به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران ، نشست 3 جانبه مقامات کابل، پکن و پاکستان در کابل-، یکی از نشانه‌‌های اهتمام دولت جدید افغانستان به بهره‌گیری بهینه از ظرفیت‌های منطقه‌ای برای استقرار صلح و ثبات در افغانستان است؛ اما عوامل دلگرمی پکن به پادرمیانی بین کابل و اسلام‌آباد را نیز نمی‌توان از نظر دور نگه داشت و به بیان بهتر نشست 3 جانبه یادشده به پدید آمدن این پرسش می‌انجامد که چه مسائل و موضوعاتی سبب افزایش اتکاء و اعتماد افغانستان به چین شده تا بخواهد به مدد و میانجی آن کشور از بی‌اعتمادی حاکم بر فضای روابط کابل- اسلام‌آباد، بکاهد و از سوی دیگر، کدام مسائل و ملاحظات، سبب دلگرمی و تشویق چین به ایفای نقش میانجی شده است.
 
بهبود و گسترش روابط با همسایه‌ها؛ اولویت اول سیاست خارجی دولت افغانستان
 
بهبود روابط با کشورهای همسایه یکی از اولویت‌های اساسی دولت وحدت ملی را تشکیل می‌دهد؛ چنانچه "اشرف غنی" رئیس جمهور افغانستان در مراسم ادای سوگند خویش، بهبود روابط با کشورهای همسایه را «اولویت اول» این کشور در عرصه سیاست و روابط خارجی اعلام کرد و در این راستا طبیعی است که دولت افغانستان، به گسترش روابط خود با چین به عنوان یکی از همسایه‌های این کشور، اهتمام جدی دارد و تلاش‌ها برای افزایش حسن نیت، توسعه همکاری‌ها و داشتن موضع متحد و نگرش همگون در قبال تهدیدات و مخاطرات منطقه‌ای و پایین ‌آوردن سطح سوءظن و کاهش بدبینی در روابط کابل-اسلام‌آباد، نیز در همین راستا معنا و مورد می‌یابد.
 
بی‌اعتمادی افغانستان نسبت به آمریکا
 
«حامدکرزی» رئیس دولت پیشین افغانستان با تاکید بر اینکه کلید صلح افغانستان به دست دولت آمریکا و پاکستان است، بارها از آمریکا خواست تا با استفاده از هر ابزار ممکن، دولت پاکستان را به عدم استفاده ابزاری از تروریست و همکاری در راستای استقرار صلح و تامین ثبات سیاسی در افغانستان وادار نماید؛ اما گوش دولتمردان آمریکایی هیچ‌گاه به چنین خواست‌ها و مطالباتی از سوی دولتی که آمریکا آن را به ظاهر متحد استراتژیک خویش می‌خواند، بدهکار نشد.
 
اینک دولتمردان افغانستان با آزمودن بخت و توان خویش در جلب توجه و حمایت آمریکا در راستای متقاعد و مجاب ساختن پاکستان به داشتن دید همگون و موضع متحد در برابر تروریست‌ها، به ظرفیت‌های منطقه‌ای و از جمله همکاری‌های چین، چشم امید دوخته است.
 
روابط رو به گسترش چین و پاکستان؛ اسلام‌آباد در صدد تقویت توان تلافی بی‌مهری واشنگتن
 
"عبدالطیف نظری" تحلیلگر و استاد دانشگاه کابل بر آن است که آمریکا به چین به عنوان رقیب اقتصادی خود می‌نگرد و از این جهت می‌خواهد با تقویت روابط خود با هند و علم کردن آن در برابر چین، از تبدیل شدن چین به عنوان یک قدرت اقتصادی بلامنازع و بی‌رقیب در سطح آسیا جلوگیری کند.
 
اما کشور پاکستان به دلیل حاکم بودن فضای تنش و بی‌اعتمادی در روابط اسلام‌آباد-دهلی، نسبت به گسترش روابط واشنگتن-دهلی حساس است و آن را نوعی نمودار شدن نشانه‌های بی‌مهری آمریکا نسبت به خود تلقی می‌کند.
 
چند روز پیش، زمانی که «اوباما» رئیس جمهور افغانستان به هند سفر کرد و همزمان با آن "راحیل‌شریف" رئیس ستاد ارتش پاکستان به چین سفر کرد.
 
