دکتر زهرا عبدالهی متخصص تغذیه و مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت در گفتگو با
خبرنگار علمي باشگاه خبرنگاران گفت:ريزمغذي ها شامل ويتامين ها و املاح در مقايسه با كربوهيدرات ها، پروتئين ها و چربي ها به مقادير جزئي براي فعاليت هاي حياتي بدن ضروري هستند.درکشور ما كمبود برخي از انواع ريزمغذي ها به ويژه كمبود آهن، روي، كلسيم، ويتامين هاي A و D
از مشكلات شايع تغذيه اي در گروه هاي آسيب پذير از جمله كودكان زير۵ سال
وزنان سنین باروری است
.
وی با بیان این که اهن یکی از این ریز مغذی هاست عنوان کرد:آهن يك ماده
مغذي مورد نياز براي ادامه حيات و اساسي ترين ماده اوليه براي ساختن
گلبول هاي قرمز خون است كه اكسيژن را به سلول هاي بدن می رساند.كمبود
آهــن و كم خوني ناشي از آن در نقاط مختلف كشور يكي از مشكلات اصلي تغذيه
اي است به طوري كه در حدود يك چهارم زنان سنين باروري (۱۵ تا ۴۹ سال) و
بیشتر از یک سوم کودکان زیر ۲ سال كشور به كمبود آهن و كم خوني ناشي از
آن مبتلا هستند.
عبدالهی ادامه داد: چنان چه براي ساختن گلبول هاي قرمز خون، آهن به مقدار
كافي در دسترس نباشد، ابتدا فرد از ذخائر آهن بدن خود استفاده مي كند و
زماني كه كمبود آهن ادامه يابد، ذخائر بدن تخليه مي شود و كم خوني فقر
آهن بروز مي كند. كم خوني فقر آهن با عوارضي مانندكاهش مقاومت بدن در
برابر عفونت، كاهش بهره هوشي كودكان، كاهش قدرت يادگيري در كودكان و كاهش
ظرفيت و توان كاري همراه است .
کم خونی مادرباردار به دلیل کمبود اهن سبب
تاخیر رشدجنین ،تولد نوزاد باوزن کم (کمتر از ۲۵۰۰گرم) وافزایش مرگ ومیر
حول وحوش زایمان می شود. ازدست دادن خون به هنگام زایمان برای مادری که
دچار کم خونی شدید است بسیار خطرناک است وممکن است موجب مرگ مادر بشود.
وی با تاکید بر این که در صورت نبودن پيشگيري و كنترل لازم، در نهايت
پيامدهاي نامطلوب اجتماعي، اقتصادي را به دنبال خواهد داشت اظهار کرد:علل
كمبود آهن و كم خوني فقر آهن میتواند كمبود آهن در برنامه غذايي روزانه،
پايين بودن جذب آهن رژيم غذايي (غذاهاي گياهي مثل غلات ،حبوبات و سبزي
ها)،افزايش نياز بدن به آهن (در بارداري، رشد مانند كودكي و
نوجواني)،عادات و الگوهاي نامناسب غذايي مانند مصرف چاي همراه با غذا يا
بلافاصله بعد از غذا ويا استفاده از نان هايي كه در تهيه آن ها از جوش
شيرين استفاده شده است ، که موجب کاهش جذب آهن به مقدارزیاد می شود،شروع
نكردن به موقع تغذيه تكميلي يا نامناسب بودن آن ،تخليه ذخائر آهن در بدن
زنان به علت بارداري هاي مكرر و با فاصله كمتر از ۳ سال ،ابتلاء به
آلودگي هاي انگلي مانند كرم قلاب دار، ژيارديا و مالاريا ،بيماري هاي
عفوني مكرر بخصوص بیماری های اسهالی وعفونت های تنفسی که بدلیل کاهش
اشتها وکاهش جذب مواد مغذی موجب کمبود آهن می شود.
عبدالهی در خصوص نشانه هاي كم خوني گفت:نشانه هاي كم خــوني بــه شدت
كاهش ذخيره آهن بدن بستگي دارد ولي به طور كلي نشانه هاي زير در كم خوني
ديده مي شودضعف عمومي، خستگي مزمن، كم حوصلگي، حساسيت به سرما، تحريك
پذيري وتغییرات رفتاری وگوشه گیری در کودکان وافسردگي رنگ پريدگي، سردرد،
سرگيجه، بي خوابي، تاري ديد و آمادگي براي سرماخوردگي و عفونت ،بي
اشتهايي، سوء هاضمه و سوزن شدن انگشتان دست و پاست.
وی افزود:در مراحل پيشرفته تر، تنگي نفس به همراه تپش قلب ،در صورت وجود
علائم كم خوني بايد به پزشك مراجعه شود تا ضمن آزمايش خون، در صورت كم
خوني درمان زير نظر پزشك انجام شود.
نفس تنگی تپش قلب کسل بی حوصلی از زندگی بیزارم کرده
حتی نشسته می خوابم دراز بکشم نفسم میگیره