امروز در تاریخ؛
از بلوای نان در تهران و توقیف روزنامه ها تا ورود رسمی امریکا به جنگ جهانی دوم
بلوای نان در تهران و توقیف روزنامه ها، اعتراف عراق به استفاده از سلاح‌های شیمیایی، شروع جنگ پنج ساله فرانسه علیه مکزیک ، ورود رسمی امریکا به جنگ جهانی دوم و ... از مهمترین رخدادهای تاریخی امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 17 آذر 1393 خورشیدی برابر با 15 صفر 1436 هجری و 8 دسامبر 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
بلوای نان در تهران و توقیف روزنامه ها (1321 ش)
پس از روی کار آمدن قوام به نخست‌وزیری، با وجود تشکیل وزارت خواروبار و تخصیص اعتبار برای خرید گندم و آرد، وضع نان نه تنها بهبود نیافت بلکه روز به روز بدتر و نانِ نامرغوب‌تری تحویل مردم می‌شد. از بامداد روز هفدهم آذر 1321 ش، به علت فشار زندگی، نبودن مایحتاج اولیه و پایین بودن دستمزدها، عده زیادی از دانش‌آموزان و دانشجویان به طرف میدان بهارستان حرکت کردند. در همان حال که فریاد "نان می‌خواهیم" آنها در طول مسیر طنین‌انداز بود، عده زیادتری از مردم و دانش‌آموزان در میدان بهارستان اجتماع نموده و ناگهان به مجلس هجوم بردند. پس از ضرب و شتم نمایندگان، میز و صندلی و تابلوهای مجلس را شکسته و عده‌ای از مهاجمان، اموال مجلس را غارت کردند. به دنبال آن بازار تهران تعطیل شد و برخی از مردم به چپاول مغازه‌های خیابان‌ها پرداختند. فرماندار نظامی تهران برکنار گردید و سپهبد امیراحمدی با اختیارات کامل منصوب گردید و به دستور او به روی مردم آتش گشوده شد و عده زیادی کشته و زخمی شدند. در همین روز، خانه نخست وزیر به آتش کشیده شد و احمد قوام دستور توقیف کلیه روزنامه‌ها و مجلات را صادر کرد. این آشوب، تهران را از حالت عادی خارج نمود. حوادثی که در بلوای نان در تهران اتفاق افتاد نشان می‌دهد که بسیاری از حرکات، سازمان یافته و از قبل طراحی شده بوده است و نمی‌توان تمام آن را خودانگیخته دانست. در این حوادث، دست پنهانِ عده‌ای خاص و حتی شاه و دربار برای تحت فشار قرار دادن قوام دیده می‌شود.
آغاز تأسیس "تهران جدید" در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار (1246 ش)
با آغاز سلسله قاجاریه، تهران به عنوان پایتخت کشور، معرفی شد و پادشاهان در آن، اقامت داشتند. این روال بیش از هفتاد سال ادامه یافت تا این که در بیست و یکمین سال سلطنت ناصرالدین شاه قاجار، بر اثر فزونی جمعیت، وی تصمیم گرفت که شهر را وسعت داده و شهری با نام خود در کنار تهران قدیم یا عتیق بنا کند. از این رو، در این روز برابر با یازدهم شعبان 1284 ق کلنگ توسعه تهران و احداث شهر جدید با نام دارالخلافه ناصری را به زمین زد و از این پس، تهران به این نام خوانده می‌شد. بدین ترتیب، شهر تهران از اطراف توسعه یافت و خندق‌هایی در جهات مختلف ایجاد گردید. همچنین در هر طرف شهر، سه دروازه با شکل‌های زیبای مشرق زمینی و کاشی کاری و مناره کوچک ساخته شد و شهر، وسعت یافت.
تولید انبوه موشک هدایت شونده ضد زرهِ "توسن 1" در وزارت دفاع (1378 ش)
این موشک برای انهدام هدف های زرهی، تانک هایی با زره واکنشی، انهدام مواضع بتونی و هدف های دریایی طراحی شده و دارای عمق نفوذی در حدود هشتصد میلی متر و سرعت متوسط ششصد متر در ثانیه است.
