به گزارش حوزه میراث و گردشگری گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ احمد مسجد جامعی تهرانگردی این هفته خود را به بهانه نزدیک شدن به انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری، به میدان بهارستان رفت و در اولین مقصد خود، میهمان موزه هنرهای ملی در ساختمان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شد و از قسمت‌های مختلف این موزه بازدید کرد.

اولین موزه تهران
او در این بازدید عنوان کرد: این مکان به عنوان قدیمی ترین موزه تهران، سال 1309 تاسیس شد که قسمتی از باغ نگارستان یعنی حوضخانه این باغ، در مکان فعلی موزه قرار داشت.

عضو شورای اسلامی شهر تهران ادامه داد: آثار هنری سنتی موجود در این موزه متعلق به کارگاه‌های مدرسه صنایع قدیم است که در حال حاضر تخریب شده است. در گذشته بخشی از این آثار هنری منحصر به فرد،  شامل خاتم، معرق، مینیاتور و تشعیر، از سوی مقامات ایران به مقامات و روسای جمهور کشورهای مختلف، اهدا شده که هم اکنون می توان نشانی آنها را در موزه‌هایی همچون لوور و واشنگتن، پیدا کرد. از جمله این هدایا می توان به اثر هنری اهدا شده به ژنرال آیزنهاور اشاره کرد که هم اکنون در موزه واشنگتن نگهداری می شود.

مسجدجامعی با اشاره به اینکه بنای اصلی مربوط به دوران فتحعلی شاه قاجار است و بخش های دیگر در زمان پهلوی اول به آن اضافه شده است، از معمار آن عبدالله خان یاد و تصریح کرد: بخش‌هایی از این موزه که گچکاری شده مربوط به 200 سال پیش و دوران قاجار است و بخش‌های نقاشی شده برای دوران پهلوی است.

او در ادامه به منبری در این موزه اشاره کرد که در جهان بی همتا است و تاکید کرد: این منبر تنها منبر در جهان است که گنبد معرق دارد. این منبر به دستور آیت الله بهشتی برای مسجد هامبورگ ساخته شد که نماد هنر و معماری ایرانی است اما در نهایت به هامبورگ نرفت و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در این موزه نگهداری شد.

در ادامه مسئول موزه هنرهای ملی، با اشاره به آثار محمد مهروان که از شاگردان قدیمی مدرسه صنایع قدیم بوده است، اظهار کرد: این فرد 4500 تمبر ساخته و حتی طراحی تمبر وتو نیز از آثار وی بوده است اما کمتر از او نام برده می‌شود.

او از مجسمه ابوالحسن صدیقی از شاگردان کمال‌الملک نیز رونمایی کرد و گفت: ابوالحسن‌خان به میکلانژ ایران شهرت دارد و بسیاری از توریست‌های خارجی با آثار وی کاملا آشنا هستند اما متاسفانه اگر یک ایرانی را به میدان فردوسی ببریم و از او در مورد ابوالحسن‌خان توضیح بخواهیم اصلا این فرد را نمی‌شناسد در حالی که صدیقی به میکلانژ ایران معروف است و حتی مجسمه‌ای از یک مرد بوشهری ساخته که در یک مراسم حاضران نتوانسته‌اند مجسمه را از انسان تشخیص دهند.

دارابی با بیان اینکه متاسفانه در یک جابه‌جایی مقداری از این مجسمه نفیس شکسته است بیان کرد: این مجسمه اثر ارزشمندی است که ترجیح دادیم همچنان شکسته باقی بماند، چراکه متاسفانه دیده شده است بر اثر بازسازی آثار، آنها بیشتر لطمه می‌بینند.

در پایان این بازدید مسجد جامعی با انتقاد از نمای بیرونی موزه، خاطرنشان کرد: از آنجایی که این موزه جزو نما و منظر شهری محسوب می‌شود، شهرداری تهران می‌تواند در بهسازی آن کمک کند، چراکه این موزه جزوی از میدان بهارستان است.

وزیر سابق ارشاد با اشاره به اهمیت بازسازی سریع کاشی‌های شکسته و ریخته شده این موزه اظهار کرد: شیروانی این موزه باید به سرعت ترمیم شود و شهرداری می‌تواند در بهسازی نمای بیرونی این موزه که جزو سیما و منظر شهری است، کمک کند.

در ادامه تهرانگردان پس از بازدید از اتاق کمال الملک که بخشی از ساختمان وزارت ارشاد شده است، به اتحادیه قهوه خانه داران و سفره خانه های سنتی تهران رفتند.

