کافه کتاب/ 138
کتاب کالای یکبار مصرف نیست
وقتی کتابی را خواندیم نباید فکر کنیم که واقعا تمام شده است، نقطه اوج هر کاری به خصوص هنر داستان‌نویسی، ماندگاری اثر است.
حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ علی اصغر شیرزادی نویسنده و منتقد متولد سال 1332 در شیراز است. وی برنده جایزه بیست سال ادبیات داستانی انقلاب فارسی شده است داستان‌هایش از یک سادگی پیچیده در فهم ادبی پیروی می‌کند.
مصاحبه ما را در ادامه با وی دنبال کنید:
*آقای شیرزادی ادبیات دفاع مقدس چه ویژگی داشت که شما به عنوان یکی از نویسندگان این حوزه فعالیت می‌کنید؟
یک انگیزه درونی و یک خود انگیختگی در دنیای داستان‌نویسی من وجود دارد که هیچ اندیشه یا نمودار و نقشه‌ای پشت آن نیست. برای من یک تلنگر و یا یک نغمه ذهنی باعث می‌شود کاری، اعم از داستان کوتاه یا رمان را شروع کنم.
*دیدگاه شما نسبت به هنر داستان‌نویسی چیست؟
من بر این باورم که داستان‌نویسی یک هنر تمام عیار و شش دانگ است و یک هنر قابل درک مثل موسیقی برای علاقه‌مندان این رشته است. خود انگیختگی با مجموعه‌ای از مسائل روحی، ذهنی، خلاقیت و اندیشه تخیلی شده، موجب نوشتن رمان یا داستان کوتاه در مقوله جنگ و دفاع مقدس می‌شود.
*به جز نویسندگی کار دیگری را تجربه کرده‌اید؟
من پیش از انقلاب یک تجربه نظامی‌گری داشتم اما استعفا دادم و از آنجا بیرون آمدم و به کارهایی مثل نقشه‌برداری و نقشه‌کشی ساختمانی پرداختم. بعدها با دیدن یک آگهی و شرکت در آزمون رشته روزنامه‌نگاری قبول شدم و از همان زمان کارهایم در مجلات تخصصی آن دوران چاپ می‌شد و در واقع معیشتم با روزنامه‌نگاری می‌گذشت.
این دو تفاوتی ماهوی از ریشه و بنیان دارند ولی برای کسی که اهلیت و شناخت نسبت به این دو رشته دارد، چندان بی‌ربط نیست. هر دو نیازمند خلاقیت هستند. البته کسانی که ذوق و قریحه داستان‌نویسی دارند، روزنامه‌نگاری به آن‌ها خیلی کمک خواهد کرد.
*چطور در خلال کار روزنامه‌نگاری به کار دفاع مقدس پرداختید؟
برای من این طور نبود که کسی بگوید راجع به جنگ گزارشی بنویسم. همه این‌ها بر اساس علاقه، انگیزه و سابقه و شناختی بود که نسبت به اصول نظامی و جنگ دفاع مقدس داشتم.
*در آن زمان شرایط جنگ و جبهه را چه طور می‌دیدید؟
آن زمان دلاوران با هم صمیمی بودند و دست از همه چیز شسته و یکپارچه از وطن دفاع می‌کردند این برای من یک روشنایی فراموش نشدنی است. نمی‌خواهم مبالغه کنم و بگویم آن‌ها ابرمرد و ابرزن بودند ولی ارتباط با آن‌ها بسیار جوانمردانه، دلیرانه، پاک و شرافتمندانه بود.
*تصمیم دارید دوباره در حوزه دفاع مقدس بنویسید؟
حتما زیرا این اتفاق در ذهنم ریشه دوانده و بخشی از رویاها و خواب‌هایم ارجاع به آن دوران از زندگی من دارد و از بزرگترین تجربه‌های زندگی‌ام بود، چون بارها جان خود را در فاصله‌ای مو به مو با مرگ دیدم.
*از نظر شما یک نویسنده چه ویژگی‌هایی دارد؟
نویسنده باید خونسرد و خلاق کار کند و باید به طور غیرمستقیم موثر واقع شود. این روش حتی در روانشناسی هم بیان شده که روش غیرمستقیم تاثیرگذارتر از روش مستقیم است.
*روند فعلی داستان‌نویسی را چطور ارزیابی می‌کنید؟
به نظرم برخی‌ها تجربه و آثار درخشان و قابل ملاحظه و قابل درکی دارند و از نکات جالب توجه اینکه اغلب کارهای خوب و فاخر توسط نویسندگان زن و با قلمی قدرتمند که حاکی از تجربه است نگاشته شده است.
*برگ برنده یا نقطه عطف داستان‌نویسی از نظر شما چه چیزی می‌تواند باشد؟
نقطه اوج به خصوص هنر داستان‌نویسی ماندگاری اثر است. در واقع یک کتاب با خواندن و باز خواندن ارزش می‌یابد. وقتی کتابی را خواندیم نباید فکر کنیم که واقعا تمام شده است، بلکه باید در شرایطی دیگر دوباره به آن مراجعه کنیم و تبدیل به یک کالای یکبار مصرف نشود. این می‌تواند برگ برنده‌ای برای نویسنده باشد.
گفتگو از: اکرم رضایی ثانی
انتهای پیام/
برای مردم مهربان بم که دیگر نیستند؛
زلزله بم؛ حکایت شهری که در ۱۲ ثانیه به تلی از خاک تبدیل شد + فیلم
در پاسخ به سوال باشگاه خبرنگاران؛
قیمت بلیت پروازهای خارجی همزمان با افزایش ارز بالا می رود+ فیلم
