تقویم روز؛
از پایان حکومت عباسیان تا ساخت ماشین تحریر
اشغال هويزه توسط مزدوران بعثي عراق، آغاز پادشاهی محمدعلی میرزا با مرگ مظفر الدین شاه، رحلت آيت اللَّه "سيدمحمد طباطبايي"، پايان دوره حكومت پانصد ساله خلافت عباسي و ... از مهمترین رخدادهای تاریخ امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 19 دی 1391 خورشیدی برابر با 25 صفر 1434 هجری و 8 ژانویه 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
اشغال هويزه توسط مزدوران بعثي عراق (1359 ش)
مرگ «مظفرالدین شاه قاجار» و جانشینی فرزندش «محمدعلی میرزا» (1285 ش)
مظفرالدین شاه، پنجمین پادشاه سلسله قاجاریه بود که پس از چهل سال ولیعهدی در 44 سالگی به سلطنت رسید. دوران حکومت او برابر با آغاز قیام مشروطه به رهبری روحانیت در اثر ظلم و فساد دربار و فقر و فساد در جامعه بود که در نهایت به پیروزی این نهضت منجر شد و شاه قاجار، فرمان مشروطیت را صادر کرد. از آن پس مقدمات تشکیل مجلس شورای ملی و تدوین قانون اساسی انجام گرفت.
ولی اجل به شاه مهلت نداد و وی ده روز پس از امضای قانون اساسی مشروطه، در 18 دی 1285 ش برابر با 24 ذی‌قعده 1324 ق در 54 سالگی درگذشت. پس از مظفرالدین شاه، فرزند بزرگش، محمدعلی میرزا، که نواده دختری امیرکبیر بود به پادشاهی رسید و دور تازه‌ای از استبداد و دیکتاتوری آغاز گشت.
آغاز سلطنت «عبدالعزیز ابن سعود» در جزیرة العرب به کمک انگلستان (1932 م)
عبدالعزیز بن سعود یکی از رؤسای قبایل حجاز بود که در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم به مقابله با دولت عثمانی پرداخت و به فتوحاتی نایل آمد. در سال 1903 م، که ترکان عثمانی از ناحیه احساءِ حجاز بیرون رانده شدند اساس حکومت سعودی بنیان نهاده شد. در جریان جنگ جهانی اول، سعودی‌ها با بریتانیا از در دوستی در آمدند. در نتیجه پس از پایان جنگ جهانی، به واسطه شکست دولت عثمانی، سلطه عثمانی بر عربستان به طور کلی پایان یافت.
در جنگی که میان عبدالعزیز بن سعود و حسین بن علی، شریف و حاکم مکه در گرفت، ابن سعود به پیروزی‌هایی دست یافت و بدین ترتیب، حجاز نیز جزئی از قلمرو وی شد. سرانجام انگلستان، این منطقه را در سال 1926 بر طبق معاهده جده، مستقل شناخت و عبدالعزیز بن سعود خود را سلطان حجاز خواند و سپس در سال 1927 م، عنوان خود را به سلطان حجاز و نجد تبدیل کرد. پس از چندی در هشتم ژانویه سال 1932، عبدالعزیز به عنوان سلطان عربستان بر تخت پادشاهی نشست. هم‌زمان با آن، کشور عربستان تأسیس شد و به جهت نام سعود، عربستان سعودی نامیده شد.
عملیات کوچک ضربت ذوالفقار در میمک، به طور مشترک (1359 ش)
عملیات آزادسازی میمک از افتخارات مردم ایلام است که در اوایل جنگ تحمیلی صورت گرفت. اولین عملیات غرور آفرین رزمندگان اسلام با بازپس گیری ارتفاعات میمک در سال 1359 توسط سلحشورمردان ایل خزل در ایلام انجام شد. حماسه بزرگ فتح میمک که در نوزدهم دی ماه 1359 در راستای دفاع از دستاوردهای انقلاب به وقوع پیوست، نقطه عطفی در تاریخ انقلاب اسلامی است. با توجه به برآوردهایی که توسط فرماندهان صورت گرفت «میمک» به عنوان هدف اصلی تیپ یک لشکر 81 زرهی انتخاب شد.
