باشگاه خبرنگاران جوان؛ محمدحسین نیک‌خوی متین - مقر دیوان کیفری بین‌المللی ICC در لاهه هلند است، نخستین دادگاه دائم بین‌المللی که برای رسیدگی به جرایم نسل‌کشی، جنایات علیه بشریت، جنایت جنگی و جنایت تجاوز تشکیل می‌شود و ۱۲۴ کشور عضو آن هستند.

 این دادگاه به جرایمی رسیدگی می‌کند که توسط اتباع یا در قلمرو یکی از کشور‌های عضو انجام و یا اینکه با تصویب شورای امنیت سازمان ملل متحد به این دیوان احاله شده باشد.

این دادگه بین المللی پنجشنبه گذشته در ۲۱ نوامبر ۲۰۲۴ حکم جلب بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی و یوآو گالانت وزیر دفاع پیشین این رژیم را صادر کرد. بر اساس این حکم، اتهام جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت به نتانیاهو، گالانت نسبت داده شده است.

اگرچه رژیم صهیونیستی عضو دیوان بین‌المللی کیفری نیست، اما فلسطین در سال ۲۰۱۵ به عضویت دیوان بین‌المللی کیفری درآمد؛ این دیوان هنگام صدور حکم بازداشت نتانیاهو و گالانت تصریح کرد: دیوان می‌تواند صلاحیت خود را براساس صلاحیت سرزمینی فلسطین اعمال کند.

دیوان بین‌المللی کیفری شامل کشور‌های اتحادیه اروپا، ژاپن، برزیل و استرالیا است

دیوان بین‌المللی کیفری تحقیقات رسمی را درباره اتهام جنایت‌های جنگی و جنایت‌های علیه بشریت در سرزمین‌های اشغالی فلسطین آغاز کرد و در نهایت پس از مدتی و در شرایطی که جنایات صهیونیست‌ها شکلی وحشیانه به خود گرفته است. حکم بازداشت نتانیاهو و گالانت را صادر و اعلام کرد که دلایل منطقی را پیدا کرده که این ۲ نفر را مسئول جنایت‌هایی مانند استفاده از گرسنگی به‌عنوان سلاح جنگی و قتل، آزارواذیت و دیگر اعمال غیرانسانی علیه ساکنان غزه می‌داند.

همه ۱۲۴ کشور عضو دیوان بین‌المللی کیفری براساس اساسنامه موسس دیوان موظف هستند که در صورت پا گذاشتن به قلمرو خود، هر فردی را که تحت حکم بازداشت دیوان بین‌المللی کیفری قرار دارد، دستگیر کرده و تحویل دهند. اعضای دیوان بین‌المللی کیفری، شامل تمام کشور‌های اتحادیه اروپا، انگلیس، کانادا، ژاپن، برزیل و استرالیا است.

برخی از سران کشور‌های عضو، ازجمله متحدان رژیم صهیونیستی مانند فرانسه، کانادا و هلند، گفتند که به این حکم‌ها احترام خواهند گذاشت و بنابراین در صورت سفر سران صهیونیست به این کشورها، دستگیری‌ها را انجام خواهند داد.

جوزپ بورل، دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا، در واکنش به صدور حکم بازداشت نتانیاهو و گالانت، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: این حکم‌ها برای همه کشور‌های عضو اساسنامه رم، معاهده بین‌المللی که دیوان کیفری بین‌المللی را تاسیس کرد، الزام‌آور است.

علی رودباری، کارشناس حقوق بین الملل درباره رای دیوان کیفری بین المللی در ارتباط با بازداشت نتانیاهو و گالانت روسای جنایتکار رژیم صهیونیستی اظهار کرد: در رویه دیوان بین المللی کیفری می‌بینیم که دادستان با قاطعیت دستور جلب نتاتیاهو و گالانت را صادر کرده است.

وی ادامه داد: جلب این دو متهم بین المللی به اتهام جنایات‌های جنگی و جنایت علیه بشریت پس از بررسی‌های فراوان صادر شده است و بار دیگر جامعه حقوقی بین الملل نشان داد که راه و رسم آن از دنیای سیاست جدا است و به قدرت‌های بین المللی کاری ندارد و کار خود ر ا انجام می‌دهد.

وی افزود: از امروز نتانیاهو و گالانت اجازه حضور در ۱۲۴ کشور را ندارند و اگر به این کشور‌ها بروند جلب شده و این دو مجرم به دیوان بین المللی کفری تحویل داده می‌شوند و اگر این کشور‌ها این کار را انجام ندهند باید تبعاتی را بپذیرند.