همزمانی سفر راحیل شریف به پکن با سفر اوباما به دهلی از نظر «قندیل عباس» یکی از اساتید  دانشگاه قائد اعظم پاکستان و صاحب نظر در امور روابط بین الملل، نه یک امر اتفاقی، بلکه یک اقدام واکنشی و تصیم عامدانه و هدفمندانه از سوی پاکستان و هدف و انگیزه اساسی از آن هشدار دادن به آمریکا بود؛ به این معنا که پاکستان خواست با اینگونه حرکت خویش به آمریکا تفهیم و اعلام کند که درصورت بی‌مهری از سوی  واشنگتن، گزینه‌های دیگری به روی پاکستان آغوش خواهند گشود و برای این کشور( پاکستان) توان تلافی تغییرات سیاست خارجی واشنگتن در قبال اسلام‌آباد را فراهم خواهد ساخت.
 
با در نظرداشت این مسئله بعید به نظر نمی‌رسد که پاکستان به هدف تقویت توان تلافی خود در برابر هرگونه بروز بی‌مهری از سوی آمریکا، روی گسترش روابط با چین حساب بازکند و به خواست‌های چین در ارتباط به تغییر مواضع اسلام‌آباد در قبال کابل، تمکین کند؛ امری که پادرمیانی پکن بین کابل و اسلام‌آباد را موثر و معنادار تر خواهد شد.
 
دلایل دلگرمی چین به پادرمیانی بین پاکستان و افغانستان
 
این که چین به شکل دلگرم و دلسوزانه به پادرمیانی خود بین افغانستان و پاکستان ادامه دهد، برای افغانستان یک امر حساس و حایز اهمیت است و از این جهت مهم است که به دلایل دلگرمی چین به پادرمیانی بین پاکستان و افغانستان توجه شود.
 
افغانستان؛ بازار مهم برای فروش تولیدات چینی
 
حجم تجارت افغانستان و چین در سال‌های اخیر بیشتر شده و تا مرز 2 میلیارد دلار در سال می‌رسد و این تجارت از لحاظ موازنه تجاری به نفع چین است؛ زیرا افغانستان در مقابل یک‌ونیم میلیار و حتی در برخی سال‌ها نزدیک به حدود 2 میلیارد دلار واردات کالا از چین فقط صد میلیون دلار کالا به چین صادر کرده است.
 
کالای چین به افغانستان به علت نزدیکی با این کشور، با کمترین هزینه قابل انتقال بوده و از این جهت اموال و اجناس چینی به ارزش چند مرتبه پایین‌تر از ارزشِ اموال و اجناس مشابهِ وارد شده از کشورهای دیگر قابل فروش بوده و مشتریان زیادی را به سمت خود کشانده است.
 
ثبات و بهبود امنیت در افغانستان امکان افزایش این سرمایه‌گذاری چین را بالا می‌برد و در نتیجه می‌توان گفت که افزایش منافع اقتصادی چین در افغانستان به نحوی با بهبود امنیت و تحکیم ثبات سیاسی در این کشور گره خورده است.
 
سرمایه‌گذاری چین روی معادن افغانستان
 
بخش عمده از مناسبات اقتصادی افغانستان و چین بعد از سال 2007 مربوط به معدن بوده است؛ به طوری که کار روی معدن مس در ولایت «لوگر» با حدود 4 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری چین در سال‌های گذشته آغاز گردید.
 
 توافق و قرار داد دولت افغانستان با چین در بخش کار روی معدن حاجی‌گک در ولایت «بامیان» با حجم 6-5 میلیار دلار سرمایه گذاری، نیز در همین راستا قابل یادآوری است.
 
افزایش ناامنی در افغانستان این گونه سرمایه‌گذاری‌های چین روی معادن افغانستان را با مخاطرات و موانع جدی مواجه می‌سازد؛ امری که سبب می‌شود چین با تمام توان خویش در راستای استقرار صلح و تامین امنیت در افغانستان کوشا و فعال باشد.
 
افغانستان ناامن می‌تواند به جبهه جغرافیایی جدایی‌طلبان چینی تبدیل شود
 
بخش‌های غربی چین به دلیل حضور تندروان و تجزیه‌طلبانی چون «ایغورها» از مناطق مستعد تجزیه‌طلبی به حساب می‌آید و افغانستان ناامن می‌تواند به بستر برنامه‌ریزی و جبهه جغرافیایی گروه‌های تندرو و تجزیه‌طلب چینی قرار گیرد.
 
مجموع مسائل یادشده در کنار توجه به قابل تسری بودن تهدیدات امنیتی از افغانستان به کشورهای منطقه و به‌ ویژه کشورهای همسایه موجب می‌شود تا چین به شکل فعالانه در تقویت تلاش‌های آشتی‌جویانه و صلح‌خواهانه در افغانستان سهیم شده و در جهت واداشتن پاکستان به اتخاذ راهبردهای همسو و موضع متحد با افغانستان تلاش کند.
 
/انتهای پیام