در گفتگوی تفضیلی با قاسم تبریزی مطرح شد
چرا برخی کشورها با "فرهنگ و تمدن ایرانی" برای خود هویت می‌سازند؟
"رئيس بخش تخصصي مطالعات انقلاب اسلامي كتابخانه مجلس شوراي اسلامي" حركت كشورها براي تصاحب فرهنگ و تمدن ايراني را داراي ماهیتي سیاسی- استعماری دانست و گفت: نباید به صورت منفعلانه با كشورهاي مسلماني كه دچار اين لغزش‌ها شده‌اند رفتار کنیم، زيرا ذاتا این موضوع فرهنگی است و مراکز علمی و تحقیقاتی ما باید در همان دایرة‌المعارف اسلامی به جای پرداختن به حواشی، روی شخصیت‌ها و دانشنامه‌های جهان اسلام کار کنند.
به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران، چندی است کشورهای همسایه به استقراض هویت ایرانی مبادرت کرده و از اين طريق براي خود تمدن سازي مي‌کنند، این جعلیات با نام‌گذاری خلیج فارس به خلیج عربی در دهه 1330 خورشیدی از سوی ملی‌گراهای عرب مورد چالش واقع شد تا اینکه در دهه 1960 میلادی با گسترش اندیشه‌های پان‌عربی توسط جمال عبدالناصر از نام خلیج عربی استفاده شد.
این موضوع با شروع استقراض مشاهیر و دانشمندان ایرانی از جمله ابوعلی سینا، مولانا و ... توسط کشورهای همسایه ادامه يافت تا اینکه در اين روزهاي اخير دولت جمهوری آذربایجان طرح جديدي را در قالب چاپ اسکناس با طرح "نظامی گنجوی"، شاعر پرآوازه ایرانی ارائه داده و با ادعای تعلق این شاعر به جمهوری آذربایجان قرار است در آینده نزدیک این اسکناس‌ها را چاپ برساند.
برهمين اساس خبرنگار دانشگاه باشگاه خبرنگاران گفتگوي تفصيلي را با "قاسم تبريزي"، رئيس بخش تخصصي مطالبات انقلاب اسلامي کتابخانه مجلس شوراي اسلامي ترتيب داده و در آن علل رفتارهای غير فرهنگي و غير اخلاقي این کشورها در قبال فرهنگ غني ايراني و وظيفه مسئولان فرهنگي کشورمان در مواجه با چنين رفتاري را بررسي کرده است.
باشگاه خبرنگاران: چنين رفتارهاي غيرفرهنگي و خلاف قوانين بين‌المللي را چگونه ارزيابي مي‌کنيد؟
تبريزي: کشورهای حاشیه خلیج فارس نظیر امارات متحده‌عربی، کویت و حتی عربستان‌سعودی و یا کشورهایی مثل گرجستان، نخجوان، ارمنستان و جمهوری آذربایجان به دلیل اینکه تمدن و فرهنگی وابسته به ایران و جهان اسلام داشته‌اند، خود فاقد یک فرهنگ و تمدن مستقل قوی بودند، لذا با تصاحب اين مشاهير و دانشمندان ايراني براي خود به دنبال هويت‌سازي هستند.
به طور مثال شروع سفر ناصرخسرو از یمگان تا اسکندریه تنها حرکت در حوزه عظیم فرهنگ و تمدن اسلامی بوده، لذا مولانا، خواجه عبدالله انصاری، ابوعلی سینا و بسیاری دیگر از دانشمندان و شاعران ایرانی منحصر به یک شهر، منطقه نبودند و هيچ‌گونه مرزی به معناي امروزي نبود و در جهان اسلام همگی جزیی از فرهنگ، تاریخ و تمدن ایران و اسلام بوده‌اند. نگارش رساله‌اي به زبان عربی توسط ابوعلی‌سینا به معنای نوشتن به زبان علمی تمدن اسلامی بوده و یا نگارش به زبان فارسی به معنای نوشتن به زبان دوم فرهنگ و تمدن اسلام بوده است.
