به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان  گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان،  در همایش آموزشی برنامه ملی پاسخ نظام سلامت به حوادث و بلایا در وزارت بهداشت و درمان، دکتر امین صابری نیا رئیس اورژانس کشور درخصوص نحوه برخورد با موضوع مدیریت حوادث و بلایا گفت: موضوع مدیریت حوادث و بلایا در کشور ما به سوی برخورد علمی به حوادث پیش می‌رود که مسئله حائز اهمیت همدلی و همفکری مسئولین و پرسنل است.

صابری‌نیا با اشاره به تدوین کتاب برنامه ملی پاسخ نظام سلامت به حوادث و بلایا (EOP) گفت: تدوین این کتاب از دو سال گذشته آغاز شد. ما در تدوین آن تاکید داشتیم که EOP سلامت را بنویسیم تا نگاه دانشگاه‌ها را به نگاهی همدلانه وصل کنیم. خوشبختانه در این زمینه رشته PHD سلامت در بلایا نیز ایجاد شده و امیدواریم فارغ‌التحصیلان این رشته به جای کرسی استادی به دنبال کرسی اجرایی باشند تا کار را در زمینه مدیریت حوادث به عالم آن بسپاریم.

وی ادامه داد: کتاب EOP که در حال حاضر تدوین شده اولین EOP است که در خاورمیانه به عنوان یک سند نوشته و تحویل داده شده است. البته در آغاز کار مطمئنا نواقصی وجود دارد. همچنین کارگروه بهداشت و درمان در حوادث و توانبخشی نیز ایجاد شده و وزارت بهداشت در حال ورود به توانبخشی است. یعنی توانمند کردن افرادی که دچار توانمندی‌های خاص بوده اما نمی‌توانند از آن استفاده کنند.

وی ادامه داد:چندین سال است که بحث‌های مختلفی در زمینه‌ حوادثی مثل زلزله‌های بم و تبریز مطرح می‌شود اما با این اتفاقات برخورد و ارزیابی علمی نشده است. موضوع دیگر عدم هماهنگی بهداشت و درمان با یکدیگر بوده است. همه جا باید تعادل را رعایت کنیم تا بتوانیم موفق شویم، پس نمی‌شود که در مدیریت بحران یک بخش خوب کار کند و دیگری خیر و کار هم موفقیت آمیز باشد، این تفکر در وزارت بهداشت جا افتاده است، به گونه‌ای که ویروس کرونا در نگاه اول یک مشکل بهداشتی بود که هر زمان مشکلی ایجاد شود درمان آن صورت می گرفت ولی از دید مدیریت حوادث و بلایا باید با همفکری همه نهادها آمادگی برای پیشگیری و درمان آن فراهم شود.

 

وی افزود: EOP در کرمان از سال گذشته آغاز شد مسئله EOP بسیار حائز اهمیت است، هر تفکری از وزارت خانه بر نوع تفکر دانشگاهی‌ها موثر خواهد بود. توانمند کردن افراد دارای توانمندی خاص که امکان بهره از توانایی خود را ندارند بر سیستم وزارت بهداشت مطرح است، ما در کنار بهداشت به عنوان سیستم ثانویه قرار داریم بحث خدمات در حوزه دانشگاهی نیاز به یک بازبینی دارد، از کمیته‌های بهداشت و درمان و پدافند تقاضا داریم که بر اساس برنامه های EOP  پیش بروند . 

وی افزود: فاصله بهداشت و درمان باید برداشته شود و همه مسئولان در کنار هم قرار بگیرند، باید نوع نگاه ما سلامت محور باشد تا بتوانیم به مسئولیت‌های خود به خوبی پاسخ دهیم. ادبیات مدیریت بحران باید به همه معاونین بهداشت و درمان و اساتید دانشگاهها آموزش داده شود.

دکتر علی اردلان رئیس آکادمی سلامت در حوادث و بلایا در خصوص EOP عنوان کرد: EOP بیشتر از اینکه یک منبع علمی باشد سواد فعلی وزارت بهداشت برای ارائه خدمات در زمان وقوع حوادث است. تدوین EOP بر اساس تجربیات در سطح کشوری ارائه شده است. EOP  یک برنامه آمادگی پاسخ نظام بهداشت و سلامت به حوادث، مکانیزم هماهنگی درون و بیرون بخشی با زبان مشترک است و به تدریج کارگاه‌های آموزشی با عنوان مدیریت بحران و مانورها حذف خواهد شد چرا که این مسائل موجب ارتقاء هیچ بخشی نشده است.

مشاور معاون بهداشت افزود: در EOP نیز باید همانند یک پلیس که کارکردن با اسلحه را آموزش می‌بینید مسئولین نیز آموزش های لازم را ببینند . هلال احمر و شهرداری هر کدام بخشی از EOP هستند، در تدوین EOP تمام دفاتر مهم بهداشت و درمان مشارکت فعال داشتند.سه شنبه 21 مهر همایش روز جهانی بلایا در دانشگاه تهران برگزار خواهد شد که در مورد برنامه های کشور که مبتنی بر دانش بومی بودند، صحبت خواهد شد. ما مترجم دانش نمی‌خواهیم بلکه دانش تولیدی می‌خواهیم.

دکتر داوود خراسانی زواره رئیس اداره نظارت بر حوادث غیر مترقبه در خصوص اهداف سمینار گفت: یکی از هدفهای سمینار آشنایی با ساختار برنامه ملی پاسخ به نظام سلامت به بلایا و حوادث است، ساختار چهار گانه برای رسیدگی به مساله بهداشت و درمان شامل امداد و نجات، خدمات پیش بیمارستانی، خدمات بیمارستانی و خدمات توانبخشی به صورت هماهنگ است. کمیته توانبخشی و غذا و دارو هم به کمیته‌های چهار گانه اضافه خواهد شد. از وظایف تخصصی کار گروه بهداشت و درمان می‌توان خدمات پیش بیمارستانی ارزیابی و نظارت بر تغذیه بهداشت محیط، پیشگیری و مبارزه با بیماری‌ها ، تربیت نیروهای متخصص  و خدمات توانبخشی را نام برد. 9 مانور تا پایان سال صورت خواهد گرفت، خوشبختانه شاخص سلامت بیمارستانها از 34 به 41 درصد رسیده است. 

دکتر محمد جواد مرادین مشاور عالی معاون درمان شیراز در خصوص نقش EOP نقطه عطفی در همه حوزه‌های دانشگاهی و زمینه‌های بهداشت و درمان خواهد بود که امیدواریم الگویی برای ارتباطات بیرون سازمانی و زمینه‌ساز افزایش هماهنگی که بزرگترین چالش در مدیریت بحران است باشد. EOP باید یک برنامه اجرایی عملیاتی باشد که در آن نقش و وظایف و نحوه برقراری ارتباطها مشخص شود لذا در برنامه نویسی باید مراحل شناخت وضع موجود ، آینده نگری، تعیین و اولویت بندی اهداف، تدوین راهبرد، و برنامه ریزی عملیاتی صورت گیرد که برنامه ریزی عملیاتی شامل ، تدوین، ارزیابی، اجرا، ارزشیابی و بروز رسانی است. 

وی ادامه داد: EOP برنامه پاسخ است یعنی علی رقم همه آسیب‌ها در صورت بروز حادثه بدانیم چه اقداماتی باید صورت گیرد.  رویکرد برنامه ریزی در بحران می‌تواند بر پایه سناریو مشخص کردن فعالیت‌ها و توانمندی‌ها باشد که برای نوشتن سناریو باید تمام نقاط ضعف و قوت را بررسی کنیم. 

انتهای پیام/