به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 28 دی 1391 خورشیدی برابر با 5 ربیع الاول 1434 هجری و 17 ژانویه 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
پیشنهاد «بختیار» به حضرت امام خمینی (ره) درباره تشکیل شورای حکومت ملی (1357 ش)
شاپور
بختیار نخست وزیر رژیم پهلوی در نامهای به امام خمینی پیشنهاد کرد تا
برای تغییر حکومت به یک رژیم جمهوری، شورای سلطنت وقت به شورای حکومت ملی
تغییر نام دهد و سپس این شورا، اختیارات خود را به شورای اسلامی منتخب
امام، منتقل نماید.
اما به سبب این که پذیرش طرح بختیار موجب به رسمیت
شناختن شورای سلطنت بود، امام خمینی آن را نپذیرفت. همچنین حضرت امام در
پیامی خطاب به ملت انقلابی ایران، درباره توطئه دشمنان برای ایجاد نفاق و
تفرقه در بین مردم، هشدار دادند.
اعلام دستگیری اعضای «حزب ملل اسلامی» توسط رژیم پهلوی (1344 ش)
حزب ملل اسلامی متشکل از عدهای از جوانان مذهبی بود که در سال 1343 ش با هدف زمینه سازی برای برانگیختن مردم بر ضد سلطنت محمدرضا پهلوی تشکیل شد. این حزب با آرمان بلند و طبقه بندی مراحل و زمانبندی در سه مرحله رشد و توسعه و پیروزی، در آغازِ کارِ سازماندهی بود که کشف شد و از هم پاشید. آنچه در این میان حایز اهمیت است این که جو اختناق و سرکوب در نیمه اول سال 1344 همچنان ادامه داشت که ناگهان کشف، تعقیب و دستگیری اعضای حزب پنجاه و پنج نفره مللِ اسلامی که در تاریخ بیست و چهارم مهرماه انجام و خبر آن در 28 دی ماهِ آن سال رسماً در جراید اعلام شد، پرده از پوشالی بودن ادعاهای رژیم مبنی بر تسلّط داشتن بر اوضاع، و این که ایران در میان گرداب منطقه، جزیره ثبات است، برداشته شد و جنبش مسلّحانه در نهضت اسلامی ایران، یکبار دیگر خواب راحت را از چشمان سردمداران رژیم پهلوی ربود.
درگذشت دکتر «مهدی برکشلی» موسیقی دان (1366 ش)
استاد برکشلی در سال 1291 ش در تهران به دنیا آمد و پس از اخذ لیسانس فیزیک و شیمی به تدریس پرداخت. او همچنین تحت نظر استادانی همچون علینقی وزیری و ابوالحسن صبا، موفق به اخذ دیپلم عالی مدرسه عالی موسیقی در رشته موسیقی گردید. به سبب ارتباط مستقیم رشته موسیقی و فیزیک، دکتر برکشلی برای شناخت خصوصیات موسیقی سنتی ایران و تاریخ آن، تحقیقاتی را در این زمینه انجام داد که در مجلههای داخلی و خارجی و نیز به صورت کتاب، چاپ شد. دکتر برکشلی بعدها گروه موسیقی و تئاتر دانشکده هنرهای زیبا، مؤسسه تحقیقاتی موسیقیشناسی در فرهنگستان ادب و هنر و کمیته ملی موسیقی یونسکو را تأسیس کرد.
بحث و اثبات اینکه، فارابی، دانشمند شهیر و مسلمان ایران، کاشف گام دوازده نیم پرده مساوی بوده است که پایه و اساس موسیقی بینالمللی است، نه باخ، از نوآوریهای این موسیقیدان معاصر ایران میباشد. گامها و دستگاههای موسیقی ایران و موسیقی دوره ساسانی و نیز موسیقی فارابی و... از آثار اوست. دکتر برکشلی همچنین در تدوین کتابهای درس فیزیک و شیمی دوره دبیرستان و دانشگاه نیز فعالیت داشته است. استاد مهدی برکشلی سرانجام در شب 29 دی ماه 1366 ش در 75 سالگی درگذشت.