باشگاه خبرنگاران: جرقه این تفکرات در این کشورها از چه زمانی شروع شد؟
تبريزي: در آن زمان حرکت دانشمندان در تمامی مناطق به منزله حرکت در جهان اسلام و امت اسلامی بود، اما با شروع توطئه استعمار و تجاوز غرب به جهان اسلام هر کدام از این کشورها از بدنه اسلام جدا شدند و در اين راستا دولت تزار با روش‌های جنگ طلبانه، قفقاز و آسیای میانه را جزيي از 17 شهر ایران بودند جدا کرد، البته بی‌لیاقتی شاهان قاجار نیز بی‌تاثیر نبود، ولی بعدها با تزریق ناسیونالیسم و ملی‌گرایی به اين كشورها، آن‌ها در چارچوب محیط خود محبوس شدند.
برای گسترش این نفاق سياست‌هاي استعماري غرب با طرح مسائل ناسیونالیستی که يك ایدئولوژی منحط و سطح پایین بود، افکار پان‌تورکیسم، پانعربیسم، پان‌کوردیسم و پان‌ایرانیسم را با هدف تقابل کشورهای مسلمان، جنگ‌های نژادی و طایفه‌گری در میان این کشورها گسترش داد.
باشگاه خبرنگاران: چرا استعمارگران ايران را مركز تقابل فرهنگي قرار داده‌اند؟
تبريزي: ایران كشوري است که در چارچوب فرهنگ و تمدنی، بسيار با محتواست و در اين راستا نفرتی در شرق شناسی و ایران شناسی کشورهایی نظیر انگلیس و آمریکا به وضوح دیده می‌شد و آن‌ها با تزریق اين ديدگاه در این کشورها و همچنان ارائه عناصر ناشایستی در ایران با عنوان پان‌ایرانیسم شروع به اجراي طرح تحقیر اقوام و ملل در ایران نيز کردند و لذا بیان پانعربیسم تنها موجب تحقیر غیر عرب و بیان پان‌ترکیسم تحقیر غیر ترک را انجام داد و این امر تنها روح خصومت و کینه‌ورزی را میان ملل مسلمان گسترش داد.
باشگاه خبرنگاران: طرح اوليه تفكر ملي‌گرايي با چه عنواني در كشورهاي مسلمان شروع شد؟
تبريزي: گسترش این حرکت در زمان پهلوی بود و كشورهاي استعمارگر براي تقابل در برابر فرهنگ اسلامی در مصرفراعنه، در عراق بابلی‌ها و ايران باستان را در ايران مطرح کردند که این حرکت تا جنگ جهانی دوم گسترش زیادی پیدا کرد. اما انقلاب اسلامي با هدف يك امت واحد اسلامی و وحدت كشورهاي اسلامی در مقابل استعمار شرق و غرب در ايران به پيروزي رسيد و دوباره مراکز فرهنگی غرب برای گسترش ناسیونالیسم و ملی‌گرایی برنامه‌های جدیدی را طراحی کردند، به خصوص در شرق بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی حضور آمریکا و رژیم صهیونیستی در منطقه بیشتر شد این روحیه گسترش بیشتری پیدا کرد و امروز عناصر این کشورهاي استعمارگر در جمهوری آذربایجان، تاجیکستان، ارمنستان، نخجوان و گرجستان سعی دارند این کشورها را در مقابل ایران قرار بدهند.
در کشورهای عربی نیز این سیاست استعماری روح ناسیونالیسم و پانعربیسم را گسترش داد و این کشورها با جمع‌آوری اسناد، تغییر جغرافیا در منطقه كه عمده‌ترين آن تغییر نام خلیج فارسي كه اولین‌بار در روزنامه تایمز در انگلیس خلیج عربی را به آن اطلاق كردند و نامي را كه صدها سال در نقشه‌ها و مدارک به نام خليج فارس بود را تغيير دادند.
در زمان رضاخان نيز اهالی بحرین با نامه‌های بسیار هشدار می‌دادند که زبان فارسی در اینجا ممنوع شده و برای بیرون آمدن از بحرین باید مردم گذرنامه بگیرند، در صورتی که بحرین جزو استان چهاردهم ايران بود، اما دشمنان ما به خصوص آمریکا برای سلطه بیشتر نظامی و غارت منابع نفتی شروع به گسترش عقاید پانعربیسم در اين منطقه کردند و در نهایت موجب جدایی این استان از ایران شدند.
