حفر اولین چاه نفت جهان، ورود سپاه روسیه به ایران در جنگ جهانی اول، بستن فرودگاه مهرآباد به دستور "بختیار"، مرگ "وینستون چرچیل" سیاست‌مدار انگلستان و ... از مهم‌ترین رخدادهای تاریخی امروز است.

به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 4 بهمن 1392 خورشیدی برابر با 22 ربیع الاول 1435 هجری و 24 ژانویه 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:

بستن فرودگاه مهرآباد به دستور "بختیار" برای جلوگیری از ورود امام به ایران (1357ش)
وقتی که خبر بازگشت حضرت امام خمینی(ره) به کشور قوت گرفت، دولت بختیار، برای جلوگیری از ورود امام، به کلیه شرکت‌های هواپیمایی بین المللی اعلام کرد که به تهران پرواز نکنند. علاوه بر این به دستور بختیار، تعداد زیادی تانک و زره‌پوش در فرودگاه مهرآباد تهران مستقر شدند تا از ورود امام به میهن اسلامی جلوگیری نمایند.

همچنین کلیه فرودگاه‌های کشور برای سه روز بسته اعلام شد و در نتیجه، نزدیکان امام اعلام کردند، به مناسبت بسته بودن فرودگاه‌ها، سفر امام به تهران، دو روز به تعویق افتاد. عکس‌العمل مردم در برابر این عمل بختیار به حدی شدید بود که دستور بختیار در ظرف چند روز لغو شد.

ورود سپاه روسیه به ایران در جریان جنگ جهانی اول (1293ش)
هنوز مدتی از تاجگذاری احمدشاه قاجار نگذشته بود که جنگ جهانی اول آغاز شد. در این زمان، مستوفی‌الممالک، ریاست دولت را در اختیار داشت. وی گرچه بی‌طرفی ایران را در جنگ اعلام نمود، اما هیچ کدام از طرفین جنگ، اعتنایی به این امر نکرده و وارد خاک ایران شدند. انگلستان از جنوب و روسیه از شمال کشور متجاوزانه وارد ایران شدند و منطقه وسیعی را در اشغال خویش قرار دادند. روسیه پس از هجوم به ایران، به جنگ با نیروهای عثمانی که در آذربایجان به خاک ایران تجاوز کرده بودند پرداخت و هر دو اشغالگر به جان هم افتادند تا این‌که نیروهای امپراتوری عثمانی شکست خوردند. حاکمیت ایران در این زمان به ضعیف‌ترین درجه رسید و اوضاع سیاسی و اقتصادی کشور به شدت پریشان و بحران‌زده بود. اشغال قسمت شمالی ایران از سوی دولت تزار روس به مدت سه سال طول کشید. در نهایت در سال 1296 شمسی (1917 میلادی) انقلاب کمونیستی روسیه به وقوع پیوست و نیروهای روسی به دلیل اوضاع پریشان داخلی روسیه، شمال ایران را تخلیه کردند.

مسافرت "محمدرضا پهلوی" به قم در آستانه رفراندوم انقلاب سفید (1217)
پس از ارتحال آیت‌اللَّه بروجردی، محمدرضا پهلوی درصدد انجام برنامه‌های به اصطلاح اصلاحات برآمد. یکی از این برنامه‌ها اصول ششگانه شاه و ملت بود که با تبلیغات و سر و صدای فراوانی عنوان گردید و قرار شد در ششم بهمن 1341 ش به رفراندوم گذاشته شوند. از این رو شاه ظاهراً برای تقسیم املاک قم و باطناً برای قدرت‌نمایی، تصمیم به مسافرت به این شهر گرفت. بامداد روز سوم بهمن، شهر قم به یک پایگاه نظامی و امنیتی تبدیل گردید و عده‌ای از شهر تهران برای استقبال ظاهری از شاه، به قم آمده بودند. محمدرضا شاه که می‌خواست تکلیف خود را با روحانیون روشن سازد و به اصطلاح، نفوذ و قدرت خود را در شهر مذهبی قم به رخ حوزه علمیه بکشد، در چهارم بهمن سال 1341 به قم رفت، ولی چون حضور در مراسم استقبال از شاه توسط علما تحریم شده بود، به جز عده‌ای که از تهران آمده بودند و تعداد اندکی از مردم قم، کسی در سخنرانی شاه حاضر نشد. شاه از شدت خشم حتی وارد حَرَم نشد و در سخنان خود روحانیت را ارتجاع سیاه خواند و آنان را خائن‌تر از حزب توده و کمونیست‌ها شمرد. او به زعم خود می‌خواست به جامعه روحانیت پاسخ دهد و آنان را تهدید و ارعاب نماید. این سخنان، صفوف مخالفان رژیم را فشرده‌تر کرد و اختلاف شاه و روحانیون را آشتی‌ناپذیر گردانید.