 اسم نتانیاهو و گالانت در صحنه تاریخ می‌ماند

وی گفت: موضوع دیگر آن است که تا ابد این دو نفر به عنوان جنایتکار بین المللی اسامی‌شان در صحنه تاریخ می‌ماند. اکنون جامعه حقوق بین الملل نشان داد هر آن چه که از حمایت از صهیونیست‌ها مطرح می‌شود در جامعه حقوقی اشتباه است و این دو جنایتکار بین المللی امروز تحت تعقیب ۱۲۴ کشور قرار دارند و حتی کشور‌هایی مانند ما که عضو این دیوان نیستند هم از این رای حمایت می‌کنند و به زودی شاهد خبر‌های خوبی هستیم. در گذشته هم شاهد بودیم که هر فردی مقابل این دیوان بوده بالاخره جلب شده است.

کارشناس حقوق بین الملل گفت: اگر این دو نفر جلب هم نشوند قدم بعدی این است که طبق ماده ۱۲۷ قانون آیین دادرسی و عدله دیوان به وضعیت آنها بدون حضورشان رسیدگی می‌شود و به این دو اطلاع داده می‌شود که با وکلای‌شان در دادگاه حاضر شوند و اگر حاضر نشوند مطابق ماده ۱۲۵ و ۱۲۴ به اتهامات آنها رسیدگی و کیفر خواست صادر می‌شود.

حسین نوش آبادی عضو پیشین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: دیوان کیفری بین‌المللی برای نتانیاهو و گالانت به دلیل جنایت در غزه حکم محکومیت و بازداشت صادر کرد. این حکم به دلیل جنایات جنگی و همچنین استفاده از ابزار قحطی غذا و گرسنگی در برابر مردم بی‌دفاع صادر شد و در واقع این اقدامات غیر انسانی در پرونده این دو نفر در دیوان کیفری بین‌المللی ثبت شده است.

نوش آبادی افزود: نتانیاهو و گالانت به عنوان جنایتکاران جنگی که به مردم غیرنظامی حمله کردند و زنان و کودکان را کشتند شناخته می‌شوند. چرا که مردم را از حداقل حق خود یعنی آب، غذا، دارو، سوخت و برق محروم کردند و این جنایت علیه بشریت است.

سفیر پیشین کشورمان در عمان گفت: کشور‌های عضو دیوان کیفری بین‌المللی موظف هستند که در صورت سفر این دو جنایتکار جنگی به کشورشان، آنها را بازداشت کنند و این موضوع به همه دولت‌ها اعلام شده است.

فشار بین‌المللی زیادی  روی وجهه داخلی و خارجی صهیونیست‌ها به وجود آمده است

وی با بیان اینکه تصمیمات دیوان کیفری بین‌المللی بر مبنای اساس نامه آن برای اعضاء الزام آور است و همه کشور‌ها ملزم به اجرای آن هستند تصریح کرد: اکنون بیش از ۱۲۰ کشور حکم دیوان را تایید کردند و حتی خیلی از کشور‌های اروپایی و آمریکایی آمادگی خود را اعلام کردند که در صورت سفر این دو جنایتکار به کشورشان حکم دیوان را الزام آور می‌دانند و اجرایی می‌کنند. این مطلب مهمی است.

وی تاکید کرد: صرف نظر از این اتفاق و این که نتانیاهو و گالانت دستگیر شوند یا خیر این حکم موارد زیادی را در خود جای داده است. فشار آمریکایی‌ها روی دیوان دادگاه کیفری برای صادر نشدن این حکم موضوعی روشن بود و آمریکایی‌ها تلاش کردند جلوی حکم را بگیرند، اما موفق نشدند.

عضو پیشین کمیسیون امنیت ملی مجلس گفت: طبیعی است که با این اتفاق محدودیت سفر‌های نتانیاهو و گالانت به خیلی از کشور‌های دنیا را شاهد خواهیم بود و این باعث می‌شود که فشار بین‌المللی زیادی بر روی وجه داخلی و خارجی صهیونیست‌ها به وجود آید.

وی گفت: این حکم تضعیف جایگاه داخلی و خارجی و همچنین بحران درونی و بیرون از مرز‌ها برای شخص نتانیاهو و صهیونیست‌ها به همراه دارد. همچنین در سیاست‌های منطقه‌ای صهیونیست‌ها هم تاثیر فراوانی دارد. صهیونیست‌ها حالا دیگر با این اتفاق نمی‌توانند بحث همگرایی با کشور‌های اسلامی را عملی کنند و عادی سازی روابط با کشور‌های اسلامی که به آن علاقه داشتند کم فروغ می‌شود.