باشگاه خبرنگاران: شما دليل تصاحب "نظامي گنجوي" توسط دولت جمهوري آذربايجان را چه مي‌دانيد؟
تبريزي: آرامگاه نظامی گنجوی در جمهوری آذربایجان امروزی واقع شده، اما اين شاعر ايراني حتي یک شعر ترکی نداشته است، اما حضور دانشمندان و متفکران باید مبشر تمدن و فرهنگ باشد و آثار یک دانشمند هیچ‌گاه مرزی را نمی‌شناسد، مثلا ملاصدرا این فیلسوف ایرانی متولد شیراز چون قبرش در بصره است، پس نمی‌توان او را عرب خواند و يا شهریار شعرهای ترکی و فارسی بسياري دارد اما ارزش شهریار به شعرهای ترکی و فارسی او نیست، بلکه به محتوای شعرهایی است که ملهم از قرآن و اسلام است.
حرکت تفرقه افکنی ناسیونالیسم تنها در جهت حقارت کشورهایی است که فاقد فرهنگ هستند و کشورهای غربی از این روش برای گسترش دشمنی استفاده کرده‌اند. البته نه رئیس‌جمهور آذربایجان آدم متفکر و دانشمندی است که این مسائل را درک کند و نه شیوخ خلیج فارس انسان‌هایی فیلسوف و اندیشمند هستند که این مسائل را تشخیص دهند، اما این کشورها می توانند به جای فریاد پان‌ترکیسم و یا پانعربیسم؛ کتابهای نظامی، شهریار و بقیه دانشمندان را در دانشگاه خود تدریس کنند، همانطور که ما در کشور خود آثار محی‌الدین‌عربی را که یک فیلسوف در مباحث علمی و عرفانی است، در حوزه‌های خود تدریس می‌کنیم، اما هیچ‌گاه این فیلسوف را براي خود نمي‌دانيم.
باشگاه خبرنگاران: وظيفه مسئولان براي مقابله با گسترش اين تفكر ضد ارزشي چيست؟
تبريزي: این جریانات در سه دهه گذشته گسترش بیشتری پیدا کرده، اما ما باید با تاکید بر ماهیت و هویت اسلامی خودمان تمامی مرزهای دانشمندان اسلامی را محترم بدانیم و در این راستا براي تقابل با سیاست‌های دشمنان اسلام مراکز تحقیقاتی، میراث فرهنگی، دانشگاه و حوزه های ما بايد با بررسی و تحلیل زندگینامه مشاهیر جهان اسلام و ایران و همچنين با نشر كتاب و نتيجه تحقيقات در سطح ايران و كشورهاي جهان آگاهی رسانی انجام دهيم همانطور که امروز ما بر روی علمای قفقاز و آسیای میانه و جهان اسلام شروع به تحقيقات كرده‌ايم.
باشگاه خبرنگاران: به نظر شما با اقدامات فرهنگي مي‌توان مقابل سياست‌هاي تفرقه‌افكنانه ايستاد؟
تبريزي: ماهیت این قضیه یک ماهیت سیاسی- استعماری است و گسترش این نغمه‌ها در بیرون از مرزهای ما انجام می‌شود، اما ایران به دلیل روحیه، فرهنگ و تمدن اسلامی و همچنين بالابودن سطح اندیشه جامعه، به این مسائل نمی‌پردازد. مضافا بر اینکه جنبش سیاسی برای تقابل با این نغمه‌ها و عوامل غرب در اینجا تاثیری ندارد. البته نقص در حکومت این کشورهاست نه در بینش و اندیشه دانشمندان آن‌ها، پس ما نیز باید در داخل کشور با شروع کارهای فرهنگی زيرا در این 30 سال در ارائه رساله‌های بیشمار درمورد آثار این دانشمندان كوتاهي شد و جایگاه و نقش این دانشمندان در ایران، منطقه و جهان آن طور كه بايد شناسانده نشد.