ارایه لایحه عوام فریبانه انحلال ساواک توسط بختیار به مجلس در اوج انقلاب اسلامی (1357 ش)
بختیار که خود را مرغ طوفان و ناجی ایران معرفی می‌کرد و کوشید با تمهیدات ساده‌اندیشانه خود طوفان انقلاب اسلامی را متوقف کند بنابراین از یک سو با ارایه لایحه عوام فریبانه «انحلال ساواک» تلاش کرد توجه مردم را به خود جلب کند و از سوی دیگر وقتی از خبر بازگشت حضرت امام خمینی(ره) به کشور مطلع شد، سعی خود را برای عدم مراجعت حضرت امام(ره) به کشور به کار بست.

حفر اولین چاه نفت جهان در ایالت پنسیلوانیای امریکا (1859م)
تا قبل از حفر نخستین چاه نفتی به کمک وسایل جدید حفاری، این ماده مهم فقط از چشمه‌های سطحی نفت، یا چاه‌های کم عمق که به وسیله دستْ حفر می‌شد استخراج می‌گردید و موارد استفاده از نفت خام نیز محدود بود. با این حال در 24 ژانویه سال 1859م برای اولین بار یک چاه که به منظور استخراج نفت حفر شده بود، به طور محدود به نفت رسید و بدین ترتیب برای نخستین بار در تاریخ، این ماده حیاتی از اعماق زمین بیرون آورده شد. این چاه توسط "ادوین لورنتین دریک" در ایالت پنسیلوانیای امریکا حفر گردید.

اما در واقع، آغاز عصر نفت از روز 27 اوت 1859م است که پس از حفر یک چاه عمیق 230 متری، انسان به نفت دست یافت. کشف نفت به عنوان مهم‌ترین کشف نیمه دوم قرن نوزدهم، تاثیر شگرفی در توسعه صنایع و وسایل حمل و نقل برجای گذاشت و در سال‌های بعد، به یکی از مهم‌ترین منابع انرژی تبدیل شد که حتی بر سیاست‌های جهانی نیز تاثیر می‌نهاد. دکل و سایر آلات حفاری مربوط به این چاه هنوز به عنوان سمبلی از پیدایش صنعت نفت در جهان، در موزه‌ای درنگهداری می‌شود.

درگذشت استاد "حسن هریسی" خوشنویس معاصر (1362 ش)
استاد حسن هَریسی در سال 1282 ش در تبریز به دنیا آمد. از دوازده سالگی به مدرسه طالبیه آن شهر رفت و پس از فراگیری قرآن، گلستان سعدی، صرف، نحو، منطق و فقه و اصول، به خوشنویسی روی آورد و خط نستعلیق و نسخ را در محضر استادان شهر آموخت. استاد هریسی از 25 سالگی خدمات فرهنگی خود را به عنوان معلم خوشنویسی در مدارس تبریز آغاز کرد و از 1347 در خانه فرهنگ تبریز به آموزش خوشنویسی پرداخت. علاوه بر کتابچه‌ها و جزوات رسم‌الخط، از استاد هریسی کتابت سه نسخه قرآن، سه نسخه مفاتیح‌الجنان، مُنتهی‌الامال، معراجُ السّعاده، صحیفه سجادیه و ده جلد نهج‌البلاغه به یادگار مانده است. وی علاوه بر خوشنویسی، طراحی سرفصل کتاب‌ها را نیز انجام می‌داد که صفحات اول کتابت قرآن، از آن نمونه است. استاد هریسی سرانجام در هشتاد سالگی براثر سکته مغزی در تبریز در گذشت.

