به گزارش باشگاه خبرنگاران خوزستان، چندی پیش با انتشار خبری مبنی بر احتمال تخریب بنای تاریخی "سرای عجم" واکنش های متفاوتی از قبیل ، جمع آوری امضا و ایجاد کمپین هایی در شبکه های اجتماعی و فضای مجازی در حمایت از این اثر ، را از سوی مردم و دوستداران میراث فرهنگی و آثار باستانی شاهد بودیم. به همین خاطر لازم دانستیم که این موضوع را از جهات مختلف بررسی کنیم.
سرای عجم واقع درخیابان آزادگان(24متری) بنای تاریخی است که در سال 1382 با شماره 10875 به ثبت ملی رسید. این بنا در واقع نمادی از تاریخ کسب و تجارت و کار در شهر اهواز محسوب میشود .
بنای سرای عجم قبل از اینکه به ثبت ملی برسد در تملک شخصی بنام مهدیان بوده که از خیرین مدرسه ساز در کشور است.
مالک آن به این بهانه که در هنگام ثبت از وی اجازه کسب نشده قصد خارج کردن آن از فهرست آثار ملی را دارد. سال ۱۳۸۹ بخشی از این بنا تخریب شده و مالک قصد تخریب کل بنا و ساختن ساختمانی جدید را در محل آن دارد سرای عجم از جمله بناهای در معرض خطر است که با ادامه روند تخریب پیش بینی می شود در آینده تخریب خواهد شد.
در تاریخ یکم تیرماه در پی درج گزارشی با عنوان "تخریب‌ها دامنگیر سرای تاریخی عجم اهواز شد" که در آن به خروج این اثر از فهرست آثار ملی اشاره شده بود، سازمان میراث فرهنگی در پاسخ به این گزارش جوابیه‌ای را منتشر کرد .
سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در پاسخ به این گزارش تنها اطلاعات تکمیلی درباره تخریب سرای تاریخی عجم اهواز را ارائه کرده و از قوای مقننه و قضاییه نیز خواستار بررسی مجدد قوانین موجود به نفع مواریث فرهنگی کشور شده است. در جوابیه سازمان میراث فرهنگی کشور آمده است:
""خارج شدن بنای مذکور از آثار ثبت‌ملی با پیگیری مستمر و اصرار مالک و رأی دادگاه دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه1844 طبق ماده7 قانون دیوان عدالت اداری دال بر حفظ حقوق مالکانه ایشان و موضوع رضایت مالک اثر بوده است. لذا براساس حکم مزبور سرای عجم اهواز فاقد ارزش تاریخی و از فهرست آثار ملی ایران خارج شده و هرگونه اقدام بنا برقانون مستلزم تأمین رای، تقاضا و رضایت مالک است. ""
همچنین نظریه کارشناسی میراث فرهنگی بر این اعتقاد است که اثر مذکور و تمامی آثاری که بدین صورت هستند خواستار تجدیدنظری در دیوان عدالت اداری و مراجع قانونی است تا بتوان همچنان ارزش بناهای تاریخی و ظرفیت بالای آن را محفوظ داشت. همچنین از قوه قضاییه و نمایندگان مجلس خواستار بررسی مجدد قوانین موجود به نفع مواریث فرهنگی می‌باشیم. چرا که با وجود اصرار اکید سازمان میراث فرهنگی بر حفظ بناهای دارای شأن تاریخی، متأسفانه نظریه ی، رضایت مالک را ارجح بر نظر کارشناسی حفظ ارزش‌های موجود در آثار تاریخی می‌داند.
بنای سرای عجم راوی گوشه ای از تاریخ تجارت و کسب و کار در شهر اهواز است که در صورت تخریب آن یکی از مهم ترین اسناد هویتی تاریخ معاصر اهواز از دست رفته و نسل های آینده از درک گوشه ای از تاریخ بی نصیب خواهند ماند.
لازم بذکر است اثری به نام بالکن مهدیان معروف بود و در تاریخ ۱ مهر ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۱۰۴۳۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده بود توسط همین شخص تخریب شد .
برخی از دوستداران آثار تاریخی و باستانی با ایجاد کمپین هایی در شبکه های اجتماعی و فضای مجازی معتقدند که تخریب آثار ملی و تاریخی در هر شهر را می توان نوعی تخریب ریشه ها و بندهایی به حساب آورد که ما را به گذشته هایمان وصل می کند. و این امر بدون شک یک موقعیت خطرناکی را برای هویت شهر و گذشته ما رقم میزند. و خواستار رسیدگی هرچه زودتر مسئولین میراث فرهنگی جهت جلوگیری از تخریب آثار تاریخی خوزستان هستند./س