در حوزه سیاسی نيز باید به بررسي توطئه دشمنان اسلام بپردازیم و نباید به صورت منفعلانه با كشورهاي مسلماني كه دچار اين لغزش‌ها شده‌اند رفتار کنیم و موجب تحقیرشان شویم، چرا که ذاتا این موضوع فرهنگی است و مراکز علمی و تحقیقاتی ما باید در همان دایرة المعارف اسلامی به جای پرداختن به حواشی، روی شخصیت‌ها و دانشنامه‌های جهان اسلام کار کنند و در نهایت با دستيابي به آثاري قوی و ترجمه آن‌ها به زبانهای عربی، انگلیسی، ترکی و زبانهای دیگر فرهنگ و تمدن اسلامي_ ايراني را به جهان بشناسانيم.
انتهاي پيام/
این موضوع با شروع استقراض مشاهیر و دانشمندان ایرانی از جمله ابوعلی سینا، مولانا و ... توسط کشورهای همسایه ادامه يافت تا اینکه در اين روزهاي اخير دولت جمهوری آذربایجان طرح جديدي را در قالب چاپ اسکناس با طرح "نظامی گنجوی"، شاعر پرآوازه ایرانی ارائه داده و با ادعای تعلق این شاعر به جمهوری آذربایجان قرار است در آینده نزدیک این اسکناس‌ها را چاپ برساند.
برهمين اساس خبرنگار دانشگاه باشگاه خبرنگاران گفتگوي تفصيلي را با "قاسم تبريزي"، رئيس بخش تخصصي مطالبات انقلاب اسلامي کتابخانه مجلس شوراي اسلامي ترتيب داده و در آن علل رفتارهای غير فرهنگي و غير اخلاقي این کشورها در قبال فرهنگ غني ايراني و وظيفه مسئولان فرهنگي کشورمان در مواجه با چنين رفتاري را بررسي کرده است.
باشگاه خبرنگاران: چنين رفتارهاي غيرفرهنگي و خلاف قوانين بين‌المللي را چگونه ارزيابي مي‌کنيد؟
تبريزي: کشورهای حاشیه خلیج فارس نظیر امارات متحده‌عربی، کویت و حتی عربستان‌سعودی و یا کشورهایی مثل گرجستان، نخجوان، ارمنستان و جمهوری آذربایجان به دلیل اینکه تمدن و فرهنگی وابسته به ایران و جهان اسلام داشته‌اند، خود فاقد یک فرهنگ و تمدن مستقل قوی بودند، لذا با تصاحب اين مشاهير و دانشمندان ايراني براي خود به دنبال هويت‌سازي هستند.
به طور مثال شروع سفر ناصرخسرو از یمگان تا اسکندریه تنها حرکت در حوزه عظیم فرهنگ و تمدن اسلامی بوده، لذا مولانا، خواجه عبدالله انصاری، ابوعلی سینا و بسیاری دیگر از دانشمندان و شاعران ایرانی منحصر به یک شهر، منطقه نبودند و هيچ‌گونه مرزی به معناي امروزي نبود و در جهان اسلام همگی جزیی از فرهنگ، تاریخ و تمدن ایران و اسلام بوده‌اند. نگارش رساله‌اي به زبان عربی توسط ابوعلی‌سینا به معنای نوشتن به زبان علمی تمدن اسلامی بوده و یا نگارش به زبان فارسی به معنای نوشتن به زبان دوم فرهنگ و تمدن اسلام بوده است.
باشگاه خبرنگاران: جرقه این تفکرات در این کشورها از چه زمانی شروع شد؟
تبريزي: در آن زمان حرکت دانشمندان در تمامی مناطق به منزله حرکت در جهان اسلام و امت اسلامی بود، اما با شروع توطئه استعمار و تجاوز غرب به جهان اسلام هر کدام از این کشورها از بدنه اسلام جدا شدند و در اين راستا دولت تزار با روش‌های جنگ طلبانه، قفقاز و آسیای میانه را جزيي از 17 شهر ایران بودند جدا کرد، البته بی‌لیاقتی شاهان قاجار نیز بی‌تاثیر نبود، ولی بعدها با تزریق ناسیونالیسم و ملی‌گرایی به اين كشورها، آن‌ها در چارچوب محیط خود محبوس شدند.
