به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران آبادان، در حالی که اشغال خرمشهر توسط عراق به عنوان آخرین
و مهم ترین برگ برنده این کشور برای وادار ساختن ایران به شرکت در هر گونه مذاکرات
صلح تلقی می‌شد، آزاد سازی این شهر سمبل تحمیل اراده سیاسی جمهوری اسلامی بر متجاوز
و اثبات برتری نظامی‌اش بود.
با آغاز جنگ تحمیلی و در تاریخ چهارم آبان پنجاه و نهشهرستان
خرمشهر در استان خوزستان پس از بیش از یک ماه مقاومت رزمندگان ایرانی و نیروهای محلی،
به اشغال کامل ارتش بعثی عراق درآمد.
روزنامه کیهان فردای آن روز در گزارشی از منطقه
نوشت: «آخرین گزارش‌های رسیده از جبهه جنوب حاکیست که اوضاع جنگ در خونین‌شهر بحرانی
است و رزمندگان دلیر در این شهر در برابر تجاوز دشمن سرسختانه پایداری میکنند.
بر
اساس آخرین اخبار رسیده از جبهه خونین‌شهر و آبادان مقاومت مدافعان انقلاب همچنان ادامه
دارد و پل خونین‌شهر به علت آتش شدید دو طرف غیرقابل استفاده است.
برتری آتش در این
منطقه با متجاوزین است در حالیکه مهاجمین با توپخانه به نیروهای انقلاب حمله میکنند،
رزمندگان اسلام بدون در دست داشتن تجهیزات کافی زرهی و توپخانه در مقابل تجاوز مزدوران
صدام سرسختانه مقاومت میکنند.»
محسن رضایی، فرمانده سپاه پاسداران در دوران جنگ تحمیلی
هم درباره علل سقوط خرمشهر می‌گوید: «وقتی جنگ شروع شد، خرمشهر نزدیکترین شهر به مرز
پس از قصر شیرین، بزرگترین شهر مرزی ایران و بندری استراتژیک بود.
دشمن از سمت اروندرود
پانصد متر متر با خرمشهر فاصله داشت با این حال رود بزرگ اروند حائل بین ایران و عراق
بود. از سمت مرز خشکی هم حدود کمتر از بیست کیلومتر تا خرمشهر فاصله داشت.
بنابراین
نزدیکی شهر خرمشهر یکی از عوامل سقوط خرمشهر بود. عامل دیگر این بود که نیروهای رسمی
و نیروهای مسئول در لب مرز دفاع مستحکمی نداشتند لذا در همان ساعات اولیه مرز فرو
ریخت و مرز شکسته شد و دشمن خیلی زود توانست به اطراف شهر خرمشهر برسد و ارتباط بین
اهواز با خرمشهر قطع شد .
اشغال خرمشهر بیش از نوزده ماه به طول انجامید در این مدت
نیرویهای عراقی راههای خشکی و آبی را برای ورود نیروهای نظامی ایران بسته بودند و حتی
با کمک کارشناسان جنگی روسیه با طرحی ویژه راه هلی بورن (هوایی)هم بسته شده بود .
کارشناسان
جنگی روسیه اعلام کردند نیرویهای نظامی ایران از راه هوایی تنها می توانند وارد خرمشهر
شوند و باید همه خانه‌ها خراب شود تا تنها ستون‌های آهنی باقی بماند و همچنین تعداد
زیادی از خودروها را به صورتی عمودی در شهر قرار دادند تا از طریق هوایی نیروهای ایران
نتوانند وارد شهر شوند.
بنادری جانشین قرارگاه نصر در عملیات بیت المقدس گفت: یک
سال و نیم با فرماندهان سپاه و ارتش مانند شهید صیاد شیرازی، رحیم صفوی و شهید حسن
باقری برای بازپس گیری خرمشهر برنامه ریزی کردیم.
وی افزود : اما از آنجایی که خرمشهر
شده بود گورستان خودروهای ایستاده راه های زمین و هوایی برای هلی بورن نیروهای ما و
غافلگیر کردن دشمن بسته بود و به همین خاطر برای چهار مرحله ای شدن عملیات بازپس گیری
خونین شهر به توافق رسیدیم.
عملیات بیت‌المقدس یا الی بیت‌المقدس یکی از مهمترین و
بزرگترین عملیات‌های نیروهای مسلح ایران در جنگ ایران و عراق محسوب می‌شود نیروهای
ایرانی با توان هفتاد هزار رزمنده این عملیات در ساعت سی دقیقه بامداد دهاردیبهشت هزار
و سیصد و شصت و یک با رمز یا علی بن ابی طالب در محور اهواز، خرمشهرو دشت آزادگان،
به فرماندهی مشترک سپاه و ارتش و با هدف آزاد سازی خرمشهر آغاز کردند.
