به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران؛ دکتر محمدباقر لاريجاني، رئیس مرکز تحقیقات غدد دانشگاه علوم پزشکی تهران در سومین کنگره ژنتیک پزشکی ایران در جمع خبرنگاران گفت: از آن رو که علم نوين ژنتيک مباحث و موضوعات فراگيري از جمله ژنوم انساني، تستها و غربالگري هاي تخصصي ژنتيک را در  جامعه مطرح نموده است و علم ژنتيک را از آزمايشگاه ها به پهنه وسيع جامعه کشانيده است، عموم مردم به نحوي در معرض چالشهاي آن بوده اند، بنابراين ارايه دانش و اطلاع رساني لازم، اخذ رضايت آگاهانه و ارايه مشاوره هاي لازم در مورد پيامدهاي روحي و رواني، دانستن زمينه هاي ژنتيکي فردي در مداخلات ژنتيک از مهم ترين موضوعات اخلاقي در اين حيطه محسوب مي شوند.

وي افزود: دانش بشر در اين حوزه به قدري پيشرفت کرده است که برخي صاحبنظران، ژنهاي انساني را تماميت او دانسته و لذا منازعات مربوط به شان و کرامت انساني به موضوعي بسيار پرچالش تبديل شده است. در حقيقت دانش ژنتيک رازهاي پنهان درون انسانها را در معرض ديد ديگران قرار داده است و از اين رو است که رازداري و حفظ محرمانگي اطلاعات در حوزه پژوهش و درمان اهميتي فراخور يافته است.

لاريجاني تصريح کرد: علاوه بر مباحث بنيادين و عام اخلاقي در اين حوزه، فناوري هاي نويني مانند ژن درماني ، تشخيص قبل و حين حاملگي، دستکاري هاي ژنتيک و اصلاح نژاد، بانک هاي ژنتيک، سلولهاي بنيادي هريک توجهات اخلاقي خاص خود را مي طلبند.

رئیس مرکز تحقیقات غدد دانشگاه علوم پزشکی تهران عنوان کرد: گام هاي اساسي و اوليه برداشته شده در کشور در حوزه اخلاق پزشکي، زمينه  را براي اتيان اخلاق در حوزه عمل در پزشکي از جمله ژنتيک هموار کرده است. از جمله فعاليت هاي ارزشمند در اين حيطه ، تدوين راهنماي اخلاقي در پژوهش هاي ژنتيک و راهنماي اخلاقي در پژوهش هاي گامت و رويان در سال 84 است . تداوم و تکميل اين گام هاي اوليه نيازمند همت جدي و همفکري دانشمندان و محققان برجسته ژنتيک در کشور و حمايت سياستگزاران سلامت است . تدوين راهنماهاي اخلاقي کاربردي در حوزه هاي مختلف درمان، پژوهش و آموزش ژنتيک از اهداف مهمي است که بايد با جديت پيگيري شود.

لاريجاني با بيان اينکه بخشهاي ژنتيکي در کشورمان گسترش زيادي پيدا کرده است افزود: دستکاری ژنتیکی و اصلاح نژادی ، اينکه با تغییر در ژن افراد رنگ پوست، قد و وزن آن‌ها را تغییر دهیم ، در گايد لاين هاي اخلاقي ما مجاز نبوده و نهي شده است.

وي ادامه داد: با تشکیل کمیته تحقیقات ژنتیک در وزارت بهداشت 26 کد اخلاقی در زمینه ژنتیک تدوین شد و به مرور کدهای اختصاصی برای پیوند اعضا و تحقیقات روی گامت و جنین و حیوانات نیز تدوین شده است که منحصر به فرد است. تدوین گاید‌لاین‌هایی برای استفاده از ژنتیک در علم پزشکی ضروری است چرا که ما باید بدانیم تا چه حد می‌توان از اطلاعات ژنتیکی افراد برای کارهای مطالعاتی یا درمان خود فرد استفاده کرد.

لاريجاني اظهار کرد: با توجه به پيشرفتهايي که در علم وجود دارد روشهاي درماني که ايجاد مي شود هر چند سال يکبار بايد با تغييراتي که پيش مي آيد بازبيني شود. زماني که تشخيص قبل از زايمان در کشورمان وجود نداشت سقط جنين موضوعي مبتلا به نبود ولي امروزه با پيشرفت علم به جنين هاي بر مي خوريم که مبتلا به مشکلات ژنتيکي جدي هستند و در اين عرصه بررسي مي کنيم که آيا مي توانيم اين جنين را سقط کنيم. متناسب با اين تحقيقات نيز در حال توسعه است و در اين راستا گايد لاين را نيز طراحي مي کنيم.

رئیس مرکز تحقیقات غدد دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: در برخي نقاط دنيا جنين هايي که به هر دليلي مي شوند در يک زمان خاصي مي توان سلولهاي بنيادي آنها را استخراج کرد که در درمان برخي بيماريها ممکن است مورد استفاده قرار گيرد، اين امر در کشورمان نيز امکانپذير است./ح