به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران؛ بسیاری از بیماری‌ها بین خانم‌ها و آقایان شیوع و بروز یکسانی دارند اما برخی دیگر بر اساس شرایط فیزیولوژیکی، رفتارهای متفاوت و جنسیت متغیر است. به عنوان مثال سنگ‌های صفراوی 3 تا 4 بار بیشتر در زنان رخ می‌دهد، همچنین بر اساس آمارهای ایالات متحده سر‌دردهای میگرنی 18 درصد از خانم‌ها و 6 درصد از آقایان  را در‌ بر می‌گیرد. علاوه بر این عفونت‌های دستگاه ادراری، نظیر عفونت‌های مثانه و پیلونفریت که ناشی از مسائل بهداشتی است در خانم‌ها شایع‌تر است.

با توجه به موارد ذکر شده به بررسی برخی بیماری‌ها و تأثیر جنسیت در بروز و شیوع آنها خواهیم پرداخت.

بیماری‌های داخلی طیف وسیعی از مشکلات و بیماری‌ها را شامل می‌شود به همین جهت ایرج خسرونیا متخصص داخلی و گوارش و رئیس جامع پزشکان گفت: با توجه به جنسیت افراد بیماری‌هایی چون سرطان پوست، پروستات، معده در آقایان، شیوع بیشتری دارد که علت آن می‌تواند مصرف دخانیات و حضور بیشتر در معرض نور خورشید و سایر اشعه‌های سرطان‌زا باشد.

اما به طور کلی تفاوت چندانی بین بروز بیماری‌های داخلی نمی‌توان ذکر کرد.

وی در خصوص بیماری‌های مرتبط با فصل هم افزود: از شایع‌ترین بیماری‌های این روزها گرمازدگی و مسمومیت غذایی است که بعضاً در آقایان ممکن است به خاطر حضور بیشتر بیرون از منزل، نمود بیشتری داشته باشد.

پوست بزرگترین عضو بدن است که می‌تواند وظایف متعددی داشته باشد بنابراین مشکلات و بیماری‌های آن هم گسترده و بسیار تأثیر گذار خواهد بود.

امیر‌هوشنگ احسانی متخصص پوست و مو در خصوص بیماری‌های پوستی و تأثیر جنسیت در‌ این بیماری‌ها افزود: بسیاری از بیماری‌های پوستی از لحاظ جنسیت تفاوتی در بروز ندارند اما برخی دیگر از بیماری‌ها نظیر سرطان پوست به دلیل مواجهات شغلی، uv ;i از عوامل مهم بروز بیماری‌اند در آقایان بیشتر است و این آمار در خانم‌ها به دلیل پوششd که دارند کمتر خواهد بود بر اساس آمارها بروز سرطان پوست در ایران 10 برابر کمتر از سایر کشورهای جهان است که داشتن پوشش از lمهمترین علت این امر است و این در حالی است که نرخ شیوع سرطان پوست در آمریکا رو به افزایش است، که این افزایش بیشتر در بین مردان سالخورده این کشور دیده می‌شود.

احسانی در خصوص سای بیماری‌های پوستی گفت: بعضی بیماری‌‌های دیگر نظیر جوش و‌ اگزما و حتی ریزش مو در هر دو گروه یکسان است اما معمولاً از جایی که نمود این قضیه در مردان بیشتر خواهد بود و می‌تواند به طاسی منجر شود، تصور‌ بر این است که احتمال ابتلا بین دو جنس بسیار متفاوت است. 

این متخصص پوست تصریح کرد: بیماری‌های پوستی می‌تواند منشأ ژنتیکی و یا محیطی داشته باشند و برخی از این بیماری‌ها مربوط به شرایط شغلی افراد می‌شود نظیر کشاورزی که در مردان بیشتر دیده می‌‌شود و همین عاملی است تا مواجه با اشعه در این حرفه افزایش یابد که متعاقباً خطر سرطان پوست را به همراه دارد.

بر اساس آمار رسمی وزارت بهداشت 33 تا 38 درصد مرگ و میر کشور ناشی از بیماری‌ها‌ی قبلی- عروقی است و با وجود اینکه جزو بیماری‌های غیر واگیر محسوب می‌شود  اما اصلی‌ترین علت مرگ و میر کشور است.