مهم ترین اهدافی
که در این عملیات دنبال می شد، عبارت بودند از، انهدام نیروی دشمن، حداقل بیش از دو
لشکر، آزاد سازی حدود پنج هزار و چهارصد کیلومتر مربع از خاک ایران؛ از جمله شهرهای
خرمشهر، هویزه و پادگان حمید، خارج نمودن شهرهای اهواز، حمیدیه و سوسنگرد از برد توپخانه
دشمن، تامین مرز بین المللی حدفاصل پاسگاه طلائیه تا شلمچه، آزادسازی جاده اهواز –
خرمشهر و خارج شدن جاده اهواز – آبادان از برد توپخانه دشمن.
ناخدا بنیادی از تک آوران
نیروی دریایی که در مرحله چهارم عملیات بیت المقدس شرکت داشت گفت: نیروهای ما از سمت
شلمچه وارد خرمشهر شدند و با استفاده از اصل غافلگیری دشمن و صرفه جویی در قوا راه
خروج را بر ارتش بعثی بستیم و توانستیم در این عملیات نوزده هزار عراقی را اسیر کنیم
. این عملیات سه هفته ادامه داشت.
نیروهای عراقی منطقه با هدف آغاز عملیات دفاعی از
خرمشهر عقب نشینی کردند. در اول خرداد شصت و یک ارتش عراق پاتک بزرگی را برای پس زدن
نیروهای ایرانی شروع نمود با وجود گستردگی این پاتک نیروهای ایرانی توانستند در مقابل
آن مقاومت نمایند و سرانجام در
سوم خرداد نیروهای ایرانی، خرمشهر را که در روزهای
ابتدای جنگ به اشغال ارتش عراق در آمده بود را آزاد نمودند.
فتح خرمشهر موجب انفعال
ارتش عراق شد، به گونه‌ای که نظامیان عراقی تا مدت زیادی نتوانستند از لاک دفاعی خارج
شوند. عملیات بیت المقدس و فتح خرمشهر چنان اهمیتی در دنیا داشت که بلافاصله بعد از
آن اسرائیل دست به اشغال جنوب لبنان زد تا بلکه با این کار تعدادی زیادی از نیروهای
ایران برای دفاع از خاک لبنان به آن جا بروند.
همین اتفاق هم افتاد عده زیادی از فرماندهان
نظامی ایران به فرماندهی احمد متوسلیان به لبنان رفتند اما امام راحل (ره) نقشه آن
ها را خواند و در نطقی اعلام کرد راه قدس از کربلا می گذرد اجازه ندادند شیرینی فتح
خرمشهر به کام رزمندگان تلخ شود و تنها تعدادی از نیروهای کشور برای آموزش حزب الله
به لبنان رفتند .
بسیاری از کارشناسان نظامی تحلیل گران رسانه های خارجی، در برابر
سرعت عمل و ویژگی های عملیاتی نیروهای ایرانی به هنگام فتح
خرمشهر، غافلگیر، مبهوت
و شگفت زده شدند. رادیو دولتی انگلیس که در شامگاه نهم اردیبهشت شصت و یک اعلام می
کرد: "چنانچه ایرانیان درصدد بازپس گرفتن خرمشهر برآیند، سخت ترین"گردو
"را برای شکستن برگزیده اند."
سرانجام ناچار شد سکوت خود را بکشند و طی گفتاری
در روز پنجم خرداد ماه یعنی دو روز پس از آزادسازی خرمشهر توسط رزمندگان اسلام حیرت
زده اعلام کند: "از زمانی که خبرنگاران غربی از نیروهای عراقی در خرمشهر دیدن
کرده و از روحیه خوب آنها گزارش داده‌اند، بیش از سه یا چهار روز نمی گذرد که ناگهان
همه شهر از دست عراقی ها بیرون کشیده شد."
سوم خرداد یاد مردان مردانی ست که پوست
و استخوان آن ها خاکریز و سنگر دفاع مقدس شدند، شهید جهان آرا سید سبز قبا سپاه خرمشهر
تا بهروز مرادی که آیینه تمام نمای تاریخ مقاومت بود، مهدی آلبو غبیش، بهنام محمدی، شریف قنوتی، شهناز حاجی شاه، سردار شهید حمید ارجحی و رشادت های هزار هزار نفر
و صدها شهید مظلوم که دلاور مرد روزهای سخت خرمشهر بودند و نام بلند آنها در آسمان‌ها می‌درخشد.
انتهای پیام/ز