ساواک خراسان در نامه ای به مدیریت کل اداره سوم، به تبعید آیت الله مشکینی و اقدامات ایشان در جهت تحریک طلاب در شهرستان کاشمراشاره کرد؛(1356ش)
و پس از آن ضمن اشاره به تبعید آقای عبدالرحیم ربانی شیرازی به این شهرستان اعلام کرد که حضور این روحانیون متعصب مذهبی به مصلحت نیست و در پایان از این سازمان خواست تا نسبت به انتقال آقای ربانی به یکی از شهرهای سنی نشین و یا دور افتاده اقدام نماید

ساواک مشهد در گزارشی، از تعطیلی نماز جماعت و درس برخی از روحانیون و مدرسین حوزه این شهر خبر داد.(1356ش)
آقایان سید عبدالکریم هاشمی نژاد، غلامرضا طبسی، علی فلسفی، جواد تهرانی، سید عبدالله شیرازی، محامی، صالحی، واعظی، رضازاده، دهشک، و سایر مدرسین حوزه، کلاس های درس خود را تعطیل کردند. همچنین آقایان مروارید، مدرسی، محامی، عبایی و فلسفی از برگزاری نماز جماعت خودداری نمودند.

گروهی از دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد ضمن سردادن شعار علیه رژیم در داخل یکی از کلاس ها اقدام به برپایی تظاهرات کردند و پس از شکستن شیشه ها و به هم ریختن وسایل کلاس متواری شدند.(1356ش)

وقوع غزوه‌ی "بنی نضیر" و بیرون راندن یهودیان از مدینه (4 ق)
پس از واقعه‌ی غزوه‌ی احد و شکست سپاه اسلام در برابر بت‌پرستان و مشرکان قریش، فرصتی برای یهودیان مقیم مدینه به دست آمد تا علیه پیامبر اسلام(ص) و مسلمانان مدینه توطئه و دسیسه نمایند. از جمله این که آنان با ترفندهایی قصد کشاندن پیامبر(ص) به داخل قلعه‌ی بنی‌نضیر را نموده تا در آن جا به وی آسیبی رسانند. مسلمانان جهت تادیب آنان و خفه کردن نطفه‌ی نفاق، به قلعه‌ی آنان هجوم آورده و پس از 6 روز محاصره، یهودیان بنی‌نضیر را وادار به تسلیم نمودند. آنان با پیامبر(ص) مصالحه نمودند که جلای وطن کرده و سرزمین و خانه‌های خود را در اختیار مسلمانان قرار دهند.

درگذشت "محیی الدین مغربی" منجم آندلسی (682 ق)
محی الدین مغربی ریاضی‌دان و منجم آندلسی در زادگاهش فقه را آموخت اما چون گرایش بیشتری به ریاضی و نجوم داشت به مطالعه در این علوم روی آورد و دانش بسیار اندوخت. محی الدین مدتی به عنوان دستیار خواجه نصیرالدین طوسی در رصد خانه‌ی مراغه به کار اشتغال داشت و در این مدت، تجارب بسیار با ارزشی کسب کرد. وی دارای تالیفاتی از قبیل شکل القطاع و نیز تحریر اصول اقلیدس می‌باشد.