درگذشت «شیخ اسماعیل روحانی» شاعر و محقق معروف به «بابا مردوخ» (1367 ش)
شیخ اسماعیل روحانی مشهور به بابامردوخ متخلص به شیوا در سال 1299 ش در قریه کاشتر سنندج به دنیا آمد. وی پس از اتمام تحصیل علوم قدیم به خدمت آموزش و پرورش در آمد و به تعلیم و تدریس در دبیرستانهای سنندج پرداخت. او همچنین از دانشکده الهیات دانشگاه تهران لیسانس گرفت. بابا مردوخ در ادبیات فارسی و عربی تبحّر داشت و در هر دو زبان، در شعر، دارای طبعیروان بود. از وی آثاری در زمینههای فقه، تفسیر، ریاضی، منطق، عروض، قافیه تاریخ مشاهیر کُرد و شیوه مسلمانی به جای مانده است. استاد بابا مردوخ سالهای آخر عمر را در تهران گذرانید و سرانجام به علت ابتلا به سرطان در بیستوهشتم دیماه 1367 ش در 68 سالگی در تهران درگذشت و در سنندج به خاک سپرده شد.
تولد «آنتوان چخوف» نویسنده شهیر و برجسته روسی (1860 م)
آنتوان چخوف در 17 ژانویه سال 1860 م در خانوادهای فقیر در روسیه به دنیا آمد و پس از اتمام تحصیلات پزشکی به طبابت پرداخت. با انتشار نوشتههایش از نوزده سالگی، از طبابت دست کشید و کار نویسندگی و ادبیات را دنبال کرد. چخوف طبعی روان و نبوغ درخشانی در زمینه نویسندگی داشت. وی در صنعت ایجاز و خلاصهنویسی و هنر داستان نویسی و در خلق شخصیتهای جالب، مهارتی بسزا داشت. علاوه بر این، چخوف، بشر دوستی و نیک نفسی و خدمت به مردم را نیز وظیفه هر انسان شرافتمندی میدانست و این علاقه شدید انسان دوستی به شکلی گیرا و دلانگیز، در آثارش به چشم میخورد. آثار چخوف در عین حال که خواننده را میخندانَد، به فکر و دقت نیز وامیدارد.
وی یکی از بزرگترین استادان داستانهای کوتاه است که آثار درخشان و نافذ او از حیث انشاء فوق العاده روان، حاکی از مهارت عجیب وی در برگردانیدن ناگهانی یک وضعیت مضحک به صحنهای حزنانگیز و دردناک است. چخوف از بزرگترین و برجستهترین داستاننویسان رئالیسم و واقع بین روسیه در دوران قبل از انقلاب این کشور به شمار میآید. از آثار متعدد چخوف میتوان فاجعه در شکارگاه، دهقانان، سه خواهر، مرغ دریایی، اتاق شماره شش، گمگشتهها و باغ آلبالو را نام برد. آنتوان چخوف سرانجام در 2 ژوئیه سال 1904 در 44 سالگی درگذشت.
وفات حضرت سکینه بنت الحسین (ع) (117 ق)
حضرت سکینه بنت الحسین (ع) از زنان بزرگ اسلام و نوادهی امام علی (ع)، در حدود سال 42 هجری قمری در مدینه به دنیا آمد. آن حضرت دارای اخلاقی فاضله، صفاتی حمیده، بلاغت، فصاحت و جود و کَرَم بود. او همسر عبداللَّه بن حسن (ع) پسر عموی خود بود و از مادری با نام رباب به دنیا آمد. آن حضرت به همراه پدر، عموها و دیگر اعضای خانواده از مدینه راهی کربلا شد و در نوزده سالگی پدر و بستگان را از دست داد و رنج اسارت کشید. از آن پس راهی مدینه شد تا سرانجام در 75 سالگی در مدینه وفات یافت.
افتتاح مدرسهی «دارالفنون» به همت امیرکبیر در زمان «ناصرالدین شاه» (1268 ق)
دارالفنون اولین دانشگاه ایرانی به سبک نوین بود که در زمان پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار و به همّت و پشتکار میرزا تقی خان امیرکبیر صدراعظمِ بادرایتِ وی دایر شد. هدف از ایجاد این مدرسه، دستیابی به صنایع و علوم جدید در آن عصر بود. فعالیت علمی مدرسهی دارالفنون، در آغاز در رشتههای پیاده نظام، سواره نظام و سایر رشتههای نظامی، طبّ و جراحی، معدنشناسی و داروسازی بود. شاگردانی که در آن پذیرفته میشدند از خانوادههای اعیان و اشراف بودند و چهارده تا شانزده سال داشتند. دارالفنون با معلمین اروپاییِ آن، عامل بسیار مؤثری در شناساندنِ تمدن اروپا و فرهنگ جدید مغرب زمین بود.