اشغال هويزه توسط مزدوران بعثي عراق (1359 ش)
پس
ازمحاصره هويزه توسط دشمن بعث، تعدادي از بسيجيان به فرماندهي سيد محمد
حسين علمالهدي به دفاع برخاسته و به نبردي سخت پرداختند. اما اين مقاومت
به شهادت اين پاسداران جان بركف منتهي شد.
در پي اين حادثه، نيروهاي دشمن
در 18 دي 1359 ش وارد هويزه شده و آن را اشغال كردند. پس از آن، فرمانده
نيروهاي عراقي دستور داد تعدادي از مردم بيگناه را دست بسته در يك گودال
قرار داده و به شهادت برسانند. سپس عراقيها تمام شهر را با ديناميت و
بلدوزر نابود كرده و هويزه را به تلي خاك تبديل نمودند.
مرگ «مظفرالدین شاه قاجار» و جانشینی فرزندش «محمدعلی میرزا» (1285 ش)
مظفرالدین شاه، پنجمین پادشاه سلسله قاجاریه بود که پس از چهل سال ولیعهدی در 44 سالگی به سلطنت رسید. دوران حکومت او برابر با آغاز قیام مشروطه به رهبری روحانیت در اثر ظلم و فساد دربار و فقر و فساد در جامعه بود که در نهایت به پیروزی این نهضت منجر شد و شاه قاجار، فرمان مشروطیت را صادر کرد. از آن پس مقدمات تشکیل مجلس شورای ملی و تدوین قانون اساسی انجام گرفت.
ولی اجل به شاه مهلت نداد و وی ده روز پس از امضای قانون اساسی مشروطه، در 18 دی 1285 ش برابر با 24 ذی‌قعده 1324 ق در 54 سالگی درگذشت. پس از مظفرالدین شاه، فرزند بزرگش، محمدعلی میرزا، که نواده دختری امیرکبیر بود به پادشاهی رسید و دور تازه‌ای از استبداد و دیکتاتوری آغاز گشت.
رحلت آيت اللَّه "سيدمحمد طباطبايي" از رهبران مذهبي نهضت مشروطيت ايران (1299ش)
آيت اللَّه سيد محمد بن صادق طباطبايي در سال 1220ش در كربلا به دنيا آمد. تحصيلات مقدماتي و مبادي علوم را نزد پدر فرا خواند و سپس در تهران از محضر فيلسوف بزرگ زمان، ميرزا ابوالحسن جلوه استفاده كرد. از آن پس راهي عتبات گرديد تابه مقام اجتهاد نائل آمد و جزو خواص يارانِ ميرزاي شيرازي شده، در امور سياسي، طرف مشورت او قرار گرفت. پس از چندي، وي دعوت آيت اللَّه عبداللَّه بهبهاني را براي مبارزه با دولت پذيرفت و در اعتراض به اعمال دولت، به همراه مردم در حرم حضرت عبدالعظيم تحصُّن كرد.
فعاليت آيت اللَّه طباطبايي به مرور وسعت يافت تا جايي كه به يكي از رهبران اصلي مشروطيت در ايران تبديل شد. با روي كار آمدن محمدعلي شاه و به توپ بستن مجلس، مدتي به مشهد رفت و پس از فتح تهران به تهران مراجعت كرد. سيد محمد طباطبايي با ورود نيروهاي روس و انگليس به ايران، در جريان جنگ جهاني اول به تركيه رفت و پس از شش ماه به ايران بازگشت. از آن پس در امور سياسي دخالت نكرد تا اين كه در 19 دي ماه 1299 ش در 79 سالگي وفات يافت و در حرم عبدالعظيم به خاك سپرده شد. طباطبايي، انديشهاي آزاد و تفكري اصلاح طلبانه داشت و آشنايي وي با سيد جمال الدين اسدآبادي، تأثيري شگرف در شكلگيري تفكرات او داشت.
