به گزارش خبرنگار حقوقي قضايي باشگاه خبرنگاران، عبارت «حواله کرد» در سفته به شخص اين اختيار را مى‌دهد که سفته را به ديگرى واگذار کند. البته اگر عبارت حواله کرد نيز وجود نمى‌داشت، دارنده سفته مى‌توانست با ظهرنويسى(پشت نويسى) آن را به شخص ديگرى انتقال دهد.

ظهرنويسى چيست؟

 يعنى آن که دارند سفته مطالبى را که در برگيرنده هدف او از دريافت يا انتقال سفته است در پشت آن نوشته و در زير اين مطلب، امضا مى‌کند، پس ظهرنويسى براى انتقال سفته به ديگرى يا وصول وجه آن است.

اگر ظهرنويسى براى انتقال باشد، دارنده جديد سفته داراى کليه حقوق و مزايايى مى‌شود که به آن سند تعلق دارد. انتقال سفته با امضاى دارنده آن به عمل مى‌آيد. دارنده سفته مى‌تواند براى وصول وجه آن به ديگرى وکالت دهد که اين عمل را براى او انجام دهد.

اصولاً ظهرنويسى براى انتقال است، اما اگر براى وکالت در وصول باشد، بايد اين موضوع در پشت سفته تصريح شود و به امضاى ظهرنويس برسد.

در واقع کسى که(با ظهرنويسى) وکالت در وصول سفته پيدا مى‌کند، مانند دارنده سفته حق اقامه دعوى را نيز براى وصول آن خواهد داشت.

اگر سفته با ظهرنويسى‌هاى متعدد به اشخاص گوناگون منتقل شود، در اين حالت دارنده سفته براى مطالبه وجه آن به چه کسى مى‌تواند رجوع کند و به بيان ديگر چه کسى مسووليت پرداخت دارد؟

آيا سفته مانند چک قابل انتقال به ديگرى است؟

کسى که سفته را امضا کرده و ظهرنويس‌ها همگى در مقابل دارنده آن «مسووليت تضامنى» دارند، يعنى دارنده سفته در صورت عدم پرداخت و واخواست، مى‌تواند به هر کدام از آنها که بخواهد(به صورت منفرد) يا به دو يا چند يا تمامى آنها(به صورت دسته جمعى) مراجعه کند.

همين حق رجوع را هر يک از ظهرنويس‌ها نسبت به صادر کننده سفته و ظهرنويس‌هاى ماقبل خود دارد. بنابراين صادر کننده به علاوه ظهرنويس‌ها، همگى مسوول پرداخت وجه سفته خواهند بود.

 بدين ترتيب انبوهى از مسووليت‌ها براى پرداخت مبلغ مندرج در سفته ايجاد مى‌شود. اين مسووليت در اصطلاح «مسووليت تضامنى» ناميده مى‌شود.

آيا مى‌توان از صادر کننده سفته ضامن خواست؟

پرداخت وجه سفته را مى‌توان ضمانت کرد. اين ضمانت ممکن است در رابطه با صادر کننده يا ظهرنويس‌ها صورت گيرد. در اين صورت ضامنى که ضمانت صادر کننده يا ظهرنويس را کرده، فقط با کسى مسووليت تضامنى دارد که از او ضمانت کرده است.

حقوق و وظايف دارنده سفته

براى آن که دارنده سفته بتواند از مزاياى قانونى آن برخوردار شود، بايد نکات زير را رعايت کند:

1- دارنده سفته بايد در سررسيد، سفته را مطالبه کند. اگر وجه سفته پرداخت شد، مساله‌اى پيش نمى‌آيد ولى در صورت عدم پرداخت، دارنده سند بايد ظرف ده روز از تاريخ سر رسيد، سفته را واخواست کند. اگر روز دهم تعطيل باشد روز بعد از آن عمل واخواست انجام خواهد شد.

واخواست اعتراض رسمى است نسبت به سفته‌اى که در سررسيد پرداخت نشده است.

واخواست عليه صادر کننده سفته به عمل مى‌آيد و بايد رسماً به او ابلاغ شود. واخواست در برگه‌هاى چاپى که از طرف وزارت دادگسترى تهيه شده نوشته مى‌شود. بانک‌ها نيز واخواست نامه چاپى مخصوص دارند.

در واخواست رونوشت کامل سفته که به وسيله واخواست کننده نوشته مى‌شود و دستور پرداخت وجه سفته که توسط دادگاه انجام مى‌گيرد، آورده مى‌شود. واخواست نامه با استفاده از کاغذ کاربن در سه نسخه مشابه(يک نسخه اصل و دو نسخه رونوشت) تنظيم شده و به وسيله واخواست کننده امضا مى‌شود. پس از چسباندن تمبر به مبلغ.... ريال به دستور دادگاه، سفته توسط مامور اجرا(طبق مقررات مربوط به ابلاغ به صادر کننده سفته) ابلاغ مى‌شود.

بايد توجه داشت که هيچ نوشته‌اى نمى‌تواند از طرف دارنده سفته، جايگزين واخواست نامه شود.

مامور ابلاغ نسخه دوم واخواست نامه را به ابلاغ شونده يا محل اقامت او مى دهد. نسخه اصلى به واخواست کننده تسليم و نسخه سوم در دفتر واخواست دفتر دادگاه بايگانى مى‌شود.

2- براى استفاده از مسووليت تضامنى ظهرنويس ها، دارنده سفته بايد ظرف يک سال از تاريخ واخواست، دادخواست خود را به دادگاه تقديم کند. اگر دارنده سفته به اين وظيفه قانونى عمل نکند، دعوى او عليه ظهرنويس‌ها پذيرفته نمى‌شود.

3- دارنده سفته‌اى که واخواست شده و در موعد مقرر اقامه دعوى کرده، مى‌تواند از دادگاه بخواهد که اموال طرف دعوى را قبل از رسيدگى و صدور حکم به نفع او توقيف کند. در اين حالت پس از صدور حکم، دارنده سفته در وصول طلبش از مال توقيف شده، به سايرين تقدم دارد. دادگاه نيز به محض تقاضاى دارنده سفته، ممکن است معادل وجه آن از اموال طرف مقابل به عنوان تامين توقيف کند.

انتهاي پيام/