دغدغه های قهوه خانه ای
عضو شورای اسلامی شهر تهران در این دیدار و پس از شنیدن مشکلات این صنف، با اشاره به اینکه قهوه خانه جزو سنت تاریخی تهران بود، تاکید کرد: قهوه خانه ها انواع مختلفی داشتند، یا صنفی بودند و برای مثال یک صنف خاص مانند بناها، در یک قهوه خانه جمع می شدند و اگر کسی بنا نیاز داشت، به آن قهوه خانه می رفت؛ یا قومی بودند و هر قوم برای خود یک قهوه خانه داشت و کسی که به تهران می آمد، به قهوه خانه هم قوم خود می رفت و کسی را که می خواست، پیدا می کرد یا اینکه محلی بودند.

نظری، رییس اتحادیه قهوه‌خانه‌داران نیز با بیان اینکه یک هزار قهوه‌خانه دارای مجوز در تهران فعالیت می‌کنند گفت: 300 قهوه خانه دیگر نیز در دستور صدور مجوز قرار دارند و مابقی قهوه‌خانه‌ها به صورت غیرمجاز فعالیت می‌کنند.

همچنین روح‌الله خوبان از اعضای هیات مدیره این اتحادیه، با بیان اینکه ترکیه قلیان را به نفع خود ثبت جهانی کرده است، پیشنهاد داد: قهوه‌خانه یک فرهنگ است که باید توسط سازمان میراث فرهنگی پیگیری‌هایی بابت ثبت جهانی آن در یونسکو صورت بگیرد. چراکه براساس اسناد موجود قهوه‌خانه دارای تاریخ 500 ساله و قلیان نیز دارای قدمت 450 سال است اما متاسفانه به دلیل کوتاهی‌های انجام گرفته قلیان به نام ترکیه ثبت شده است و حالا پیگیر ثبت قهوه‌خانه به نام ایران هستیم.

احمد مسجدجامعی با بیان اینکه برای ثبت جهانی قهوه‌خانه به اتحادیه مربوطه کمک خواهد کرد عنوان کرد: با استفاده از نظر کارشناسان خبره می‌توانیم درخواست شما برای ثبت جهانی قهوه‌خانه را انجام دهیم و درخصوص طی مراحل اداری نیز به شما کمک خواهیم کرد. 

عضو شورای اسلامی شهر تهران، در ادامه تهرانگردی خود از خانه‌ای متروکه که از سوی متولیان آن منتسب به کمال‌الملک، معرفی شد بازدید کرد و ضمن ابراز تاسف از تخریب این خانه گفت: این خانه در اختیار بانک مرکزی قرار دارد. گفتنی است این عمارت منتسب به کمال‌الملک پس از مدتی به مهدکودک تبدیل شد و پس از آن در اختیار بانک مرکزی قرار گرفت.

تهرانگردان مجلس نشین شدند
مسجدجامعی در ادامه پس ازبازدید از محدوده سابق کافه لوقانطه و منزل حسین خواجه نوری وزیر دارایی رضاشاه، به موزه مجلس رفت. او با بیان اینکه در ابتدا مجسمه‌های شیرهای شمشیربه دست که در حال حاضر در جلوی موزه مجلس کاشته شده است، در گذشته بر روی ستون‌های اصلی مجلس قرار داشت، گفت: پس از مدتی شیرها برداشته و بر روی زمین قرار می‌گیرند. سر دری هم با عنوان «عدل مظفر» بود که ریخته شد اما امروز با همت عبدالحسین حائری رئیس سابق کتابخانه مجلس شورای اسلامی، در موزه مجلس نگهداری می‌شود.

عضو شورای اسلامی شهر تهران، به تاریخچه ساخت این ساختمان اشاره و توضیح داد: تاریخچه این ساختمان به دوره قاجار برمی‌گردد. میرزا حسین سپهسالار اینجا را به عنوان خانه خود ساخته بود که بعد از فوت او، در اواخر دوره مظفرالدین شاه و پس از صدور حکم مشروطه، این محل ساختمان مجلس شورای ملی می شود.

او با بیان اینکه اینجا سه بار دستخوش آتش سوزی قرار گرفته یک بار در دوره قاجار، یک بار در دوره پهلوی و بار دیگر پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تصریح کرد: 24 دوره از مجلس شورای ملی در این محل برگزار شد و پس از انقلاب، تا دوره ششم، مجلس شورای اسلامی در ساختمان مجلس سنا تشکیل شد و سپس به میدان بهارستان بازگشت. 

مسجد جامعی با بیان اینکه کتابخانه مجلس منبع غنی از نسخ خطی و کتاب‌های منتشر شده است، اظهار کرد: در حوزه مطبوعات دوره مشروطه کتابخانه ملی، منابع خوب و قابل اتکایی دارد که در این سال‌ها توجه زیادی را می‌طلبید.