درگذشت "ابن دُرُستويه" عالم نحو و حديث (347 ق)
ابومحمد، عبداللَّه بن جعفر بن محمد ابندُرستويه، نحوي بزرگ، لغوي و اديب، متولدِ سال 258 ق در بغداد ميباشد. وي در علم حديث نيز دست داشت و در نحو از علي بن عيسي رماني و مُبرّد و ابن جِنّي پيروي ميكرد. از آثار وي ميتوان كتاب الارشاد، الكتّاب، اخبارالنحويين و معاني شعر را نام برد. وفات ابن درستويه در 88 سالگي در بغداد واقع شد.
قیام خونین مردم قم در اعتراض به چاپ مقاله ساواک علیه امام خمینی (ره) (1356 ش)
واقعه 19 دی 1356، سرآغاز مرحله نوین انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی (ره) علیه نظام استبدادی و استکباری پهلوی بود. این تظاهرات بدین علت روی داد که رژیم منفور شاه در 17 دی ماه (سالروز کشف حجاب) با درج مقاله‌ای در روزنامه اطلاعات، امام خمینی (ره) را که در آن زمان در نجف اشرف در حال تبعید بودند، مورد توهین قرار داد و همین امر موجب اظهار نگرانی و اعتراض دسته‌جمعی فضلا و طلاب حوزه علمیه قم گردید. آنان با تعطیل نمودن درس‌ها به منازل مراجع تقلید و مجتهدان نامدار رفته و با آن‌ها اعلام همدردی نمودند.
پايان دوره حكومت پانصد ساله ي خلافت عباسي (656 ق)
پس از تسخير بغداد، پايتختِ حكومت عباسيان توسط مغولان و كشتار مردم و تسليم شدن خليفه وبزرگان شهر و نيز غارت و ويران كردن آن، هلاكوخان مغول در 24 صفر 656 ق المستعصم باللَّه، خليفه وقت را به حضور طلبيد و او را به همراه پسر بزرگش به قتل رسانيد. به اين ترتيب دولت پانصد و چند ساله بني عباس سرنگون گرديد. دولت بنيعباس با قيام ابومسلم خراساني عليه بنياميه و با روي كار آمدن عبداللَّه سَفّاح در سال 132 ق، آغاز شده بود و پس از به قدرت رسيدن 38 تن از اين خاندان در مدت 524 سال، سرانجام در سال 656 ق با قتل مستعصم، به زوال رفت. بني عباس در ابتداي كار همانند بني اميه، از وجود امامان معصوم در هراس بودند و هر كدام را به طريقي از سر راه خود برداشتند.
آيت اللَّه سيد محمد بن صادق طباطبايي در سال 1220ش در كربلا به دنيا آمد. تحصيلات مقدماتي و مبادي علوم را نزد پدر فرا خواند و سپس در تهران از محضر فيلسوف بزرگ زمان، ميرزا ابوالحسن جلوه استفاده كرد. از آن پس راهي عتبات گرديد تابه مقام اجتهاد نائل آمد و جزو خواص يارانِ ميرزاي شيرازي شده، در امور سياسي، طرف مشورت او قرار گرفت. پس از چندي، وي دعوت آيت اللَّه عبداللَّه بهبهاني را براي مبارزه با دولت پذيرفت و در اعتراض به اعمال دولت، به همراه مردم در حرم حضرت عبدالعظيم تحصُّن كرد.
