محمدی افزود : پل مير بهاء الدين كه به پل كهنه يا پل اژدهاتو معروف مي باشد ، از نظر قدمت متعلق به اواسط دورة قاجار و به زمان حكومت ناصر الدين شاه قاجار باز مي گردد.

وی ادامه داد: این پل توسط يكي از متمكنين به نام حاج ميرزا بهاء الدين زنجاني كه از تجار به نام ناحيه خمسه بوده ، به سال 1312 هجري قمري ساخته شده است .

به گفته کارشناس میراث فرهنگی زنجان پل تاريخي مير بهاءالدين تماماً آجري مي باشد كه در نماي داخلي بزرگترين طاق آن به خط معقلي بسيار زيبا تاريخ ساخت آن همراه با ذكر مقدس يا علي بصورت قرينه نقش شده است .

گفتنی است ،دهانه هاي طاقهاي پل عريض ، و به سبك جناقي يا ضربي بسيار زيبا و شكيل اعمال شده است . همچنين به منظور مهار بار اضافي طاقها چهار چشمه طاق بصورت دو اشكوبه با قوسهاي جناقي و هلالي به موازات هم و در اطراف بزرگترين طاق ساخته شده است .

پل تاريخي مير بهاءالدين را بايستي قديميترين و بزرگترين پل بر جاي مانده بر روي زنجانرود دانست كه بيش از يكصد سال قدمت دارد و در فهرست آثار ملي به شماره 1448 به ثبت رسيده است .

درازای پل حدود 100 متر است و عرض آن با احتساب جان پناه ها به 70/6 متر می رسد. ارتفاع پل در بلندترین نقطه آن از سطح رودخانه حدود 11 متر است پل دارای سه دهانه با طاق جناغی است دهانه میانی از دو دهانه دیگر بزرگتر است این پل، عمود بر رودخانه ساخته شده و برای قرارگرفتن در راستای جاده، انحنايی به دو انتهای آن داده اند .

یایه های پل برروی سطح سنگ فرش شده قرار دارد و از قطعات سنگ تراشیده و ملات آهکی ساخته شده و تا ارتفاع 40/1 متري سطح آب بالا آمده است.

در این ارتفاع، پاکار طاق و بدنه اصلی پل با آجرهايی به ابعاد 5*24*24 سانتی متر شروع می شود عرض پایه ها در پایین ترین قسمت آن حدود 80/6 متر است. برروی هر کدام از پایه ها، دو غرفه بر روی یکدیگر ساخته شده است. غرفه زیرین که کوتاهتر و دارای طاق گهواره ای است 4 متر عرض و 3/2 متر ارتفاع دارد. غرفه فوقانی با طاق جناغی پنج و هفت 60/4 متر ارتفاع و 4 متر عرض دارد. این غرفه ها که روی پایه هاي دیگر نیز تکرار شده، علاوه بر عبور دادن آبهای طغیانی، وزن و فشار وارد بر پایه ها را هم کم می کند. علاوه بر این تمهید ، برای کاهش وزن پل فضاهای جانبی سه دهانه بزرگ پل را به صورت توخالی درآورده اند تا طاق ها توان بيشتري برای تحمل فشار داشته باشد و غرفه های پایه جنوبی توسط راه پله مارپیچ شکلی به هم ارتباط دارد.

در بالادست و پایین دست پایه های پل، آب برهايی از سنگ برای تسهیل جریان آب ایجاد شده است. آب برهای بالا دست پل، چند ضلعی و آب برهای پایین دست نیم دایره شكل داده شده اند .

دهانه میانی و بزرگتر پل 14 متر عرض و 5/8 متر ارتفاع - از تیزه طاق تا سطح آب - دارد. دهانه های کناری نیز دارای 15/12 متر عرض و حدود 7 متر ارتفاع هستند.

امروزه این پل با ساختن پل جدید دیگر مورد استفاده قرار نمی گیرد.

انتهای پیام/ش