گروه ورزش باشگاه خبرنگاران جوان – عنایت‌الله آتشی – بسکتبال ایران سال 1326 به عضویت فدراسیون جهای این رشته ورزشی درآمد. پس از پیداش بسکتبال در ایران مسابقات کشوری در دهه‌های 30 و 40 شمسی به صورت کُلنی برگزار می‌شد. این مسابقات در محدوده‌های استانی کشور برگزار می‌شود و نخستین دوره رقابت‌های قهرمانی کشور به سال 1338 شمسی برمی‌گردد. این رقابت‌ها در بندرانزلی برگزار شد و با قهرمانی تیم تهران به پایان رسید. تیم‌های خرمشهر و تبریز هم به ترتیب دوم و سوم شدند و میزبان در جایگاه چهارم ایستاد. 

دوره بعد رقابت‌های قهرمانی بسکتبال کشور سال 1340 در مشهد برگزار شد. در این رقابت‌ها تهران از عنوان قهرمانی خود دفاع کرد. به عبارت دیگر تنها تفاوت تیم‌های اول تا چهارم، حضور اصفهان به جای خرمشهر در رتبه دوم بود. بعدها بازی‌های بهتری سامان‌دهی شد و شیوه‌ها تفاوت کرد. برای نمونه در 1344 تیم خوزستان در تهران با شکست پایتخت‌نشیان به عنوان قهرمانی رسید. مهمترین رویداد مسابقاتی که در آن زمان بود، شکست پایتخت‌نشینان مقابل شهرستانی‌ها بود. مجید توفیق، سروش نگهبان، اسدالله برومی، منصور هفت‌لنگ، حسن جعفری (ملی‌پوش) از چهره‌های شاخص تیم خوزستان در آن بازی‌ها بودند. سرمربی آن تیم را هم باقر خانچی برعهده داشت. 

برگزاری این مسابقات هرسال تداوم داشت. ارومیه، بابلسر، اصفهان، کرمانشاه و شیراز از میزبانان این رقابت‌ها بودند. سال 1352 مسابقات باشگاهی ایران ( تیم‌هایی که منتخب استان نبودند) آغاز شد. شاهین گرگان، راه‌آهن و همای تهران از تیم‌های قدرتمند آن زمان بودند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در سال 1363 این مسابقات با نام جام حذفی ایران ادامه پیدا کرد. در این مسابقات 26 تیم حضور داشتند که بازی‌ها به میزبانی بابل برگزار می‌شد. ژاندرمری تهران در فینال شاهین گرگان را شکست داد و فاتح جام حذفی نام گرفت. 

از آن سال تا 1369 تنور مسابقات بسکتبال خاموش شد اما از 1377بازی‌های لیگ برتر به صورت رفت و برگشت دوباره به جریان افتاد. علاقه‌مندی مدیران بخش‌های خصوصی، توجه هیات‌های بسکتبال استان‌ها، حضور بازیکنان برجسته در عرصه مسابقات، آمدن بازیکنان خارجی با کیفیت بالا در ایران، برگزاری منظم مسابقات باعث تحول بسکتبال شد و توجه علاقه‌مندان بیشماری را به بسکتبال جلب کرد. با آغاز پخش تلویزیونی مسابقات بسکتبال، این ورزش جایگاه خود را در رسانه‌های ایران هم تا حدودی پیدا کرد تا رسانه‌های مکتوب و غیرمکتوب هم به بسکتبال بپردازند. سال‌های 67، 82 و 83 تعداد تیم‌های لیگ برتر 16 تیم بود. پیکان تهران، ذوب‌آهن اصفهان، فتح تهران، صبا و صنام تهران از تیم‌های خوب به حساب می‌آمدند که روند رو به رشد خوبی را هم طی کردند . سرانجام سال 82 پتروشیمی بندرامام، یکی از قطب‌های امروز بسکتبال ایران وارد عرصه مسابقات لیگ برتر شد. سال 85 هم نوبت به مهرام، دیگر قطب بسکتبال ایران رسید تا موجودیت خود را اعلام کند. این باشگاه با سرمایه‌گذاری مطلوب و در اختیار گرفتن بازیکنان خارجی و داخلی با کیفیت باعث ارتقای لیگ بسکتبال ایران در سطح آسیا شدند. البته حالا دیگر نامی از مهرام در مسابقات سوپرلیگ دیده نمی‌شود و مهرام هم به سرنوشت صنام، صباباطری، ذوب آهن اصفهان، توزین کاشان و ... دچار شد. معضلی که سالهاست گریبان بسکتبال ایران را گرفته است. 

قدرت و شرایط حضور تیم‌ها در مسابقات باعث شد، بخش خصوصی علاقه‌مندی خود را به حضور در بسکتبال نشان دهد. حضور این بخش زمینه‌ای برای سرمایه‌گذاری بهتر در مسابقات و بهبود وضعیت بازیکنان و تیم‌های ایرانی در مسابقات آسیایی شد. لیگ ایران، بارها و بارها روش اجرایی خود را تغییر داد تا امروز که سیستمی مشخص در سال که بتواند نیاز بسکتبال را مشخص کند تامین کند، بر ساختار اجرایی این ورزش کشور حاکم شود. تا کنون بیش از 33 تیم از سال 1370 تا کنون از گردونه لیگ خارج شدند. در این 24 سال خروج تیم‌هایی که اعتبار لیگ را افزایش می‌دادند، بار فنی و توان مالی لیگ کاهش یافت. آنچه باید برای قدرتمندی برگزاری لیگ ایران به آن توجه کرد، نخست حمایت از بخش خصوصی بسکتبال چه مادی چه معنوی، دوم برنامه‌ریزی دقیق برای پیشرفت و توسعه، سوم حمایت از استان‌ها و هیات‌های بسکتبال به ویژه آنهایی که ظرفیت بالایی دارند. چهارم، حمایت مادی و معنوی از بازیکنان، حضور پررنگ حامیان مالی که به لیگ قدرت ببخشد. ششم، توجه به تاسیاست، امکانات و ابزار به روز بسکتبال ، هفتم توسعه لیگ در استان‌ها، هشتم توجه به وضعیت حرفه‌ای داوران و مربیان و نهم برگزاری کلاس‌های آموزشی و تبادل نظر با کشورهای پیشرفته بسکتبال، دهم، توجه به رسانه‌ها که همواره حامی بسکتبال‌اند و بالاخره یازدهم، توجه به باشگاه‌ها و به ویژه بخش خصوصی. 

امیدوارم آیین‌نامه‌ای تدوین شود تا باشگاه‌های سرمایه‌گذار بتوانند دوام مسابقاتی داشته باشند و ارتباطات بین‌المللی بین تیم و باشگاه‌ها برقرار شود. تیم‌های وفادار به لیگ، متمول، بی‌پول، با بازیکن یا بدون بازیکن، برای نمونه تیم‌هایی با ریشه مانند گرگان که مهد بسکتبال ایران هم به شمار می‌آید، باید در کانون توجه قرار بگیرند. 

همچنین جذب تماشاچی و توسعه بسکتبال در سطح کشور و ایجاد علاقه بین جوانان و نوجوانان به بسکتبال را هم باید در دستور کار قرار دهیم. امیدوارم لیگ ایران شرایط بهتری پیدا کند و این موضوع باعث حضور مقتدرانه باشگاه‌ها و تیم ملی ایران در مسابقات بین‌المللی شود. 

انتهای پیام/