برای گسترش این نفاق سياست‌هاي استعماري غرب با طرح مسائل ناسیونالیستی که يك ایدئولوژی منحط و سطح پایین بود، افکار پان‌تورکیسم، پانعربیسم، پان‌کوردیسم و پان‌ایرانیسم را با هدف تقابل کشورهای مسلمان، جنگ‌های نژادی و طایفه‌گری در میان این کشورها گسترش داد.
باشگاه خبرنگاران: چرا استعمارگران ايران را مركز تقابل فرهنگي قرار داده‌اند؟
تبريزي: ایران كشوري است که در چارچوب فرهنگ و تمدنی، بسيار با محتواست و در اين راستا نفرتی در شرق شناسی و ایران شناسی کشورهایی نظیر انگلیس و آمریکا به وضوح دیده می‌شد و آن‌ها با تزریق اين ديدگاه در این کشورها و همچنان ارائه عناصر ناشایستی در ایران با عنوان پان‌ایرانیسم شروع به اجراي طرح تحقیر اقوام و ملل در ایران نيز کردند و لذا بیان پانعربیسم تنها موجب تحقیر غیر عرب و بیان پان‌ترکیسم تحقیر غیر ترک را انجام داد و این امر تنها روح خصومت و کینه‌ورزی را میان ملل مسلمان گسترش داد.
باشگاه خبرنگاران: طرح اوليه تفكر ملي‌گرايي با چه عنواني در كشورهاي مسلمان شروع شد؟
تبريزي: گسترش این حرکت در زمان پهلوی بود و كشورهاي استعمارگر براي تقابل در برابر فرهنگ اسلامی در مصرفراعنه، در عراق بابلی‌ها و ايران باستان را در ايران مطرح کردند که این حرکت تا جنگ جهانی دوم گسترش زیادی پیدا کرد. اما انقلاب اسلامي با هدف يك امت واحد اسلامی و وحدت كشورهاي اسلامی در مقابل استعمار شرق و غرب در ايران به پيروزي رسيد و دوباره مراکز فرهنگی غرب برای گسترش ناسیونالیسم و ملی‌گرایی برنامه‌های جدیدی را طراحی کردند، به خصوص در شرق بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی حضور آمریکا و رژیم صهیونیستی در منطقه بیشتر شد این روحیه گسترش بیشتری پیدا کرد و امروز عناصر این کشورهاي استعمارگر در جمهوری آذربایجان، تاجیکستان، ارمنستان، نخجوان و گرجستان سعی دارند این کشورها را در مقابل ایران قرار بدهند.
در کشورهای عربی نیز این سیاست استعماری روح ناسیونالیسم و پانعربیسم را گسترش داد و این کشورها با جمع‌آوری اسناد، تغییر جغرافیا در منطقه كه عمده‌ترين آن تغییر نام خلیج فارسي كه اولین‌بار در روزنامه تایمز در انگلیس خلیج عربی را به آن اطلاق كردند و نامي را كه صدها سال در نقشه‌ها و مدارک به نام خليج فارس بود را تغيير دادند.
در زمان رضاخان نيز اهالی بحرین با نامه‌های بسیار هشدار می‌دادند که زبان فارسی در اینجا ممنوع شده و برای بیرون آمدن از بحرین باید مردم گذرنامه بگیرند، در صورتی که بحرین جزو استان چهاردهم ايران بود، اما دشمنان ما به خصوص آمریکا برای سلطه بیشتر نظامی و غارت منابع نفتی شروع به گسترش عقاید پانعربیسم در اين منطقه کردند و در نهایت موجب جدایی این استان از ایران شدند.
باشگاه خبرنگاران: شما دليل تصاحب "نظامي گنجوي" توسط دولت جمهوري آذربايجان را چه مي‌دانيد؟
تبريزي: آرامگاه نظامی گنجوی در جمهوری آذربایجان امروزی واقع شده، اما اين شاعر ايراني حتي یک شعر ترکی نداشته است، اما حضور دانشمندان و متفکران باید مبشر تمدن و فرهنگ باشد و آثار یک دانشمند هیچ‌گاه مرزی را نمی‌شناسد، مثلا ملاصدرا این فیلسوف ایرانی متولد شیراز چون قبرش در بصره است، پس نمی‌توان او را عرب خواند و يا شهریار شعرهای ترکی و فارسی بسياري دارد اما ارزش شهریار به شعرهای ترکی و فارسی او نیست، بلکه به محتوای شعرهایی است که ملهم از قرآن و اسلام است.