محراب مرزبان متخصص قلب و عروق درباره بیماری‌های قلبی بیان کرد: بیماری‌های قلبی به دلیل تنوع زیادی که دارند از لحاظ بروز بیماری و ارتباط با جنسیت گسترده‌اند. شایع‌ترین بیماری قلبی، مشکلات عروق کرونری است که سن ابتلا در آقایان 59 سال و در خانم‌ها 65 سال است و علت این اختلاف هورمون‌های زنانه است که به نوعی باعث می‌شود سن ابتلا بالاتر برود.

مرزبان در خصوص بیماری‌های شایع‌ زنان نیز افزود: بیماری‌های روماتیسمی و بیماری‌های پرولاپس دریچه میترال در خانم‌ها شیوع بیشتری دارد که این بیماری‌ها‌، بیشتر دریچه‌ها را درگیر می‌کند.

این متخصص قلب همچنین در خصوص بیماری‌های مادرزادی و نارسایی قلبی گفت: این بیماری‌تفکیک جنسیتی نخواهند داشت و تابع شرایط ژنتیکی افراد است. اما بیماری‌های آنوریسم آئورت و عروق محیطی در آقایان شایع‌تر است.

مرزبان هم‌چنین به این موضوع اشاره داشت‌ که برخی بیماری‌های قلبی منشأ محیطی و اکتسابی دارند و ریسک فاکتوری‌هایی همچون قند،‌ چربی و فشار‌خون، در آن موثر است. این بیماری‌ها نظیر بیماری‌های عروق کونری است اما بعضی بیماری‌ها زمینه ژنتیکی دارد، این گونه بیماری‌های مادرزادی هستند و محیط در بروز‌شان تأثیر ندارد.

بیماری‌های ریه یکی از شایع‌ترین انواع بیماری‌ها در کل دنیا‌ست و عفونت و ژنتیک در بروزشان دخیل است. از بیماری‌های شایع در‌ا ین زمینه آسم است که بر کیسه‌های هوایی تأثیر می‌گذارند. در واقع شایعترین بیماری‌های ریوی کشور آسم و copd  است، مبتلایان به آسم در کشور 6 تا 7 درصد بزرگسالان و 15 درصد کودکان هستند در‌ حالیکه از بیماری copd  آمار دقیقی وجود ندارد اما در کشورهایی چون ترکیه 5 تا 6 درصد است.سی، او،پی دی بیماری مزمن انسداد ریوی است.

منصوره‌‌ شریعت فوق تخصص آسم و آلرژی و ایمونولوژی در خصوص این بیماری و پراکندگی جنسیت آن افزود: آسم در خانم‌ها بیشتر است و این موضوعی است که اولویت سنی در آن به نحوی است که آقایان تا قبل از سن بلوغ و خانم‌ها بعد از سن بلوغ بیشتر به این عارضه دچار می‌شوند، فوق تخصص آسم هم‌چنین در خصوص علل این بیماری می‌گوید: امروزه با توجه به تغییرات شرایط زندگی به افزایش آلاینده‌ها شیوع آسم حتی نسبت به 10 سال گذشته افزایش پیدا کرده است و این مسئله در کشورهای دیگر جهان هم قابل مشاهده است.

شریعت از بیماری‌های متداول که مردان به آن مبتلا می‌شود بیماری copd را نام برد که در آقایان سیگاری به دلیل وجود ریسک فاکتور سیگار شایع‌تر است. بر اساس آمارها 70 تا 80 درصد بیماری copd ناشی از سیگار است.

این متخصص در خصوص بیماری‌های autoimmun (خود‌ایمنی) هم بیان داشت: میزان ابتلای خانم‌ها در این بیماری بیشتر از آقایان می‌باشد.

از بیماری‌های بسیار شایع مغز و اعصاب که امروزه بسیاری از افراد را به خود درگیر کرده است ام اس می‌باشد.

حمید‌رضا ترابی متخصص بیماری مغز و اعصاب و عضو هیئت علمی انجمن ام اس ایران در این خصوص گفت: این بیماری یک بیماری دستگاه عصبی مرکزی است که علت خاصی در بروز آن هنوز شناخته نشده است اما از لحاظ توزیع جنسیت خانم‌ها احتمال ابتلای بیشتری دارند و این عدد در کشورهای دیگر به ازای هر دو- سه خانم ، یک آقا و در ایران به ازای هر چهار و پنچ خانم، یک آقا است.