اعتراف عراق به استفاده از سلاح‌های شیمیایی در جنگ علیه ایران (1381 ش)
پس از آن که سال‌ها از پایان هشت سال دفاع مقدس گذشته و سازمان ملل، عراق را به عنوان آغازگر جنگ معرفی کرده بود، مقامات بلند پایه عراقی با اعتراف به استفاده بغداد از سلاح‌های شیمایی در جریان جنگ هشت ساله با ایران ادعا کردند که عراق مجبور به استفاده و به کارگیری این نوع تسلیحات شده است. این در حالی است که ایران در طی جنگ بارها از حملات شیمیایی عراق به مردم ایران و رزمندگان اسلام خبر داده و خواستار رسیدگی به آن بود ولی با سکوت مجامع بین‌المللی مواجه می‌گردید. رژیم بعث عراق در حالی دست به بمباران‌های شیمیایی وسیع در جنگ می‌زد که مجامع جهانی و معاهدات ژنو، استفاده از تسلیحات کشتار جمعی از جمله شیمیایی در جریان جنگ‌ها را منع کرده‌اند.
درگذشت "حسین مکی" سیاستمدار، مورخ و نویسنده معاصر (1378 ش)
حسین مکی در سال 1290 ش به دنیا آمد. مکی بعد از شهریور 1320 و ایجاد فضای باز سیاسی، نخستین جلدهای کتاب تاریخ بیست ساله ایران را به نگارش درآورد. مکی در سال‌های بعد به عضویت حزب ایران و حزب دموکرات ایران درآمد و این، سرآغاز برای فعالیت‌های سیاسی او در مجلس پانزدهم و شانزدهم و هفدهم گردید. او از طرفداران سرسخت دکتر مصدق به شمار می‌رفت و در مبارزات ملی کردن صنعت نفت، تلاش زیادی از خود نشان داد. مکی عضو هیئت خلع ید از کمپانی جنوب بود و به علت خدماتش، به سرباز فداکار ملقب گردید. وی پس از کودتای 28 مرداد 32، به حاشیه رانده شد و هنگامی که در سال 1339، به فعالیت‌های سیاسی روی آورد، رژیم مانع فعالیت مکی شد. تاریخ بیست ساله ایران در هشت جلد، کتاب سیاه در هشت جلد، خاطرات سیاسی در دو جلد، زندگانی سید حسن مدرس در دو جلد، وقایع سی تیر و تصحیح دیوان مشتاق و فرخی یزدی از جمله آثار اوست. حسین مکی، به عنوان آخرین فرد از رجال و اطرافیان دکتر محمد مصدق در جریان ملی شدن صنعت نفت، سرانجام در اواسط آذر سال 1378 ش در 88 سالگی در تهران درگذشت.
درگذشت "ابوالفضل بلعمی" دانشمند ایرانی و وزیر فاضل دستگاه سامانی (329 ق)
ابوالفضل بلعمی، دانشمند مشهور ایرانی، اهل بخارا در ازبکستان اِمروزی بود و چون یکی از اجدادش در بلعم در آسیای صغیر می‌زیست به بلعمی مشهور شد. او وزیر خردمند، فاضل، کاردان و دانشمندِ امیر نصر سامانی بود که تالیفات ارزشمندی از خود به جای گذاشته است. بلعمی مورد ستایش شاعر بزرگ عصر، رودکی بود. بلعمی به اشاره‌ی امیر نصر سامانی، کلیله و دمنه را از عربی به فارسی برگرداند و رودکی به خواست بلعمی، آن را به نظم فارسی درآورد. تاریخ بلعمی از دیگر آثار اوست که دارای نثر روان و ساده است و نمونه‌ای تاریخی و روشن از شیوه‌ی نویسندگی و نگارش در قرن چهارم هجری است. این کتاب یکی از قدیمی‌ترین آثار به جای مانده از متون فارسی این عصر می‌باشد.