حرکت تفرقه افکنی ناسیونالیسم تنها در جهت حقارت کشورهایی است که فاقد فرهنگ هستند و کشورهای غربی از این روش برای گسترش دشمنی استفاده کرده‌اند. البته نه رئیس‌جمهور آذربایجان آدم متفکر و دانشمندی است که این مسائل را درک کند و نه شیوخ خلیج فارس انسان‌هایی فیلسوف و اندیشمند هستند که این مسائل را تشخیص دهند، اما این کشورها می توانند به جای فریاد پان‌ترکیسم و یا پانعربیسم؛ کتابهای نظامی، شهریار و بقیه دانشمندان را در دانشگاه خود تدریس کنند، همانطور که ما در کشور خود آثار محی‌الدین‌عربی را که یک فیلسوف در مباحث علمی و عرفانی است، در حوزه‌های خود تدریس می‌کنیم، اما هیچ‌گاه این فیلسوف را براي خود نمي‌دانيم.
باشگاه خبرنگاران: وظيفه مسئولان براي مقابله با گسترش اين تفكر ضد ارزشي چيست؟
تبريزي: این جریانات در سه دهه گذشته گسترش بیشتری پیدا کرده، اما ما باید با تاکید بر ماهیت و هویت اسلامی خودمان تمامی مرزهای دانشمندان اسلامی را محترم بدانیم و در این راستا براي تقابل با سیاست‌های دشمنان اسلام مراکز تحقیقاتی، میراث فرهنگی، دانشگاه و حوزه های ما بايد با بررسی و تحلیل زندگینامه مشاهیر جهان اسلام و ایران و همچنين با نشر كتاب و نتيجه تحقيقات در سطح ايران و كشورهاي جهان آگاهی رسانی انجام دهيم همانطور که امروز ما بر روی علمای قفقاز و آسیای میانه و جهان اسلام شروع به تحقيقات كرده‌ايم.
باشگاه خبرنگاران: به نظر شما با اقدامات فرهنگي مي‌توان مقابل سياست‌هاي تفرقه‌افكنانه ايستاد؟
تبريزي: ماهیت این قضیه یک ماهیت سیاسی- استعماری است و گسترش این نغمه‌ها در بیرون از مرزهای ما انجام می‌شود، اما ایران به دلیل روحیه، فرهنگ و تمدن اسلامی و همچنين بالابودن سطح اندیشه جامعه، به این مسائل نمی‌پردازد. مضافا بر اینکه جنبش سیاسی برای تقابل با این نغمه‌ها و عوامل غرب در اینجا تاثیری ندارد. البته نقص در حکومت این کشورهاست نه در بینش و اندیشه دانشمندان آن‌ها، پس ما نیز باید در داخل کشور با شروع کارهای فرهنگی زيرا در این 30 سال در ارائه رساله‌های بیشمار درمورد آثار این دانشمندان كوتاهي شد و جایگاه و نقش این دانشمندان در ایران، منطقه و جهان آن طور كه بايد شناسانده نشد.
در حوزه سیاسی نيز باید به بررسي توطئه دشمنان اسلام بپردازیم و نباید به صورت منفعلانه با كشورهاي مسلماني كه دچار اين لغزش‌ها شده‌اند رفتار کنیم و موجب تحقیرشان شویم، چرا که ذاتا این موضوع فرهنگی است و مراکز علمی و تحقیقاتی ما باید در همان دایرة المعارف اسلامی به جای پرداختن به حواشی، روی شخصیت‌ها و دانشنامه‌های جهان اسلام کار کنند و در نهایت با دستيابي به آثاري قوی و ترجمه آن‌ها به زبانهای عربی، انگلیسی، ترکی و زبانهای دیگر فرهنگ و تمدن اسلامي_ ايراني را به جهان بشناسانيم.
انتهاي پيام/
