به عقیده دانشمندان در حالی که انبوهی از کاوشگرهای فضایی در منظومه شمسی مشغول به کار هستند ما هنوز دانش چندان زیادی درباره زمینی که روی آن زندگی می‌کنیم در اختیار نداریم.

به گزارش خبرنگار علمی باشگاه خبرنگاران؛ سال‌هاست سازمان‌های فضایی همچون ناسا و اسا با صرف هزینه‌های نجومی تلاش می‌کنند سرنخ‌هایی درباره آنچه "حیات بیگانه" یا "حیات فرازمینی" عنوان می‌شود به دست آورند، اما شاید راز حیات بیگانه در زمین نهفته باشد.
 
طراحی و ساخت پیشرفته ترین سیستم‌های اکتشافات فضایی از جمله کاوشگرها و تلسکوپ های قدرتمند نمود بارز چنین نگرشی است. با این حال کم نیستند گروه هایی که برای دستیابی به چنین سرنخ هایی همیشه به آن بالا فکر نمی کنند. عقیده بر این است که زمین در دل خود رازهای کشف نشده حیرت انگیزی دارد که با کشف آنها پرده از نوعی حیات برداشته خواهد شد که با آنچه برای ما آشناست، تفاوت چشمگیری دارد.

این روزها ناسا هم در فضا و هم روی زمین به دنبال کشف سرنخ هایی درباره اشکالی از حیات است که به آن "حیات بیگانه" گفته می‌شود. البته بسیاری ترجیح می دهند از عنوان "حیات فرازمینی" استفاده کنند، اما بیگانه یا فرازمینی، هرچه باشد نه تنها در نگاه اول هیجانی غیرقابل انکار در دل خود دارد بلکه از منظری دیگر برای دانشمندان از اهمیت خاصی برخوردار است. آنها فکر می کنند با کشف احتمالی چنین سرنخ هایی از وجود نوعی خاص و البته متفاوتی از حیات آگاه خواهند شد که می تواند راز بزرگ چگونگی ایجاد حیات را برای همیشه برملا کند.

بتازگی گروهی از محققان جوان به سرپرستی یکی از دانشمندان ناسا راهی یکی از قدیمی‌ترین مناطق آتشفشانی در پارک ملی آتشفشان "لاسن" آمریکا شده اند. آنها در خلال بررسی های خود وارد دهانه این آتشفشان قدیمی و غیرفعال شده اند تا نمونه برداری های جالب توجهی انجام دهند.



نکته مهم این که دمای سنگ‌ها در زمانی که آتشفشان فعال بوده تا ۲۴۰ درجه فارنهایت نیز می رسیده که برای ادامه حیات گونه های شناخته شده شرایطی غیرقابل تحمل را رقم می زند، با این حال محققان موفق شدند ردپای گونه های میکروبی را پیدا کنند که در چنین دمایی توانایی ادامه حیات داشته اند، گونه هایی که ۳٫۵ میلیارد سال پیش ساکن زمین بودند. تفاوت قابلیت ادامه حیات در میان این گونه های حیاتی دانشمندان را امیدوار می‌سازد که نه تنها در خارج از اتمسفر، بلکه در دل سنگ های زمین نیز بتوان سرنخ هایی درباره شکل دیگری از حیات پیدا کرد.

تصویری از یک کرم هیدروترمال که ۵۲۵ بار بزرگنمایی شده است. این موجود در منافذ هیدروترمال در اطراف مناطق زلزله خیز، آتشفشان ها و صفحات تکتونیکی زندگی می کند.

این نکته که درخشندگی آنها دقیقا به چه دلیل به وجود می آید هنوز بر زمین شناسان پوشیده است هرچند مطالعات گسترده ای در این زمینه انجام شده است. نظریه های متعددی مطرح شده که براساس اکثر آنها چنین درخشندگی عجیبی به واسطه واکنش های شیمیایی شکل می گیرد که طی هزاران سال روی داده و حتی شاید ناشی از فرآیندهای اکولوژیکی باشد که هنوز جوابی برای آن پیدا نشده است، اما در دل جوابی که در نهایت ارائه می شود احتمالا سرنخ هایی درباره اشکال دیگری از حیات نیز وجود خواهد داشت.

پروفسور کارل کلند، از دانشگاه کلرادو نگاه متفاوتی دارد. او باور دارد درخشندگی این نوع بیابان ها ریشه در دنیای زیستی غیرقابل مشاهده ای دارد.

کارل می گوید: این احتمال وجود دارد که زمین فقط متعلق به ما و حیاتی که می شناسیم، نباشد. به بیان دیگر احتمالا ما در کنار گونه‌هایی از میکروب ها زندگی می کنیم که ساختار شیمیایی آنها کاملا متفاوت با شناخته های ماست.


اما ایده هیجان انگیز دیگری نیز مطرح است. فرض کنیم به سرنخ هایی دست یابیم که نشان دهد در زمین تنها نیستیم و در کنار گونه های میکروبی ناشناخته و کاملا متفاوت با تصوراتمان زندگی می کنیم. اگر فرضی که پیشتر مطرح شد حقیقت داشته باشد باید این انتظار را داشته باشیم که حیات بیگانه همچون زمین در گوشه و کنار کهکشان ها نیز وجود داشته باشد و این همان نظریه هیجان انگیزی است که پاول دیویس از دانشگاه آریزونا مطرح می‌کند: اگر حیاتی که به آن "بیگانه" گفته می‌شود در زمین هم وجود داشته باشد پس باید تصور کرد جهان مملو از چنین اشکالی از حیات است.

وجود احتمالی حیات بیگانه نکات دیگری را هم به همراه دارد. برخی دانشمندان از عنوان "حیات در سایه"  برای توصیف این گونه حیات احتمالی استفاده می کنند و معتقدند با وجود تمام پیشرفت هایی که در عرصه اکتشافات فضایی صورت گرفته هنوز زمان آن فرا نرسیده که از مرزهای زمین خارج شویم.

به عقیده آنها در حالی که انبوهی از کاوشگرهای فضایی در منظومه شمسی مشغول به کار هستند ما هنوز دانش چندان زیادی درباره زمینی که روی آن زندگی می کنیم در اختیار نداریم. همزمان این نکته مطرح می شود که ابزارهای اکتشافی ویژه جستجو در زمین هنوز برای بررسی ریشه حیات شناخته شده در سیاره مادر ناقص است حال آن که قرار است از آنها برای کشف و بررسی حیات بیگانه احتمالی نیز استفاده شود! 
 
بسیاری از دانشمندان معتقدند احتمالا حیات در زمین بیش از یک شکل دارد؛ حیات استاندارد شبیه ما و دیگر موجوداتی که می شناسیم و حیات غریبه یا همان بیگانه. همه ریزارگانیسم هایی که تاکنون در زمین کشف شده از ساختار زیستی مشابه ما انسان ها برخوردار استT، پروتئین هایی که از حداکثر ۲۰ آمینو اسید ساخته شده و کد ژنتیک DNA که فقط از چهار پایه شیمیایی تشکیل شده است، آدنین، کایتوسین، گوانین و تایمین.

اما نکته مهم اینجاست که حدود صد آمینواسید و شمار زیادی پایه در طبیعت وجود دارد. دانشمندان فکر می کنند در گذشته این احتمال وجود داشته که اشکال مختلفی از حیات با ساختار زیست شیمیایی بسیار متفاوتی نسبت به ما ساکن زمین بوده است، اما نکته مهم تر این است که شاید هنوز هم برخی از آن گونه ها در عصر کنونی نیز حیات داشته باشند.


انتهای پیام/
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.