آغاز خلافت "مروان حمار" آخرین خلیفه‌ی ستمکار اموی (127 ق)
مروان بن محمد بن مروان، عامل خلیفه در منطقه‌ی ارمنستان، پس از شنیدن خبر مرگ یزید و جانشینی برادرش ابراهیم بن ولید، با سپاهی منظم و توانمند از ارمنستان به سوی شام عازم گردید، تا قدرت را در دست گرفته و به خلافت امویان، استحکام بیشتری بخشد. وی که به دلیری و رزمندگی در میدان مبارزه، مشهور بود و ابهت نام و حرکت او، خلیفه‌ی وقت را به تزلزل می‌آورد، شهرهای میان ارمنستان و شام را یکی پس از دیگری گشود و با سپاه سلیمان بن هشام بن عبدالملک که از سوی ابراهیم بن ولید به نبرد او آمده بود، در مکانی به نام "عین الجرّ" که میان بعلبک و دمشق، در منطقه بقاع واقع است، درگیر شد و سپاه خلیفه را وادار به پذیرش شکست و عقب‌نشینی نمود. سپس به سوی دمشق، تهاجم نمود و از مردم این شهر برای خویش بیعت گرفت. ابراهیم بن ولید که در مقابل عمل انجام شده قرار گرفته بود، چاره‌ای جز تسلیم و پذیرش خلافت مروان نداشت. بدین جهت، خود را از خلافت، خلع و با مروان حمار بیعت کرد. آغاز خلافت مروان حمار پس از خلع ابراهیم، در روز پانزدهم صفر سال 127 ق واقع گردید. مروان از سال 127 تا سال 132 ق در منصب خلافت قرار داشت و به حکومت امویان، قدرت و استحکام نسبی بخشید، ولی در برابر جنبش سراسری عباسیان تاب مقاومت نیاورد و سرانجام به دست آنان کشته گردید. با کشته شدن وی، خلافت امویان که از سال 41 ق، پس از صلح امام حسن مجتبی (ع)، آغاز گردیده بود، در سال 132 ق به پایان نکبت‌بار خویش رسید و با سرافکندگی و شکست نظامی، سیاسی، اجتماعی و عقیدتی در جامعه اسلامی مواجه گردید.
مرگ "شاه طهماسب اول" و جلوس "شاه اسماعیل دوم" به سلطنت صفوی (984 ق)
شاه طهماسب صفوی از یازده سالگی به پادشاهی ایران رسیده بود. او پس از تحمل چند سال بیماری و بعد از 54 سال سلطنت در 65 سالگی وفات یافت. شاه طهماسب، اگر چه از جهت کفایت و مملکت داری و فتوحات، قابل قیاس با شاه اسماعیل و یا شاه عباس، نیست لیکن به هر حال در عصر او از خاک ایران چیزی کاسته نشده و از تعرضات دشمنان خارجی جلوگیری کرده است. شاه طهماسب در ابتدای سلطنت خود به عیش و عشرت می‌پرداخت ولی در اواسط عمر از عیاشی و لهو و لعب توبه کرد و به عبادت مشغول گشت و فرمان‌هایی مبنی بر حفظ شعائر اسلام صادر نمود.
شروع جنگ پنج ساله فرانسه علیه مکزیک (1861 م)
مکزیک اگرچه در اوائل قرن نوزدهم به استقلال رسید، اما تا چندین سال، بامشکلات داخلی مواجه بود. یکی از حوادث دوران بعد از استقلال این کشور مسئله جنگ پنج ساله فرانسه با مکزیک می‌باشد. در سال 1857 خوآرِز به ریاست جمهوری مکزیک رسید و با تصویب قانون اساسی جدید، به یک سری اقدامات اصلاحی در سطح جامعه دست زد. از جمله وی دستور داد که دادگاه‌های مذهبی که زیر نظر کلیسا اداره می‌شدند، تعطیل گردند. وی همچنین اموال فراوان کلیسا را محدود نمود و به مقابله با نفوذ کشیش‌ها پرداخت. این امر عکس‌العمل صاحبان کلیسا را برانگیخت و موجبات مخالفت کلیسا را فراهم آورد. دول استعماری در این زمان دُوَل مسیحی اروپا از قبیل فرانسه، انگلستان و اسپانیا به ظاهر برای کمک به آزادی‌خواهان و در اصل برای حاکم شدن بر شؤون مکزیک، در هشتم دسامبر 1861 م به این کشور لشکرکشی نموده و خوارِز را به عقب راندند. چندی پس از آغاز جنگ، انگلستان و اسپانیا متوجه شدند که فرانسه قصد تصرف و مالکیت مکزیک را داشته، بنابراین از ادامه همکاری با فرانسه منصرف گردیدند. با این حال نیروهای ناپلئون سوم امپراتور فرانسه موفق به اشغال مکزیکوسیتی پایتخت مکزیک شدند و یک اتریشی را در آن جا به حکومت نشاندند. این وضعیت تا سال 1866 م ادامه داشت وسرانجام بر اثر فشار دولتِ امریکا به فرانسه، ناپلئون سوم این کشور را تخلیه و خوارز پس از سازمان‌دهی مجدد به پایتخت حمله برد و بار دیگر به ریاست جمهوری مکزیک رسید.