عضو انجمن اس ام ایران افزود: بر اساس آمارهای سال 91 در تهران به ازای هر 10 هزار نفر 51 نفر مبتلا به ام اس هستند و به طور کلی حدود بیش از 60 هزار نفر مبتلا وجود دارد که در سال 93، 20 هزار نفر در انجمن ام اس تهران ثبت شده است. و این آمار‌ها در سال 93 برای اصفهان به ا‌زای هر 100 هزار نفر 110 نفر می‌باشد.

وی بیان کرد: این بیماری چون عامل خاصی ندارد می‌توان با شناخت عواملی که حدس زده می‌شوند در آن نقش دارد، از بروز حملات جلوگیری کرد. عوامل مؤثر شامل زمینه ژنتیک، منطقه جغرافیایی، کمبود ویتامین سی و بی، ویروس‌ها و برخی واکسن‌ها می‌باشد.

ترابی به افراد مبتلا و به طور کلی به همه افراد به ویژه جوانان که بیشترین احتمال بیماری را دارند، گفت: مدیریت استرس، بهداشت زندگی و خوب زیستن را در زندگی بسیار توجه داشته باشند.

وی همچنین یادآور شد: عوامل ارثی فقط دو الی سه درصد احتمال حمله بیماری را بالا می‌برد.

بیماری‌های دستگاه گوارش به همه بیماری‌های مربوط به دستگاه گوارش: مری، معده و روده گفته می‌شود.

اکرم پور‌شمس فوق تخصص گوارش و کبد بالغین درباره این بیماری‌ها گفت: از بین بیماری‌های دستگاه گوارش، سرطان معده و هپاتیت  سی در آقایان بیشتر دیده می‌شود و این مسئله صرفاً به دلیل جنسیت نیست بلکه به دلیل رفتارها و ریسک فاکتو‌هایی است که بیشتر آقایان با آن سروکار دارند نظیر سیگار کشیدن، ترومای فیزیکی و مشکلات ناشی از دریافت خون.

هم‌چنین تجمع آهن در کبد در آقایان بیش از خانم‌ها تظاهر می‌یابد، خانم‌ها اگر هم این مشکل را داشته باشند به دلیل زایمان و شرایط فیزیولوژیکی در از دست دادن بخشی از خون بدن، کمتر نمود این مسئله را نشان می‌دهند.

پور‌شمس تصریح کرد: به طور کلی در بیماری‌های گوارشی عمدتاً بیماری‌ها‌ی وابسته به جنس وجود ندارد اما خانم‌ها استعداد بیشتری در ابتلا به بیماری‌های autcimmune  خواهند داشت.

بیماری‌های اسکلتی – عضلانی (ام‌اس‌دی) یکی از رایج‌ترین بیماری‌های ناشی از کار است و به طور کلی بیماری‌های اسکلتی با توجه به اینکه ستون و پیکره اصلی بدن هستند، بسیار مورد توجه خواهند بود.

مرتضی رهایی متخصص ارتوپد در خصوص بیماری‌های اسکلتی و تفکیک جنسیتی آن بیان کرد:  بیماری‌های شایع در خانم‌ها آرتروز زانو است که بیشتر ناشی از عدم تحرک، وزن بالا، زندگی نشسته (مانند استفاده از دستشویی ایرانی،‌ روی زمین نشستن) و سبک زندگی نادرست است.در آقایان مشکلات ستون فقرات، سیاتیک، دیسک کمر که بیشتر به دلیل فشار‌ کاری و حمل اجسام سنگین است دیده می‌شود.

وی اشاره داشت به طور کلی مشکلات اسکلتی درخانم‌ها ناشی از ضعیف بودن عضلات و در آقایان ناشی از کار است.

در پایان ذکر این نکته ضروری است که تقریباً تمام بیماری‌ها منشأ محیطی و ژنتیکی دارند و استعداد افراد هم در بروز و شیوع این مشکلات اثر‌گذار خواهد بود، پس بهتر است با شناخت صحیح از شرایط و وضعیت بدنی خود و تصحیح سبک زندگی میزان بروز بیماری‌ها را تا جایی که امکان دارد کاهش دهیم.

انتهای پیام/