فعاليت آيت اللَّه طباطبايي به مرور وسعت يافت تا جايي كه به يكي از رهبران اصلي مشروطيت در ايران تبديل شد. با روي كار آمدن محمدعلي شاه و به توپ بستن مجلس، مدتي به مشهد رفت و پس از فتح تهران به تهران مراجعت كرد. سيد محمد طباطبايي با ورود نيروهاي روس و انگليس به ايران، در جريان جنگ جهاني اول به تركيه رفت و پس از شش ماه به ايران بازگشت. از آن پس در امور سياسي دخالت نكرد تا اين كه در 19 دي ماه 1299 ش در 79 سالگي وفات يافت و در حرم عبدالعظيم به خاك سپرده شد. طباطبايي، انديشهاي آزاد و تفكري اصلاح طلبانه داشت و آشنايي وي با سيد جمال الدين اسدآبادي، تأثيري شگرف در شكلگيري تفكرات او داشت.
درگذشت "ابن دُرُستويه" عالم نحو و حديث (347 ق)
ابومحمد، عبداللَّه بن جعفر بن محمد ابندُرستويه، نحوي بزرگ، لغوي و اديب، متولدِ سال 258 ق در بغداد ميباشد. وي در علم حديث نيز دست داشت و در نحو از علي بن عيسي رماني و مُبرّد و ابن جِنّي پيروي ميكرد. از آثار وي ميتوان كتاب الارشاد، الكتّاب، اخبارالنحويين و معاني شعر را نام برد. وفات ابن درستويه در 88 سالگي در بغداد واقع شد.
قیام خونین مردم قم در اعتراض به چاپ مقاله ساواک علیه امام خمینی (ره) (1356 ش)
واقعه 19 دی 1356، سرآغاز مرحله نوین انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی (ره) علیه نظام استبدادی و استکباری پهلوی بود. این تظاهرات بدین علت روی داد که رژیم منفور شاه در 17 دی ماه (سالروز کشف حجاب) با درج مقاله‌ای در روزنامه اطلاعات، امام خمینی (ره) را که در آن زمان در نجف اشرف در حال تبعید بودند، مورد توهین قرار داد و همین امر موجب اظهار نگرانی و اعتراض دسته‌جمعی فضلا و طلاب حوزه علمیه قم گردید. آنان با تعطیل نمودن درس‌ها به منازل مراجع تقلید و مجتهدان نامدار رفته و با آن‌ها اعلام همدردی نمودند.
روز
بعد، بازار قم نیز تعطیل شد و افراد کثیری از دانش‌آموزان، دانشجویان و
بازاریان و متدینان شهر با روحانیت همراه شده و به حرکت اعتراضی خویش ادامه
دادند. ایادی رژیم که تحمّل اعتراضات مردمی را نداشتند، صدای آنان را با
گلوله پاسخ گفتند. در نتیجه، از سوی مزدوران رژیم پهلوی، تیراندازی به مردم
از چهار راه فاطمی (شهداء کنونی) آغاز گشته و تعداد زیادی شهید و زخمی
شدند.
پايان دوره حكومت پانصد ساله ي خلافت عباسي (656 ق)
پس از تسخير بغداد، پايتختِ حكومت عباسيان توسط مغولان و كشتار مردم و تسليم شدن خليفه وبزرگان شهر و نيز غارت و ويران كردن آن، هلاكوخان مغول در 24 صفر 656 ق المستعصم باللَّه، خليفه وقت را به حضور طلبيد و او را به همراه پسر بزرگش به قتل رسانيد. به اين ترتيب دولت پانصد و چند ساله بني عباس سرنگون گرديد. دولت بنيعباس با قيام ابومسلم خراساني عليه بنياميه و با روي كار آمدن عبداللَّه سَفّاح در سال 132 ق، آغاز شده بود و پس از به قدرت رسيدن 38 تن از اين خاندان در مدت 524 سال، سرانجام در سال 656 ق با قتل مستعصم، به زوال رفت. بني عباس در ابتداي كار همانند بني اميه، از وجود امامان معصوم در هراس بودند و هر كدام را به طريقي از سر راه خود برداشتند.