سقوط حاکمان نظامی در ژاپن و آغاز انقلاب سفید اجتماعی این کشور (1868 م)
شوگون‌ها یا حاکمان نظامی یکی از ده‌ها خاندان قدرت‌مند در ژاپن بودند که دیکتاتوری خود را از قرن دوازدهم بر ژاپن حاکم کردند. در آن زمان علی‌رغم وجود دربار حکومتی، قدرت واقعی در اختیار شوگون‌ها بود. با گذشت زمان، حکومت در میان شوگون‌ها موروثی شد و این خاندان با کسب قدرت فراوان، نفوذ گسترده‌ای در دربار ژاپن پیدا کرد، سرانجام با روی کار آمدن موتسو هیتو امپراتور مقتدر ژاپن، در سال 1867، حکومت شوگون‌ها سرنگون شد و از هشتم دسامبر 1868 م اصلاحات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در این کشور آغاز شد. در حقیقت پایه و اساس ژاپن جدید و پیشرفته در این زمان گذاشته شد. ژاپنی‌ها دورانِ نوین‌سازی را آغاز کردند. در این مسیر، ژاپنی‌ها غرب را به عنوان الگو قرار دادند و با بهره‌گیری از روش آموزش و پرورش و علوم و ارتباطات غربی توانستند به سرعت به یک کشور صنعتی و نظامی تبدیل شوند. با این همه، بسیاری از ژاپنی‌ها، در عین حال، به آداب و رسوم خود پای‌بند مانده‌اند.
آغاز جنگ "فالْک لند" در اقیانوس اطلس در جریان جنگ جهانی اول (1914 م)
در هشتم دسامبر 1914 م در جریان جنگ جهانی اول، نبرد دریایی فالْک لْند در اطراف جزایری به همین نام در اقیانوس اطلس و در نزدیکی کشور آرژانتین، میان انگلیس و آلمان به وقوع پیوست که به شکست آلمان انجامید. در این نبرد، 5 رزم‌ناو آلمانی که یک ماه قبل در نبردی دیگر موفق به شکست انگلستان شده بودند، با دو کشتی رزم‌ناو انگلیسی مواجه گردیدند. در اثر این درگیری شدید و یک روزه، چهار رزم‌ناو آلمانی غرق شده و تنها یکی از آنها موفق به گریز از صحنه نبرد گردید. این جزایر، چون دارای منابع نفتی عظیمی بودند، باعث اختلاف این دو کشور گردیدند. با وجود آن که آرژانتین پس از استقلال آنها را جزو قلمرو خود می‌داند، با این حال هنوز در اشغال انگلیس است.
اعلان جنگ امریکا به ژاپن و ورود رسمی امریکا به جنگ جهانی دوم (1941 م)
با حمله ناگهانی 360 هواپیمای ژاپنی به ناوگان جنگی امریکا در بندر پِرْلْ هارْبورْ که روز هفتم دسامبر سال 1941 م صورت گرفت، امریکا نیز فردای آن روز، برابر با هشتم دسامبر، به ژاپن اعلان جنگ داد و رسماً وارد جنگ جهانی دوم شد. به این ترتیب، جنگ محدودی که در اول سپتامبر سال 1939 م با حمله سربازان آلمانی به خاک لهستان آغاز شده بود قبل از پایان سال 1941 م به یک جنگ بزرگ جهانی مبدل شد. تا قبل از ورود امریکا به جنگ، هیتلر سعی می‌کرد از هر اقدامی که موجب مداخله امریکا در جنگ شود خودداری نماید. هیتلر تا آن زمانْ با آگاهی از نفوذ یهودیان در سیاست امریکا، در مبارزه با یهودیان احتیاط بیشتری به کار می‌برد و حتی جوامع یهودی را تحت فشار گذاشته بود تا از هم کیشان خود در امریکا بخواهند به خاطر حفظ جان آنها، از ورود امریکا به جنگ جلوگیری کنند. اما به دنبال حمله ژاپن به امریکا و ورود ایالات متحده به جنگ، هیتلر با توجه به سرازیر شدن کمک‌های امریکا به دشمنان آلمان، خود در اعلان جنگ به امریکا پیش‌قدم شد و آتش جنگ جهانی دوم فروزان‌تر شد.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
