا اعلام آغاز فاز 2 این پروژه، قطعاً تمام بناهای ارزشمند ثبت نشده تخریب و آثار ثبت شده و نشده، حریمشان شکسته میشود.
شاید بهتر باشد از مسئولین سازمان میراث فرهنگی سوال کرد که هدف از ثبت ولیعصر چیست؟آیا ولیعصر بدون بناهای ارزشمند و تاریخی، باز اهمیت دارد؟ و حال باید از مسئولین شهرداری سوال کرد در رابطه با روند خدمات شهری و زیبا سازی خیابان ولیعصر چه تعاملی با سازمانی که متولی کف طولانیترین خیابان خاورمیان است،دارند؟ آیا در بحث تعویض آسفالت، پیاده رو و کاشت درختان و ...، از میراث فرهنگی استعلام میگیرند؟