فارغ التحصیلان آن که ظرف چهل سال از 1100 نفر تجاوز کردند و اغلب از خانوادههای مهم و متنفّذ بودند، در نشر این فرهنگ کوشیدند و مطالبی که در آن مدرسه فرا گرفته بودند، در جامعهی خود انتشار دادند. بعدها با تفکیک رشتههای نظامی و طب در دارالفنون و تجدید نظر در نظام آموزشی ایران، این مرکز علمی از قالب یک دانشگاه خارج و به مدرسه مبدل شد. تاسیس این مدرسه، نقطهی عطفی در تاریخ آموزش در ایران به شمار میرود. این مدرسه در حالی افتتاح میشد که بانی اصلی آن یعنی امیرکبیر دوران تبعید در کاشان را سپری میکرد.
تعطیلی دادگاه مخوف تفتیش عقاید در اسپانیا به دستور ناپلئون بُناپارت (1808 م)
دادگاه تفتیش عقاید یا انکیزیسیون، محکمهای بود که از طرف کلیساهای اروپا از قرن دوازدهم میلادی در این قاره به وجود آمد و به تفتیش عقاید مردم و تعقیب متخلفان در مقررات مذهبی میپرداخت. این دادگاه که از طرف پاپ اداره میشد در قرن شانزدهم در تمام اروپا به جز انگلستان تسلط پیدا کرد، ولی بعد از یک قرن رو به ضعف گذاشت. این بنگاه وحشتناک و هولانگیز، در بیدادگری و تعدی چنان گستاخ و گسترده بود که حتی به کردار و رفتار و توجه و پندار درونی و قلبی و وجدان مردم تهمت میزد و متهمان را فقط با همین تهمتها، زنده زنده به کورههای آدمسوزی میسپرد.
دوشیزه ژاندراک نوزده ساله، رهبر آزادی بخش و چهره ملی فرانسه در همین آتش اتهام واهی و بیاساس، زنده زنده سوزانیده شد. همچنین گالیله منجم و ستارهشناس مشهور ایتالیایی، در 22 ژوئن سال 1633 م در این دادگاه محاکمه گردید. تنها در کشور اسپانیا در مدت 350 سال، بیش از سیوچهارهزار نفر سوزانده و در حدود سیصدهزار نفر دیگر توسط این دادگاه به اعمال شاقه، زندان ابد و تبعید محکوم شدند. این دادگاه سرانجام پس از حدود ششصد سال فعالیت، در هفدهم ژانویه 1808 م به دستور ناپلئون بُناپارت تعطیل شد.
کشف «اِوِرِسْت» بلندترین قله جهان در رشته کوه هیمالیا (1841 م)
قله اورست با بیش از 8848 متر ارتفاع به عنوان بلندترین قله دنیا در مرز کشور نپال و تبَّت در چین و در رشته کوههای هیمالیا واقع شده است که در 17 ژانویه 1841 م توسط جورج اِوِرِست کوهنورد و نقشهبردار انگلیسی کشف، اندازهگیری و به نام وی نامگذاری شد. با این حال، جورج اورست نتوانست این قله را خود فتح کند.
نهایتاً در 29 مه سال 1953 م عدهای از کوهنوردان سوئیسی عازم بالا رفتن از اورست شدند و تا ارتفاع 8/600 متری از آن صعود کردند و این بیشترین ارتفاعی بود که بشر تا آن تاریخ از کوه بالا رفته بود. این قله سرانجام در سال 1953 توسط دو کوهنورد از هند و انگلستان فتح شد.
برخی از رویدادهای 17 ژانویه
1915: در پی شکست نیروهای روسیه در نبرد اوت سال گذشته، تزار نیکلای دوم هشتصد هزار سرباز روانه جنگ با آلمان کرد.
1916: نیروهای روسیه ارتش سوم عثمانی را به ارزروم عقب راندند. در این نبرد تلفات عثمانیها که متحد آلمان بودند 25 هزار کشته بود.
1923: فرانسه اعلام کرد توپی ساخته است که برد نهایی آن 56 مایل (90 کیلومتر) است.
1977: منابع دولت وقت ایران 17 ژانویه 1977 جیمی کارتر را متهم کردند که درنظر دارد از طریق بعضی انجمنهای حامی حقوق بشر بر ضد آن دولت دست به تبلیغات و ... بزند. پس از براندازی 28 مرداد 1332، این نخستین بار بود که مقامات دولتی ایران زبان به انتقاد علنی از سیاست دولت آمریکا گشوده بودند.