آغاز سلطنت «عبدالعزیز ابن سعود» در جزیرة العرب به کمک انگلستان (1932 م)
عبدالعزیز بن سعود یکی از رؤسای قبایل حجاز بود که در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم به مقابله با دولت عثمانی پرداخت و به فتوحاتی نایل آمد. در سال 1903 م، که ترکان عثمانی از ناحیه احساءِ حجاز بیرون رانده شدند اساس حکومت سعودی بنیان نهاده شد. در جریان جنگ جهانی اول، سعودی‌ها با بریتانیا از در دوستی در آمدند. در نتیجه پس از پایان جنگ جهانی، به واسطه شکست دولت عثمانی، سلطه عثمانی بر عربستان به طور کلی پایان یافت.
در جنگی که میان عبدالعزیز بن سعود و حسین بن علی، شریف و حاکم مکه در گرفت، ابن سعود به پیروزی‌هایی دست یافت و بدین ترتیب، حجاز نیز جزئی از قلمرو وی شد. سرانجام انگلستان، این منطقه را در سال 1926 بر طبق معاهده جده، مستقل شناخت و عبدالعزیز بن سعود خود را سلطان حجاز خواند و سپس در سال 1927 م، عنوان خود را به سلطان حجاز و نجد تبدیل کرد. پس از چندی در هشتم ژانویه سال 1932، عبدالعزیز به عنوان سلطان عربستان بر تخت پادشاهی نشست. هم‌زمان با آن، کشور عربستان تأسیس شد و به جهت نام سعود، عربستان سعودی نامیده شد.
عملیات کوچک ضربت ذوالفقار در میمک، به طور مشترک (1359 ش)
عملیات آزادسازی میمک از افتخارات مردم ایلام است که در اوایل جنگ تحمیلی صورت گرفت. اولین عملیات غرور آفرین رزمندگان اسلام با بازپس گیری ارتفاعات میمک در سال 1359 توسط سلحشورمردان ایل خزل در ایلام انجام شد. حماسه بزرگ فتح میمک که در نوزدهم دی ماه 1359 در راستای دفاع از دستاوردهای انقلاب به وقوع پیوست، نقطه عطفی در تاریخ انقلاب اسلامی است. با توجه به برآوردهایی که توسط فرماندهان صورت گرفت «میمک» به عنوان هدف اصلی تیپ یک لشکر 81 زرهی انتخاب شد.
نیروهای
تیپ، ضمن اجرای مأموریت پدافندی اقدامات آمادگی را برای اجرای عملیات آغاز
کردند از جمله این اقدامات، سازماندهی اجرای تمرینات عملی در مناطق مشابه
منطقه حمله بود. این تمرینات به صورت جدی، حدود یک ماه در حوالی آبادی
«گنجوان» صورت گرفت تا این که زمان حمله برای ساعت شش و بیست دقیقه 19 دی
59 تعیین شد. در تاریخ مقرر، عملیات ضربت ذوالفقار با کلمه رمز «یا الله»
آغاز شد. در ساعت اولیه حمله، پیشروی نیروهای ایرانی خوب بود و شواهد نشان
از غافلگیری دشمن می‌داد.
برخی از رویدادهای 7 ژانویه
1714: نخستین ماشین تحریر جهان که به دست هنری میل ساخته شده بود در لندن به معرض تماشا گذارده شد.
1952: کشور اردن که با اندیشه و به دست انگلیسی‌ها ساخته شده است دارای قانون اساسی شد.
برخی از رویدادهای 7 ژانویه
1714: نخستین ماشین تحریر جهان که به دست هنری میل ساخته شده بود در لندن به معرض تماشا گذارده شد.
1952: کشور اردن که با اندیشه و به دست انگلیسی‌ها ساخته شده است دارای قانون اساسی شد.