شهادت "شیخ خلیفه مازندرانی" رهبر نهضت سربداران‌خراسان توسط مغولان (736 ق)
شیخ خلیفه مردی پاکیزه روزگار بود از اهالی مازندران که چندی را در نزد شیخ بالو زاهد آملی هم قریه خود که از اقطاب مازنداران بشمار می رفت، تلمذ و شاگردی کرد،‌ اما چون آنچه را که به دنبالش بود در محضر ایشان نیافت، تصمیم گرفت تا به محضر شیوخ و عرفای دیگر بشتابد. در این ایام شیخ رکن الدین علاء الدوله سمنانی جزو شیوخ بزگ زمان خود بود. لذا شیخ به محضرش شتافت تا گمشدة خود را در کنار او بیابد. لیکن آنچه را که می جست در محضر او نیز نیافت. سکنی گزیدن شیخ خلیفه در مسجد جامع سبزوار و تعالیم او در مسجد باعث گرد آوری افراد زیادی در اطراف او گشت که به تبع پیرو و مرید او شدند. بدین ترتیب آوازة شهرتش در اطراف و اکناف پیچیده و صاحبان قدرت را به وحشت انداخت. بالاخره علمای درباری که دست در دست حکام داشتند فتوایی صادر کردند با این مضمون که شخصی در مسجد ساکن است و حدیث دنیا می گوید و چون منعش می کنند،‌ منزجر نمی شود و اصرار می نماید. این چنین کس واجب القتل است یا نه » و اکثر فقهای رسمی زمان فتوی دادند که « باشد». پس از مرگ شیخ خلیفه مازندرانی ، یارانش به ویژه یکی از شاگردانش به نام شیخ حسن جوری دست از مبارزه علیه مغولان و عمال سرسپرده آنها بر نداشت و نهضت شیعی سربداران را بنیانگذاری کرد . شیخ خلیفه مازندرانی در واقع رهبر روحانی و معنوی نهضت سربداران محسوب می شد .

امضای معاهده "بردا" بین هلند و انگلیس (1667م)
جنگ‌های بین انگلستان و هلند، پس از سال‌ها رقابت و بحران در روابط دو کشور، در نیمه قرن شانزدهم آغاز شد. یکی از این جنگ‌ها در سال 1664م روی داد که در آن، نیروهای انگلیسی به متصرفات افریقایی هلند حمله کردند و در سال بعد، رسماً به این کشور، اعلان جنگ دادند. در این میان، وقوع بیماری طاعون و آتش‌سوزی‌های بزرگ در انگلستان باعث شد تا این کشور درخواست صلح نماید. در نتیجه در 24 ژانویه 1667م قرارداد صلحی میان کشورهای انگلستان، هلند، فرانسه و دانمارک در منطقه بردا واقع در جنوب غربی هلند به امضا رسید که بر اساس آن، هلند که توانایی حفظ مستعمرات خود را در قاره تازه کشف شده امریکا نداشت، آنها را به انگلیس واگذار کرد. مهم‌ترین منطقه‌ای که به موجب معاهده "بردا" به انگلیس واگذار شد، ایالت فعلی نیویورک درشرق امریکا بود. انگلستان در ازای سرزمین‌هایی که از هلند دریافت کرد، منطقه سورینام یا گویان در امریکای جنوبی را به این کشور استعماری، واگذار نمود و در قوانین تجاری انگلیس، تعدیلاتی به نفع هلند صورت پذیرفت.


مرگ "وینستون چرچیل" سیاست‌مدار و نخست وزیر پیشین انگلستان (1965م)
سِر وینستون لئونارد اسپنسِر چرچیل سیاست‌مدار معروف و نخست‌وزیر انگلستان در دوران جنگ جهانی دوم، در 30 نوامبر سال 1874م در لندن به دنیا آمد و پس از پایان تحصیلات خود وارد ارتش گردید. او در سال 1901م از سوی محافظه کاران به نمایندگی مجلس انگلستان انتخاب شد و در 1905م، دبیر دولت انگلیس و مستعمرات این کشور گردید. چرچیل در سال 1917م به کابینه فرا خوانده شد و در اواسط دهه 1920م بار دیگر به مجلس انگلستان راه یافت. وی از سال 1930 تا 1939م فاقد پست دولتی بود و توجه خود را تنها به سیاست خارجی معطوف کرد.

چرچیل یکبار دیگر در سال 1951م و به دنبال ملی شدن صنعت نفت ایران، به نخست‌وزیری رسید. او با طرح سرنگونی حکومت دکتر مصدق و جلب حمایت امریکاییان برای اجرای این نقشه، توانست حکومت حزب متبوعش، یعنی حزب محافظه‌کار را برای مدتی طولانی در انگلستان تثبیت سازد. چرچیل در ده سال باقی‌مانده عمر بیشتر به کار نویسندگی و نقاشی اشتغال داشت و خاطرات دوران جنگ را به نگارش درآورد. وی سرانجام در 24 ژانویه سال 1965 در 91 سالگی درگذشت. چرچیل را باید از معماران اصلی سیاست بین‌المللی انگلستان در یک قرن اخیر دانست.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار