به گزارش خبرنگار دولت باشگاه خبرنگاران، چند سال پیش بود که دغدغه استفاده از کالای ایرانی با عنوان اصلاح الگوی مصرف از سوی مقام معظم رهبری به عنوان یک ضرورت در همه ابعاد مطرح شد تا سرلوحه دست اندرکاران اجرایی و نیز مردم قرار گیرد. بعد از آن نیز با نامگذاری سال‏ها و در سخنرانی‎های خود بر استفاده از کالای ایرانی به جای نمونه خارجی آن تاکید کردند.

ایشان امسال نیز بار دیگر در تاکید بر همدلی دولت و مردم، مسئله حمایت از تولید کننده داخلی را مد نظر قرار داده و تصریح کردند کسانی که قادر به سرمایه گذاری هستند، سرمایه‌های خود را متوجه تولید کنند. ایشان آحاد جامعه را نیز به مصرف محصولات داخلی دعوت کردند و این کار را نمونه حمایت از کارگر ایرانی دانستند و بیان داشتند: "این اسراف و زیاده روی و ریخت و پاش که در اسلام این همه مذمت شده سرنوشت اقتصاد ملی را تعیین می‎کند."(بیانات در حرم مطهر رضوی 1/1/84)

رهبر معظم انقلاب پیش از این نیز گفته بودند که باید مصرفمان را از تولیدات خودمان انتخاب کنیم و در این زمینه اظهارداشتند: " کسانی که دنبال مارکها، و برندها و اسمهای خارجی باشند، خطاست؛ فرونشاندن یک هوس شخصی است، اما ضربه‌زدن به یک کار عمومی و اصلی است. مصرف داخلی، تولیدداخلی را افزایش می‌دهد؛ تولید داخلی که افزایش پیدا کرد، مشکلات برطرف میشود؛ بیکاری برطرف میشود. تولید که رونق بگیرد، یعنی تورم کم بشود، گرانی کم بشود، اشتغال افزایش پیدا کند؛ اینها همه به هم متصل است. یک سر این قضیه دست ما مردم است، که مصرف خودمان را چگونه انتخاب کنیم."  (بیانات در جمع مردم اسفراین  22/7/91)

به دنبال تاکیدات رهبری در استفاده از کالای داخلی در دیدار با کارگران کشور، ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در اولین حرکت در این راستا با ابلاغ بخشنامه‌ای به تمامی سازمان ها و صندوق های تابعه وزارت کار، بر خرید اقلام مورد نیاز از تولیدات داخل تاکید کرد. بر این اساس زیر مجموعه‎های وزارت تعاون موظف شدند کمیته‎ای به منظور بررسی خریدهای خارجی تشکیل داده تا ضمن آن عدم ضرورت وجود تکنولوژی‎هایی که کالای مشابه در داخل کشور دارند، بررسی و جایگزین شود. همچنین لیست خریدهای خارجی در مجموعه‎های تابعه جمع آوری و تصمیم مناسب در مورد آنان اتخاذ شود.

چنین تصمیماتی اگر در تمامی دستگاه‎های دولتی اجرایی شود، با توجه تعداد قابل توجه کارمندان دولت در سراسر کشور، می‎تواند ضمن الگو سازی تاثیر به سزایی در تقویت کالای داخلی داشته باشد، چرا که هستند بسیاری از مدیران که استفاده از دیزاین خارجی را در اولویت انتخاب برای فضاسازی دفاترشان قرار می‎دهند. 

متاسفانه امروزه وقتی به دفاتر کار بسیاری از مسئولان رجوع می‎کنیم با مدل‎ها و برندهای گوناگونی از مبلمان و پرده و وسایل زینتی محیط کار مواجه خواهیم شد که با محصولات داخلی بیگانه‌اند. این امر در شأن مدیرانی که دم از حمایت از تولید کننده داخلی می‎زنند و خود را دلسوخته صنعت داخلی نشان می‎دهند نیست.

این در حالی است که پیش از این نیز اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور عدم توجه به تولیدات داخلی را مورد نقد قرار داده و گفته بود، پول‎های نفت هزینه شده بدون آنکه میزان اشتغال و تولید در کشور افزایش پیدا کند. وی این رویه را باعث رونق اقتصاد و اشتغال کشورهایی نظیر چین عنوان کرده بود.

معاون اول رئیس جمهور همچنین به ابلاغ دستورالعملی در دولت تدبیر و امید اشاره کرده بود که طی آن هیچ دستگاه دولتی حق ندارد کالای خارجی‌ای را که مشابه آن در داخل تولید می‎شود خریداری کند!

درست است که دولت‎ها و دولتمردان به عنواان الگوهای عملی جامعه مطرح هستند و درست است که صرفه جویی و اهمیت دادن به مصرف داخلی باید از سازمان‎ها و ساختارهای حکومتی شروع و به آن بها داده شود، چرا که این نهادها علاوه بر الگوسازی، بخش عظیمی از نیروی کار را به خود اختصاص داده و می‎تواند در این زمینه تاثیرگذار باشند. ذکر این نکته نیز خالی از لطف نیست که چرا جامعه ما به سمتی کشیده شد که هموطنان ایرانی از مصرف کالایی که به دست همکیشان خودشان ساخته می‎شود طفره رفته و دربرخی موارد خرید کالای -حتی نامرغوب- خارجی را مایه مباهات خود می‎دانند و چه پیش می‎آید که مردمی که روزی برای تحقق اهداف ملی خود با همراهی علما استفاده از هر گونه کالای خارجی را بر خود حرام می‎کنند، امروز اولویت اول سبد خرید خود را به کالای غیر ایرانی می‎دهند و این فاجعه تا جایی پیش می‎رود که تولید کنندگان عنوان می‎کنند برای اینکه کالای مرغوب خود را به فروش برسانند مجبورند تولیدات خود را به لب مرزها برده و سپس به کشور وارد کنند تا مردم آن را به عنوان کالای خارجی خریداری کنند و این واقعه زمانی اسفناک‎تر می‎شود که تولید کننده داخلی برای فروش محصولش مجبور به استفاده از برند خارجی بر روی کالای خود می‎شود.

منکر این مسئله نمی‎شویم که دنیای امروز عرصه تبلیغ و تنوع محصول است و مصرف کننده حق دارد نسبت به خرید خود انتخاب آزادانه داشته باشد، اما برخی کارشناسان نوع باور را از دلایل رغبت مردم به خرید کالاهای خارجی عنوان می‎کنند و معتقدند وقتی مصرف کننده نوعی از کالا را که محصول کشور خاصی است مصرف می‎کند و از مصرف آن رضایت دارد، دیگر برایش مهم نیست که دیگر محصولات آن کشور از مرغوبیت و کیفیت برخوردار نباشد، چرا که مصرف کننده به باور مرغوبیت کالا رسیده است. برخی نیز تبلیغات جذاب را عامل ترجیح خرید نوعی از کالا در نگاه مصرف کننده عنوان می‎کنند. نوآوری و تنوع نیز یکی دیگر از دلایل و شاید در دنیای امروز مهمترین عامل برای جذب خریدار باشد. همچنین کیفت و پیشرفت در ارائه خدمات پس از فروش نیز می‎تواند عاملی برای جذب مصرف کننده داخلی به خرید کالای داخلی باشد.

نتیجه اینکه باید توجه داشت مصرف کالای داخلی افزون بر اينكه در جايگاه ارتقای توليـد و توزيـع مطـرح اسـت، اثر قابل توجهی بر ديگر متغيرهای كلان اقتصادی مانند سطح توليد، اشتغال، بيكاری و مهار تورم دارد و ما زمانی می‌توانیم به توسعه پایدار برسیم که نیازسنجی داخلی برای واردات و صادرات با در نظر گرفتن تولیدات داخلی و اجتناب از ورود کالاهایی که مشابه داخلی دارند محقق می شود.

فرشید سیم‌بر کارشناس مسائل اقتصادی در این رابطه در گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران عدم رقبت جامعه ایران برای خرید کالای داخلی را اینگونه توجیه کرد و گفت: افزایش هزینه‌های تولید، گران شدن مواد اولیه و مالیات‌ها در کنار دستمزدهای کم، قدرت خرید مردم را کم کرده و چون بعضی کالاهای وارداتی با قیمت پایین تری به کشور وارد می‎شوند، رغبت مردم به خرید اینگونه کالاها بیشتر شده است.

وی با انتقاد از این مسئله که برخی کالاها از مبادی غیر گمرکی وارد کشور می‌شوند، تصریح کرد: ورود بدون کنترل محصولات بی‎کیفیت با قیمت ارزان و فراوانی آن در بازار مصرف مشکلات اساسی را برای تولیدکنندگان داخلی بوجود می‎آورد.

این کارشناس اقتصادی با تأکید بر اینکه دولت باید خروجی‌های بدون گمرک را جمع آوری کند، خاطرنشان کرد: باید کالاهایی که از نظر استراتژیک مهم هستند مورد بهره‌برداری قرار بگیرند. چرا که برخی کالاهای داخلی در مناطق دور افتاده‌ تولید می‎شوند و می‌توانند در این مناطق اشتغال ایجاد کنند.

سیم‌بر تأکید کرد: برخی از این تولیدکنندگان وام‌های زیادی از دولت گرفته‌اند که باید براساس این حمایت‏‎ها نظارت بر روی آنان صورت گیرد تا کالاهای تولیدی آنها قدرت رقابت با کالای خارجی را در داخل کشور داشته باشد.

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه قیمت ارز در کشور نیز می‎تواند در کیفیت تولید در داخل کشور بسیار تاثیر گذار باشد، تاکید کرد: باید به طور جدی از واردات بی‌رویه جلوگیری شود، هزینه‌های تولید کاهش پیدا کند و دولت برای تولیدات داخلی مالیات کمتری در نظر بگیرد. همچنین باید فرهنگ سازی گسترده‌ای برای تبلیغ و شناساندن کالای داخلی به مردم صورت گیرد تا نظر مردم به خرید محصولات داخلی جلب و اطمینانشان حاصل شود.

وی اضافه کرد: گسترش مصرف کالاهای داخلی برای کشور اشتغال ایجاد می‏کند و رغبت مصرف کنندگان برای تهیه کالای خارجی کم خواهد شد و این کار برای همه اقشار جامعه رفاه به همراه خواهد آورد.

سیم بر با اشاره به تحریم‌های تحمیل شده از سوی کشورهای غربی اظهار داشت: باید به سمتی برویم که سود حاصله از فروش نفت را به سمت تولید کالای داخلی هدایت کنیم. ما در گذشته مجبور بودیم پول نفت را صرف واردات اجباری از جمله محصولات و مواد کشاورزی کنیم و این روشی بود که با تحریم‎ها به ما تحمیل شد.

این کارشناس اقتصادی در پایان خاطر نشان کرد: با حمایت‌های گمرکی و قطع شدن تحریم‌ها اختیارات بیشتری برای اقتصاد ایران بوجود می‌آید و می‎توانیم در بازارهای بین‌لمللی کالاهایی را خریداری کنیم که علی رغم قیمت پایین و مقرون به صرفه بودن، به نفع کشور و مردم باشد.

گزارش از معصومه رضاییان

انتهای پیام/