سپس عضو شورای اسلامی شهر تهران و تهرانگردان، از صحن قدیمی شورای ملی بازدید کرده و به یاد نمایندگان واقعی مردم همچون آیت الله مدرس، عکس یادگاری انداختند.

وزیر سابق ارشاد، ادامه داد: احمدشاه قاجار در زمان به سلطنت رسیدن خود، دوران طفولیت خود را طی می‌کرد و زمانی که به مجلس می‌آمد، صندلی کوچکی که به قد و قامت او بخورد، داشت که بر روی آن می‌نشست اما جای این صندلی در موزه مجلس قدیم خالی است. تهرانگردان سپس از بخش‌های مختلف این موزه که تاریخ مجلس ایران را نشان می‌داد، بازدید کردند.

مدرسه بنی صدر و هویدا کجا بود؟
مسجدجامعی در ادامه تهرانگردی خود از دبیرستان علمیه واقع در خیابان جمهوری نرسیده به میدان بهارستان بازدید کرد. او با بیان اینکه این مدرسه 170 سال قدمت دارد اما هیچ گونه آثار هویتی قدیمی در آن دیده نمی‌شود، گفت: این مدرسه پس از مشروطه توسط خیرین مدرسه‌ساز ایجاد شده است؛ چراکه در آن زمان دارالفنون برای افراد ثروتمند بود و بر همین اساس خیرین بر آن شدند تا برای افراد طبقات معمولی مدرسه‌ای بسازند که این مدرسه ساخته شد و مورد استقبال زیادی نیز واقع شد.

عضو شورای اسلامی شهر تهران، تصریح کرد: خیرین در ایجاد این مدرسه نقش زیادی داشتند، اما متاسفانه با اینکه 170 سال از قدمت این مدرسه می‌گذرد، نتوانسته هویت تاریخی خود را حفظ کند و روح تاریخی در این مدرسه نیست و باید شهرداری تهران برای این مدرسه فکری کند.

مسجد جامعی ادامه داد: مکان مدرسه علمیه بارها تغییر پیدا کرده و پیش از این مدرسه پشت مجلس واقع بود اما در اوایل دهه 80 شمسی از آنجا منتقل و به مکان فعلی آمد. بنایی که امروزه در اختیار این مدرسه قرار گرفته در گذشته مدرسه دخترانه شاهدخت بود و بعد به شریعتی تغییر نام داد و امروز به دبیرستان علمیه شناخته می‌شود.

او با بیان اینکه در این مدرسه افرادی چون صادق هدایت، بنی صدر، هویدا،محمد مهران، علامحسین رهنما و بسیاری از چهره های دیگر، تحصیل می‌کردند خاطرنشان کرد: اسناد و کارنامه‌های تمام دانش‌آموزان در بایگانی این مدرسه موجود است اما متاسفانه نمی توانیم از آنها بازدیدی داشته باشیم.

موزه صبا و اولین موزه مردم‌شناسی اقوام
در ادامه تهرانگردان با حضور در خانه موزه ابوالحسن صبا از نزدیک با موزه و آثار این موسیقیدان برجسته آشنا شدند. به گفته مسئولان، این موزه در سال 1353 به عنوان اولین موزه بیوگرافیک ایران، افتتاح شد. از سال 1380 به دلیل مرمت و مشکلاتی که داشت بسته شد و در نهایت با کمک میراث فرهنگی و وزارت ارشاد، در سال 1388 بازسازی و بازگشایی شد که ورود برای همه بازدید کنندگان رایگان است.  
مسجد جامعی در بازدید از این موزه، گفت: این مکان منزل خاندان صبا است که یکی از محافل مهم هنری و ادبی زمان خود بود و تصاویر و وسایل این خاندان به ویژه ابوالحسن صبا در آن نگهداری می‌شود.

او با بیان اینکه منتخب اسفندیاری همسر صبا در خیاطی و دوزندگی بسیار صاحب سبک و نام بوده است اما متاسفانه اسمی از این فرد در تاریخ وجود ندارد، گفت: منتخب اسفندیاری اولین موزه مردم‌شناسی اقوام را با طراحی و دوزندگی لباس‌های محلی ایرانیان ایجاد کرده است به گونه‌ای اما متاسفانه هیچ‌گونه تصویر و اطلاعاتی در مورد وی وجود ندارد.

تهرانگردان در ادامه پس از بازدید از سقاخانه آیینه تهران که قدمتی بیش از یک قرن دارد، به منزل شهید یوسف حاج محمد جوادی، که از دوستان دوران مدرسه‌ مسجد جامعی بود رفتند و ضمن دلجویی از خانواده این شهید بزرگوار، با آنان دیدار کردند عمارت مسعودیه آخرین محلی بود که تهرانگردان و احمد مسجد جامعی به آنجا رفتند و از بخش‌های مختلف آن دیدن کردند.



انتهای پیام/